Μια νίκη χωρίς μάχη

Από τον Δρόμο της Αριστεράς

 Θριαμβολογούν τα ΜΜΕ, δημοσιογράφοι και αναλυτές για τη συμφωνία με τη Γαλλία και την προμήθεια φρεγατών. Θα ήταν απολύτως δικαιολογημένο αν η Ελλάδα είχε νικήσει σε κάποιο διπλωματικό πεδίο. Αν διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, όμως, θα δούμε ότι το τελικό αποτέλεσμα μας ευνοεί, αλλά η Ελλάδα ήταν αμέτοχη στη διαμόρφωσή του. Στο πεδίο νικητής ήταν οι ΗΠΑ υπό τον μανδύα του αγγλοσαξονικού τρίο. Οι ΗΠΑ, δηλαδή, πρώτα καταρράκωσαν το κύρος της Γαλλίας και έπληξαν την οικονομία της και μετά, έχοντας υπενθυμίσει στο Παρίσι ποιος είναι το αφεντικό, του ανάθεσαν ρόλο προστάτη της Ελλάδας και επιστάτη της περιοχής. Πράγμα που σημαίνει ότι οι δοξαστικοί ύμνοι περί της συμφωνίας απάδουν παντός είδους ρεαλισμού. Η συμφωνία ανακουφίζει αλλά δεν γιατρεύει. Η επιβολή των ΗΠΑ ήταν τόσο επιβλητική που θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι η Αυστραλία αποδέχθηκε να μετάσχει στο τρίο για να προφυλαχτεί όχι από την Κίνα αλλά για να γλιτώσει από τις αντιδράσεις των ΗΠΑ.

Η Ελλάδα θα πληρώσει το τίμημα των εξοπλισμών με την ελπίδα ότι ο άνεμος θα παραμείνει ούριος. Στα γεωπολιτικά παιχνίδια κοιτάς καλά στα δόντια τον γάιδαρο που σου χάρισαν για να μη σε δαγκώσει αργότερα. Οι επιφυλάξεις ίσως έρχονται σε διάσταση με το λεγόμενο «κοινό αίσθημα» ότι η συμφωνία είναι επωφελής, απομάκρυνε το άγχος μιας σύγκρουσης με την Τουρκία. Όντως την απομάκρυνε. Αλλά να αποδίδουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι. Η συμφωνία οφείλεται σε γεωπολιτικά συμφέροντα υπέρτερων Δυνάμεων, του αγγλοσαξονικού τρίο, και θα λειτουργήσει στο πλαίσιό τους, υπό τη γαλλική επιστασία.

Η «γαλλική υπογραφή» έχει το βάρος της αλλά η Γαλλία είναι υποκείμενη Δύναμη, λειτουργεί με άτυπη εντολή από το παρασκήνιο. Θα τιμήσει τις υποχρεώσεις της εφόσον δεν παραβιάζουν το πλαίσιο συμφερόντων που της ανάθεσαν τον συγκεκριμένο ρόλο επιστασίας.

Οι εξοπλισμοί κατόπιν εορτής

Η «γαλλική υπογραφή» απαλλάσσει από τον καθημερινό βραχνά της τουρκικής απειλής. Αλλά η Αθήνα σε όλες αυτές τις δεκαετίες δεν έπραξε το παραμικρό για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, ως προς τους εξοπλισμούς. Με την πεποίθηση ότι οι Μεγάλη μας Σύμμαχος θα μας σώσει. Τα γαλλικά όπλα έρχονται, δηλαδή, «κατόπιν εορτής» και μόνο όταν οι Αμερικάνοι αποφάσισαν να αντισταθούν στον Ερντογάν. Χωρίς, εννοείται, να εγκαταλείψουν την Τουρκία. Η ελληνική ελίτ ανακουφίστηκε επειδή απόφυγε το συνεχές ρεζίλεμα και άγχος από τις τουρκικές προκλήσεις, ή τουλάχιστον έτσι ελπίζουν στην Αθήνα. Θα το δούμε στην πράξη.

Συνήθως οι ισχυροί δεν κάνουν δώρα χωρίς αντάλλαγμα. Ίσως, λοιπόν, έχουμε ήδη δώσει αξιόλογη προκαταβολή αποκλείοντας εξορύξεις στο Αιγαίο που διεκδικεί και η Τουρκία. Το Αιγαίο παραμένει ρεζέρβα, μια περιοχή, στην επιφάνεια και στον βυθό, σε εκκρεμότητα.

Το πολιτικό πλαίσιο, το «στάτους» της χώρας μας στο πλαίσιο της Δύσης, δεν έχει αλλάξει. Παραμένει η σχέση προστατευόμενου-προστάτη. Έτσι τη βλέπουν οι άλλοι, έτσι της συμπεριφέρονται, έτσι τη βλέπει και η πολιτική ηγεσία της χώρας, διακομματικά και διαχρονικά

Η περιγραφή των εξοπλισμών δεν έχει νόημα, πέραν των ειδικών που γνωρίζουν, παρά μόνο για εντυπωσιασμό του πλήθους. Τα όπλα αξίζουν όσο η πολιτική απόφαση να είναι έτοιμα «διά πάσαν χρήσιν». Αλλιώς είναι ακριβοπληρωμένα παλιοσίδερα.

Το πολιτικό πλαίσιο, το «στάτους» της χώρας μας στο πλαίσιο της Δύσης, δεν έχει αλλάξει. Παραμένει η σχέση προστατευόμενου-προστάτη. Έτσι τη βλέπουν οι άλλοι, έτσι της συμπεριφέρονται, έτσι βλέπει και η ίδια τον εαυτό της, για την ακρίβεια έτσι τη βλέπει η ελίτ και η πολιτική ηγεσία της χώρας, διακομματικά και διαχρονικά. Οι απόπειρες απεξάρτησης σπάνιες, όλες ακριβά πληρωμένες. Αρχίζοντας, ενδεικτικά, από τη δολοφονία του Καποδίστρια και περνώντας στους διχασμούς με ξένη αναφορά ή υποκίνηση, πότε οι γερμανόφιλοι του Κωνσταντίνου εναντίον του αγγλόφιλου Βενιζέλου, πότε οι ρωσόφιλοι κομμουνιστές εναντίον των φιλοδυτικών. Στην πράξη και στο αποτέλεσμα δεν υπάρχει διαφορά του εμφύλιου δεξιών-αριστερών, του διχασμού Βενιζελικών-φιλοβασιλικών, των κοτζαμπάσηδων με τους οπλαρχηγούς. Η Ανεξαρτησία είναι ακριβή αλλά πολύτιμη.

Την Ελλάδα, έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου, τη θέλουν, σύμμαχοι και φίλοι, γκαρσόνι, μια «χώρα του ήλιου». Τελεία. «Τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι» ανακηρύξαμε τον τουρισμό «βαριά βιομηχανία» της χώρας. Η αυταπάτη για «τα εύπορα γκαρσόνια». Σε σύμπνοια, επικυρίαρχοι, ντόπιοι ολιγάρχες και «πάτρωνες της εργατιάς» έθαψαν κάθε προοπτική βιομηχανικής ανάπτυξης.

Σενάρια για την Τουρκία και ο Κίσινγκερ

Το 2011, σε ένα Συνέδριο στην Πόλη, ο Κίσινγκερ είπε ότι ρόλος της Τουρκίας είναι να «καλύψει εν μέρει» το περιφερειακό κενό που θα δημιουργηθεί από την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Αυτά μια καλή δεκαετία πριν να φύγουν οι Αμερικάνοι από την Καμπούλ. Αλλά, είπε ο Κίσινγκερ, η Τουρκία «δεν πρέπει να θίξει ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ κατά την αποχώρησή τους». Η Τουρκία είχε ρόλο αλλά ο Ερντογάν παραήταν βεντέτα, έθιξε τα «ζωτικά συμφέροντα». Και μάλιστα παράγγειλε, αλαζονικά, στους Αμερικάνους να φύγουν (και) από το Ιράκ και τη Συρία, ως απάντηση στη συνεχή απόρριψή του από την προεδρία Μπάιντεν. Η ρωσική τεχνολογία (S-400) σε χώρα του ΝΑΤΟ είναι φυσικά λύκος στο μαντρί. Αλλά οι ΗΠΑ φοβούνται, ευρύτερα, ότι η Τουρκία θα αποσταθεροποιήσει/εγκατασταθεί σε Καύκασο, Ν.Α. Ασία και Μεσόγειο, Μ. Ανατολή και Β. Αφρική. Περιοχή που οι ΗΠΑ τη θέλουν φέουδο κατάδικό τους, χωρίς μωροφιλόδοξους Σουλτάνους. Κάπως έτσι ο Ιμάμογλου έφθασε στην Αθήνα, εκπρόσωπος μιας Τουρκίας χωρίς Ερντογάν. Δεν χρειάζεται ανάλυση ούτε ποιος τον έφερε ούτε αν ήρθε να δει την Ακρόπολη. Όλα τα σενάρια είναι και πάλι ανοιχτά για την Τουρκία.

Τέλος, οι αμερικανικές βάσεις φυτρώνουν σαν μανιτάρια στη χώρα. Δεν είναι εκτός πάσης λογικής. Ποιος θα επιτεθεί σε μια χώρα διάσπαρτη με αμερικανικές βάσεις;