Ο ΚΥΚΛΟΦΟΡΩΝ ΝΑ ΠΛΗΡΩΝΕΙ !

Πριν από ένα τέταρτο αιώνα, όταν η αρχή «Ο ρυπαίνων πληρώνει» έκανε τις πρώτες διαδρομές της στους χώρους των οικολογιζόντων και στο ευρύτερο μορφωμένο κοινό, ο υποφαινόμενος υποστήριζε σε ένα άρθρο του στη ΝΕΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ (Γ.Σχίζας, «Ο κυκλοφορών να πληρώνει», Φεβρουάριος 1985) ότι η τιμή της βενζίνης θα μπορούσε να αποτελεί το βασικό «όχημα» για την επιβάρυνση των αυτοκινουμένων ανάλογα με τη ρύπανση και τα γενικότερα κόστη που προκαλούν στην κοινωνία και στο περιβάλλον. Έκτοτε σε σωρεία κειμένων , η αρχή της επιβάρυνσης της αυτοκίνησης σε βαθμό ανάλογο με την κατανάλωση βενζίνης – μια κατανάλωση που με τη σειρά της πιστοποιούσε τη χρησιμοποίηση οδικού χώρου και άλλων υπηρεσιών - αποτέλεσε για μένα σταθερό στοιχείο αναφοράς , με στόχο την γενικότερη, κυκλοφοριακή και πολεοδομική εξυγίανση.
Τον Οκτώβριο του 2006, σε ένα ομότιτλο κείμενο που δημοσιεύθηκε στην Αυγή (22.10.2006) και στη συνέχεια στον δικτυακό τόπο www. nomosphysis.org ,είχα την ευκαιρία να σχολιάσω μια σημαντική εξέλιξη επί του ζητήματος, που ήταν η εισαγωγή του μηχανισμού GPS στη Βρετανία με στόχο την δικαιότερη κατανομή των ασφαλίστρων μεταξύ των ασφαλιζομένων. Σημείωνα τότε :

«Σήμερα τα ασφάλιστρα έχουν σχέση με τον τύπο του αυτοκινήτου, χωρίς να συνδέονται με τον αριθμό των διανυομένων χιλιομέτρων – που όμως είναι καθοριστικός για την έκθεση ατόμων και οχημάτων σε διάφορους κινδύνους.. Κάποιες βρετανικές εταιρείες σκέφθηκαν να αντικαταστήσουν τα σημερινά «άκαμπτα» ασφάλιστρα με άλλα «ευέλικτα», που εξαρτώνται από τον αριθμό των χιλιομέτρων που διανύει το όχημα και από τις περιοχές στις οποίες κινείται - που συνήθως έχουν διαφορετικές κυκλοφοριακές εντάσεις και επικινδυνότητες....Σε αντίθεση με τα επί «δικαίους και αδίκους ασφάλιστρα, τα ευέλικτα ασφάλιστρα δημιουργούν αντικίνητρα στην κυκλοφορία και συμβάλλουν στον εξορθολογισμό της κινητικότητας. Αυτή η εκ πρώτης όψεως μικρή συμβολή θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη, εφόσον τα συνολικά κόστη της αυτοκίνησης επιρρίπτονταν στους αυτοκινούμενους ανάλογα με την κυκλοφορία τους στον οδικό χώρο. Σήμερα τα κόστη που προκαλούνται από την αυτοκίνηση, η διάνοιξη και συντήρηση του οδικού δικτύου, οι υπηρεσίες τροχαίας κλπ, καταβάλλονται από ένα απροσδιόριστο κοινωνικό σώμα, καθώς και δια μέσου διαφόρων πάγιων επιβαρύνσεων όπως οι ετήσιες εισφορές. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, οι οδηγοί έχουν «αντικειμενικό συμφέρον» να καταναλώνουν όσο γίνεται περισσότερα χιλιόμετρα, προκειμένου να αποσβέσουν την αξία του αυτοκινήτου ! Εάν όμως πλήρωναν τα κόστη της αυτοκίνησης με βάση τον αριθμό των διανυομένων χιλιομέτρων, τότε θα είχαν συγκεκριμένα κίνητρα για τον εξορθολογισμό της οδικής τους συμπεριφοράς»

Με βάση αυτό το σκεπτικό, βρήκα τις πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Γ.Παπακωνσταντίνου σχετικά με το μοντέλο επιβάρυνσης των οχημάτων με βάση τη χρήση και όχι τη κατοχή τους, ως εξαιρετικά ενδιαφέρουσες. Μακάρι το 2011 να κερδίσει αυτός ο «εξορθολογισμός» - που συνιστά ταυτόχρονα και εφαρμογή της δημοκρατικής και περιβαλλοντικής αρχής «Ο ρυπαίνων πληρώνει» ! Αντίθετα βρήκα μάλλον μίζερες και «νεοφοβικές» τις επικρίσεις ορισμένων κύκλων, όπως επίσης θεώρησα άστοχη τη συσχέτιση του GPS με την αστυνόμευση των πολιτών.
Φυσικά η ορθολογική κοστολόγηση της αυτοκίνησης και η ασφαλιστική επιβάρυνση με βάση την πραγματική διακινδύνευση των αυτοκινουμένων, δεν αποτελεί παρά ένα μέρος της απάντησης στο τεράστιο πρόβλημα της κυκλοφοριακής εξυγίανσης. Χρειάζεται να γίνουν πολλά, χρειάζεται ένα πλουραλιστικό σύστημα κυκλοφορίας, χρειάζεται η παροχή πρωτοκαθεδρίας στον «αν-όργανο» ή μη εποχούμενο χρήστη της πόλης, που είναι ο πεζός – για να επανέλθουμε στο ρεφραίν δεκαετιών....

YΓ

Στη φωτογραφία διακρίνεται παραδοσιακό σύστημα φορητού υπολογιστού και συστήματος GPS επί οχήματος ενός φορολογίσιμου ημιόνου...