του Γιάννου Χαραλαμπίδη *
Σε ρυθμούς βιενέζικου βαλς χορεύει το Κυπριακό και η μυστική διπλωματία, έχοντας ως μουσικό τουρκικό χαλί τα πολεμικά εμβατήρια του τουρκικού στόλου, που συνοδεύει στη θαλάσσια περιοχή μας το «Μπαρμπαρός» και τον «Πορθητή». Την ίδια στιγμή, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ μέσω της έκθεσής του ψάχνει για νέες ιδέες, «ξεχνώντας», όμως, τι η Χάρτα των Ην. Εθνών και το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρουν για την αποφυγή χρήσης στρατιωτικών μέσων και την πρόκληση εντάσεων και δη σε βάρος κράτους-μέλους των Ην. Εθνών και της ΕΕ, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία, που νομίμως πραγματοποιεί έρευνες εντός της ΑΟΖ της.
Το παρασκήνιο και... πού το πάει η Τουρκία
Η μυστική συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Τούρκο Υπουργό των Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου διευθετήθηκε μέσω Βιένης. Ο ίδιος ο Τούρκος ΥΠΕΞ ζήτησε τη συνάντηση με τον Πρόεδρο, κατόπιν συνομιλίας του με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη. Προφανώς, η Άγκυρα ήθελε και αυτή να εξετάσει πού βρίσκεται η κατάσταση, αλλά και να ξεκαθαρίσει τη θέση της για να μην υπάρχουν σε κανέναν ψευδαισθήσεις. Ούτε στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, ούτε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Όταν, δε, εννοεί, πλέον, ο κ. Τσαβούσογλου συνομοσπονδία, αφήνει να νοηθεί, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ότι η θέση του περνά μέσα από τη λογική δύο κρατών που θα συνδεθούν μεταξύ τους στην πρακτική της αμοιβαίας αναγνώρισης.
Δηλαδή, τα δύο συνιστώντα κρατίδια θα αποδεχτούν και θα αναγνωρίσουν με μια νομική φόρμουλα το ένα το άλλο, κατά τρόπον ώστε να μπορεί η τουρκική πλευρά να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και ότι το νέο πολιτειακό σύστημα προκύπτει με χωριστές αυτοδιαθέσεις μέσω δημοψηφισμάτων. Είναι, μάλιστα, ξεκάθαρο για τη Λευκωσία ότι η τουρκική πλευρά θέλει να βγει η διαδικασία εκτός πλαισίου του ΟΗΕ, διότι έτσι δεν θα ισχύουν τα ψηφίσματα, επί τη βάσει των οποίων από τη μια αναγνωρίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία και από την άλλη δεν αναγνωρίζεται το ψευδοκράτος (186, 541 και 550).
Τουρκική NAVTEX και ο ΟΗΕ
Την υπόθεση της μυστικής συνάντησης και της χαλαρής ομοσπονδίας διαδέχεται η τουρκική NΑVTEX στην περιοχή όπου εφάπτονται η κυπριακή, η αιγυπτιακή και η ελληνική ΑΟΖ. Εκεί θα κινηθεί το «Μπαρμπαρός» το επόμενο διάστημα. Η δέσμευση αναφέρεται σε χρονικό διάστημα ώς τον Φεβρουάριο και σε θαλάσσιο χώρο εντός και πέραν της κυπριακής ΑΟΖ, καλύπτοντας τμήματα των οικοπέδων 4 και 5, καθώς και περιοχή πλησίον του οικοπέδου 10, όπου η αμερικανική Exxon προγραμματίζει έρευνες. Επί τούτου, θα πρέπει να επισημανθούν τα εξής:
Πρώτον, η Τουρκία εκδίδει τη NAVTEX μετά την Τριμερή Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, στέλνοντας το μήνυμα ότι αμφισβητεί τη διμερή συμφωνία Κύπρου - Αιγύπτου, ότι δεν θα επιτρέψει στην Ελλάδα να καθορίσει ΑΟΖ και ότι, αν χρειαστεί, θα επιβάλει τις θέσεις της διά πυρός και σιδήρου. Είναι «υποχρεωμένη» η Άγκυρα να αμφισβητήσει τις ενέργειες των «Τριών» για να μη θεωρηθεί από την πλευρά της ότι τις αποδέχεται και να προβληθεί μελλοντικά ακόμη και ο ισχυρισμός περί δημιουργίας εθίμου. Βεβαίως, ουδόλως μπορεί να χρησιμοποιεί απειλές και πολεμικά μέσα. Μπορεί με τον διάλογο να βρει λύση. Όμως, εφόσον δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν μπορεί να μπει σε διάλογο καθορισμού της δικής της ΑΟΖ με την Κυπριακή Δημοκρατία, ούτε βεβαίως και με τις χώρες με τις οποίες αυτή συνορεύει. Τελεί, όμως, εν αδίκω η Τουρκία, διότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι αναγνωρισμένο κράτος-μέλος και του ΟΗΕ και της ΕΕ επί τη βάσει των Συμφωνιών της Ζυρίχης, τις οποίες και η ίδια υπέγραψε.
Δεύτερον, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ αναφέρει και τα εξής στην έκθεσή του: «Οι νέοι γύροι διερευνητικών γεωτρήσεων, που έχουν προγραμματιστεί για το τελευταίο τρίμηνο του 2018, θα μπορούσαν, ωστόσο, να οδηγήσουν σε νέες εντάσεις και να περιπλέξουν σημαντικά σημαντικά τις προοπτικές για διάλογο μεταξύ των μερών». Η διατύπωση αυτή προσβάλλει τον θεσμό του Γ.Γ. των Ην. Εθνών και την ίδια τη Χάρτα, εφόσον δεν ξεκαθαρίζει ότι αναφέρεται στην Τουρκία και εφόσον περιλαμβάνει, στην ουσία, και τις έρευνες που γίνονται για λογαριασμό του νόμιμου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας, που τελεί υπό τουρκική κατοχή. Σε αντίθεση με τον κ. Γκουτέρες, η ΕΕ έχει διατυπώσει σαφή θέση κατά της Άγκυρας από τις 22 με 23 Μαρτίου του 2018. Το ίδιο ξεκάθαρες ήταν και οι ΗΠΑ ως προς την αναγνώριση των ειδικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και του δικαιώματός της να διενεργεί έρευνες. Ποιος ευθύνεται για τη στάση του Γ.Γ. του ΟΗΕ; Ο ίδιος, η κ. Λουτ, οι Βρετανοί, που συνήθως βάζουν το χέρι τους παντού ή ακόμη και ημέτεροι με αυτά τα οποία λένε στον κάθε απεσταλμένο των Ην. Εθνών; Ή, μήπως, ευθύνεται η κ. Σπέχαρ;
Σπάει, λοιπόν, και ο μύθος περί του Γ.Γ. του ΟΗΕ, τον οποίο επί σειρά ετών το κομματικό σύστημα της Κύπρου έχει θεοποιήσει. Βεβαίως, όλοι αυτοί που διαχειρίστηκαν το Κυπριακό στη βάση της ομοσπονδιακής λύσης, αντί στη βάση των αρχών του ΟΗΕ, αρνούνται ακόμη και τώρα να παραδεχτούν ότι απέτυχαν και να απομακρυνθούν οικειοθελώς από την πολιτική σκηνή, όπως έπραξε, για παράδειγμα, στη Βρετανία ο Ντέιβιντ Κάμερον με το Brexit.
Η Dream Team της Ομοσπονδίας
Εφόσον επιμένουν να θέλουν να κυβερνούν οι ομοσπονδιακοί και εφόσον, όπως τονίζει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, έρχεται τσουνάμι, χωρίς, όμως, να μας πει ποιος το προκάλεσε, και εφόσον ολόκληρη η ηγεσία θεωρεί κρίσιμες τις στιγμές -ο καθένας για τους λόγους του-, ο Πρόεδρος έχει, μεταξύ άλλων, και τις εξής δύο επιλογές:
Επιλογή Πρώτη: Να διορίσει μια ομάδα διαχείρισης κρίσεων και Κυπριακού, που θα τον συμβουλεύει και θα είναι συνυπεύθυνη στις αποφάσεις. Αυτή η ομάδα, που προφανώς θα μπορεί να φέρει και τη σφραγίδα του Εθνικού Συμβουλίου, θα ήταν δυνατό να αποτελείται από τους εξής έμπειρους πολιτικούς και επιστήμονες:
1. Αβέρωφ Νεοφύτου. Έχει αποδείξει ότι μπορεί να ενεργεί ως σκιώδης Πρόεδρος στο πλαίσιο της φανερής και μυστικής διπλωματίας. Σπεύδει συνήθως όπου και ο Πρόεδρος, πριν, μετά ή κατά την ίδια χρονική περίοδο, από το Ισραήλ ώς τη Νέα Υόρκη και την ΕΕ. Έχει συνδράμει με επιτυχία στην υιοθέτηση της αλλαγής της νομοθεσίας για το θέμα του Ενωτικού Δημοψηφίσματος (γνωστός ως νόμος Ακιντζί) και έχει πολύ καλές επαφές τόσο με τον κ. Οζερσάι, όσο και με τον κ. Ακιντζί, καθώς και με τη βρετανική και κυρίως με την αμερικανική πρεσβεία (δεν είναι ο μόνος). Ήταν ανέκαθεν υποστηρικτής τού «ναι» και θιασώτης του Ερντογάν από το 2003. Δίπλα του, μπορεί να σταθεί επάξια ως αντικαταστάτης ο κ. Νίκος Τορναρίτης, ο οποίος ανέλυε επί μακρόν γιατί οι Τούρκοι και ο Ερντογάν θέλουν λύση στο Κυπριακό. Έχει, δε, το χάρισμα να ισχυρίζεται ότι, όσοι δεν είναι ομοσπονδιακοί, θέλουν διχοτόμηση και ότι είναι εθνικιστές, αλλά την ίδια στιγμή μπαινοβγαίνει στα εθνικόφρονα σωματεία, όπως και πολλοί άλλοι, για ψήφους και με αξιοθαύμαστη άνεση μπορεί να μιλά για τους «εθνικιστές» ήρωες της ΕΟΚΑ, που πολέμησαν για την Ένωση. Δεν έχει κανένα πρόβλημα να αναφέρεται στα μνημόσυνα ηρώων και στις εθνικές επετείους για την ανάγκη σοβαρότητας, την οποία ταυτίζει με τον ρεαλισμό και τις υποχωρήσεις, καθώς και με την ομοσπονδία, που συνιστά την τουρκική και βρετανική διχοτόμηση από το 1956. Για να είμαστε δίκαιοι, το χάρισμα αυτό δεν το έχει μόνον ο κ. Τορναρίτης, αλλά σχεδόν στο σύνολο της κομματικής ηγεσίας. Πάντα υπάρχουν εξαιρέσεις.
2. Άντρος Κυπριανού. Όπως και ο Αβέρωφ Νεοφύτου, έχει άριστες σχέσεις με τους κατοχικούς ηγέτες από αριστερά μέχρι δεξιά, γνωρίζοντας και αυτός πολύ καλά τη μυστική διπλωματία. Είχε πρωτοστατήσει στον νόμο Ακιντζί και στο Κραν Μοντανά. Η ταξική περί του Κυπριακού προσέγγισή του είναι χρήσιμη, παρότι το ΑΚΕΛ έχει αποτύχει κατά τη διακυβέρνηση Χριστόφια να επιτύχει λύση με τον κ. Ταλάτ. Όμως, από την αποτυχία του Προέδρου Χριστόφια, όπως και από αυτήν του Κραν Μοντανά, δικαιούται, εφόσον σπρώχνει τον Πρόεδρο σε ανάλογη διαδικασία, να είναι στο πλάι του για άλλη μια φορά. Ήταν και αυτός θιασώτης του κ. Ερντογάν. Είναι, δε, γνωστή η θέση του όταν επέστρεφε από την Τουρκία. Μας διαβεβαίωσε, μεταξύ άλλων, ότι Ερντογάν θέλει λύση. Έχει πείσει ότι είναι έτοιμος να δώσει την εκ περιτροπής Προεδρία και να περάσει, όπως και οι κ. Αβέρωφ και Τορναρίτης, αγωγό προς την Τουρκία.
3. Χρίστος Στυλιανίδης, Επίτροπος στην Ε.Ε. Έχει την ικανότητα να ελίσσεται και να αλλάζει χρώματα και στρατόπεδα. Από εκπρόσωπος Τύπου του «απορριπτικού» Μετώπου τού Πασχαλίδη, μεταπήδησε στο «ενδοτικό» στρατόπεδο του Προέδρου Κληρίδη ως Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και, αφού παραιτήθηκε για λόγους αρχών, βρέθηκε στο ευρωψηφοδέλτιο των ΕΔΗ το 2004, και μετά εντάχθηκε στον ΔΗΣΥ. Έγινε βουλευτής, Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ευρωβουλευτής και Επίτροπος, προωθώντας στην ΕΕ τη «χαλαρή ομοσπονδία» του Προέδρου Αναστασιάδη. Ήταν πεπεισμένος για τη λύση στο Κραν Μοντανά. Ως μεγάλο διπλωματικό πλεονέκτημα θεωρεί τις καλές του σχέσεις ακόμη και με αυτόν τον Πρόεδρο Ερντογάν, τον οποίον εκθειάζει με κάθε ευκαιρία. Ήταν θαυμαστής του από το 2003. Πίστεψε και πιστεύει ότι ο Τούρκος Πρόεδρος ήθελε και θέλει λύση και στο παρασκήνιο μάλλον θεωρεί περισσότερο υπεύθυνο τον Ν. Αναστασιάδη παρά τον Τ. Ερντογάν για την αποτυχία του Κραν Μοντανά. Μπορεί να συγκεράσει τις θέσεις Αβέρωφ Νεοφύτου και Άντρου Κυπριανού.
4. Νίκος Κοτζιάς. Είναι, πλέον, τέως Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, αρχιτέκτονας της συμφωνίας των Πρεσπών για το Σκοπιανό και ήταν αντίθετος με το σχέδιο Ανάν, διότι, εκτός των άλλων, δεν δημιουργούσε, όπως γραπτώς αναφέρει, ένα κρατίδιο με κυπροκεντρική συνείδηση, που θα απλωνόταν σε όλο το νησί. Είναι καλός, έως άριστος γνώστης του Κυπριακού, και υποστηρίζει το έγγραφο Γκουτέρες, παρότι ήταν το ίνδαλμα αντιομοσπονδιακών και απορριπτικών δημοσιογράφων, πανεπιστημιακών και κυρίως του Προέδρου του ΔΗΚΟ Ν. Παπαδόπουλου και των στελεχών του. Ήταν κάποτε κομμουνιστής και δη καθοδηγητής επί Χαρίλαου Φλωράκη. Υπηρέτησε εν συνεχεία τον Γ. Παπανδρέου και, όταν δεν τον διόρισε στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών, τον εγκατέλειψε και προσχώρησε στο στρατόπεδο Τσίπρα. Μέχρι πρότινος ήταν φιλορώσος, αλλά ως Υπουργός Εξωτερικών ήταν ο πλέον υπάκουος πολιτικός στις υποδείξεις των ΗΠΑ.
5. Ανδρέας Μαυρογιάννης. Διπλωμάτης και διαπραγματευτής. Υπηρέτησε, ως όφειλε, όλες τις Κυβερνήσεις και συμφωνούσε με τους εκάστοτε Προέδρους ανεξαρτήτως της πολιτικής τους. Επιδίωκε να είναι πάντα φανερός ή μυστικός σύμβουλος Προέδρων και Υπουργών Εξωτερικών, έχοντας πάντα το ανεύθυνο των πράξεών του ως δημόσιος υπάλληλος. Έχει πολύ καλές σπουδές και φιλοδοξίες. Έχει διεθνή καριέρα και γνωρίζει καλά τα Ην. Έθνη. Είναι κοινώς αποδεκτός και έχει την ικανότητα να λέει ό,τι θέλει να ακούσει το ακροατήριο. Μάλιστα, σε μια κλειστή συνάντηση, στην οποία ήταν παρόντες, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Βουλής Δ. Συλλούρης και ο πρώην Υπουργός Άμυνας Φοίβος Κλόκκαρης, «επέπληξε» τον γράφοντα, όταν του άσκησε κριτική για την υπό συζήτηση ομοσπονδία και πού τα πράγματα θα κατέληγαν, τονίζοντας: «Μα, φίλε Γιάννο, είμαι εγώ ομοσπονδιακός;».
Αυτή η πεντάδα συν τον κ. Τορναρίτη θα μπορούσε να ήταν μια «dream team». Στην ομάδα θα ήταν δυνατό να έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα οι Αλέκος Μαρκίδης και Πόλυς Πολυβίου. Ο τελευταίος εισηγήθηκε, προ των πολιτικών, νέες ομοσπονδιακές ιδέες. Ακόμη, συμβουλευτικό χαρακτήρα μπορούν να έχουν οι πρώην Πρόεδροι Δ. Χριστόφιας και Γ. Βασιλείου, οι οποίοι διαθέτουν την εμπειρία της δικής τους αποτυχίας. Βεβαίως, εάν δεν συνεχίσει στη διαπραγματευτική ομάδα ο νομικός Νίκος Κλεάνθους, τότε θα ήταν δυνατόν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να ζητήσει από τον Πρόεδρο του ΔΗΚΟ, Νικόλα Παπαδόπουλο, όπως εμβολιάσει τη λύση με τις θέσεις του για καλή ομοσπονδία. Η πεντάδα που αναφέραμε έχει την απαιτούμενη ικανότητα να ελίσσεται και πιστεύει στην καλή πρόθεση των κατοχικών «κυβερνήσεων» και της Τουρκίας και δη του Ταγίπ Ερντογάν. Όπως εκτιμούσαν, μπορούσαν να πείσουν τις κατοχικές «κυβερνήσεις» και την τουρκική Κυβέρνηση να γίνουν διαλλακτικότερες. Κάποιοι εξ αυτών έχουν ευεργετηθεί από τον Πρόεδρο και κάποιοι τον στέλνουν, από τη μια, στις συνομιλίες και, από την άλλη, ασκούν κριτική στα δύσκολα, βγάζοντας την ουρά τους έξω.
Νέες ιδέες, στρατηγική και δημοψήφισμα
Επιλογή δεύτερη. Πρόκειται για τη νέα στρατηγική με άξονες, όπως: 1. Το Κυπριακό είναι θέμα εισβολής - κατοχής. 2. Αποκατάσταση της παραβιασθείσας εννόμου τάξεως που συνέβη σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας με την εισβολή του 1974, όπως το διεθνές δίκαιο επιβάλλει, επί τη βάσει του ότι: Α. Δεν μπορεί να νομιμοποιηθούν τα τετελεσμένα της εισβολής στη βάση του γεωγραφικού, διοικητικού και πληθυσμιακού διαχωρισμού, και β. Επιβάλλεται ο σεβασμός της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως η Χάρτα των Ην. Εθνών καθορίζει, καθώς και το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. Ως βάση, λοιπόν, των συνομιλιών πρέπει να είναι: Α. Οι αρχές του ΟΗΕ και ό,τι η Χάρτα αναφέρει. Β. Το Πρωτόκολλο 10, που καθορίζει ότι εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ με αναστολή του κεκτημένου στον βορρά, λόγω κατοχής. Β. Η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου, που καθορίζει ότι ως προϋπόθεση για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ θα πρέπει η Άγκυρα να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να την αναγνωρίσει.
Στόχος είναι η επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία και όχι η αναγνώριση του ψευδοκράτους ως ισότιμου συνιστώντος κράτους. Βεβαίως, αυτά θα πρέπει να είναι ενταγμένα σε στρατηγική, που σημαίνει συμμαχίες σε βάθος και με το Ισραήλ και με τη Γαλλία και με τις ΗΠΑ και με τα ηγετικά κράτη της ΕΕ, λόγω συμφερόντων και δη μέσω του φυσικού αερίου, του οποίου η νομιμοποίηση ως προς την εκμετάλλευση πηγάζει από την Κυπριακή Δημοκρατία. Η διάλυσή της και η αντικατάστασή της με μια ομοσπονδία θα προκαλέσει νέα χειρότερα ζητήματα από τα υφιστάμενα, εκτός και αν γίνουν δεκτές οι τουρκικές θέσεις. Αυτά και άλλα είναι νέες ιδέες, αφού ήταν παροπλισμένες και δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ. Έρχονται σε αντιδιαστολή με τις διχοτομικές ομοσπονδιακές και συνομοσπονδιακές φόρμουλες. Η dream team της ομοσπονδίας δεν μπορεί να υπηρετήσει μια εναλλακτική πολιτική. Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο, δηλαδή αλλαγή στρατηγικής, θα πρέπει να αποφασίσει ο ίδιος ο Πρόεδρος προς τα πού θα κινηθεί και ο λαός από την πλευρά του έχει δικαίωμα να γνωρίζει και, αν χρειαστεί, να αποφασίσει με δημοψήφισμα.
ΠΗΓΗ SIGMALIVE
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου