Το ECOFILMS, φεστιβάλ οικολογικών ταινιών κάθε Ιούνιο στη Ρόδο και το φεστιβάλ ταινιών υγείας «ο Ιπποκράτης» κάθε Σεπτέμβριο στη Κω – εμπεριείχαν την καθοδήγηση, έμπνευση και οργανωτική εργασία της Λουκίας Ρικάκη, που χάθηκε πρόσφατα. Η διοργάνωση στη Κω ξεκίνησε διστακτικά και δεν πραγματοποιήθηκε παρά μόνο δυο φορές – το 2009 και 2010- με μια πραγματικά εντυπωσιακή άνοδο του ενδιαφέροντος, από τη μια χρονιά στην άλλη. Αν λάβει κανείς υπόψη την ιδιαιτερότητα των κινηματογραφικών θεμάτων που παρουσιάζονταν , όπως ήταν η ασθένεια, η αγωνία, η παρακμή, η αναπηρία, η μειονεξία, οι ελπίδες, κάποτε η- μετά- από- αγώνα - ανάκαμψη και κάποτε ο θάνατος - που ήταν γενικώς δυσάρεστα έως ψυχοπλακωτικά - καταλαβαίνει ότι το συγκεκριμένο μέγεθος των θεατών και η ενασχόληση του γενικού κοινού με αυτά συνιστούσε μεγάλη επιτυχία….
Τα δυο φεστιβάλ - συν ένα μικρότερο για τα παιδιά, που διεξαγόταν στη Ρόδο κάθε Άνοιξη, το ECOKIDS, όπερ και μετέφρασα σε ένα κείμενό μου ως ΟΙΚΟ-ΠΑΙΔΑ , χάριν παιδιάς φυσικά ! - προωθούσαν έναν καταιγισμό θεμάτων και έδιναν την ευκαιρία σε διαγωνιζόμενες ή εκτός διαγωνισμού ταινίες να παρουσιασθούν και να κριθούν. Κοντολογίς προκαλούσαν ένα γενικό “Brainstorming” – «εγκεφαλοθύελλα»(!) το μετέφραζε ο φίλος Κώστας Παπασταύρος από την Κύπρο – διεγείροντας γενικά τον κριτικό λόγο και τη δημιουργική διάθεση συντελεστών και θεατών.
Παρακολούθησα και τα δυο φεστιβάλ «της ηλικίας μου»- πιο πολύ βέβαια το Ecofilms από το 2005 , που αναδείχθηκε μετά από κάποια αντιπαράθεση με αντίστοιχο φεστιβάλ οικολογικών ταινιών υπό τη διεύθυνση του Η. Ευθυμιόπουλου. Σε όλη αυτή την πορεία σημείωσα την απουσία των οργανωμένων ή πατενταρισμένων οικολόγων, πλην του Γιάννη Σακιώτη, που συμμετείχε σε κάποια φάση και ως μέλος κριτικής επιτροπής. Ευτυχώς όμως, οι «Οικολόγοι Πράσινοι» δεν παρέλειψαν να βγάλουν ανακοίνωση για το θάνατο της Ρικάκη…
Λαμβανομένου υπόψη αυτού του θανάτου με όλες τις συγκινησιακές δονήσεις που προκάλεσε , ο πειρασμός για μια ανορθόδοξη έκθεση της διαδρομής των «δυόμισι» φεστιβάλ είναι μεγάλος. Βάζοντας λόγου χάρη σαν ξεκίνημα ένα γνωμικό που ρητά ή άρρητα κυριάρχησε στο χώρο της Κω : Πως δηλαδή όλοι πιστεύουμε ότι «η ασθένεια συμβαίνει στους άλλους, κι όχι σ’ εμάς»…..
Το φεστιβάλ της Κω έφερνε δυσάρεστες μεν, πλην όμως υπαρξιακές σκέψεις στο νου των θεατών, και από αυτή την άποψη προκαλούσε έναν μικρό εμβολιασμό απέναντι στο κακό..... Κοντά σε αυτό το κοινό όφελος, θα μπορούσα να προσθέσω κι ένα προσωπικό, «παράπλευρο όφελος», από ένα ποίημα της ΓΙΩΤΑΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ που ταίριαζε τόσο με την περίπτωση της Ρικάκη. Το αλίευσα στο περιοδικό ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ του Ιουνίου 2009 και το ενσωμάτωσα σε ένα δικό μου κείμενο αργότερα…
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΕΤΑΞΑ, Ι
Στο παρεκκλήσι του αντικαρκινικού
οι προσευχές θα μείνουν ανεκπλήρωτες.
ο Άγιος το ξέρει.
Σκύβουν φιλούν οι κεφαλές,
και είναι η ελπίδα τους κερί
που σιγολιώνει
Λίγο πιο εκεί στο μαγαζί –
και που αλλού πιο πρόσφορα-
βιτρίνα με περούκες.
Κούκλες κεφάλια περιστρέφονται
ωραία πλούσια μαλλιά
χτενίσματα ποικίλα.
Γυρίζουν περιστρέφονται
αγέρωχα, απροσκύνητα,
αθάνατα ολωσδιόλου ….
http://oikonikipragmatikotita.blogspot.com/2009/08/blog-post_15.html
Πάντως το φεστιβάλ Ταινιών Υγείας δεν ήταν μια απλή περιπτωσιολογία ασθενειών και αναρρώσεων ή θανάτων. Στα πλαίσιά του εμφιλοχωρούσαν συλλογισμοί για κλασικά ζητήματα, για κάποιες φαουστικές καταστάσεις σε σύγχρονη έκδοση. Μια τέτοια κατάσταση προσεγγίζονταν από το φιλμ «Παράταση ζωής». Σε σχετικό κείμενο έγραφα :
«Το "Παράταση Ζωής" αποτελεί τη συνέχεια της εξερεύνησης των δύο σκηνοθετών γύρω από τον αγώνα του ανθρώπου που θέλει να κατακτήσει τον έλεγχο πάνω στη ζωή και το θάνατο. Σ’ αυτή την ταινία θα συναντήσουμε τον γεροντολόγο που πιστεύει ότι πολύ σύντομα θα γίνουμε αθάνατοι, τους αρχιτέκτονες που κατασκευάζουν ειδικούς χώρους για την επιβράδυνση της γήρανσης, τον καλόγερο που τρέχει επί 1000 μέρες ενδυναμώνοντας το πνεύμα του πριν από το ταξίδι στην αιωνιότητα, τα παιδιά στο δρόμο που ζουν αποκλειστικά το τώρα, αλλά και πολλούς άλλους." Με σεναριογράφους και σκηνοθέτες τους Σουηδούς Bigert και Bergström, το 57 λεπτης διάρκειας φιλμ μας βγάζει κατά κάποιο τρόπο από τη (πολιτική ή οποιαδήποτε άλλη) ρουτίνα και μας φέρνει σε επαφή με υπαρξιακά ζητήματα. Γιατί μια ζωή χωρίς ορίζοντα είναι κάτι διαφορετικό από μια ζωή με ορίζοντα το "εδώ και τώρα", όπου ο καθένας οφείλει να ακολουθεί κατά γράμμα το Ροουλινστονικό (Rolling Stones) γνωμικό : "Cash your dreams before they slip away" - εξαργύρωσε τα όνειρά σου πριν ξεγλυστρίσουν απ' τα χέρια σου...»
http://oikonikipragmatikotita.blogspot.com/2009/08/life-extended.html
Αυτά και άπειρα άλλα θα μπορούσε να πει κανείς για τα δρώμενα της Κω. Τι να πρωτογράψει όμως για το μεγάλο και ιδιαίτερα δοκιμασμένο φεστιβάλ, το ECOFILMS, που ξεκίνησε αρχικά από τη Ζάκυνθο για να περάσει στη Ρόδο και να «ξεμείνει» εκεί μέχρι τη λήξη (;) του το 2010…Λαμβανομένων υπόψη των διατροφικών προβλημάτων που μαστίζουν την ελληνική κοινωνία, νόημα σε αυτή τη φάση θα είχε η αναφορά στην 83λεπτη αμερικανική ταινία “Food fight” («Η μάχη των τροφίμων») σε σκηνοθεσία του Christopher Taylor….Για την οποία έγραψα στον παρόντα ιστότοπο και στο περιοδικό ΡΗΞΗ :
«Η ταινία διατυπώνει ένα αυθεντικό κριτικό πνεύμα απέναντι στις δομές του σύγχρονου διατροφικού-κερδοσκοπικού πλέγματος, αποφεύγοντας κάποιες αντικαπιταλιστικές μεγαλοστομίες με τις «συνήθεις» αδυναμίες (ή οκνηρίες...) για συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης....«Η μάχη των τροφίμων» εκθέτει την μεταπολεμική διατροφική αντεπανάσταση, την πολιτική ευτελισμού της τροφής και την έκπτωση της γεύσης, της οσμής των προϊόντων, της υγείας των καταναλωτών. Εκθέτει την προκρούστεια προσαρμογή της παραγωγής τροφίμων στις μεγάλες μπίζνες, την έφοδο εναντίον του χρόνου που καταλήγει σε «ταχύτερο» μεν παραγωγικό αποτέλεσμα αλλά σε καταβύθιση της διατροφικής ποιότητας . Εκθέτει την περιθωριοποίηση των τοπικών ποικιλιών, την αύξηση της κατανάλωσης των «συμβατικών ειδών» αλλά και την παράλληλη αύξηση των εξόδων υγείας ! ……..Η «Μάχη των τροφίμων» εκφράζει ….. ένα σκεπτικό απενοχοποιημένης αναζήτησης της ευτυχίας και της χαράς , που διακρίνει όσους θέλουν να αλλάξουν πραγματικά την κοινωνία , από τους γκρίζους και αυτόκλητους «επαναστάτες» της τελευταίας περιόδου. Τους "επαναστάτες" που στην πραγματικότητα είναι απλοί ανατροπείς, ταυτόσημοι με τους υποψήφιους χαλίφηδες που σκότωναν για να γίνουν αυτοί χαλίφηδες . Που αντικαθιστούν τον αγώνα αλλαγής της παρούσας κατάστασης πραγμάτων με τις σκιαμαχίες εναντίον ενός εχθρού , που κατοικοεδρεύει μέσα τους »
http://oikonikipragmatikotita.blogspot.com/2009/06/blog-post_29.html
Τι να πει και τι ν’ αφήσει έξω κανείς – τους «Μαχητές του ουράνιου τόξου» με την αναφορά στους «παλαιοοικολόγους» (κατά πως λέμε «παλαιοκομμουνιστές»....) της GREENPEACE στις αφετηριακές της στιγμές, ή εκείνη τη συγκλονιστική περιήγηση στις εσχατιές της γήϊνης φύσης , το «Ταξίδι ως την άκρη του κόσμου» του Βέρνερ Χέρτζογκ; http://oikonikipragmatikotita.blogspot.com/2010/06/ecofilms.html
http://oikonikipragmatikotita.blogspot.com/2010/09/blog-post_08.html
Και πάλι όλα αυτά μου φαίνονται εξαιρετικά μικρά μπροστά στο «ωκεάνειο αίσθημα» - για να μεταχειριστώ έναν όρο του Καρλ Γιουνγκ – που έζησα μερικά χρόνια, με τη προσπάθεια να διευρύνω την φέρουσα νοητική μου ικανότητα και να προσλάβω όσα περισσότερα μπορούσα από αυτή τη πνευματική παραγωγή…
Θα ήθελα μόνο να κλείσω αυτή τη τηλεγραφική έκθεση κάποιων δρώμενων στα δυο φεστιβάλ ,με την αναφορά στις εξαίσιες προβολές από το θερινό σινεμά ΡΟΔΟΝ: Στην υπέροχη διακριτική φωτεινότητα του νυχτερινού τοπίου, στη συνεύρεση φίλων και γνωστών και αγνώστων που γίνονταν όμως εύκολα φίλοι, στον αρειμανίως πίνοντα Κοροβέση και στη Μαρία, στην Αθανίτη, στον Αναπολιτάνο, στους ανθρώπους της Ρόδου που θα αισθανθούν κάποτε την έλλειψη του θεσμού του ECOFILMS– εκτός κι αν γίνει το θαύμα, που δεν έγινε στην περίπτωση της Λουκίας….