Ανακοίνωση του Τμήματος Οικολογίας και
Περιβάλλοντος ΣΥΡΙΖΑ
«...Τέτοιοι εορτασμοί και εκδηλώσεις, συχνά
αποδεικνύονται απλά ένα άδειο κέλυφος,
το χαλί κάτω από το οποίο κρύβουμε ενοχές για τον ξεπεσμό σε σχέση με το ύψος των
περιστάσεων, ή κίνητρα και σχεδιασμούς που συχνά δεν έχουν σχέση με τις
εκάστοτε προβεβλημένες αξίες...Γιατί την ίδια στιγμή, ο δρόμος της ανεξέλεγκτης
ανάπτυξης που θεωρεί τα πάντα εμπορεύσιμα αγαθά, δηλητηριάζει τον τρόπο που
αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον και το νερό. Ως αποτέλεσμα, το περιβάλλον και το
νερό αποτελούν αντικείμενα υπερεκμετάλλευσης και υποβάθμισης, κυρίως στις
αδύναμες πολιτικά και οικονομικά κοινωνίες και κοινωνικές ομάδες και
περιοχές. Αποτιμώνται δε πια με καθαρά
οικονομοτεχνικά κριτήρια, ακόμα και ως προς τις μη οικονομικές τους αξίες, από
τη βιοποικιλότητα ως την αισθητική...» Εν όψει, ο ποταμός Νερέτβα (Βοσνία)
ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Η 22α Μαρτίου είναι η διακηρυγμένη από τα Ηνωμένα Έθνη
παγκόσμια ημέρα νερού.
Η βιώσιμη ανάπτυξη βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην
προστασία των υδάτινων πόρων και τη διασφάλισή τους για τις επόμενες γενιές.
Προωθείται ως έννοια και ως πολιτικο-οικονομική φιλοσοφία από το δεύτερο μισό
του 20ου αιώνα με διεθνείς θεσμούς, πρωτοβουλίες και μεγάλα χρηματικά ποσά
παγκοσμίως.
Πράγματι, η μέρα αυτή είναι μια πρώτης τάξεως αφορμή
για προβληματισμό και εγρήγορση, σχετικά με την αξία των αυτονόητων που μας
κρατούν στη ζωή γενικά, που όμως δεν είναι δεδομένα. Είναι μια καλή ευκαιρία
για να θυμόμαστε τον πολλαπλό ρόλο του νερού σε κάθε πτυχή της ζωής μας, αλλά
και την ευθύνη που προκύπτει από τις τεράστιες δυνατότητες παρέμβασης που έχει
ο άνθρωπος στη φύση, σε σχέση με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο ίδιο το
μέλλον του.
Τέτοιοι εορτασμοί και εκδηλώσεις, συχνά αποδεικνύονται
απλά ένα άδειο κέλυφος, το χαλί κάτω από
το οποίο κρύβουμε ενοχές μας για τον ξεπεσμό σε σχέση με το ύψος των
περιστάσεων, ή κίνητρα και σχεδιασμούς που συχνά δεν έχουν σχέση με τις
εκάστοτε προβεβλημένες αξίες.
Γιατί την ίδια στιγμή, ο δρόμος της ανεξέλεγκτης
ανάπτυξης που θεωρεί τα πάντα εμπορεύσιμα αγαθά, δηλητηριάζει τον τρόπο που
αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον και το νερό. Ως αποτέλεσμα, το περιβάλλον και το
νερό αποτελούν αντικείμενα υπερεκμετάλλευσης και υποβάθμισης, κυρίως στις
αδύναμες πολιτικά και οικονομικά κοινωνίες και κοινωνικές ομάδες και
περιοχές. Αποτιμώνται δε πια με καθαρά
οικονομοτεχνικά κριτήρια, ακόμα και ως προς τις μη οικονομικές τους αξίες, από
τη βιοποικιλότητα ως την αισθητική. Έτσι, το νερό από μέσο επιβίωσης, φορέας
πολιτισμού και όχημα ευημερίας, μεταβάλλεται σε μέσο πλουτισμού και εργαλείο
μεγέθυνσης των ανισοτήτων και της αδικίας εις βάρος των αδύναμων αυτού του
κόσμου.
Οι “στόχοι της χιλιετίας” του ΟΗΕ, διακήρυτταν μεταξύ άλλων την εξασφάλιση
πόσιμου νερού και συνθηκών υγιεινής για όλο τον πληθυσμό του πλανήτη. Σχεδόν
δεκαπέντε χρόνια μετά, μέσα στο ισχύον διεθνές πολιτικό πλαίσιο, τα μέσα που
χρησιμοποιούνται για την επίτευξή τους δεν υπακούν στη λογική του ανθρωπισμού
και της αυτοσυντήρησης του ανθρώπου μέσα στο περιβάλλον του, αλλά στη λογική
του κέρδους και του θησαυρισμού από καθετί υπάρχει στη φύση. Χρησιμοποιείται
ενίοτε ακόμα και η ανεπάρκεια νερού ως μέσον για επιβολή πολιτικών και
οικονομικών μεταρρυθμίσεων στις φτωχές χώρες προς όφελος τρίτων.
Το νερό είναι ζωή. Δεν υπάρχει ζωή χωρίς αυτό. Περνάει από παντού ευεργετώντας τα πάντα.
Αυτό είναι και το μυστικό του, η αέναη κίνηση. Δεν αποθησαυρίζεται, δεν
αφαιρείται από τον κύκλο της ζωής. Ανήκει στον επόμενο, στον παρακάτω, στην
άλλη γενιά. Ανανεώνεται, ανακυκλώνεται και εξαγνίζεται με φυσικό τρόπο αλλά με
τους δικούς του ρυθμούς, από ημέρες μέχρι χιλιάδες χρόνια, ανάλογα με την
περίπτωση. Γι' αυτό είναι πεπερασμένο και ως ποσότητα συνολικά στον πλανήτη
αλλά και ως διαθεσιμότητα στο χώρο και το χρόνο, ειδικά για τα μέτρα του
ανθρώπου. Το πόσο και το πού υπάρχει καθορίζει την ύπαρξη όλων των
οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, τα
χωριά, τις πόλεις, αλλά και τον τύπο και τα όρια της ανάπτυξης σε μεγάλο βαθμό
για κάθε περιοχή της γης. Είναι το βασικό συστατικό του πρωτογενούς τομέα,
συνεισφέρει σημαντικά στην παραγωγή ενέργειας, είναι η πρώτη ύλη της υγιεινής
και συνεπώς της δημόσιας υγείας και όχι μόνο.
Κι όμως, σήμερα, ακόμα και στις μεγαλουπόλεις, στα
σύμβολα της υπερανάπτυξης και της ευημερίας του σύγχρονου κόσμου, υπάρχουν
κοινωνικές ομάδες, δυστυχώς και στην πατρίδα μας πια, που δεν έχουν πρόσβαση
στο νερό και στην υγιεινή. Το αστικό περιβάλλον μεταλλάσσεται στην πιο σκληρή
ζούγκλα, όπου όλα τα αγαθά βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής, αλλά κάποιοι δεν
έχουν καμιά πρόσβαση. Ανάμεσά μας υπάρχουν φτωχοί και άστεγοι, για τους οποίους
τα αυτονόητα δεν είναι αυτονόητα. Και όσο περισσότερο αντιμετωπίζεται το νερό
ως ιδιωτικό αγαθό, ως εμπόρευμα, τόσο περισσότεροι θα γίνονται αυτοί που θα
αποκλείονται από την ευλογία του, και τα παραδείγματα είναι πλήθος από όλο τον
κόσμο, συνοδευόμενα και από αναπόφευκτες κοινωνικές συγκρούσεις.
Κάθε χρόνο αυτή η μέρα ευαισθητοποίησης έχει έναν
ειδικό θεματικό χαρακτήρα. Η φετινή έχει μια ιδιαίτερη σημειολογία για τη χώρα
μας. Το θέμα είναι “Νερό και Ενέργεια”, δηλαδή ο ρόλος του νερού στις ήπιες
μορφές ενέργειας αλλά και η κατανάλωση ενέργειας για τη χρήση του νερού. Ακόμα,
φέτος δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις ανισότητες που αντιμετωπίζει η πιο φτωχή
μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού με αποτέλεσμα να στερείται την πρόσβαση στα
αγαθά που προαναφέρθηκαν. Σήμερα όμως, αυτά ακριβώς διακυβεύονται στην Ελλάδα.
Οι βασικοί πυλώνες της ανάπτυξης, δεκαετίες επενδύσεων της χώρας στις βασικές
υποδομές του νερού και της ενέργειας, γίνεται προσπάθεια να εκποιηθούν και να
ξεφύγουν από το ρόλο που τους ανέθεσε η ελληνική κοινωνία. Να γίνουν καθαρά
κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, αλλάζοντας την προτεραιότητά τους, από την κοινή
ωφέλεια, στην αύξηση του ιδιωτικού κεφαλαίου.
ΟΧΙ λοιπόν
στις ιδιωτικοποιήσεις της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ
ΟΧΙ στην
εκχώρηση των Υδροηλεκτρικών έργων
ΟΧΙ στην
κατασπατάληση των υδατικών πόρων
Για μας, για τον ΣΥΡΙΖΑ, η φετινή 22α Μαρτίου είναι
όχι απλά μια αφορμή ευαισθητοποίησης για το ρόλο και την αξία του νερού, αλλά
ακόμα μια μέρα εγρήγορσης στην υπεράσπιση και του νερού και των άλλων φυσικών
πόρων της χώρας και μια ευκαιρία να τονίσουμε ότι τα δημόσια αγαθά παραμένουν
δημόσια, μόνο όταν το θέλει ο δήμος, δηλαδή ο λαός.
Ας δείξουμε ότι το θέλουμε.
