Στρατηγικός Σχεδιασμός του Δήμου Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης

Του Γρηγόρη Κλαδούχου

 [Όταν δεν γνωρίζει που πηγαίνει

 ένας ναυτικός δεν υπάρχει άνεμος

 να τον βοηθήσει.]

Σενέκας

 Χρειαζόμαστε πολλά και  ιδιαίτερα την ιεράρχηση προτεραιοτήτων . Περισσότερο απαιτείται μια γενική θεωρία, μια βάση σκέψης που να εξειδικεύεται στο χώρο του δήμου και να υλοποιείται από τον περιφερειακό και  δημοτικό μηχανισμό -  πολιτικό και διοικητικό.

Εδώ και χρόνια υποστηρίζω βασικές συντεταγμένες ενός σχεδίου τοπικής ανάπτυξης . Ας μην ακολουθήσουμε τους κεντρικούς εθνικούς αυτοσχεδιασμούς: με την κατασπατάληση πόρων σε πολλά, ασύνδετα μικροέργα.

1.   Η ανάπτυξη πρέπει να φέρνει Νέες Συμμετρίες στο έδαφος και  στην κοινωνία. Να αίρει την άνιση ανάπτυξη παραλίας – ενδοχώρας. Οι άνθρωποι με κοινωνική αντίληψη πρέπει να δώσουν ζωή στην ενδοχώρα, στον αγροτικό χώρο. Η μελέτη του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών  Ερευνών για την περιοχή μας  με υπεύθυνο του κ. Χ. Κασίμη,  μιλούσε για άρση της «δυαδικής οικονομίας».

Το αγροτικό ζήτημα είναι πρώτα  ζήτημα υποδομών. Κυρίως αυτές είναι επικοινωνιακές, δρόμοι.  Και οι επικοινωνίες είναι το κύριο αναπτυξιακό εργαλείο. Επιπλέον δεν έχουμε διατροφική γεωργία . Θέλουμε υποδομές στον αγροτικό χώρο και ανάδειξη του τοπικού γαστρονομικού κοιτάσματος, ως αντιπρόταση στον διατροφικό ξενισμό.

2.    Δεν δίνουν τοπικό εισόδημα τα χρηματιστήρια, η κατανάλωση και περισσότερο η ιδιοποίηση των πακέτων από κλεπτοκρατικές κάστες πολιτικών και τεχνοκρατών γύρω απ’ αυτούς. Ο ανταγωνισμός γίνεται ανάμεσα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει ο καθένας και που δεν μπορούν ν’ αναπαραχθούν. Η υψηλή προστιθέμενη εδαφική αξία είναι η πρώτη ύλη ανάπτυξης, όπως ήταν οι πρώτες ύλες για τα εργοστάσια.

3.   Συγκριτικό αναπτυξιακό πλεονέκτημα είναι τα στοιχεία ταυτότητας και φυσιογνωμίας του δήμου. Από τους Αριστοναύτες ως άυλη κληρονομιά και τα Αριστοναύτεια που πρέπει να καθιερωθούν ως πολιτισμικός θεσμός, ως την υλική κληρονομιά, τα προϊόντα ποιότητας/ταυτότητας θα συγκροτήσουν μαζί με την ανάπλαση / αποφόρτιση του κορεσμένου παραλιακού τοπίου,  τη νέα αναγνωρίσιμη φυσιογνωμία του δήμου.

4.   Στα διαδημοτικά και περιφερειακά έργα πρέπει να ενταχθεί το ζήτημα  Ζήρειας-  Μαύρου  όρους- Στυμφαλίας- Φενεού. Έκανα πρόταση κοινής επενδυτικής δράσης προς το δήμο Σικυωνίων.

5.   Για την ποιότητα ζωής των δημοτών πρέπει να γίνει καταγραφή τάσεων και αναγκών παιδείας και υγείας, ιεράρχησης και ολοκλήρωσης αστικών υποδομών (ύδρευσης – αποχέτευσης) με γνώμονα την πολυκεντρικότητα.

Στις 11.04.2006 κατέθεσα στο δημοτικό συμβούλιο Ξυλοκάστρου ένα σύνολο προτάσεων. Αυτό το κείμενο είχε και το ρόλο  μεθολογικού πλαισίου ενός τοπικού αναπτυξιακού προγράμματος.

Η αυτοδιοίκηση και ο δικός μας ο δήμος θα κριθούν από την ικανότητα σχεδιασμού και επιχειρησιακού προγραμματισμού :   Όταν κινητοποιήσουν όλους τους αναπτυξιακούς και κοινωνικούς παράγοντες σ’ ένα σχέδιο αισθητικής, παραγωγικής και πολεοδομικής ποιότητας.    

Τον Ιανουάριο του 2009 είχα επισημάνει :

«Σ’ ένα διαταραγμένο οικοσύστημα/βιοσύστημα που επιβαρύνεται από τις κλιματικές αλλαγές πρέπει να δοθεί γρήγορα μιας στρατηγικής απόδοσης απάντηση. Χρειάζονται πολεοδομικές αποφάσεις επένδυσης στο χρόνο. Όταν το μεγάλο αγαθό της παραλίας χάνεται για τους κατέχοντες ή όχι ιδιοκτησίες μπροστά στο κύμα, δεν μπορούμε να μιλάμε για κοινωνικά δίκαιη αξιοποίηση των δημόσιων αγαθών, αφού ούτε βιώσιμο οικιστικό περιβάλλον έχουμε δημιουργήσει, ούτε κατ’ επέκταση μια οικονομία βιώσιμη.

          Μια στρατηγική επένδυση θα έχει αποτελέσματα και άμεσα και σε βάθος χρόνου, με διαχωρισμό της παραλιακής ζώνης σε κεκορεσμένη, άμεσης παρέμβασης ή μη. Ν’ απαγορευθεί οποιαδήποτε κατασκευή στις αδόμητες περιοχές μέχρι βάθους που θα καθορισθεί πολεοδομικά. Για τις υπάρχουσες ζώνες διαβρωτικής επικινδυνότητας να δοθούν κίνητρα σταθεροποίησης και προσωρινής ανακούφισης,  αλλά και για μελλοντική τους εγκατάσταση σε αξιόπιστο, ποιοτικό πολεοδομικό περιβάλλον. Ουσιαστικά να εντάξουμε την παρέμβαση στις ακτές του Κορινθιακού σε μια στρατηγικής σημασίας ανάπλαση.

          Απέναντι σ’ επιστήμονες αλλά και πολιτικούς που δίνουν βραχυπρόθεσμες, μη αποδοτικές λύσεις και φοβούνται να πουν τις αιτίες των φαινομένων, απέναντι σε οικοτρομοκράτες, ας θέσουμε το βηματισμό για ένα αναπτυξιακό περιβάλλον ποιότητας. Αν κάποτε χτίσαμε κι ανοίξαμε δρόμους εκεί που δεν έπρεπε, υποβαθμίσαμε το τοπίο κι έτσι μειώσαμε και τις εισροές, ας αφήσουμε ανοιχτούς τους δρόμους του μυαλού που οδηγούν σε σχεδιασμό με ποιοτικά αποτελέσματα. Χρειαζόμαστε μια αντίληψη στρατηγικής αποκατάστασης παραλιακού τοπίου με παρεμβάσεις ποιότητας, με δημιουργία καναλιών επικοινωνίας, διαδρόμων πολιτισμού ανάμεσα στην παραλία και την ενδοχώρα, νέες εστίες κοινωνικής ζωής. Πολλά ποτάμια μπορούν να γίνουν γέφυρες, πολλοί χώροι που έχουν μείνει έξω από την τοπιοκαταστροφική βουλιμία μπορούν να γίνουν νέα υποκείμενα ειλικρινούς σχέσης ανάμεσα στην Κορινθία και τον Κορινθιακό.»

Το παραπάνω  δημοσιεύθηκε υπό τον  τίτλο Η ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΑΚΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΟΙΚΤΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, μπορεί δε να βρει την ένταξή του σ’ αυτό που προτείνει το Γενικό Πολεοδομικό  Σχέδιο  του δήμου: Την ειδική μελέτη με τίτλο  «Καθορισμός Χρήσεων και Ανάπλασης Παράκτιας Ζώνης Του Δήμου». 

ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΛΕΤΗ: Ζήρεια – πολύμορφη ανάπτυξη . 

 Οι   δήμοι  Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης  και  Σικυωνίων  έχουν  κοινά  όρια  μεγάλου μήκους. Η  συζήτηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων  μπορεί να γίνει απαρχή μιας συνομιλίας για τον κοινό σχεδιασμό του χώρου  στη  Ζήρεια και γύρω απ’  αυτήν.  Αναβάθμιση της ικανότητας σχεδιασμού σε αυτό το επίπεδο  σημαίνει ότι η μελλοντική μας ταυτότητα θα βασίζεται στην κεντρικότητα της κοινής εδαφικής μας κληρονομιάς.                                                                                                 

Δεν είναι δυνατόν δυο δήμοι να μη μπορούν να συνεργαστούν στην ανάπτυξη του τρίπτυχου «Ζήρεια, Φενεός, Στυμφαλία», ενώ οι Γάλλοι και οι Ιταλοί κάνουν κοινά προγράμματα στα βουνά που τους χωρίζουν  ή τους ενώνουν.

Μια απελευθερωτική διαδικασία, με ουσιαστική και συμβολική σημασία, είναι μια ειδική κοινή συνεδρίαση των δημοτικών συμβουλίων των δυο δήμων :  Για την ανταλλαγή  ιδεών και  βασικών σκέψεων στρατηγικής ανάπτυξης της περιοχής. Επόμενο βήμα , η επιστημονική έρευνα, τα συνέδρια.

Στη Ζήρεια και γύρω από αυτήν εναλλάσσονται τοπία φυσικά, αγροτικά, οικιστικά, με υπόβαθρο την ιστορική και μυθική πρόσοδο. Η  ποιότητα τοπίου, προϊόντων και υποδομών ως νέα πρόταση, έχει προϋπόθεση τον συνειδητό, πολιτικό και αυτοδιοικητικό σχεδιασμό

ΥΓ. Εν όψει, από το έργο της ΛΥΔΙΑΣ ΚΑΡΑ "Φωνή Αιγαίου"