Το χιούμορ είναι εντός τόπου και χρόνου, αλλιώς «δεν φτουράει»….Τώρα το πώς μερικά ανέκδοτα εκτός τόπου και χρόνου «φτουράνε» - με την πρωταρχική έννοια του συγκεκριμένου ρήματος, δηλαδή την έννοια της επάρκειας - είναι μια άλλη υπόθεση…Υποθέτω ότι μερικά έχουν «κλασικό χαρακτήρα» και είναι κατάλληλα για αειφορική γελωτοθεραπεία.
Γενικά, ο μηχανισμός του χιούμορ συνίσταται στο μπουρδούκλωμα διαφόρων θεμάτων και καταστάσεων. Παραδείγματος χάρη το σήριαλ των Φλιντ Στόουνς, που έδειχνε ανθρώπους της παλαιολιθικής εποχής να ζουν σε μοντερνίζουσες συνθήκες, να κατοικούν σε παλαιολιθικά διαμερίσματα, να οδηγούν πέτρινα κάμπριο και να χρησιμοποιούν στις (πέτρινες) κρεβατοκάμαρές τους καρακάξες ως βιολογικά ξυπνητήρια…
Από τα «Αρχαία ανέκδοτα» των εκδόσεων ΣΑΒΒΑΛΑ συνάγω το συμπέρασμα ότι ο Διογένης επείχε θέση Μπόμπου της εποχής – κοντολογίς ήταν «φορτισμένος κωμικά» ως εκ των πολλών και ποικίλων, φιλοσοφικών και κωμικών ευρημάτων του….Ανθολογώ δύο από αυτά :
Ο Διογένης ζητούσε ελεημοσύνη απο ένα άγαλμα. Όταν τον ρώτησαν γιατί κάνει κάτι τέτοιο απάντησε:- "Εξασκούμαι στο να μην απογοητεύομαι απο την αναισθησία των ανθρώπων".....
Είπε κάποιος στον Διογένη:«Οι συμπολίτες σου σε καταδίκασαν σε εξορία». Και ο φιλόσοφος απάντησε:«Κι εγώ τους καταδίκασα να μένουν στον τόπο τους».........
Δεν ξέρω αν οι Αρχαίοι κατασκεύαζαν ανέκδοτα XXXXL όπως οι σημερινοί ανεκδοτοποιοί, αλλά από τα λίγα που διάβασα εντυπωσιάσθηκα από τη λιτότητα των πρώτων έναντι των δεύτερων. Να ακόμη δυο αρχαιότητες κωμικού λόγου, από το ίδιο έντυπο:
Πληροφορήθηκε ο Αριστοτέλης από κάποιον ότι μερικοί τον έβριζαν. Ο φιλόσοφος απάντησε: «Καθόλου δεν με νοιάζει. Όταν είμαι απών, δέχομαι ακόμα και να με μαστιγώνουν».......
Είπε κάποιος στον Αρίστιππο ότι η Λαΐδα δεν τον αγαπά, αλλά προσποιείται ότι τον αγαπά. Ο Αρίστιππος απάντησε: «Ούτε το κρασί ή το ψάρι με αγαπούν, εγώ όμως τα απολαμβάνω»......
Το σύγχρονο χιούμορ είναι γενικώς πολυλογάδικο, αλλά οπωσδήποτε πιο δουλεμένο από το αρχαϊκό. Και μερικές φορές είναι τόσο υπαινικτικό, ώστε ο ακροατής ή αναγνώστης πρέπει να μπει σε σκέψεις και να καταβάλλει ενέργεια για να ανακαλύψει το κωμικό στοιχείο. Να δυο παραδείγματα :
Μία «προοδευτική» δασκάλα των «βορείων προαστίων» προσπαθεί να ενεργοποιήσει τη φαντασία κάποιων πλουσιόπαιδων, για να καταλάβουν τι πα να πει στέρηση, οπότε τους βάζει έκθεση με θέμα : ΜΙΑ ΦΤΩΧΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ….Ένα από αυτά τα παιδιά γράφει: «Ήτανε κάποτε μια φτωχή οικογένεια..Ο μπαμπάς ήτανε πολύ φτωχός, και το ίδιο ήταν και η μαμά… Η μαγείρισα ήταν επίσης φτωχή, ο κηπουρός θεόφτωχος, κι ακόμη χειρότερα η καμαριέρα…Επίσης φτωχός ήταν ο σωφέρ του μπαμπά, ο συντηρητής του σπιτιού , ο υπεύθυνος καθαρισμού της πισίνας και όλο γενικά το προσωπικό …
Το δεύτερο ανέκδοτο σχετίζεται με την αναφορά μιας υπό δημιουργία Περιβαλλοντικής Οργάνωσης (Των «Φίλων του Τατοϊου») στην Βασιλόπαιδα Μαρία, στα πλαίσια ενός ευχητήριου e-mail προς οικολογούντες και οικολογιζόμενους….
…Τα καλοκαίρια τα περνούσαμε σ’ ένα όμορφο θέρετρο το Τατόι, δεκατέσσερα χιλιόμετρα έξω από την Αθήνα, που είχε αγοράσει ο Πατέρας το 1871 από την οικογένεια Σούτσου. Το Τατόι, η αρχαία Δεκέλεια, ήταν φρούριο των Σπαρτιατών εναντίον των Αθηναίων, και σώζονται ακόμα τα ίχνη των παλιών τειχών. Στην αρχή οι γονείς μου έμεναν στο παλιό σπίτι, που ήταν αρκετά πρωτόγονο, αληθινό χωριατόσπιτο. Είναι θαύμα πως τα κατάφερναν να μένουν όλοι στο μικρό αυτό σπίτι, με τέσσερα παιδιά. Αλλά ο Πατέρας ήταν άνθρωπος λιτός και ποτέ δε μας επέτρεπε καμία πολυτέλεια. Όσο μεγάλωνε η οικογένεια, χρειάστηκε να χτιστή στο Τατόι ένα σπίτι μεγαλύτερο, που να την χωράει. Όλοι μας αγαπούσαμε την μικρή αυτή γωνιά της γής όσο και ο πατέρας, κ’ είχαμε απόλυτη ελευθερία να κάνουμε ότι θέλουμε και να τρέχουμε στο δάσος. Η Μητέρα είχε κτίσει ένα παρεκκλήσιο μέσα στον πευκιά, δέκα λεπτά από το σπίτι, κ’ εκεί πηγαίναμε τις Κυριακές και τις γιορτές. Στα γενέθλιά μας ή στις ονομαστικές εορτές ερχόταν από την Αθήνα η μπάντα της φρουράς και μας ξυπνούσε, βαδίζοντας γύρω από το σπίτι τρείς φορές, μ’ ένα βαυβαρικό εμβατήριο..."
Ο ευρών χιούμορ στα παραπάνω, αμειφθήσεται..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου