του Γιάννου Χαραλαμπίδη
Σκέψεις για ενημέρωση Τ/κ δημοσιογράφων και άλλων δρώντων διεθνώς για την πρόταση του Προέδρου - Η πρόταση για επιστροφή στο ’60 και πώς το φυσικό αέριο και η εφαρμογή του κεκτημένου στον βορρά μπορούν να γίνουν κίνητρα για ένα ενιαίο κανονικό κράτος και αποτροπή της διχοτόμησης
Οι Βρετανοί ποτέ δεν παραδίδουν τα όπλα και παρασκηνιακά επιμένουν σε μιαν άτυπη «Τριμερή» στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού των Ην. Εθνών. Και αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι ο Ερσίν Τατάρ διεμήνυσε στην Τζέιν Χολ Λουτ ότι δεν έχει εξουσιοδότηση για διαπραγμάτευση, επιχειρώντας έτσι να κλείσει τις πύλες σε μια «Τριμερή» και να μεταφέρει τις πιέσεις επί του Προέδρου για να δεχτεί την ισότιμη κυριαρχία, εάν θέλει συνομιλίες. Αυτά και άλλα έχουν διαβιβαστεί προς τον διαπραγματευτή Α. Μαυρογιάννη από την κ. Λουτ την περασμένη Παρασκευή. Διπλωματικές πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Βρετανοί θα στραφούν προς την Τουρκία, για να δώσει αυτή τη σύμφωνο γνώμη στον κατοχικό ηγέτη για τη διεξαγωγή μιας άτυπης «Τριμερούς». Απώτερος στόχος είναι η κωδικοποίηση θέσεων στη βάση του τετραγωνισμού του κύκλου και της αποδοχής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τής τουρκικής θέσης περί ισότιμης κυριαρχίας. Χρησιμοποιούν τη συμφωνημένη βάση των συνομιλιών για να οικοδομήσουν τη διχοτόμηση και επιδιώκουν να έχουν συμμάχους στο εσωτερικό. Την ίδια στιγμή έγιναν σκέψεις όπως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλέσει Τουρκοκύπριους δημοσιογράφους, ακόμη και επιχειρηματίες, καθώς και ξένους διπλωμάτες για να τους εξηγήσει την πρότασή του για επιστροφή στο ’60 και: α) τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν, β) γιατί ο κατοχικός ηγέτης αντί να την απορρίψει, όφειλε να την συζητήσει.
Αναφορά θα γίνει από τον Πρόεδρο στην πρότασή του από της έδρας των Ην. Εθνών.Κυνηγούν την Τριμερή ώς τη δωδεκάτη, παρά την κόκκινη κάρτα του Τατάρ
Πώς το Λονδίνο με τη Λουτ κωδικοποιούν τις τουρκικές θέσεις
Βρετανοί προωθούν: Συγκυριαρχία, συνεταιρισμό, συμφυή δικαιώματα, παρθενογένεση και κράτη εσωτερικά με διχοτομημένη τη διεθνή εκπροσώπηση
Συνιδρυτική πράξη, λογική Αβέρωφ και παρθενογένεση…
Οι Βρετανοί έχουν επιστρατεύσει την Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ στο Κυπριακό, Τζέιν Χολ Λουτ, η οποία ανέλαβε να προωθήσει τη διαδικασία του τετραγωνισμού του κύκλου στα Ην. Έθνη με μία σειρά προτάσεων, που φέρουν τουρκική σφραγίδα και αρχίζουν από τη συνιδιοκτησία και καταλήγουν στην ιδρυτική πράξη. Περιλαμβάνουν, δε, τη λεγόμενη ισοϋψή αρχή, ότι δηλαδή το κάθε κρατίδιο μιας ομοσπονδίας δεν θα μπορεί να υπερισχύει του άλλου, παραπέμποντας έτσι στην ισότιμη κυριαρχία. Ταυτοχρόνως, αναφέρονται σε δυο εσωτερικά κράτη, τα οποία θα είναι συνιδρυτικά, με μία εξωτερική εκπροσώπηση, η οποία θα διχοτομηθεί μέσα από την εκ Περιτροπής Προεδρία. Στα ανωτέρω προστίθενται και τα εξής: Η δημιουργίας ενός εξ υπαρχής δικέφαλου πολιτειακού συστήματος, που θα στηρίζεται στην κυριαρχική ισότητα, αφού όπως τονίζεται στην κοινή δήλωση Αναστασιάδη - Έρογλου, η εξουσία, δηλαδή η κυριαρχία, θα πηγάζει εξίσου από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους, χωρίς να υπάρχει ρητή αναφορά σε έναν και ενιαίο λαό. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στους Τούρκους να ισχυρίζονται ότι υπάρχουν δύο λαοί, δύο δικαιώματα αυτοδιάθεσης, που εκφράζονται μέσω χωριστών δημοψηφισμάτων και δύο ισότιμα κυρίαρχα κράτη, που θα συνεταιρισθούν μεταξύ τους. Τόσο το κατάλοιπο εξουσίας, δηλαδή όσες εξουσίες δεν ανήκουν στην όποια Κεντρική Κυβέρνηση θα ανήκουν στα κρατίδια, όπως και η θέση ότι η κυριαρχία πηγάζει εξίσου από Τουρκοκυπρίους και Ελληνοκυπρίους χωρίς ρητή αναφορά σε ενιαίο λαό, καθώς και η ισοϋψής σχέση των δυο ισότιμων συνιστώντων κρατών αποτελούν μερικά από τα στοιχεία της συμφωνημένης βάσης για ομοσπονδιακή λύση, την οποία: Πρώτο, επικαλείται το κομματικό κατεστημένο. Δεύτερο, εκμεταλλεύονται οι Τούρκοι για να τεκμηριώσουν τη θέση τους για δύο κράτη. Τρίτο, χρησιμοποιούν οι Βρετανοί για να κωδικοποιήσουν θέσεις σε ένα κοινό ανακοινωθέν και για να τετραγωνίσουν τον κύκλο, προωθώντας έτσι την εγκαθίδρυση ενός πολιτειακού συστήματος που δεν θα είναι συνέχεια του ενιαίου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά θα οικοδομηθεί εξ υπαρχής. Συνιδρυτικά. Θα έχουμε, δηλαδή, ένα πολιτειακό σύστημα που δεν θα αποτελεί τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά θα την διχοτομεί μεταξύ δυο πλήρως αυτοδιοικούμενων οντοτήτων και περιοχών, όπως έχει δηλώσει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου. Αυτές οι πλήρως αυτόνομες - αυτοδιοικούμενες περιοχές είναι εκείνη η πτυχή που ονομάζουν οι Βρετανοί ως εσωτερικά κράτη. Συνιστά την πηγή της διχοτόμησης της κυριαρχίας ενός ομόσπονδου συστήματος για να του δώσει συνομοσπονδιακή στροφή. Με άλλα λόγια, οδηγούν τη λύση προς την παρθενογένεση και τη συγκυριαρχία, η οποία θα προκύπτει από δυο χωριστές πηγές κυριαρχίας. Γίνεται, δε, λόγος για χωριστά αυθύπαρκτα δικαιώματα, δηλαδή εξουσίες, με άλλα λόγια κυριαρχία, που ξεπερνούν τα όρια της Κοινότητας και εμπίπτουν στο πλαίσιο των χωριστών λαών και της παρθενογένεσης.
Βρετανοί και ΑΚΕΛ
Οι προτάσεις αυτές, καθώς και άλλες, είχαν συζητηθεί τον περασμένο Ιούλιο μεταξύ του απεσταλμένου του Foreign Office στην Κύπρο Ajay Sharman και του Ελληνοκύπριου διαπραγματευτή Ανδρέα Μαυρογιάννη, καθώς και με την τουρκική πλευρά. Έγιναν γνωστές στους ηγέτες των κομμάτων, κάποιες προφανώς από αυτές, κατά τη διάρκεια του τελευταίου Εθνικού Συμβουλίου. Σημειώνεται ότι οι Βρετανοί είχαν επαφές μόνο με τον Γενικό Γραμματέα του ΑΚΕΛ, Στέφανο Στεφάνου. Κοινωνός των βρετανικών προτάσεων ήταν και ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου. Οι υπόλοιποι αρχηγοί κομμάτων δηλώνουν άγνοια.
Τι πιστεύει ο Πρόεδρος για τις προτάσεις των Άγγλων
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρεί ότι οι προτάσεις των Βρετανών οδηγούν σε δύο κράτη, ισότιμη κυριαρχία και διχοτομική ομοσπονδία συνομοσπονδιακού χαρακτήρα. Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα έχει την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις του με αναφορά στην πρότασή του για την επιστροφή των Τουρκοκυπρίων στο Σύνταγμα του ’60 με την ομοσπονδιακή ουρά των Συμφωνιών Κορυφής του ’77 και του ’79. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι, επί του παρόντος, δεν έχει κλείσει οποιαδήποτε «Τριμερής Συνάντηση» μεταξύ του Νίκου Αναστασιάδη, του Ερσίν Τατάρ και του Αντόνιο Γκουτέρες. Αυτό θα ήταν δυνατό - ή θα αύξανε τις πιθανότητες να επισυμβεί - με την άφιξη της κυρίας Λουτ στην Κύπρο περί το τέλος Αυγούστου, που τελικώς ακυρώθηκε. Την περασμένη Παρασκευή ο διαπραγματευτής Α. Μαυρογιάννης είχε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί της. Σύμφωνα με το ΑΚΕΛ: 1) Η κ. Λουτ δεν ακύρωσε την άφιξή της στην Κύπρο, λόγω των εξελίξεων στο Αφγανιστάν, στις οποίες δεν εμπλέκεται, αλλά λόγω της αρνητικής στάσης του Προέδρου, όπως το κόμμα αντιλαμβάνεται την κατάσταση. 2) Μια από τις αιτίες που σημειώθηκε αυτή η εξέλιξη, δηλαδή η μη άφιξη Λουτ, είναι η πολιτική του Προέδρου, ο οποίος έθεσε επί τάπητος την πρόταση για επιστροφή των Τουρκοκυπρίων στη Ζυρίχη με σαφή πρόθεση απεγκλωβισμού από την ομοσπονδία. Ο εν λόγω ισχυρισμός του ΑΚΕΛ εξεφράσθη δημοσίως, παρότι ο Πρόεδρος, στην πρότασή του, έθεσε ως ουρά τις Συμφωνίες Κορυφής 1977-79. Και ενώ αυτά ελέγοντο την Τετάρτη, 1η Σεπτεμβρίου, την επομένη, στις δυο του μήνα, ο κατοχικός ηγέτης τόνιζε ότι εφόσον δεν γίνεται δεκτή η θέση του για ισότιμη κυριαρχία και δυο κράτη, δεν υπάρχει έδαφος για μια νέα Πενταμερή. Κυβερνητικές πήγες πάντως εκτιμούν ότι οι Βρετανοί θα κυνηγήσουν μέχρι τη δωδεκάτη τη σύγκληση μιας «Τριμερούς» και, ως εκ τούτου, θα πιέσουν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη με όσα διπλωματικά μέσα διαθέτουν για να βάλει νερό στο κρασί του και να ανοίξουν με νομοτεχνικές διατυπώσεις τον δρόμο για την ισότιμη κυριαρχία, η οποία θα αποτελεί βάση ενός νέου διαλόγου για δύο κράτη σε ένα.
Νέα στρατηγική ή τακτικό πυροτέχνημα
Υπό αυτές τις συνθήκες, και προκειμένου να αμυνθεί έναντι των Βρετανών και των Τούρκων, καθώς και της ίδιας της απεσταλμένης του ΓΓ των Ην. Εθνών, Τζέιν Χολ Λουτ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέβη στην πρότασή του για επιστροφή των Τουρκοκυπρίων στο Σύνταγμα του ’60, προκειμένου να συζητήσουν εν συνεχεία οι δυο πλευρές τις διοικητικές αλλαγές και τις εδαφικές αναπροσαρμογές που θα μπορούσαν να επέλθουν στο πλαίσιο μιας ομοσπονδίας όπως οι Συμφωνίες Κορυφής του ’77 και του ’79 καθορίζουν. Το ερώτημα είναι κατά πόσον η πρόταση του Προέδρου είναι απλώς μία κίνηση τακτικής ή κατά πόσον θα συνοδευτεί από μία νέα στρατηγική των πραγμάτων αντίληψη. Εάν συμβεί το πρώτο, θα πρόκειται περί ενός πυροτεχνήματος που ενδεχομένως να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ. Εάν συμβεί το δεύτερο, θα πρέπει ο Πρόεδρος να παραθέσει την εναλλακτική στρατηγική αφαιρώντας βεβαίως την ουρά της ομοσπονδίας. Διότι, εάν επιστρέψουν οι Τουρκοκύπριοι και συμμετάσχουν πριν από τη λύση στο ενιαίο κράτος της Ζυρίχης και εν συνεχεία μαζί με τους Ελληνοκυπρίους το διαλύσουν για να νομιμοποιηθεί το υφιστάμενο ψευδοκράτος και να ονομαστεί ως ισότιμο συνιστών κράτος, η πρόταση του Προέδρου δεν έχει νόημα. Εκ των πραγμάτων θα οδηγήσει στο διχοτομικό αποτέλεσμα που θέλουν οι Τούρκοι. Το τονίζουμε αυτό, διότι από τη στιγμή που η τουρκική πλευρά αποδεχτεί συμμετοχή στο ενιαίο κράτος της Ζυρίχης, είναι ως να αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και να αποαναγνωρίζει ταυτοχρόνως το ψευδοκράτος. Ερώτημα: Δεν θα είναι παράλογο εφόσον αναγνωρίσει η τουρκική πλευρά το ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας να έρθουμε στη συνέχεια εμείς οι ίδιοι να το διαλύσουμε και να το αντικαταστήσουμε από δύο ισότιμα συνιστώντα κράτη, εκ των οποίων το ένα θα είναι το παράνομο σημερινό ψευδοκράτος; Το ερώτημα είναι γιατί η τουρκική πλευρά να το αποδεχθεί. Εδώ είναι που μπορεί να έχει τον ρόλο του ισχυρού κινήτρου το φυσικό αέριο.
Ο ρεαλισμός της πρότασης…
Για να είναι λοιπόν ρεαλιστική η πρόταση του Προέδρου, θα πρέπει να παραμείνει στην αντίληψη της ομαλής και σταδιακής επαναφοράς στη Ζυρίχη, δηλαδή στο ενιαίο κράτος με την επανενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στο πλαίσιο μιας τελικής διευθέτησης του προβλήματος κατά τρόπον ώστε να δημιουργηθεί ένα κανονικό κράτος. Και όχι ένα πολιτειακό σύστημα, το οποίο θα αναγνωρίζει αρχικά το ψευδοκράτος ως ισότιμο συνιστών κράτος με κρατικά αυθύπαρκτα κυριαρχικά δικαιώματα. Με βάση, δε, το ανισοζύγιο δυνάμεων στην περιοχή, το νέο πολιτειακό σύστημα θα συνιστά προτεκτοράτο της Τουρκίας.
Τα κίνητρα για το ενιαίο κράτος… και το φυσικό αέριο
Συνεπώς, ο Πρόεδρος, εάν συνεχίζει στην ουτοπική πολιτική της ομοσπονδίας, που για να καταστεί ρεαλιστική οδηγεί στα δύο κράτη, θα πρέπει να προχωρήσει σε μια φόρμουλα με στόχο τη μετεξέλιξη και όχι τη διάλυση του ενιαίου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία συνιστά τον μεγαλύτερο ρεαλισμό. Και τι είναι η Κυπριακή Δημοκρατία; Είναι το νομικό πλαίσιο, στο οποίο ζούμε και αναπνέουμε και απολαύει διεθνούς αναγνώρισης και από τον ΟΗΕ και από την ΕΕ. Η στρατηγική έχει διάφορα νομικά και διπλωματικά βήματα, καθώς και στρατιωτικά και στρατηγικά. Συμμαχίες κ.λπ. Αν ξεκινήσει κάποιος από τα απλά, μπορεί να ισχυριστεί ότι:
- Στη βάση του ενιαίου κράτους θα μπορούν οι Τουρκοκύπριοι να έχουν μορφή τοπικής αυτοδιοίκησης χωρίς κυριαρχικές πολιτειακές κρατικές εξουσίες, όπως θα έχουν στην υπό συζήτηση λύση συνομοσπονδιακού χαρακτήρα. Οι περιοχές αυτές θα υπάγονται σε μία και μόνο Κεντρική Κυβέρνηση, της οποίας η εξουσία θα πηγάζει από έναν και μόνο λαό, και όχι εξίσου από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.
- Η Κυπριακή Δημοκρατία επί τη βάσει του Πρωτοκόλλου 10 έχει ενταχθεί ολόκληρη στην ΕΕ με αναστολή του κεκτημένου στο βόρειο τμήμα λόγω της κατοχής. Η εφαρμογή του κεκτημένου στον βορρά είναι δυνατό να επέλθει ομόφωνα με τη σύμφωνο γνώμη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεπώς: Α) Η εφαρμογή του κεκτημένου στον βορρά μπορεί να αποφασιστεί μόνον όταν οι Τουρκοκύπριοι και οι Τουρκία αναγνωρίσουν την Κυπριακή Δημοκρατία και αποδεχθούν ως προαπαιτούμενο για τη συνέχιση των συνομιλιών και την απαλλαγή της Κύπρου από τον στρατό κατοχής. Β) Η επιστροφή και επανενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στη βάση του Συντάγματος του ’60 μπορεί να έχει ως κίνητρο για τους Τουρκοκυπρίους την εφαρμογή του κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της Κύπρου στη βάση μιας ενδιάμεσης συμφωνίας, πριν από την τελική, που θα περιλαμβάνει την άμεση αποχώρηση του στρατού κατοχής, για να αρχίσει διάλογος κατόπιν εκλογής εκπροσώπων των δυο Κοινοτήτων, που θα εξουσιοδοτηθούν να παρουσιάσουν στον λαό την τελική πολιτειακή μορφή του ενιαίου κράτους με τοπική π.χ. αυτοδιοίκηση σε έξι για παράδειγμα επαρχίες, από τις οποίες οι δυο θα ανήκουν στους Τουρκοκυπρίους και οι τέσσερεις στους Ελληνοκυπρίους.
- Οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να συμμετάσχουν στα οφέλη από το φυσικό αέριο με την αποδοχή και επιστροφή τους στην Κυπριακή Δημοκρατία. Συνεπώς, το φυσικό αέριο δεν θα πρέπει να είναι κίνητρο για την αναγνώριση του ψευδοκράτους ως ισότιμου συνιστώντος κράτους, αλλά για την επανενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στην Κυπριακή Δημοκρατία και την πλήρη αποχώρηση του στρατού κατοχής.
Οι όποιες στρατηγικές επιλογές θα πρέπει να εξηγηθούν στους Τουρκοκυπρίους και διεθνώς από τον ίδιο τον Πρόεδρο. Και εφόσον η Τουρκία θα συνεχίσει την πολιτική των δύο κρατών, τότε θα πρέπει να πληρώσει κόστος ξεκινώντας από το νομικό πλαίσιο της ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις: 1. Στη Ρωσία για εισβολή και κατοχή εδάφους της Ουκρανίας, δηλαδή την Κριμαία. 2. Στη Λευκορωσία, για την παραβίαση στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ύπαρξη ενός δικτατορικού στην ουσία καθεστώτος. Η απόφαση αυτή ήταν συνδεδεμένη με την επιβολή κυρώσεων επί της Άγκυρας, αλλά αποσυνδέθηκε για να πάμε σε Πενταμερή. 3. Στην περίπτωση της Υπερδνειστερίας. Η ΕΕ απαγόρευσε την είσοδο επί του εδάφους των κρατών μελών της επειδή είναι παράνομοι, δεν αναγνωρίζονται διεθνώς, είναι αποσχιστές και δεν συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος με την Μολδαβία, στην οποία επίσημα και νόμιμα ανήκει η περιοχή. Η Κύπρος έχει περισσότερους λόγους από τη Μολδαβία, που δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ, για την επιβολή κυρώσεων και απαγόρευση εισόδου επί του εδάφους τής ΕΕ στην ηγεσία των κατεχομένων και σε άλλους αξιωματούχους της Τουρκίας.
Δύο κράτη ή ενιαίο κράτος…
Όχι μόνον ο Πρόεδρος, αλλά και το κομματικό σύστημα θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα συνεχίσουν σε έναν μολυσμένο διάλογο που οδηγεί αρχικά στα δύο κράτη και εν συνεχεία στην τουρκοποίηση ή εάν θα οικοδομηθεί μια νέα στρατηγική για την απαλλαγή της Κύπρου από τον στρατό κατοχής και τη μετεξέλιξη του ενιαίου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας, με αλλαγές των κακώς εχόντων, σε ένα κανονικό σύγχρονο κράτος στη βάση των αρχών και αξιών της ΕΕ και όχι στην εγκαθίδρυση ενός διχοτομικού πολιτειακού συστήματος, ομοσπονδιακού ή συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, που θα νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής και θα παραδίδει τον πλήρη έλεγχο της Κύπρου στην Τουρκία.
*Δρ των Διεθνών Σχέσεων
(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 05/09/2021)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου