Ερωτηματικά για το μέλλον της Frontex

του Γιώργου Παπαγιαννόπουλου 

Ακριβή και αναποτελεσματική, να γιατί η “Frontex” κινδυνεύει τώρα να ”κλείσει”

Από την ίδρυσή του, ο ευρωπαϊκός οργανισμός προστασίας και φύλαξης των συνόρων, η “Frontex”, βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα, αλλά τώρα οι κατηγορίες που αναφέρονται στο προσωπικό της θα μπορούσαν  να αναγκάσουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να λάβουν σοβαρά μέτρα.

Τους τελευταίους μήνες υπήρξε μια -αμφιλεγόμενη-σειρά δημοσιευμάτων που ενέπλεκαν την “Frontex” σε κάποιες ”επαναπροωθήσεις” στα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Τουρκίας και  των ελληνικών νησιών του Αιγαίου, (η σκοπιμότητα αυτών των δημοσιευμάτων χρειάζονται διερεύνηση). Τώρα ακολουθεί η δημοσίευση των οικονομικών της καταστάσεων, σπατάλες που αναφέρονται σε πολυτελή δείπνα και διασκέδαση. 

 Απαράδεκτες δημόσιες δαπάνες 900 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως: αυτό είναι το κόστος που θα έχει η “Frontex” για τα ταμεία των Βρυξελλών  έως το 2027, καθώς επίσης υπάρχει το ενδεχόμενο πρόσληψης 10 χιλιάδων νέων υπαλλήλων ασφαλείας με στόχο την ενίσχυση της επιτήρησης των ευρωπαϊκών συνόρων.

Αστρονομικά στοιχεία, αν σκεφτούμε (όπως προκύπτει από την έκθεση των ευρωπαίων ελεγκτών) πώς οι ρόλοι του οργανισμού είναι στην πραγματικότητα ασαφείς, καθώς βασίζονται σε μια υπερβολικά γενική εντολή που του έχει ανατεθεί το 2016. Και πάνω απ ’όλα, με σαφή και σταθερή ανάπτυξη σε σύγκριση με το παρελθόν.

 Αυτή η έλλειψη αποτελεσμάτων ώθησε τους ελεγκτές να γράψουν ανοιχτά για ”σπατάλη” δημόσιου χρήματος, η οποία θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε μια σοβαρή ανασκόπηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ένα σενάριο που κατηγορεί ειδικότερα τον ίδιο τον διευθυντή του “Frontex”, τον Fabrice Leggeri, ο οποίος στο παρελθόν έχει ήδη εμπλακεί σε έναν άλλο κύκλο έρευνας που διεξήχθη εναντίον του. Η “Frontex” δεν άντεξε στις πολλές αλλαγές που έγιναν σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Όπως προέκυψε από την έκθεση των ελεγκτών και επανέλαβε ένας εξ αυτών, ο Leo Brincat, μία από τις κύριες αιτίες που οδήγησαν σε κακή διαχείριση περιουσιακών στοιχείων του οργανισμού οφείλεται σε συνεχείς αλλαγές στόχων, μπροστά στις οποίες οι αξιωματούχοι της “Frontex” πιάστηκαν απροετοίμαστοι.

Έχοντας ιδρυθεί το 2004 με σκοπό την αντιμετώπιση της επιτήρησης στα σύνορα-ειδικά της παράνομης μετανάστευσης, η οργάνωση έχει δει τα καθήκοντά της να αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, καθώς και ο δημόσιος προϋπολογισμός που της έχει διατεθεί.

Ωστόσο, από το 2016, η άνοδος της μεταναστευτικής κρίσης, η οποία σημειώθηκε ειδικά στα ανατολικά σύνορα της Ε.Ε. (κυρίως στα Ελληνο-τουρκικά), σε συνδυασμό με τις αναποτελεσματικές διαδικασίες επικοινωνίας μεταξύ των κρατών -μελών και μια σειρά ασαφών καθηκόντων, συνέβαλαν στο να καταστήσει τη λειτουργία της υπερβολικά δυσκίνητη και αναποτελεσματική.

Προς το παρόν, ωστόσο,οι Βρυξέλλες δεν διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία για να αντικαταστήσουν την “Frontex”.

Εν τούτοις, μετά από τις έρευνες και την έκθεση των ελεγκτών του Λουξεμβούργου, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει παραπέμψει ένα έγγραφο στην “Frontex” που περιέχει πέντε συστάσεις. Με βάση αυτές, θα πρέπει μέχρι το τέλος του επόμενου έτους 2022, να επικεντρωθεί κυρίως στη βελτίωση των εσωτερικών επικοινωνιών και στην αποτελεσματική διαχείριση τους. Εάν αυτά δεν εφαρμοστούν, το μέλλον της προμηνύεται αβέβαιον. 

΄.