Διώρυγες

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 8.8.15

Οι παρεμβάσεις  σε θαλάσσιες περιοχές  είχαν πάντοτε κάτι το μεγαλόπνοο σε σχέση με  τα υπόλοιπα έργα. Κάποτε  είχαν και κάτι εκκεντρικό, όπως αυτό που  θύμισε  πρόσφατα ο συγγραφέας Αντώνης Καπετάνιος: Για κάποιους κατοίκους  της  Μαγνησίας  που συνέδεσαν ένα νησάκι με τη στεριά  γιατί έτσι τους συνέφερε  !

Ο Ξέρξης τρύπησε το ένα πόδι της Χαλκιδικής, ο Φερδινάνδος  Λεσέψ έκανε τον Ισθμό της Κορίνθου το 1893. Και τα δυο ήταν μικρομέγαλα  έργα, μικρά από την άποψη της  λειτουργικής  εμβέλειάς τους, μεγάλα ως κατασκευαστικά γεγονότα  στον συγκεκριμένο χωροχρόνο. Όμως  η  διώρυγα του Παναμά( 1914) ή του Σουέζ (1869) ήταν μεγάλα έργα, με διηπειρωτικές συνέπειες.

Η  διαπλάτυνση  του Σουέζ και η μετατροπή του  σε  «αμφίδρομο» κανάλι είναι το νέο μεγάλο διεθνές επίτευγμα. Το έργο ολοκληρώθηκε  μόλις σε ένα έτος – παρά τις αρχικές εκτιμήσεις περί τριών ετών. Το άλλο ρεκόρ  αφορούσε τον εκπληκτικά μικρό χρόνο  των έξη ημερών για τη συλλογή 8,5 δις δολλαρίων  από την αιγυπτιακή οικονομία, πέρυσι τέτοια εποχή. Το νέο κανάλι θα φέρει  πόρους στην Αίγυπτο αλλά και  σκέψεις στους όποιους σκεπτόμενους  : Για τη χώρα που χειραφετημένη από τις  ιδιοτελείς βοήθειες διαφόρων  χρηματοπιστωτικών παραγόντων πέτυχε   βασισμένη   πρώτα και κύρια στις δυνάμεις της…

Η Αίγυπτος τρύπησε  στερεό έδαφος 35 χιλιομέτρων και εμβάθυνε άλλα 37 χιλιόμετρα προϋπάρχοντος καναλιού, όμως στην Ελλάδα  ένα   επιθαλάσσιο έργο  μήκους 4 χιλιομέτρων  και πλάτους 100 μέτρων περίπου,  ματαιώθηκε χωρίς  εξηγήσεις. Ήταν το έργο της επιθαλάσσιας ανάπτυξης του αεροδρομίου  Ελληνικού, μέσω της επέκτασης του τροχοδρόμου 03-21 προς τη θάλασσα και στη συνέχεια τη δημιουργία παράλληλου διαδρόμου απογείωσης στον υφιστάμενο 15-33. Η επιθαλάσσια ανάπλαση  στοίχιζε τα μισά  των Σπάτων,  πληρωνόταν με δόσεις  από εγχώριους πόρους,  έσωζε τα ανατολικά προάστια από  καυσαέρια και κινδύνους,   «εξοικονομούσε» αγροτικές εκτάσεις στην πεδιάδα των Μεσογείων ,  απέδιδε στην τελική  φάση   6000  ελεύθερα στρέμματα  για  δημόσιες χρήσεις,   εγκαινίαζε  ένα από τα  πιο κοντινά   σε πόλη μεγάλο αεροδρόμιο . .

Όλος ο αεροπορικός «χώρος» συμφωνούσε , πλην ορισμένων  που θεωρούσαν αδύνατη τη μεταφορά αδρανών υλικών.. Το 1988, όταν ήταν  της μόδας η συζήτηση για  τα μεγάλα έργα (Ρίο-Αντίρριο, κλπ) συνάντησα τον καθηγητή Μαγειρία,  (επικεφαλής των χωματουργικών έργων στον Αχελώο !)  και μίλησα λίγο μαζί του για την υπόθεση των  μπάζων. Μου είπε : Ο Μέγας Αλέξανδρος όταν πολιορκούσε την Τύρο μπάζωσε ένα μέρος της θάλασσας  για να επιτεθεί και να καταλάβει την πόλη. Και σήμερα υπάρχουν κάποιοι που  το συζητάνε  !

Τότε, όπως και τώρα, η χώρα βίωνε την νεοαποικιοκρατία και την «υπέρ τρίτων» διαχείριση του χώρου της. Τα παθήματα δεν έγιναν μαθήματα, και η ζωή συνεχίζεται.