Η «Ιστορία χάριν της ιστορίας»
είναι τόσο παράλογη όσο και «η τέχνη για
την τέχνη» - άρα κάθε σοβαρή ιστόρηση συνδέεται με την παραγωγή πολιτικών
προϊόντων…Και ένα τέτοιο προϊόν από την ιστόρηση του κινήματος της Κροστάνδης στη Σοβιετική Ένωση του Μαρτίου του 1921 είναι το ότι ο
αυταρχισμός - σαν καρκινικό κύτταρο –
τείνει στον ανεξέλεγκτο και αχαλίνωτο πολλαπλασιασμό . Ότι η εκτροπή της Σοσιαλιστικής Επανάστασης στην τυραννία του
Σταλινισμού – ιδιαίτερα από την 3η δεκαετία του 20ου
αιώνα- δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία ή προϊόν
μιας συγκεκριμένης ηγετικής ομάδας, αλλά αποτέλεσμα ενός μεγάλου δημοκρατικού
ελλείμματος μέσα στα πλαίσια του
μπολσεβικισμού……
Έχω πρόχειρο ένα τουλάχιστον συγγραφέα όπως τον
Περικλή Κοροβέση, που υποστήριξε πριν λίγα χρόνια από τις στήλες της εφημερίδας
ΕΠΟΧΗ ότι η λεγόμενη «Οκτωβριανή Επανάσταση» ήταν στη πραγματικότητα πραξικόπημα. Το ζήτημα χρήζει ιστορικής
έρευνας, αν σκεφθεί κανείς εκείνες τις περίφημες σκηνές του Οκτώβρη του 1917 που διέσωσε ο Τζων Ρήντ στο έργο του «Οι δέκα
ημέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» : όπου
μερικές χιλιάδες πολίτες εισέβαλαν στα χειμερινά ανάκτορα αφοπλίζοντας προηγουμένως τους φρουρούς (που
δεν κατέβαλαν καμία αντίσταση, ούτως ή άλλως…) και στη συνέχεια έτρεχαν κατευθείαν στην αίθουσα του Υπουργικού
Συμβουλίου, για να ενημερώσουν τους έκπληκτους υπουργούς ότι ο ρόλος τους είχε τελειώσει ….
Από την άλλη πλευρά η «υπόθεση
του Οκτωβριανού πραξικοπήματος» ενισχύεται
από το γεγονός ότι το γνωστό πολιτικό ντουέτο «Ζηνόβιεφ - Κάμενεφ» είχε
«καρφώσει» τον Οκτώβρη του 1917 μέσω του τύπου ένα λενινιστικό σχέδιο κατάληψης της εξουσίας , με τη συνδυασμένη δράση σε κομβικά σημεία της επικράτειας
– όπως ήταν τα τηλεγραφεία, κάποιες σιδηροδρομικές γραμμές, κάποια τα κτίρια
στρατιωτικής σημασίας κλπ. Όμως το «καρφί» των δυο δεν επέσυρε καμία κύρωση εναντίον τους από το κόμμα των μπολσεβίκων – αν και το ζήτημα
επανήλθε αργότερα στο προσκήνιο και συνέβαλε στην «εκκαθάρισή» τους με τις δίκες της Μόσχας , στα μέσα της
δεκαετίας του 30….
Είτε ως πραξικόπημα είτε ως επανάσταση, η
αλλαγή του Οκτώβρη του 1917 κράτησε υψηλά το σύνθημα «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ».
Και όμως αυτό το πολιτικό πρόταγμα διατηρήθηκε μόλις μέχρι τον Ιούνιο του 1918 : Τότε η εξουσία των σοβιέτ νοθεύτηκε από την επιβολή του μονοπωλίου του
κόμματος των Μπολσεβίκων σε αυτά και την απαγόρευση της λειτουργίας και δράσης των άλλων σοσιαλιστικών κομμάτων . … Στη συνέχεια η διολίσθηση προς τον αυταρχισμό ήταν διαρκής,
σύμφωνα με το ιστορικό έργο του Σαρλ Μπετελέμ
– « Η πάλη των τάξεων στην ΕΣΣΔ»…
Τον Μάρτιο του
1921, ούτε τρία χρόνια από την απόφαση του Ιουνίου του 1918 από τους
Μπολσεβίκους , τα κρούσματα της αντιλαϊκής και αυταρχικής πολιτικής είχαν
πολλαπλασιαστεί. Γι αυτό δεν ήταν
καθόλου παράδοξο σε εκείνη τη κατάσταση το ότι
οι άνθρωποι που είχαν κατεξοχήν
πολεμήσει τους ξένους επεμβασίες και
τους τσαρικούς - δηλαδή οι ναύτες της
Κροστάνδης – έφτασαν να θέσουν μια σειρά από αιτήματα καθαρά σοσιαλιστικού και
δημοκρατικού χαρακτήρα προς την μπολσεβίκικη κυβέρνηση. Μέσα σε αυτά
περιλαμβανόταν : Η άμεση διεξαγωγή
εκλογών στα σοβιέτ με μυστική ψηφοφορία, η ελευθερία του λόγου και του Τύπου υπέρ
των εργατών, αγροτών , αναρχικών και σοσιαλιστικών κομμάτων, το δικαίωμα του
συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι υπέρ των
αγροτών, η απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων των σοσιαλιστικών κομμάτων
κλπ.
Η κυβέρνηση απάντησε με την
αποστολή επίλεκτων μονάδων εναντίον των εξεγερμένων και με την καταστολή του κινήματος , με αποτέλεσμα χιλιάδες νεκρούς. Επί κεφαλής των δυνάμεων της καταστολής ήταν
ο Τρότσκυ - που στα στερνά του χρόνια
κατάλαβε τη σημασία του δημοκρατικού σοσιαλισμού , μέχρι να πέσει κι ο ίδιος
θύμα δολοφονικής ενέργειας του σταλινικού καθεστώτος…Και μαζί με τον Τρότσκυ φιγουράριζε το όνομα του
Τουχατσέφσκυ, μετέπειτα Στρατάρχη, που εκτελέστηκε κι αυτός στη περίοδο των
μεγάλων εκκαθαρίσεων…
Η ιδιοτελής σύμπλευση και ανοχή του αυταρχισμού , το στίψιμο ανθρώπων από
ανθρώπους μέχρι την τελική απόρριψή τους στους πολιτικούς
σκουπιδοτενεκέδες, δοκιμάστηκαν στη
διαδρομή της ιστορίας. Ο σοσιαλ-μακιαβελισμός
έφερε τα πράγματα εκεί που ήλθαν, κάνοντας εκατομμύρια λαϊκούς ανθρώπους να
ακούν τη λέξη «σοσιαλισμός» και να το βάζουν στα πόδια. Και όμως,
είχε προηγηθεί ο λόγος της Ρόζας Λούξεμπουργκ, που ήδη το
1918 διαπίστωνε την έλλειψη
δημοκρατίας στην ΕΣΣΔ και αυτό την έκανε
να δηλώνει : «Η ελευθερία μόνο για τους οπαδούς της κυβέρνησης και για τα μέλη ενός
κόμματος, όσο πολυάριθμο κι αν είναι αυτό, δεν είναι ελευθερία….»
Το δημοκρατικό κίνημα της Κροστάνδης
περιγράφτηκε γλαφυρά από το βιβλίο της Ίντα
Μεττ, «Η Κομμούνα της Κροστάνδης» - που μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον
Α.Στίνα και εκδόθηκε από την «Διεθνή Βιβλιοθήκη». Η υπόμνηση του μεγάλου αυτού
επεισοδίου, που ήταν σταθμός για την
ήττα του δημοκρατικού σοσιαλισμού και την μετέπειτα εκτροπή στην σταλινική
τυραννία, έγινε από το
http://tvxs.gr/
και στη συνέχεια πέρασε στον ιστότοπο του ECOLEFT. Και στους δυο αξίζουν συγχαρητήρια.
Ακολουθεί όλο το κείμενο περί της εξέγερσης
της Κροστάνδης….