Με αφορμή την σημερινή ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων Ελλήνων, δημοσιεύουμε μαρτυρίες που υπάρχουν σε βίντεο του «Greek Genocide Resource Center». Πρόκεται για μια συλλογή των λεχθέντων, από ανθρώπους που γλίτωσαν από την Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής και ήταν αυτόπτες μάρτυρές της, την περίοδο 1914-1923.
Το μωρό που βύζανε τη νεκρή μάνα του
Η Μαρία Τεξακαλίδου γεννήθηκε το 1914 στη Σεπίτση Σαμψούντας. Κατέφυγαν στα βουνά και θυμάται σκηνή με 300 με 500 άτομα ξαπλωμένα νεκρά. Ένα μωρό συνέχισε να βυζάνει την σκοτωμένη μάνα του. Τουρκάλες νοσοκόμες τους έδιναν χάπια δηλητηριασμένα και αυτή τα πετούσε από το παράθυρο.
Δεν ξαναφόρεσε σκουλαρίκια
Η Φιλιώ Χαϊδεμένου θυμάται μια κοπέλα δίπλα της που προσπαθούσε να βγάλει τα σκουλαρίκια της. Ένας Τούρκος της λέει «άφησέ τα πάνω» και τραβάει το μαχαίρι και της κόβει το αυτί της και το αρπάζει, με το σκουλαρίκι ακόμη επάνω. «Εγώ δίπλα, "Παναγία μου" είπα. Αχ, βοήθησέ μου Βαγγελίστρα μου να το βγάλω, λέω, το σκουλαρίκι μου, προσπαθούσα και εγώ να βγάλω τα δικά μου, να του τα δώσω. Να το βγάλω και δεν θα φορέσω ποτέ στη ζωή μου σκουλαρίκια. Και ούτε φόρεσα μέχρι τώρα. Η μάνα μου, ο άντρας μου, παντρεύτηκα μετά, οι φίλες μου, όλοι. Εγώ δεν έβαλα στ' αυτί μου σκουλαρίκι. Και μέχρι τώρα δεν έχω βάλει.»
Τους έκαιγαν ζωντανούς
Ο Πολύβιος Τεξακαλίδης θυμάται πως περικύκλωναν τα χωριά και έκαιγαν τους Έλληνες μέσα στα σπίτια τους ζωντανούς, κάνοντας έτσι οικονομία και στις σφαίρες.
Σφαγές και βιασμοί στον «συνωστισμό»
Η Στασή Ισιγώνη θυμάται την σφαγή της Σμύρνης και αναρωτιέται αν ήταν «συνωστισμός», όπως είχε γραφεί κάποτε από την Μαρία Ρεπούση, οι χιλιάδες κόσμου που ήταν εκεί. Οι Τούρκοι πήγαιναν νύχτα έκλεβαν και έσφαζαν, μεταξύ αυτών μωρά και γέρους και βίαζαν τις κοπέλες.
Έτρωα οξώφυλλα και τσουκνίδια
Για την εξορία από την Τραπεζούντα μιλά, με έντονη ποντιακή διάλεκτο, ο Στοφορόν (Χριστόφορος) Χριστοφορίδης και εξηγεί πως έφυγαν για την Ματσούκα και από εκεί στη Ρωσία για να γλιτώσουν τις σφαγές. «Τρία μήνας έτρωα οξώφυλλα και τσουκνίδια, τίποτα άλλο, ούτε άλας, ούτε αλεύρι.»
Σφάγη ανθρώπων σε μάντρες σαν ζώα
Μια ανώνυμη μαρτυρία γυναίκας που έζησε την σφαγή στη Σμύρνη ξεκινά με αυτό το ποίημα:
«Στη Σμύρνη σφάζουνε αρνιά, στη Πόλη τα κριάρια, και όξω από το Αϊβαλί σφάζουν τα παλλικάρια». Δώδεκα συγγενείς του πατέρας της έσφαξαν κυριολεκτικά σαν ζώα οι Τούρκοι μέσα σε μάντρες. «Τα σφάξαν, όχι τα σκοτώσαν. Η σφαίρα είναι γλυκιά. Με το να κάτσει να σε σφάξει απ' το σβέρκο. Αυτοί οι Τούρκοι, που λέγονται Τούρκοι σήμερα αυτοί.» Οι κοπέλες στην Σμύρνη έπεφταν μέσα στην θάλασσα και πνίγονταν για να μην τις πάρουν, να τις βιάσουν και έτσι να να της προσβάλουν και να τις τυρρανούν. Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι είχαν τα καράβια τους μέσα και δεν έπαιρναν τους Έλληνες και έβγαζαν φωτογραφίες και όποιος κόντευε να μπει του έκοβαν τα χέρια.
Κρέμασε το μωρό της για να μην κλαίει
Από το Χοντροκόπι της Ματσούκας του Πόντου, η Ελένη Αλεξανδρίδου θυμάται πως «όταν έβγαινε Ρουσία και Τουρκάν ξεκινήσανε να σφάζουν και να ρημάζουν τον τόπο». Οι Έλληνες έτρεχαν στα βουνά με την ελπίδα να καταφύγουν στη Ρωσία. Σε μια περίπτωση, ήρθαν αντιμέτωποι με ένα απόσπασμα Τούρκων ενόπλων που ξεκίνησαν να δολοφονούν. Με ποντιακή διάλεκτο αναφέρει: «Οι γυναίκες με τα παιδία στην αγκάλα και έτρεχανε να προλαβαίνουνε και να μπαίνουνε στα ρωσικά τα σύνορα. Και πρόλαβανε λέει, στο δρόμο που επαένανε, ένα δεντρόν τρανόν νερούν ξελέ με τα κλαδία με τα φύλλα όπως έχει και πήαν όλοι και εκρύφτανε». Τα μωρά έκλαιγαν και δεν είχαν ούτε γάλα να τους δώσουν. Οι αρχηγοί της παρέας είπαν σε δύο μανάδες ή θα σκοτώσουν τα παιδιά τους ή θα απομακρυνθούν από το κρυσφήγετο για να μην προδώσουν 500 και πλέον κυνηγένους. Η μια πήρε το κορδόνι του παπουτσιού της και κρέμασε το μωρό της. Η άλλη το έπνιξε στον βούρκ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου