Στις 4 Σεπτεμβρίου στο νησί της Άνδρου, οργανώθηκε ημερίδα από το Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου» και το Ινστιτούτο Θαλάσσιας προστασίας «Αρχιπέλαγος», με θέμα:
«
Πυρκαγιές-Υπερβόσκηση-Διάβρωση….απώλεια Νερού-Βιοποικιλότητας- Τοπίου»
Στην ημερίδα συμμετείχαν άνθρωποι γνωστοί για το επιστημονικό τους έργο αλλά και για τις κοινωνικές τους δράσεις. Από τις συμμετοχές σημειώνω αυτήν του περιβαλλοντολόγου Αλέξανδρου Μαβή, για ένα πρόβλημα ζωτικής σημασίας, το οποίο είθισται να απαξιώνεται ως «κουλτουριάρικο» :
«Το τοπίο ως προϋπόθεση πολιτισμού. Η μοναδικότητα του νησιωτικού τοπίου, η διεθνής σύμβαση για το τοπίο, το παράδειγμα της Ιταλίας, τοπίο και εναλλακτικός τουρισμός»
Η υπερβόσκηση με όλα τα συμπαρομαρτούντα, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με τις πυρκαγιές, είναι αναμφίβολα μια καταστρεπτική δύναμη για τη λειτουργικότητα και τη μορφή της φύσης. Ουσιαστικά επιβάλλει μια βίαιη «οικολογική διαδοχή» και παγιώνει ένα «φυσικό καθεστώς» πολύ κοντινό στην ερημοποίηση.
Δεν γνωρίζω το περιεχόμενο των εισηγήσεων γιατί δεν ήμουν στην Άνδρο, όμως πιστεύω ότι η υπερβόσκηση θα άξιζε μια τελείως ξεχωριστή Ημερίδα. Μια Ημερίδα που θα στόχευε στο να δείξει τη σημασία της ελεγχόμενης βόσκησης, που αντιστοιχεί στην
«βοσκοϊκανότητα» των επί μέρους περιοχών, που σέβεται επομένως το περιβάλλον αλλά και τους ίδιους τους όρους της αναπαραγωγής της. Ιδιαίτερα μάλιστα στην παρούσα συγκυρία , με τα ακανθώδη έως δολοφονικά ελλείμματα του εμπορικού ισοζυγίου, όταν το ετήσιο έλλειμμα στις συναλλαγές κρεάτων και ζώντων ζώων ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΕ ανέρχοταν το 2007 σε 1,1 δις ευρώ, η ιδέα του κτηνοτροφικού εκσυγχρονισμού θα έπρεπε να αποσυνδεθεί από την ασυδοσία στη βόσκηση. Αντίθετα η συνετή και οικολογική διαχείριση των βοσκοτόπων θα έπρεπε να αποτελέσει τη βάση μιας νέου τύπου κτηνοτροφίας.
Αυτό το μόρφωμα προσπαθήσαμε - μαζί με αρκετούς συναγωνιστές - να αναδείξουμε στο παρελθόν, χωρίς ποτέ να καταφέρουμε να κάνουμε τη φωνή μας πλειοψηφική και αποδεκτή στο ευρύτερο πολιτικό φάσμα. Υπενθυμίζω ένα παλιό άρθρο μου στην ΑΥΓΗ(2.6.2005), υπό τον τίτλο «ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ», που αναφερόταν στον πρωτογονισμό της υπάρχουσας, εκτατικής και «περιβαλλοντοκτονικής» κτηνοτροφίας, με τη «σιαμαία»(!) σχέση κτηνοτρόφου και ζώου : Που απαγόρευε στον κτηνοτρόφο κάθε κανονική ζωή, μεταξύ άλλων και τη δυνατότητα των διακοπών…
Το 1987 ο Νόμος περί Βοσκοτόπων επιχείρησε να θέσει το ζήτημα της διαχείρισης των βοσκοτόπων, με κύρια στόχευση μια κτηνοτροφία ελεγχόμενη και πιο παραγωγική. Το δυστύχημα είναι ότι ο Νόμος άφηνε διάφορες τρύπες για τη
«διαρροή» κάποιων βοσκοτόπων στο καθεστώς των οικοδομήσιμων οικοπέδων, γι αυτό και αποδοκιμάστηκε από την Αντιπολίτευση και τις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις. Αποτέλεσμα της αστοχίας και αποτυχίας του Νόμου ήταν η ουσιαστική εμμονή στο παλιό καθεστώς, με τους νομάδες κτηνοτρόφους σε κατάσταση νεάντερνταλ, να βιώνουν συνθήκες πόρρω απέχουσες από το στυλ του εκσυγχρονισμένου τσοπάνη Χαράλαμπου Τραμπάκουλα, που εισήγαγε ο Χάρρυ Κλυν….
Είναι φανερό ότι χρειάζεται ένας νέος νόμος για την κτηνοτροφία και για τους βοσκότοπους. Που θα είναι φιλικός με τους κτηνοτρόφους αλλά και δεν θα παραγνωρίζει την αξία κάποιων ευαίσθητων περιοχών της φύσης – π.χ. του όρους
«Σάος» στη Σαμοθράκη - που κινδυνεύουν να γίνουν μια ακόμη ανάμνηση λόγω της υπερβόσκησης…
