του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Καθημερινή, 9 Απριλίου 2020
Την περασμένη Δευτέρα, ένα Boeing 747 προσγειώθηκε στη Γενεύη μεταφέροντας 92 τόνους ζωτικά αναγκαίου νοσοκομειακού εξοπλισμού για 13 ιδρύματα της Ελβετίας. Το φορτίο περιείχε 2,5 εκατομμύρια χειρουργικές μάσκες, 10 εκατομμύρια γάντια, προστατευτικά γυαλιά και θερμόμετρα. Ολα τα κουτιά έγραφαν Made in China.
Η είδηση είχε άκρως συμβολικό χαρακτήρα. Ομφάλιος λώρος της παγκοσμιοποίησης, χάρη στις τράπεζες που δεν ρωτούν από πού ήρθε το χρήμα, και έδρα ορισμένων από τις ισχυρότερες φαρμακοβιομηχανίες του πλανήτη, η Ελβετία βρέθηκε σε απόγνωση γιατί είχε έλλειψη σε μάσκες των 75 σεντς. Απροετοίμαστη, όπως όλες οι δυτικές δημοκρατίες απέναντι στην κρίση του COVID-19, δέχθηκε με ευγνωμοσύνη τη βοήθεια από την Κίνα. Εχοντας θέσει την πανδημία υπό έλεγχο, ο ασιατικός γίγαντας πολλαπλασίασε επί 12 την ήδη τεράστια παραγωγή «γαλάζιου χρυσού»: από 10 εκατ. μάσκες την ημέρα, σε 120 εκατομμύρια.
Ακόμη κι αυτά τα μεγέθη είναι όμως μικρά μπροστά στις ανάγκες μεγάλων χωρών, τη στιγμή που νοσηλευτές στις ΗΠΑ, στην Ισπανία και στην Ιταλία αναγκάζονται να αναζητήσουν στοιχειώδη προστασία σε σακούλες σκουπιδιών και πολλοί από αυτούς πεθαίνουν. Μόνο η Γαλλία χρειάζεται 40 εκατομμύρια μάσκες την εβδομάδα για το νοσοκομειακό προσωπικό στην πρώτη γραμμή της μάχης.
Οπως συμβαίνει πάντα στην Ιστορία, η σπάνις έφερε τη σύγκρουση. Ο «πόλεμος της μάσκας» αυτών των ημερών είναι μία από τις ανεξίτηλες κηλίδες που θα αφήσει πίσω της η πανδημία.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό εξερράγη εναντίον του μεγάλου του γείτονα. Κάνοντας χρήση των έκτακτων εξουσιών που του έδωσε η επανενεργοποίηση παλιού νόμου από την εποχή του κορεατικού πολέμου, ο Ντόναλντ Τραμπ απαγόρευσε στην αμερικανική βιομηχανία 3Μ να εξαγάγει μάσκες στον Καναδά και στη Λατινική Αμερική.
Την ίδια ώρα, ο Αντρέας Γκάιζελ, υπουργός Εσωτερικών στο κρατίδιο του Βερολίνου, κατηγορούσε τις ΗΠΑ για «σύγχρονη πειρατεία» και «πρακτικές Αγριας Δύσης», καταγγέλλοντας ότι βούτηξαν από την Μπανγκόκ φορτίο με 200.000 μάσκες που προορίζονταν για τους αστυνομικούς της πόλης του. Ο Τραμπ αρνήθηκε την κατηγορία.
Στη Γαλλία, ο πρόεδρος της Ενωσης Περιφερειών Ρενό Μιζελιέ αποκάλυψε ότι «η χώρα μας αγόρασε 60 εκατ. μάσκες, κι ενώ το υλικό ήταν μέσα στο αεροπλάνο στο έδαφος της Κίνας, αγοράστηκε από τους Αμερικανούς και πέταξε στις ΗΠΑ». Σωρεία καταγγελιών βεβαιώνουν ότι οι Αμερικανοί πλειοδοτούν και αγοράζουν σε πολλαπλάσια τιμή παραγγελίες που ήδη έχουν κλείσει χώρες, περιφέρειες ή νοσοκομεία της Ευρώπης.
Μεγάλος ωφελημένος, όχι μόνο οικονομικά, αλλά κυρίως ηθικά και πολιτικά, από αυτή την κατάσταση είναι η Κίνα, η οποία προσπαθεί να ξαναγράψει το αφήγημα της πανδημίας και σε μεγάλο βαθμό το καταφέρνει. Στην αρχή είχε στοχοποιηθεί, εν μέρει δικαίως, για την πολύ καθυστερημένη αντίδρασή της στον ιό και την ελλιπή πληροφόρηση που έδινε στη διεθνή κοινότητα. Τώρα προβάλλει ως ο Καλός Σαμαρείτης, που προσφέρει πολύτιμη βοήθεια, όχι μόνο σε μάσκες, αλλά και σε γιατρούς, σε σειρά χωρών, από τη Σερβία μέχρι τις Φιλιππίνες κι από την Ιταλία μέχρι το Πακιστάν. Η σύγκριση με τον εθνικιστικό εγωισμό της Αμερικής και την παράλυση της Ε.Ε. ευνοεί συντριπτικά το Πεκίνο, χωρίς να αναιρεί τις ευθύνες του.
Οι ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων της Δύσης δεν έχουν να μέμφονται κανέναν άλλο παρά τους εαυτούς τους. Κάποιοι φαίνεται να βγάζουν τα αναγκαία διδάγματα – ή τουλάχιστον αυτό θέλουν να δείξουν.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν επισκέφθηκε εργοστάσια που φτιάχνουν μάσκες και αναπνευστήρες στη δυτική Γαλλία, όπου δήλωσε: «Αυτή η κρίση μάς δίδαξε ότι για ορισμένα προϊόντα στρατηγικής σημασίας πρέπει να πετύχουμε εθνική και ευρωπαϊκή αυτάρκεια», εγκαταλείποντας τη διαρκή αναζήτηση των κατώτατων δυνατών ημερομισθίων στο εξωτερικό. «Ενα από τα μαθήματα αυτής της κρίσης είναι ότι η παραγωγή τέτοιων ειδών θα πρέπει να επιστρέψει στη Γερμανία», είπε ο Γερμανός υπουργός Υγείας Γενς Σπαν.
Ο χρόνος θα δείξει αν οι ηγέτες της Δύσης θα θυμούνται αυτά τα πικρά διδάγματα και αφότου θα έχει περάσει αυτή η τρομερή περιπέτεια ή αν –σε αντίθεση με τους περισσότερους από μας– επιστρέψουν πολύ γρήγορα στη δική τους «κανονικότητα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου