ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΖΩΗ.....

Στον δικτυακό τόπο www.ppol.gr (16.12.2006) καταχωρείται η συνέντευξη του Ζερόμ Μπαντέ, υποδιευθυντή της Ουνέσκο, στους Αόρ Μπελό και Λουκ Ιχανταντέν της γαλλικής «Μοντ» . «Βαίνουμε προς μια κοινωνία αιώνια εφήβων», υποστηρίζει ο Μπαντέ, υπογραμμίζοντας τις αλλαγές που έχουν εξαλείψει τις διαφορές μεταξύ ηλικιών. Ο Γάλλος διανοητής υπογραμμίζει τη σημασία της δια βίου εκπαίδευσης και της δια βίου σωματικής αγωγής : Όσον αφορά την εκπαίδευση, η παλιά «εφάπαξ» πρόσληψη της γνώσης κατά τη διάρκεια της νεανικής ηλικίας δεν επαρκεί. Γι αυτό ο κόσμος της νέας εποχής σεμιναριάζεται και μετεκπαιδεύεται σε ένα νέο επάγγελμα, μέχρι τελικής πτώσεως….Ανάλογα συμβαίνουν με τη σωματική αγωγή : Αυτή η τελευταία από αποκλειστική ιδιότητα της νεότητας, γίνεται πλέον θέμα όλων των ηλικιών.

« Η νεότητα μεταβάλλεται σε αναγκαιότητα.Από περίοδος της ζωής μετατράπηκε σε όρο επιβίωσης», υποστηρίζει ο Ζερόμ Μπαντέ. . Κατά την άποψή του έχουμε να κάνουμε με ένα είδος «νεοκρατίας», που μπαίνει στη θέση κάθε τυπικής ή άτυπης «Γερουσίας» και αμφισβητεί τις αντίστοιχες αυθεντίες . Όσον αφορά τους κύκλους της πληροφορίας και γνώσης, δηλαδή την διαδικασία εμφάνισης, αξιοποίησης και υπέρβασής της, ο Μπαντέ σημειώνει την εκρηκτική και πολυσήμαντη επιτάχυνση : «Σήμερα η ασταμάτητη τεχνολογική αλλαγή απαρχαιώνει πιο γρήγορα τις γνώσεις..Ο νεώτερος μπορεί να επιβληθεί του παλαιότερου...Αυτό αλλάζει τις κοινωνικές σχέσεις, αφού η κατοχή της γνώσης ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος της κυριαρχίας των ελιτ»....

Ο Μπαντέ ερμηνεύει την συσχέτιση των ώριμων ηλικιών με την γνωσιολογική και σωματική ανακαίνιση, ως προσχώρηση στη νεότητα, όμως η ίδια κατάσταση θα μπορούσε κάλλιστα να ερμηνευθεί ως διεύρυνση και αναβάθμιση της ενεργού ζωής! Εξ άλλου με βάση αυτό το δεδομένο, με βάση ακριβώς το υβρίδιο νεανικότητας και ωριμότητας που κάνει τους «νεό-γερους»(=γέρους της νέας εποχής) διακριτούς από τους σκουριασμένους και δογματικούς «παλιό-γερους»(=γέρους της παλιάς εποχής), οι μεγαλοπαράγοντες της ευρωπαϊκής εργοδοσίας προωθούν τη θέσμιση της συνταξιοδότησης στα 67 ή και στα 70, «ψαρεύοντας» από καιρού εις καιρόν τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης δια της μεθόδου της κινδυνολογίας επί των ασφαλιστικών πόρων....

Εύλογη είναι φυσικά η αντίδραση των λαών απέναντι στη στρατηγική της συμπίεσης του χρόνου συνταξιοδότησης – που έχει σαν τελικό όριο το άμεσο πέρασμα του εργαζόμενου από την δικαιοδοσία της εργοδοσίας στην δικαιοδοσία του νεκροθάφτη! Η «δια βίου εργασία» καταγγέλλεται ως στρατηγική στόχευση του νεοφιλελευθερισμού – και δικαίως. Όμως από την άλλη πλευρά το πέρασμα του εργαζόμενου από την αλλοτριωμένη εργασία στην κατάσταση του παθητικού καταναλωτή σύνταξης, δημιουργεί όχι λίγα υπαρξιακά προβλήματα. Αναρωτιέμαι– όταν μάλιστα υπάρχουν προγράμματα για να φαν κι οι κότες - γιατί δεν θα μπορούσε να νοηθεί και μια συστηματική πολιτική «μετασυνταξιοδοτικής δημιουργικής απασχόλησης» : Που θα έδινε τη δυνατότητα στους «νεο-γερους» να παραμένουν ωφέλιμοι δι εαυτούς και αλλήλους, πραγματοποιώντας κάποια νεανικά ,καλλιτεχνικά ή άλλα «απωθημένα», στοιχειωμένα στο υποσυνείδητό τους.

Σε ένα διάλογο στο «Ζορμπά» του Καζαντζάκη, ένας μεροκαματιάρης αποκαλούσε τη ζωή του «ισόβια», όμοια δηλαδή με τη διά βίου φυλάκιση...Σήμερα, στη νέα ευέλικτη και υπερκινητική κατάσταση της διά βίου εκπαίδευσης και γυμναστικής, της εκρηκτικής ανάπτυξης της παραγωγικότητας , του διαδικτύου που εκτοπίζει τον γεροντικό σοφολογιωτατισμό ή που ενίοτε κάνει τον γέρο να προσφεύγει στο διαδίκτυο( όπως ο Μωάμεθ πηγαίνει στο βουνό όταν το αντίστροφο δεν συμβαίνει….), η καλή ζωή θα μπορούσε επίσης να είναι «ισόβια». Θα μπορούσε να αποτελεί πολλές ζωές μέσα στη συσκευασία μιας.Φταίνε όμως πολλά και διάφορα – πέραν του ίδιου του οικονομικού συστήματος : Και πριν από όλα φταίει ο δογματισμός και η αγκύλωση στα στερεότυπα αυτής της «νεοκρατικής» εποχής, που κάνει ο,τιδήποτε εύπεπτο και φωτογενές να φαίνεται ως υπέρτατη αξία, ανάλογη της σκουριασμένης και βαρύγδουπης γεροντοκρατίας άλλων εποχών….

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΟΜΟΤΙΤΛΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΑΥΓΗ» στις 17.2.2008