Τελικά ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος γιατί πήγε να συναντήσει τον Τούρκο Σουλτάνο;

του Σάββα Ιακωβίδη*
Μετά τη συνάντηση κορυφής στην Άγκυρα, τίθεται ένα καίριο ερώτημα: Γιατί ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος, Αλέξης Τσίπρας, συναντήθηκε τώρα με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν; Ανάγνωση των εκατέρωθεν δηλώσεων επιβεβαιώνει, πρώτον, ότι Ελλάδα και Τουρκία εμμένουν στις γνωστές θέσεις τους. Δεύτερον, οι Τούρκοι, ελάχιστες ώρες πριν από την άφιξη του Έλληνα Πρωθυπουργού, έθεσαν ξανά τις αμετακίνητες θέσεις τους ως προϋπόθεση των συζητήσεων των δύο ανδρών. Τρίτον, ο κ. Τσίπρας επανέλαβε την αναγκαιότητα «σεβασμού του διεθνούς δικαίου, την κατάργηση των απειλών πολέμου και την αλληλοκατανόηση των ανησυχιών μας».

 

Όσον αφορά το Κυπριακό, ο Έλληνας Πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη «να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ, προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, που θα καθιστά την επανενωμένη, ομοσπονδιακή Κύπρο μια κανονική χώρα της περιοχής και της ΕΕ». Γι’ αυτό και κατέθεσε την άποψη ότι πρέπει να συμφωνήσουν στην πραγματοποίηση προπαρασκευαστικών συναντήσεων στο κρίσιμο θέμα της ασφάλειας, στο οποίο εμπλέκονται η Ελλάδα και η Τουρκία. Τέλος, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε τη σημασία που έχει ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάγκη η ενέργεια να αποτελέσει γέφυρα συνεργασίας και όχι εμπόδιο στην περιοχή.

 

Από την πλευρά του, ο Ερντογάν έκανε πως δεν άκουσε τον Έλληνα Πρωθυπουργό. Επέμεινε στην παράδοση των οκτώ φυγάδων Τούρκων αξιωματικών, τους οποίους επικήρυξε λίγες ώρες πριν ο Έλληνας Πρωθυπουργός προσγειωθεί στην Άγκυρα. Στο ελληνικό αίτημα για επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, ο σουλτάνος απαίτησε ως αντάλλαγμα τον  διορισμό μουφτήδων για τη μουσουλμανική μειονότητα της Δυτ. Θράκης. Και, φυσικά, αξίωσε πολιτική ισότητα για τους Τ/κύπριους, η οποία ερμηνεύεται από την τουρκική πλευρά ως αριθμητική ισότητα και αποτυπώνεται στις κατά καιρούς δηλώσεις της εγκάθετης τ/κ ηγεσίας και της Άγκυρας.

 

Ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της ελληνο-τουρκικής νέας συνάντησης κορυφής; Εκ προοιμίου μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι ο διάλογος και οι επαφές μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας διευκολύνουν τη δημιουργία κλίματος για άμβλυνση εντάσεων και κρίσεων. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι και οι δύο πλευρές σέβονται αμοιβαία το διεθνές δίκαιο, την ανεξαρτησία και την κυριαρχία εκάστου και δεν προβαίνουν σε ενέργειες οι οποίες οξύνουν την ένταση. Η Τουρκία ενεργεί εναντίον διεθνούς δικαίου. Μειώθηκαν οι τουρκικές παραβιάσεις και αμφισβητήσεις στο Αιγαίο; Όχι! Ο «Βάρβαρος», ο οποίος εισέβαλε στο θαλασσοτεμάχιο 9 της κυπριακής -και ευρωπαϊκής- ΑΟΖ, αποσύρθηκε, ως πράξη καλής θέλησης της Τουρκίας; Όχι! Η κατοχική χώρα έδωσε έστω την παραμικρή ένδειξη ότι είναι έτοιμη «να καταθέσει θετική πρόταση και πολιτική βούληση» για μια λειτουργική και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, όπως την κάλεσε ο Κυβ. Εκπρόσωπος; Όχι! Θα αποκηρύξει τα εγγυητικά-επεμβατικά «δικαιώματά» της; Όχι!

 

Ένα 24ωρο πριν από την άφιξη Τσίπρα στην Άγκυρα, ο Εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Καλίν, έδωσε το στίγμα των τουρκικών προθέσεων: «Για να είναι δυνατόν να μετατραπεί η Μεσόγειος σε μια θάλασσα ειρήνης, οι πηγές της πρέπει με έναν ίσο και δίκαιο τρόπο να εξευρεθούν, να εξορυχθούν και να διαμοιραστούν. Με αυτήν την αφορμή θα ήθελα να δηλώσω ότι, όπως υπογράμμισαν σήμερα (Δευτέρα, 4.2.2019) στο υπουργικό συμβούλιο και οι υπουργοί των Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας, η Τουρκία θα εξακολουθήσει να επιδεικνύει την ίδια αποφασιστική στάση που έχει επιδείξει μέχρι σήμερα, προκειμένου να προασπίσει τα θεμελιώδη δικαιώματά της που πηγάζουν από τα κυριαρχικά της δικαιώματα είτε στο Αιγαίο είτε στη Μεσόγειο είτε στη Μαύρη Θάλασσα».

 

Ξεκάθαρη τουρκική απειλή. Συνεπώς, το χέρι φιλίας που ο Τσίπρας έτεινε ξανά προς τον σουλτάνο, θα βρει ανταπόκριση; Ερντογάν και Τσίπρας δημιούργησαν τις προϋποθέσεις, ώστε να γίνουν «αργότερα ιστορικά βήματα και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», όπως δήλωσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός; Θα κτίσουν επίσης «ένα κλίμα ασφάλειας, ειρήνης και συνεργασίας στο Αιγαίο», όπως είναι η προσδοκία της Αθήνας; Και γιατί η Ελλάδα επιμένει να στηρίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ χωρίς να αξιώνει ταυτόχρονα αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, σεβασμό της ως «κανονικό κράτος» και αποχώρηση του  Αττίλα και των εποίκων;

 

Η Τουρκία παίζει άριστα τα επικοινωνιακά παιχνίδια. Μιλά, δρα και ενεργεί από θέσεως ισχύος, αλαζονείας και αδίστακτης επιθετικότητας. Δεν πρόκειται να υποχωρήσει από τις θέσεις της στο Αιγαίο και στην Κύπρο. Όμως θα αξιοποιήσει την επίσκεψη Τσίπρα για να την κεφαλαιοποιήσει προς την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Δεν αποκλείεται να προβεί σε κινήσεις τακτικής, όπως η αποδοχή από τον κατοχικό Ακιντζί να συναντηθεί με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Όμως, η στρατηγική της δεν μεταβάλλεται. Ούτε η επιθετική στοχοθεσία της κατά της Ελλάδος και της Κύπρου. Αθήνα και Λευκωσία, πώς θα την αντιμετωπίσουν;

 

 *Ο Σάββας Ιακωβίδης είναι αρθρογράφος στην εφημερίδα Σημερινή

ΠΗΓΗ  SIGMALIVE