5 χρόνια “διάσωσης”: το ζοφερό κληροδότημα της Ελληνικής κρίσης

Από τον Νικόλαο Παφίτη

Associated Press 

Σημείωση ΟΙΚΟΝΙΚΗΣ : Να ένα εγερτήριο σάλπισμα για τη τρέχουσα Ελληνική τέχνη, από έναν «22 χρονώ λεβέντη», που έλεγε στο «Σύννεφο με παντελόνια» ο Μαγιακόφσκυ : Σάλπισμα για να αφήσει επειγόντως τις σπουδαιοφανείς αοριστίες και να γειωθεί στη περιρρέουσα  μιζέρια Γ.Σχ.

AΘΗΝΑ, Ελλάδα (ΑP) - Το άγαλμα απεικονίζει ένα φτωχά ενδεδυμένο άνθρωπο ο οποίος κατρακυλά, όπως φαίνεται, πάνω σε ένα γράφημα, μάλλον ένα χρηματιστηριακό δείκτη, που θρυμματίζεται κάτω από τα πόδια του. Το στόμα του είναι διατεταμένο  σαν να φωνάζει, μάλλον να βγάζει μια κραυγή.

Φυσικά δεν είναι σαν τα κλασσικά αρχαία ελληνικά γλυπτά που απεικονίζουν θεούς και πολέμους, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για το πρώτο δημόσιο γλυπτό που απεικονίζει την οδυνηρή εμπειρία της χώρας από την οικονομική κρίση.

Το γλυπτό, φτιαγμένο από υαλοϋφάσματα και ρητίνες από τον 22χρονο Τάσο Νυφαδόπουλο, έχει το όνομα «ΚΡΙΣΗ» και μιλάει για μια χώρα που προσπαθεί να ανταπεξέλθει σε μια καταρρέουσα οικονομία.

« Είναι πολύ σημαντικό να δώσεις μία φωνή στους ανθρώπους, που έχουν να πουν μια πραγματική ιστορία πέρα από τους αριθμούς και τις στατιστικές» είπε ο Νυφαδόπουλος στο Associated Press.

O γλύπτης δούλεψε για 4 χρόνια στο συγκεκριμένο γλυπτό  και στη συνέχεια το έκανε δωρεά σε ένα δήμο στα νότια της Αθήνας, όπου τώρα είναι εγκατεστημένο σε μία πολυσύχναστη λεωφόρο που συνδέει το κέντρο της πόλης με τα νότια παραθαλάσσια μέρη.

«Η τέχνη πρέπει να παριστάνει τη συλλογική εμπειρία από τη κρίση με μία εικόνα, έτσι ώστε οι άνθρωποι να θυμούνται τι έγινε και να κρίνουν τις αποφάσεις που λήφθηκαν για αυτούς, χωρίς να έχουν πρώτα ερωτηθεί», είπε ο Νυφαδόπουλος.

Τη Τετάρτη κλείνουν 5 χρόνια από τη πρώτη συμφωνία διάσωσης της Ελλάδας και την επομένη της συμφωνίας υπήρξαν βίαιες λαϊκές διαμαρτυρίες με τρεις νεκρούς. Το μνημόνιο είχε σαν αποτέλεσμα να ακολουθήσουν χρόνια αναταραχής κατά τα οποία η χώρα προσπαθούσε να μεταρρυθμίσει την οικονομία της στα μέσα μίας κρίσης τόσο δραματικής, όπως της Μεγάλης Ύφεσης.  

Όμως μετά από αναρίθμητες περικοπές στους προϋπολογισμούς, ένα εκατομμύριο χαμένες δουλειές, 250.000 κλειστές επιχειρήσεις και σχεδόν ένα πακέτο διάσωσης ύψους 240 εκατομμυρίων Ευρώ,  η χώρα είναι και πάλι στο χείλος της χρεωκοπίας , ενώ οι σχέσεις της με τους δανειστές είναι χειρότερες από ποτέ.  

Ο οίκος αξιολόγησης Μoody ανέφερε τη Δευτέρα ότι η Ελλάδα, παρά τις προσπάθειες της, παραμένει ως εκδότρια ομολόγων η τέταρτη χώρα με τον υψηλότερο ρίσκο, ακολουθώντας την Ουκρανία, Βενεζουέλα και Αργεντινή, οι οποίες είτε έχουν ήδη χρεοκοπήσει είτε είναι κοντά στη χρεοκοπία.

Είναι ξεκάθαρο ότι οι πιστωτές, τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υποτίμησαν το πρόβλημα και έκαναν λάθη επιχειρώντας να το διορθώσουν, όπως συγκεκριμένα:

-              Το  2010, οι πιστωτές είχαν προβλέψει ότι η οικονομία της Ελλάδας θα παρουσίαζε ανάπτυξη το 2012. Η χώρα βγήκε μόλις από την ύφεση στα τέλη του προηγούμενου χρόνου και αναμένεται να ξανακυλήσει σε ύφεση φέτος.

-              Είχαν προβλέψει ότι το ποσοστό της ανεργίας θα έπεφτε περίπου στο 15% το 2012. Όχι μόνο δεν έπεσε αλλά συνέχισε να αυξάνεται, με κορύφωση στο 28% το 2014 και τώρα στο 26%.

-              Η εκτίμησή τους ήταν ότι το χρέος θα έπεφτε το 2014 σε ποσοστό 141% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, αλλά στην πραγματικότητα αυξήθηκε στο 177%, ακόμα και μετά τη πρόκληση μεγάλων απωλειών σε ιδιώτες ομολογιούχους το 2012

-              Το αρχικό σχέδιο εκποίησης δημόσιας περιουσίας είχε σαν στόχο τη συγκέντρωση 50 δισεκ. Ευρώ μέχρι το 2015. Μέχρι τώρα έχει συγκεντρωθεί μόλις ένα ποσό των 3,1 δυσεκ. Ευρώ

Μια αιτία της κακής απόδοσης των μέτρων είναι η δυσκολία στο κόψιμο του χρέους, σε μία περίοδο όπου η οικονομία είναι σε ύφεση, όπως είχαν ζητήσει οι δανειστές.

Αλλά και οι ελληνικές κυβερνήσεις από τότε έκαναν πολύ λίγα, λένε οι ειδικοί.

Αργοπόρησαν στο να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας του οικονομικού και πολιτικού συστήματος. Δεν έγιναν οι απαραίτητες περικοπές στο δημόσιο τομέα και έτσι το βάρος της ύφεσης έπεσε στον ιδιωτικό τομέα. 

Εμπειρογνώμονες από τον  Ελληνικό Οργανισμό Οικονομικής και Βιομηχανικής Έρευνας ανέφεραν στην αναφορά τους ότι υπήρξε σημαντική πρόοδος στα δημοσιο-οικονομικά της χώρας την περίοδο 2010-2013. Αλλά η πρόοδος αυτή σταμάτησε από τα τέλη του προηγούμενου χρόνου, όταν προκηρύχτηκαν πρόωρες εκλογές τον Ιανουάριο.  

Στην αναφορά αναφέρεται ότι τα δημόσια έσοδα μέχρι τώρα για το 2015  είναι κάτω από το στόχο και εάν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση « είναι πολύ πιθανό ότι θα προκύψει σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα»

Με λίγα λόγια: παρά τις θυσίες των τελευταίων 5 ετών, η αγωνία δεν έχει περάσει για τους Έλληνες.  

Η νέα ριζοσπαστική αριστερή κυβέρνηση εξελέγη τον Ιανουάριο με την υπόσχεση να προστατέψει τους Έλληνες από πρόσθετα μέτρα λιτότητας. Αλλά οι πιστωτές δεν συμφωνούν με τη γραμμή αυτή και επιμένουν ότι δεν θα δώσουν άλλα χρήματα εκτός εάν η Ελλάδα δεσμευτεί να κάνει πρόσθετες μεταρρυθμίσεις. 

Η αβεβαιότητα επηρεάζει αρνητικά την ελληνική οικονομία. Η ΕΕ αυτή τη βδομάδα μείωσε την πρόβλεψή της για ανάπτυξη στην Ελλάδα από 2,5% σε 0,5% για το χρόνο αυτό.

Εάν η Ελλάδα δε πάρει άλλα χρήματα, η χώρα σύντομα θα πρέπει να επιλέξει ή να πληρώσει μισθούς και συντάξεις ή να πληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις. Μια χρεωκοπία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αλυσίδα αντιδράσεων με αποκορύφωμα την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη και την είσοδο της σε μια παλαιολιθική εποχή, όπου η χώρα, βασιζόμενη κυρίως σε εισαγωγές προϊόντων,  δεν θα μπορούσε να εισάγει βασικά αγαθά με ένα νέο υποτιμημένο νόμισμα.  

Ο αναλυτής Holger Schmieding της τράπεζας Berenberg ανέφερε ότι

«μετά από τρεις μήνες άσκοπων συζητήσεων, η νέα ελληνική κυβέρνηση έχει επιτέλους ξεκινήσει σοβαρές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές»

Ανέφερε ότι η διαπραγμάτευση δεν έχει πλέον ως βασικό αντικείμενο το χρέος, αλλά τις μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν ανάπτυξη,

επιτρέποντας στη χώρα να αποπληρώσει μακροχρόνια το χρέος.

«Σε σχέση με αυτό, οι μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά και το ασφαλιστικό είναι τώρα τα αγκάθια της διαφωνίας» είπε τη Δευτέρα

Βλέπει  πιθανότητα 30% για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.

Το Εconomist Intelligence Unit τοποθετεί την πιθανότητα Grexit σε ποσοστό 40%. Ο  Joan Hoey από το ΕΙU είπε ότι μια συμφωνία είναι ακόμα δυνατή, γιατί η ευρωζώνη δεν θέλει να πάρει ένα ανυπολόγιστο ρίσκο και γιατί η κοινή γνώμη στην Ελλάδα είναι υπέρ της παραμονής της χώρας στο Ευρώ. 

Ο Hoey προειδοποίησε παρόλα αυτά, ότι ακόμα και μια συμφωνία στο παρά πέντε, δεν θα έλυνε το πρόβλημα της Ελλάδας σε σχέση με τη θέση της στην ευρωζώνη. Η νομισματική ένωση δεν έχει κοινή δημοσιονομική πολιτική και τα αδύνατα μέλη δεν μπορούν να γίνουν ανταγωνιστικά με την παραδοσιακή μέθοδο της υποτίμησης ενός εθνικού νομίσματος.

Πίσω στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, ο Νυφαδόπουλος απέρριψε την ιδέα ότι το άγαλμα με τον άνθρωπο που κατρακυλά πάνω σε ένα δείκτη, είναι οπωσδήποτε ένα απαισιόδοξο σενάριο.

«Μπορείς να σκεφτείς ότι ο άνθρωπος τελικά ξεφεύγει και ελευθερώνεται από την κατάσταση, ή να το δεις και σαν αυτοκτονία», είπε ο καλλιτέχνης.

 « Εξαρτάται από τον παρατηρητή»