Γράφει ο
Κώστας Λάμπος
«Πρέπει να γράφεις χωρίς να βλέπεις μόνο το παρόν, αλλά να γράφεις,
έχοντας περισσότερο στραμμένο τον νου σου στους κατοπινούς αιώνες
υπερασπιζόμενος
πάντα την αλήθεια»
Λουκιανός[1]
Συντεταγμένες
προσανατολισμού
Βρισκόμαστε
στο πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα που χαρακτηρίζεται από μια
θεμελιακή αντίφαση η οποία συνίσταται από μια αξιοθαύμαστη ανάπτυξη των
επιστημών και της τεχνολογίας που ανοίγουν ορίζοντες για έναν κόσμο της
καθολικής ευημερίας, της κοινωνικής ελευθερίας και πανανθρώπινης ειρήνης από
την μια και από τις αδικαιολόγητα όσο και ακατανόητα καθηλωμένες στον 17ο
και στον 18ο αιώνα παραγωγικές σχέσεις, που χωρίζουν την ανθρωπότητα
στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού που με την θεσμική, τη δομική
και την κατασταλτική του βία, που συνδέονται με τον οικονομικό ανορθολογισμό
του, λεηλατεί τις ζωές του υπόλοιπου 99% και διαταράσσει τους φυσικούς νόμους
και την ισορροπία της γήινης βιόσφαιρας με συνέπεια απίστευτα μεγάλες
καταστροφικές για την εργαζόμενη ανθρωπότητα.
Στον
σημερινό πραγματικό κόσμο δρουν και συγκρούονται δυό πολύ διακριτές μεταξύ τους
συνιστώσες δυνάμεις. Το απάνθρωπο, καταστροφικό, παμφάγο και αχόρταγο κεφάλαιο
με τις πολλές και απίθανες παραλλαγές του από την μια μεριά και οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού που
προσπαθούν να ταυτιστούν, να συνθέσουν και να διαμορφώσουν έναν καλύτερο κόσμο,
τον κόσμο της κοινωνικής ισότητας, από την άλλη. Στην λογική του κεφαλαίου
επικρατεί το ατομικό συμφέρον κάθε ατομικής ιδιοκτησίας που σπρώχνει τις
εξελίξεις στην καταστροφική σύγκρουση η οποία προκάλεσε και συνεχίζει να
προκαλεί όλα τα δεινά της ανθρωπότητας, αλλά ταυτόχρονα ωθεί και την συσπείρωση
του κεφαλαίου σε συνασπισμούς που ανταγωνίζονται θανάσιμα για την αποκλειστική
παγκόσμια κυριαρχία, αλλά και για την μόνιμη αποξένωση των κοινωνιών από τα
δημιουργήματά τους. Αυτή η διεργασία καταλήγει στην τρέχουσα
περίοδο στον καπιταλισμό ανατολικού τύπου με ηγέτιδα την Κίνα
και στον καπιταλισμό δυτικού τύπου με ηγέτιδα τις Ενωμένες Πολιτείες
Αμερικής. Αντίθετα στη λογική των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και
του Πολιτισμού παρατηρείται στις τελευταίες δεκαετίες και πολύ εντονότερα τους
τελευταίους μήνες μια στροφή προς την συνεννόηση, την ταύτιση και την
αλληλέγγυα δράση με κοινή στρατηγική την συνδιαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου.
Πορεία
αντοχής και μετ’ εμποδίων
Όλοι
εκείνοι στους οποίους οι κοινωνίες εμπιστεύτηκαν την ζωή τους και το μέλλον
τους, αδύναμοι μπροστά στο μέγεθος και τη δυναμική της τρέχουσας επιδημίας του
κορωνοϊού, ψελλίζουν αφορισμούς για τον φονικό ιό και απροετοίμαστοι τρέχουν
και δεν φτάνουν για να στήσουν τις αναγκαίες υποδομές του εθνικού συστήματος
υγείας, το οποίο έλειπε ή υπήρχε αλλά είχε υποβαθμιστεί γιατί η νεοφιλελεύθερη
παγκοσμιοποίηση, έκφραση των πιο αδίστακτων οικονομικών συμφερόντων και των
νεοκλασικών οικονομικών αντιλήψεων που εκκολάφτηκαν, κατά παραγγελία του
σκληρού πυρήνα του κεφαλαίου, στα πανεπιστήμια της καπιταλιστικής
μητρόπολης, επέβαλε ‘δια πυρός και σιδήρου’ την εμπορευματοποίηση και της
υγείας με στόχο την υψηλή κερδοφορία των σχετικών ιδιωτικών επενδύσεων σε
πολυτελή νοσοκομεία, σε διατεταγμένη ιατρική έρευνα και σε παραγωγή ακριβών και
συνήθως άχρηστων φαρμάκων. Όλη η φιλοσοφία, η δομή και η λειτουργία της
καπιταλιστικής οικονομίας μισεί κάθε τι που ξεφεύγει από τον έλεγχο της
ατομικής ιδιοκτησίας και του κεφαλαίου, κάθε τι που είναι δημόσιο ή κρατικό και
ιδιαίτερα κάθε τι που ελέγχεται από την ίδια την κοινωνία. Η τρέχουσα
πραγματικότητα αποτελεί αδιάψευστη απόδειξη ότι το εκάστοτε πολιτικό σύστημα
και το λεγόμενο ‘πολιτικό προσωπικό’, ως δευτερεύουσα, ψευδοαιρετή και
δοτή εξουσία λειτουργούν ως μηχανισμός και ως υπάλληλοι του οικονομικού
συστήματος, δηλαδή της πρωτογενούς εξουσίας. Αυτό σημαίνει ότι η οικονομία
κατάφερε με την ωμή, την θεσμική και την δομική βία να καθυποτάξει την
κοινωνία, αντί να την υπηρετεί, για να μπορεί με κάθε θεμιτό και αθέμιτο τρόπο
και με κάθε θυσία να μεγιστοποιεί το κέρδος του κεφαλαίου.
Απέναντι
σε αυτήν την πραγματικότητα οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του
Πολιτισμού, όλο και συχνότερα όλο και περισσότερο, στον 21ο αιώνα,
αποστασιοποιούνται από τους σκοταδιστικούς μύθους και τις εξουσιαστικές
ιδεολογίες, από τα θρησκευτικά και τα εξουσιαστικά ιερατεία[2]
και όλο και περισσότερο συμπεριφέρονται ως μια ενιαία πια
οικονομικοκοινωικοεπιστημονικοπολιτισμική δομή, σ’ αυτό που θα μπορούσαμε να το
ονομάσουμε κοινοδομή, ως μια οντότητα που διαπερνά και συνενώνει σε
ενιαίο Όλον, στο Κοινό των Ανθρώπων, όλα τα άμεσα ή έμμεσα από το
κεφάλαιο εξαρτημένα, καταπιεζόμενα και άγρια εκμεταλλευόμενα κοινωνικά
στρώματα. Κι αυτό επειδή η διάχυση της επιστημονικά έγκυρης και κοινωνικά
χρήσιμης γνώσης και του πολιτισμού έχει σε ατομικό υποστασιακό επίπεδο
συσσωματώσει τον μονοδιάστατο παραδοσιακό εργάτη, τον κοινωνικά
διευρυμένο επιστήμονα και τον καθημερινό πολιτιστικό δημιουργό σε ένα νέο όν,
στον σύγχρονο πολυδιάστατο άνθρωπο, στον εν δυνάμει homo humanisticus universalis, που
μπορεί να οραματίζεται μια κοινωνία πέρα από αυτήν των ιδεολογιών του 19ου
και του 20ου αιώνα. Άλλωστε ο ύστερος καπιταλισμός διέλυσε τις
παραδοσιακές τάξεις, τόσο την αστική και την εργατική, όσο και την αγροτική και
την μικροαστική, αφού ισοπέδωσε ολόκληρη την κοινωνία με κατάληξη την ελίτ του
1% και την λεηλατημένη εργαζόμενη κοινωνία του 99% του πληθυσμού των επιμέρους
κοινωνιών και της ανθρωπότητας συνολικά. Αυτή την νέα ενιαία δομή,
ως δομή ενός με ιστορικοκοινωνικούς όρους οριζόμενου συνόλου πολυδιάστατων
πολιτών με κοινή συνείδηση, κοινό όραμα και διαχρονικά κοινή στρατηγική για
κοινωνική ισότητα και αταξικό οικουμενικό ουμανισμό, ως δομή μιας συγκεκριμένης
ενιαίας εργαζόμενης κοινωνίας, ως δομή των κοινών συμφερόντων και των κοινών
αγαθών νοούμενη, την ουμανιστική κοινοδομή. Ως κοινωνική
κατηγορία στη θεωρία της κοινωνικής διαστρωμάτωσης η ουμανιστική κοινοδομή
έρχεται να καλύψει κοσμοθεωρητικά, πολιτικά και οργανωτικά ολόκληρη την
εργαζόμενη κοινωνία και να αντικαταστήσει ιστορικά ξεπερασμένες και
μάλιστα τεχνητές και γι’ αυτό συχνά ανταγωνιστικές μεταξύ τους κοινωνικές
κατηγορίες, όπως οριζόντιες κοινωνικές τάξεις, (αστική, εργατική, αγροτική,
μικροαστική), και κοινωνικά στρώματα καθώς επίσης και
γραφειοκρατικά μορφώματα και συντεχνίες, κι αυτό επειδή όλες αυτές οι κοινωνικές
κατηγορίες βιώνουν την σταδιακή εγκατάλειψη του κεφαλαίου αφενός και
ταυτόχρονα κατανοούν ότι αυτό που όλοι μαζί συνεργαζόμενοι κάνουν για
λογαριασμό του κεφαλαίου μπορούν τώρα πια με την σύγχρονη επιστήμη και
τεχνολογία να το κάνουν καλύτερα και δικαιότερα για τον εαυτό τους, για μια
καλύτερη για όλους ζωή και για ένα καλύτερο με περισσότερη, ασφάλεια, ευημερία,
δημοκρατία και ειρήνη μέλλον, αφετέρου. Οι ιστορικοκοινωνικές συνιστώσες
αποδείχνουν και σε αυτήν την πανεπιδημιακή και παγκόσμια οικονομική κρίση
ότι παραμένουν αμετακίνητες στην διαχρονική στρατηγική τους για κοινωνική
ισότητα μέσω της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της ενότητας.
Με
δεδομένο το αποτέλεσμα της σχέσης αποξένωσης της κοινωνίας από τα μέσα
παραγωγής και από τα δημιουργήματά της, που σε συνθήκες καπιταλιστικής
οικονομίας είναι η οικονομική και κοινωνική ανισότητα, δεδομένο είναι και το
γεγονός ότι η καπιταλιστική οικονομία με την μορφή της ατομικής/ιδιωτικής
επιχειρηματικότητας κακοποιεί με πολλούς τρόπους την Φύση και την ανθρωπότητα
σε βαθμό που:
·
Με την κοινωνικά ανεξέλεγκτη παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα (CO2) καταστρέφει
συστήματα φυσικής προστασίας της ανθρωπότητας, από την ηλιακή ακτινοβολία, όπως
συμβαίνει με την ‘τρύπα του όζοντος’ που διαταράσσει ζωτικούς για την
Βιόσφαιρα φυσικούς νόμους και διεργασίες με αποτέλεσμα την κλιματική
διαταραχή και συνέπεια τις τεράστιες φυσικές καταστροφές.
·
Με την αποκοπή της πρωτογενούς παραγωγικής δραστηριότητας από την
στρατηγική της μεγαλύτερης δυνατής αυτάρκειας των τοπικών κοινωνιών με σκοπό
την ένταξή της στους νόμους της καπιταλιστικής αγοράς και την υπαγωγή τους
στον διατροφικό ιμπεριαλισμό αντίστοιχα, γεγονός που συνοδεύτηκε από την
ρύπανση, τοξίνωση και υποβάθμιση των εδαφών και των υπόγειων αποθεμάτων
νερού αλλά και του αέρα με χημικά λιπάσματα και σκληρά ζιζανιοκτόνα και
εντομοκτόνα, με κατάληξη τα, στον βωμό του αχαλίνωτου κέρδους, μολυσμένα και
νοθευμένα προϊόντα να υπονομεύουν την δημόσια υγεία, να καταστρέφουν το
αμυντικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού και να φτάνουν μέχρι και
τερατογενέσεις.
·
Με την ραδιενέργεια είτε για ειρηνικούς τάχα σκοπούς είτε για
στρατιωτικούς/κατακτητικούς και την επιβάρυνση της Βιόσφαιρας με σκληρούς
βιομηχανικούς ρύπους που εκφυλίζουν και καταστρέφουν ζωτικές φυσικές
διαδικασίες αναπαραγωγής στον μικρόκοσμο και κυρίως προκαλούν την ανάπτυξη και
την αναπαραγωγή θανατηφόρων μικροοργανισμών που ως επιδημίες αποδεκατίζουν
κοινωνίες και ανθρωπότητα και
·
Με την πολεμική βιομηχανία γενικά, αλλά και με τον ιδιαίτερο κλάδο της
που ασχολείται με την παραγωγή βιολογικών όπλων, το κεφάλαιο, με σκοπό να
καταστρέψει ανταγωνιστές και κοινωνίες προκειμένου να διατηρήσει τον έλεγχό του
πάνω στην παραγωγική διαδικασία και να κρατήσει τις επιμέρους κοινωνίες μακριά
από κάθε έλεγχο, παράγει βιολογικά όπλα μαζικής καταστροφής, παράγει δηλαδή
θανατηφόρους ιούς που ως επιδημίες αποδεκατίζουν την ανθρωπότητα και
τρομοκρατούν τους επιζώντες με σκοπό να αποδεχτούν ως μοίρα τους τον
καταστροφικό και απάνθρωπο καπιταλισμό.
Κάπως
έτσι μας προέκυψε ο κορωνοϊός είτε κατασκευάστηκε, από τους Κινέζους κατά τους
Αμερικάνους, και από τους Αμερικάνους κατά του Κινέζους, είτε από ‘ανεξάρτητους
γενετιστές’ κατ’ άλλους[3] και ο
φονικός κορωνοϊός, (sars-cov-2), που αποκάλυψε την
γύμνια, την ανικανότητα και το μίσος του καπιταλισμού απέναντι στις
επιμέρους κοινωνίες και στην δημόσια υγεία που οδηγεί καθημερινά χιλιάδες
ανθρώπους στον θάνατο με προοπτική τα θύματα, αυτού του ιού και σε τελική ανάλυση
του κεφαλαίου που τον δημιούργησε, να γίνουν εκατομμύρια καθώς αυτός
εισβάλλει ορμητικά στην Αφρική, στην Ασία και στην Λατινική Αμερική. Όλα αυτά
τα γεγονότα αναπόφευκτα παραπέμπουν στις συνωμοσίες όσων δημόσια δήλωναν
την επιθυμία τους να μειωθεί, μέσω της πείνας, των πολέμων και των επιδημιών, ο
πληθυσμός του πλανήτη Γη από τα 7,4 περίπου δισεκατομμύρια στα πεντακόσια
εκατομμύρια με το έωλο και σαθρό επιχείρημα ότι τάχα ο πλανήτης μας δεν μπορεί
να μας θρέψει όλους, παρά τις διαβεβαιώσεις της σύγχρονης επιστήμης και
τεχνολογίας ότι μπορεί και παραμπορεί, φτάνει να αλλάξει ο τρόπος που
παράγονται και διανέμονται τα αγαθά, φτάνει δηλαδή να καταργηθεί η ανορθολογική
και σπάταλη παραγωγή και η άνιση κατανομή που προκαλεί η ατομική ιδιοκτησία
πάνω στα μέσα παραγωγής, που σημαίνει: να καταργηθεί ο καπιταλισμός.
Πολλοί
πνευματικοί ευνούχοι, θύματα της νεοφιλελεύθερης κατήχησης, του νοσηρού
ατομισμού και της Ιδιωτίας αντιδρούν οργισμένα στο άκουσμα της προσβολής
της ‘ιερής ατομικής ιδιοκτησίας’ και εγκαλούν όσους οραματίζονται μια κοινωνία
της ισότητας, της ελευθερίας και της ευτυχίας, γιατί, κοντόθωροι όπως και ο
καπιταλισμός, αδυνατούν να δουν πέρα από τη μύτη τους και το τομαράκι τους,
αδυνατούν να δουν ότι ο καπιταλισμός δεν είναι μόνο απάνθρωπος και καταστροφικός,
αλλά και αυτοκαταστροφικός, που όμως στον αυτοκαταστροφικό του κατήφορο
συμπαρασύρει και την ανθρωπότητα. Ο κορωνοϊός όμως αποκαλύπτει σταδιακά και
αυτή την πραγματικότητα που σε αργή κίνηση συντελείται μπροστά στα μάτια μας με
την πλήρη και άναρχη κατάρρευση της καπιταλιστικής οικονομίας της αγοράς, η
οποία προκαλείται από την ανάγκη να μείνουμε όλοι στο σπίτι για μερικές μέρες,
ή και εβδομάδες προκειμένου να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού. Αυτή η
άναρχη, αλλά όχι και τόσο αναίτια και τυχαία, διαδικασία κατάρρευσης
συνεχίζεται και θεωρείται βέβαιο ότι στο τέλος αυτής της επιδημίας η ιδιωτική
επιχειρηματικότητα, δηλαδή ο καπιταλισμός θα έχει χρεωκοπήσει, με απρόβλεπτες
συνέπειες για την συνοχή και την σχέση μεταξύ των κοινωνιών και για τη ζωή
των πολιτών. Ταυτόχρονα όμως γίνεται φανερό ότι αν οι
δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, οι επιμέρους
κοινωνίες και συνεπώς η εργαζόμενη ανθρωπότητα είχαν επιλέξει, σχεδιάσει και
πραγματοποιήσει μια αντίστοιχη αποχή θα μπορούσε να καταργηθεί ο παρακμασμένος,
απάνθρωπος και καταστροφικός καπιταλισμός χωρίς αρνητικές συνέπειες και χωρίς
τις αβεβαιότητες και τους κινδύνους που εγκυμονεί η τωρινή χαοτική του
κατάρρευση.
Κι
είναι ακριβώς αυτή η στιγμή της αβεβαιότητας και των κίνδυνων που εγκυμονεί,
που πρέπει να αποσπάσει την προσοχή μας, για να πάρουμε ως πολίτες και ως
επιμέρους κοινωνίες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες και να αναλάβουμε τις ευθύνες
που μας αναλογούν και να προβούμε στις ενέργειες που θα αποκλείσουν την βίαιη
νεκρανάσταση του κεφαλαίου και να οργανώσουμε την ζωή μας και τις σχέσεις μας
πάνω στην συνεργασία, στην αλληλεγγύη και στη αμοιβαιότητα, αναγκαία προϋπόθεση
για την πρόοδο, την ευημερία, την δημοκρατία και την ειρήνη. Βέβαια η συγκυρία
είναι πολύ ρευστή και απρόβλεπτη επειδή συντελούνται τεράστιες σε βάθος και
έκταση αλλαγές που αποσταθεροποιούν την υφιστάμενη τάξη πραγμάτων και
αναγκαστικά δημιουργούν κενά συντονισμού και εξουσίας που θα προσπαθήσουν
πολιτικάντηδες, εξουσιαστές και κοσμοσωτήρες κουμπουροφόροι και λαϊκιστές που
θέλουν σώνει και καλά να υποκαταστήσουν τις κοινωνίες και να το καλύψουν, αν
και όταν το Κοινό των Ανθρώπων, οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του
Πολιτισμού δεν τους εμποδίσουν. Με δεδομένο όμως ότι τόσο στην Φύση όσο και
στην κοινωνία δεν νοούνται κενά, είναι βέβαιο ότι τα κενά που προκαλεί η
τρέχουσα πολυδιάστατη κρίση θα ‘γεμίσουν’ από την δράση των δυνάμεων που θα
επιβιώσουν και θα διεκδικήσουν να διαμορφώσουν την ‘επόμενη μέρα’ σε τοπικό και
οικουμενικό επίπεδο. Κι είναι ακριβώς αυτή η απροσδιοριστία που
κάνει πολύ δύσκολη κάθε πρόβλεψη και συνεπώς τα ανοιχτά και εξίσου πιθανά
σενάρια είναι πολλά. Με βάση όμως τις δρώσες δυνάμεις μπορεί κανείς να
περιγράψει τα πιθανότερα:
Πρώτο σενάριο. Νεοταξικός παγκόσμιος φασισμός .
Όσον
αφορά στην εξέλιξη της καπιταλιστικής οικονομίας που είναι δομημένη πάνω στον
‘ιερό θεσμό της ατομικής ιδιοκτησίας’[4]
των μέσων παραγωγής, εξαρτημένη αποκλειστικά από τα κερδοσκοπικά εμπορικά
δίκτυα και αποκομμένη από την κοινωνία, προβλέπεται μια συνολική εκκωφαντική
κατάρρευση εξαιτίας μιας βαθύτατης ύφεσης που, σύμφωνα με εκτιμήσεις
οικονομικών ερευνητικών ινστιτούτων και μεγάλων τραπεζών[5],
θα ξεπεράσει ακόμα και αυτήν την κρίση του 1929-1932, με απρόβλεπτες τις
δυσάρεστες για την εργαζόμενη ανθρωπότητα συνέπειες. Η έλλειψη τροφίμων η
μεγάλη και εκτεταμένη πείνα, οι μαζικοί θάνατοι από ασιτία, από ασθένειες
και επιδημίες θα προστεθούν στο πολλαπλάσιο των θανάτων από το κορωνοϊό και
αναγκαστικά θα συνοδευτούν από την αφύπνιση των ενστίκτων επιβίωσης για να
αποκαλυφθεί πλήρως το αμακιγιάριστο αποκρουστικό πρόσωπο του
καπιταλισμού, που επιτηδευμένα μας το έκρυβαν φιλελεύθεροι, νεοφιλελεύθεροι,
σοσιαλδημοκράτες, κρατιστές και οι διάφορες σχολές της συστημικής εξουσιαστικής
αστικής αριστεράς, αλλά και πολλοί «διανοούμενοι και καλλιτέχνες ευτελείς
δούλοι της εξουσίας»[6] που βάλθηκαν
να απενοχοποιήσουν το κεφάλαιο για ‘τριάντα αργύρια’.
Είναι
βέβαιο ότι η, κατά κανόνα κρατικοδίαιτη και υπεύθυνη για την αλυσίδα των
δυστοπιών στην ιστορία του καπιταλισμού, ατομική/ιδιωτική
επιχειρηματικότητα που θα βρεθεί παράλυτη στο καναβάτσο του συστήματος θα
διεκδικήσει την νεκρανάστασή της, από το κράτος που τόσο το συκοφάντησε και το
λεηλάτησε, με πόρους που ανήκουν, αλλά θα στερηθούν και πάλι από την κοινωνία
που τόσο την κακοποίησε. Βέβαιο είναι επίσης ότι αν, όσοι επιβιώσουν, αφήσουν
όρθιους όλους αυτούς τους θεσμούς και τις αντίστοιχες οικονομικές δομές που
μας οδήγησαν στον σημερινό εφιάλτη θα υποχρεωθούν να ξαναζήσουν στο μέλλον στο
πολλαπλάσιο αντίστοιχες καταστροφές. Οι κοινωνίες θα ενταχθούν και πάλι σε
μνημόνια και προγράμματα λιτότητας που θα οξύνουν την ανεργία, θα
προκαλέσουν νέες και μεγαλύτερες περικοπές μισθών και συντάξεων, μεγάλη
ακρίβεια και σε τελική ανάλυση θα προκαλέσουν αποσύνθεση του κοινωνικού ιστού
που θα πυροδοτήσει συμπεριφορές ‘ο σώζων εαυτόν σωθήτω’, ‘ο θάνατός σου η ζωή
μου’ και ‘όλοι εναντίον όλων’. Θα αναζωπυρωθούν οι εθνικισμοί, ο ρατσισμός σε
βάρος πολλών κοινωνικών κατηγοριών, ο θρησκευτικός φανατισμός, τον λόγο θα έχει
η ‘λογική των όπλων’ και η Ευρώπη θα ξαναπνιγεί στο αίμα, γιατί δεν
κατάφερε το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ανθρώπινη ιστορία να το μετεξελίξει
σε μια Ομοσπονδία Αμεσοδημοκρατικών Πολιτειών της Ευρώπης και σε
εθνικοκοινωνικοαπελευθερωτικό όραμα για όλους τους λαούς του κόσμου που θα
έβαζε τέρμα στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και θα άνοιγε ένα καινούργιο
κεφάλαιο στην ανθρώπινη ιστορία. Κάτω από αυτές τις συνθήκες όπου
τον οικονομικό και πολιτικό έλεγχο θα ασκούν ένοπλες οργανωμένες συμμορίες, σε
συνεργασία ή κατ’ εντολήν των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων του
στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος που θα επιβιώσουν, γίνεται προφανές ότι
δεν θα είναι, για το κεφάλαιο, νοητή η ύπαρξη κοινωνικού κράτους, αλλά ούτε και
η ύπαρξη της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, πράγμα για το οποίο
εδώ και πολύ καιρό μας έχει ενημερώσει ο σκληρός πυρήνας της
νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, επειδή θεωρεί τις κοινωνίες ανάξιες να
αυτοκυβερνώνται και τις κυβερνήσεις τους ανίκανες να κυβερνούν και
γι’ αυτό προτείνει την κατάργηση των κρατικών οντοτήτων και την μετατροπή
των οικονομικά αδύναμων και εξαρτημένων χωρών σε υποκαταστήματα των πολυεθνικών
εταιριών, ή σε ‘θυγατρικές εταιρείες’, που θα τις διοικούν στελέχη της
μητρικής, η έδρα της οποίας μπορεί να βρίσκεται στην Ουάσιγκτον, στο
Πεκίνο, στη Μόσχα, στο Βερολίνο ή ακόμα και σε κάποιο γραμματοκιβώτιο
μιας ‘εξωχώριας εταιρίας’ (offshore company) σε
κάποια νησιά που δεν καταγράφονται ούτε από την επιστήμη της Γεωγραφίας.
Ο κεντρικός πυρήνας της νεοφιλελεύθερης
παγκοσμιοποίησης του κεφαλαίου προπαγανδίζει εδώ και αρκετά χρόνια, μέσω της
συστημικής ιντελιγκέντσιας και των χρήσιμων ηλιθίων πολιτικών του σωλήνα, την
αναγκαιότητα μιας παγκόσμιας κυβέρνησης. Στην πραγματικότητα ο σκληρός πυρήνας
της παγκοσμιοποίησης, πότε ως ηγεμονικός αμερικανισμός και πότε ως
προσωπείο των G7, G10, ή G20, λειτουργεί ως παγκόσμια
υπερκυβέρνηση, η αποτυχία της οποίας, όμως, αποδείχνεται με την παγκόσμια
παρακμιακή κρίση του καπιταλισμού των τελευταίων δεκαετιών. Αποκορύφωμα αυτής
της παρακμιακής κρίσης είναι η σημερινή πανδημία που εξελίσσεται στην
ιδανικότερη ευκαιρία, που εναγώνια αλλά ανεπιτυχώς προσπαθεί εδώ και
δεκαετίες να την δημιουργήσει το κεφάλαιο, και που δεν θα
ξαναπαρουσιαστεί για όσους οραματίζονται μια Νέα Τάξη Πραγμάτων και είναι
βέβαιο ότι δεν θα την αφήσουν να πάει χαμένη. Γι’ αυτό, το κεφάλαιο θα διαθέσει
όλη την γνώση, όλον τον πλούτο και όλες τις δυνάμεις παραπλάνησης,
εξαγοράς συνειδήσεων και βίαιης καταστολής που θα διαθέτει στο τέλος της
πανδημίας για να μην χάσει τον έλεγχο πάνω στα μέσα παραγωγής που θα του
επιτρέψουν να πατήσει για μια ακόμα φορά ως νικητής την μπότα της εξουσίας του
πάνω στην και πάλι καθημαγμένη και ηττημένη κοινωνία/ανθρωπότητα. Για να φτάσει
ως εκεί το κεφάλαιο, είναι προφανές ότι θα δράσει με τις προσφιλείς του
μεθόδους για να οξύνει την κρίση και να δημιουργήσει νέες συνθήκες χάους
μέσω τεχνητής στενότητας τροφίμων, περιορισμού των κινήσεων και ανοικτής
τρομοκρατίας με πρωταγωνιστές ανεξέλεγκτες τάχα ένοπλες συμμορίες.
Είναι
βέβαιο ότι μέχρι το τέλος της επιδημίας όλες οι οικονομίες θα βρίσκονται
σε μεγάλη ύφεση και οι περισσότερες επιχειρήσεις, εκτός εκείνων των λίγων
που μπορούν να κερδοσκοπούν ακόμα και σε περιόδους μεγάλων κρίσεων,
θα έχουν χρεωκοπήσει εξαιτίας του θανάτου των αγορών και της ενεργού ζήτησης,
μαζί τους φυσικά θα έχει παραλύσει και το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Το
χειρότερο θα είναι η κατάρρευση των εθνικών οικονομιών που συνεπιφέρει την
χρεοκοπία των κρατών γεγονός που θα τα οδηγήσει στον κρατικό δανεισμό είτε από
μεγάλα ιδιωτικά funds,
είτε από ισχυρά κράτη που θα διατηρήσουν την ισχύ τους, πράγμα που θα εκφραστεί
με νέα εξοντωτικά μνημόνια εξάρτησης των μικρών και φτωχών χωρών από την
καπιταλιστική μητρόπολη και προγράμματα λιτότητας και υποταγής της Εργασίας στο
Κεφάλαιο.
Κάποιοι
μαυραγορίτες oικονομολογούντες
κάνουν δεήσεις για την νεκρανάσταση του Κέυνς για να σώσει για μια ακόμα φορά
τον καπιταλισμό, κάποιοι άλλοι περιφερόμενοι στις αυλές ολιγαρχών
πολιτικάντηδες ψάχνουν να βρουν έναν νέο Λένιν για να κάνει όσα έκανε ο
Λένιν μήπως και νεκρααναστηθεί ο αείμνηστος ‘υπαρκτός σοσιαλισμός’ και τέλος κάποιοι
πιο ‘ξύπνιοι’, που ψάχνουν για ‘κονέ’ και για προμήθειες’, κάνουν
λόγο για νέα ‘σχέδια Μάρσαλ’, για τον ‘ευεργετικό ρόλο’ του Διεθνούς
Νομισματικού Ταμείου, για την δωρεάν βοήθεια από την Κίνα ή την Ρωσία, αλλά
αυτοί δεν γνωρίζουν ότι ‘το κεφάλαιο αγοράζει όταν στους δρόμους ρέει
ζεστό αίμα’ και δεν διαβάζουν λ. χ. τον τραμπουκισμό του Τραμπ ως
πρόθεση ιμπεριαλιστικού πολέμου καταστροφής και υποταγής και της Κίνας,
της Ρωσίας ακόμα και της Ευρώπης, ή την άρνηση της Γερμανίας για την έκδοση
ενός ‘κορωνοϊομολόγου’ για την στήριξη των άλλων δοκιμαζόμενων από την πανδημία
κρατών/μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως προετοιμασία για να γευματίσει το
γερμανικό κεφάλαιο με κυρίως πιάτο τις οικονομίες της Ελλάδας, της Ιταλίας, της
Ισπανίας και πολύ θα χαιρόταν αν ως επιδόρπιο θα έπαιρνε την Γαλλία, για να
πάρει πίσω του το αίμα του για την ήττα του Τρίτου Ράιχ και ταυτόχρονα για να
γιορτάσει έτσι την νίκη του νεογερμανισμού[7],
ως Τέταρτο Ράιχ, πάνω στα ερείπια της Ευρώπης.
Πάνω
σε αυτά τα ερείπια θα κτιστεί η Νέα Τάξη Πραγμάτων και ο
καινούργιος μονοπολικός και αποκρουστικός κόσμος, αν το παγκόσμιο Κοινό των
Ανθρώπων, η παγκόσμια κοινοδομή, οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης
και του Πολιτισμού δεν διεκδικήσουν τον έλεγχο της οικονομίας στο όνομα της
κοινωνίας, στη βάση της κοινοκτημοσύνης των μέσων παραγωγής, της κοινωνικής
αυτοδιαχείρισης και της ισοκατανομής όλου του παραγόμενου πλούτου.
Δεύτερο σενάριο. Η κινεζοποίηση της Δύσης.
Τόσο οι οικονομικές επιτυχίες των τελευταίων
δεκαετιών του κινέζικου κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού υπό την
αυταρχική μονοκομματική ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας που είχε
πυροδοτήσει την κινεζοποίηση της Εργασίας[8]
στη Δύση, που γκρέμισε όλες τις κατακτήσεις δυό αιώνων των εργαζόμενων
‘σε μια νύχτα’, όσο και η πρόσφατη σχετικά άμεση και αποτελεσματική
αντιμετώπιση της τρέχουσας επιδημίας, ξαναφέρνει στην απωθημένη μνήμη της
κυρίαρχης κεφαλαιοκρατικής τάξης την ιδέα του ‘αστικού κομμουνισμού’, του
κομμουνισμού δηλαδή στο εσωτερικό της αστικής/καπιταλιστικής τάξης να
ηγεμονεύει όχι ως άμεσος ατομικός καπιταλιστής, αλλά ως έμμεσος/συλλογικός
καπιταλιστής διατηρώντας, ως τάξη πολιτικό υποκείμενο, ως μοναδικό κόμμα και
ως αυταρχικό μονοκομματικό κράτος, τον έλεγχο πάνω στην παραγωγή και
διανομή του πλούτου και κρατώντας τους εργαζόμενους, και την κοινωνία
γενικά, μακριά από τον έλεγχο της παραγωγής και της οικονομίας στο σύνολό
της.
Το
αχόρταγο ιδιωτικό κεφάλαιο, όπως απέδειξε η εμπειρία του πρώην ‘υπαρκτού
σοσιαλισμού’, είναι πρόθυμο να υιοθετήσει τον κώδικα ζωής της αρκούδας,
που επιβιώνει μέσω της χειμερίας νάρκης, προκειμένου να αποφύγει την οριστική
απαλλοτρίωσή του από την εργαζόμενη κοινωνία. Αυτές οι μνήμες φαίνεται να
ξυπνάνε στην μητρόπολη της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης με κεντρικό
εκφραστή της τον πρόεδρο των Ενωμένων Πολιτειών Αμερικής, τον
πολυπράγμωνα Τραμπ, που φέρεται να σκέφτεται και να δηλώνει στον στενό του
κύκλο, να αναθέσει την εξουσία σε κάποιον στρατηγό με το πρόσχημα της
αντιμετώπισης της επιδημίας. Το γεγονός ότι και στις άλλες μεγάλες
καπιταλιστικές χώρες όπου το κοντόθωρο κεφάλαιο για να μην υποστεί κάποιες
πρόσκαιρες ζημίες εμποδίζει τις δοτές κυβερνήσεις να πάρουν άμεσα και δραστικά
μέτρα αντιμετώπισης του ιού και αγνοώντας, ότι αρμοδιότητα για την
αντιμετώπιση της επιδημίας έχουν τα εθνικά συστήματα υγείας και οι
γιατροί και ιδιαίτερα οι λοιμωξιολόγοι, κατάφερε να προκαλέσει πανικό
στους πολίτες με αποτέλεσμα την έξαρση του νοσηρού εγωισμού και την
πυροδότηση της συμπεριφοράς ‘ο σώζων εαυτόν σωθήτω’, πράγμα που επέτρεψε στην
εξουσία να συμπεριφερθεί ως ‘Μεγάλος Αδερφός’ και να ενεργοποιήσει όλους τους
μηχανισμούς ηλεκτρονικού, ψηφιακού και βιομετρικού ελέγχου, παρακολούθησης και
καταστολής, που καταργούν κάθε ιδιωτικότητα, κάθε ελευθερία και μετατρέπουν τις
κοινωνίες σε οικόσιτα ανθρωποτροφεία, χωρίς ωστόσο να μπορούν να εγγυηθούν την
υγεία όλων.
Λογικό
είναι να υποθέσουμε, από την μέχρι τώρα ιστορική εμπειρία σύμφωνα με την οποία
την βρώμικη δουλειά το κεφάλαιο την αναθέτει συνήθως στους ‘αριστερούς’
επικριτές του, ότι στην πορεία προς το τέλος αυτού του εφιάλτη το κεφάλαιο και
τα συντονιστικά του κέντρα θα αποσύρουν σταδιακά την εμπιστοσύνη τους από τα
παραδοσιακά συντηρητικά πολιτικά κόμματα και θα ξαναφέρουν στο προσκήνιο
εξουσιαστές ‘επαναστάτες’ και λαϊκιστές που θα σύρουν τα υπολείμματα των
κοινωνιών σε κρατικομονοπωλιακές επιλογές και στην νεκρανάσταση κάποιου τύπου
κρατισμού με πρότυπο τον ‘καπιταλιστικό κομμουνισμό’ της κινέζικης
ελίτ.
Η
κινέζικη νομενκλατούρα υπό τον Σι Τζινπίνγκ
έχει έγκαιρα αντιληφθεί την στρατηγική του αμερικανισμού[9] να καθυποτάξει ή ακόμα και να διαμελίσει την Κίνα και αντί να
περιοριστεί σε αμυντική στρατηγική, σχεδίασε και έθεσε σε εφαρμογή ισχυρή
επιθετική επεκτατική στρατηγική σε όλα τα επίπεδα με στόχο μάλιστα ακόμα και
την παγκόσμια ηγεμονία, πράγμα που το αποδείχνει η πολυσχιδής και ιδιαίτερα η
οικονομική παρουσία της Κίνας σε ολόκληρο τον πλανήτη. Μια ψύχραιμη
ανάλυση του πεδίου δυνάμεων σε πλανητικό επίπεδο δείχνει ότι η Κίνα όλο
και περισσότερο θα κερδίζει έδαφος ως πανασιατική και παγκόσμια ηγέτιδα
δύναμη, πράγμα που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε μια ασιατικού τύπου
και μάλιστα κινεζικής σκληρότητας παγκόσμια ηγεμονία, την οποία όμως
καμιά παραδοσιακή καπιταλιστική δύναμη δεν μπορεί να αποτρέψει. Κι αυτό γιατί η
Κίνα μπορεί σε αντίθεση με τις Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής να εμφανίζεται ως η
αποκλειστική εγγυήτρια δύναμη σωτηρίας του καπιταλισμού και μάλιστα σε
μια μικτή μορφή που συνδυάζει τον κρατικομονοπωλιακό με τον ατομικό/ιδιωτικό
καπιταλισμό. Η μόνη δύναμη που μπορεί και έχει άμεσο και ζωτικό συμφέρον να
αποτρέψει κάθε ηγεμονία και ιδιαίτερα την κινέζικη ηγεμονία είναι η παγκόσμια
εργαζόμενη κοινωνία, η παγκόσμια κοινοδομή, γιατί μια κινεζοποίηση της
εργασίας, της Δύσης και του πλανήτη θα ισοδυναμούσε με την
αυτοεκπληρούμενη προφητεία του τέλους της ιστορίας στην πιο σκληρή, στην
κινέζικη, εκδοχή της.
Τρίτο σενάριο. Οι κοινωνίες, το Κοινό των Ανθρώπων,
στο προσκήνιο.
Η ιστορία, ως συνισταμένη της δράσης και της αδράνειάς
μας δεν αρέσκεται να πορεύεται σε μονόδρομους και γι’ αυτό η ανθρωπότητα δεν
έφτασε ποτέ στο τέλος της διαδρομής της και πάντα είχε εναλλακτικές επιλογές κι
έτσι έφτασε από τις σπηλιές να ταξιδεύει στο Σύμπαν και να ονειρεύεται ένα
καλύτερο κόσμο, τον κόσμο της κοινωνικής ισότητας. Συνεπώς δεν θα μπορούσε και
στις σημερινές δύσκολες, είναι αλήθεια, συνθήκες να μην υπάρχει το καλό
σενάριο, η διέξοδος από την κρίση. Η εξέλιξη της πανδημίας, που διαφοροποιείται
βέβαια από χώρα σε χώρα, αποκαλύπτει πράγματα που σκοταδιστικά και εξουσιαστικά
ιερατεία αρνούνται πεισματικά την ύπαρξή τους, όπως λ. χ. το επίπεδο της
ατομικής και κοινωνικής ευθύνης, αλλά και την διαλεκτική σχέση μεταξύ κοινωνίας
και πολιτικής εξουσίας, όπου παρατηρείται ότι όταν η όποια κυβέρνηση δια της
Λογικής και της Επιστήμης απευθύνεται με πειθώ στην κοινωνία για το συνολικό
καλό, τότε αυτή συμμορφώνεται προς τις υποδείξεις των επιστημονικά
αρμόδιων και αντιδρά ενωτικά με αλληλεγγύη και πατριωτισμό με στόχο τον
περιορισμό στο ελάχιστο εφικτό της χρονικής της διάρκειας της
πανδημίας, τα λιγότερα θύματα και τις μικρότερες δυνατές ζημίες σε
επίπεδο οικονομίας. Αποκαλύπτεται, δηλαδή, περίτρανα ότι η κοινωνία υπάρχει σε
πείσμα των αρνητών της, των ντελάληδων του κεφαλαίου και των ορκισμένων εχθρών
της.
Έτσι
ανακαλύπτουμε ξανά αυτό που για εκατομμύρια χρόνια μας δίδαξαν οι κοινωνίες της
ισοκατανομής, το ‘μοιραζόμαστε’, γιατί με την αναλογική ισοκατανομή ευδοκιμεί
το γενικό καλό μέσα στο οποίο ανθεί και το ατομικό καλό σε αντίθεση με το
αντίθετο. Η αίσθηση και η συνειδητοποίηση ότι η μεγιστοποίηση της
ατομικής ασφάλειας επιτυγχάνεται στα πλαίσια της συλλογικότητας και ότι η
αριστοποίηση του γενικού καλού επιτυγχάνεται δια της συμμετοχής και της
ισοκατανομής ξεχώρισε τον άνθρωπο από τα ζώα, εξασφάλισε την
επιβίωση του ανθρώπινου είδους και οδήγησε την ανθρωπότητα στον πολιτισμό. Το
γεγονός ότι κάποιοι κοινωνικοί αποστάτες επέβαλλαν, με την βία των όπλων και με
την θεσμοθέτηση βίαια αποσπασμένης δημόσιας περιουσίας, την ατομική ιδιοκτησία
πάνω σε ανθρώπους, στη γη και στη συνέχεια πάνω και στα άλλα μέσα παραγωγής,
διαμόρφωσε μια μη-κανονικότητα, στην οποία το δίκαιο του ισχυρότερου και το
καταχρηστικό δίκαιο του νοσηρού αντικοινωνικού Εγώ υπερισχύει των
κοινωνικών δικαιωμάτων του Εμείς, με κατάληξη την σημερινή παρακμή στην ακραία
μορφή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Όλα αυτά όμως δεν ακυρώνουν κατά κανέναν
τρόπο την σημασία της κοινωνίας και την διαχρονική στρατηγική της εργαζόμενης
ανθρωπότητας για κοινωνική ισότητα. Αντίθετα, με την απειλή της τρέχουσας
πανδημίας και την ανάγκη αντιμετώπισής της, αποδείχνεται πέρα από κάθε
αμφισβήτηση η σημασία της κοινωνίας, αφού χωρίς την συνεργασία της αποδείχνονται
ανίκανες τόσο η επιστήμη, όσο και η εξουσία να αντιμετωπίσουν την δυστοπική
πραγματικότητα, πράγμα που επιβάλλει την άμεση και χωρίς όρους επιστροφή της
επιστήμης και της εξουσίας στην κοινωνία, σ’ αυτήν αποκλειστικά και μόνο.
Όλα
αυτά για τους απληροφόρητους και για τους πνευματικά ευνουχισμένους μπορεί να
ακούγονται υπερβολικά ή και ως συνωμοσιολογίες. Η ιστορική α-λήθεια, όμως
θα μπορούσε να τους αλλάξει γνώμη, αφού η ιστορία είναι γεμάτη από
τέτοιες κρίσεις και καταστροφές που τις δημιούργησαν τα εκάστοτε μεγάλα
αφεντικά, τα εκάστοτε μεγάλα και αντικοινωνικά συμφέροντα, αλλά τις υπέστησαν
κυρίως οι εργαζόμενες κοινωνίες, οι οποίες εκπαιδεύονται στην λήθη,
στο να ξεχνούν για να μπορούν τα καινούργια αφεντικά να τις ξαναοδηγήσουν στο
να ξαναβιώσουν την περιοδικά επαναλαμβανόμενη ‘θεία αποκάλυψη του
κεφαλαίου’, αναγκαία προϋπόθεση για την επιβίωση του καπιταλισμού.
Είναι
τώρα η ώρα που, ο κορωνοϊός γονάτισε τον καπιταλισμό και οι συμμορίες και οι
συνασπισμοί του κεφαλαίου αποσυντίθενται, το Κοινό των Ανθρώπων, οι
δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού του πλανήτη Γη, η
ουμανιστική κοινοδομή, που πλήρωσαν κι αυτή τη φορά το πανάκριβο
τίμημα, να μπουν δυναμικά στο πολιτικό προσκήνιο, να παραμερίσουν όλα τα
εμπόδια που στέκουν ή θα προσπαθήσουν με ιμπεριαλιστικές συμφωνίες και συνθήκες
να σταθούν μπροστά τους, να ορθώσουν το ανάστημα του δημιουργού του πλούτου και
του πολιτισμού απέναντι στην δουλική τεχνοδομή και στο κεφάλαιο σε όλες τις
εκδοχές του και στον ηγεμονισμό όλων των αποχρώσεων και να ξεκινήσουν ενωτικά,
αλληλέγγυα και συνεργαζόμενες την οικουμενική, ειρηνική, ουμανιστική
επανάσταση. Και με την αστέρευτη φαντασία τους, την πλούσια εμπειρία τους
και το πάθος της δημιουργίας που αιώνες τώρα κουβαλάνε να ξεκινήσουν
άμεσα και αποφασιστικά την οργάνωση αμεσοδημοκρατικών κοινωνιών[10]
σε τοπικό, εθνικό και οικουμενικό επίπεδο από μηδενική βάση πάνω στις αρχές
της κοινωνικής ισότητας, χτίζοντας έτσι την Παγκόσμια Συνομοσπονδία
Αμεσοδημοκρατικών Κοινωνιών. Διαθέτουν γι’ αυτό το έργο ιστορική εμπειρία,
την αναγκαία επιστημονικά έγκυρη και κοινωνικά χρήσιμα Γνώση και, όπως
αποδείχτηκε περίτρανα τις τελευταίες εβδομάδες, την απαραίτητη τεχνολογία για
να χτίσουν μια ολοκληρωμένη οικουμενική άμεση δημοκρατία με περιεχόμενο την
αταξική κοινωνία. Οι προγονοί μας και πρωτομάστορες του πολιτισμού μάς δίδαξαν
ότι ‘ουδέν κακόν αμιγές καλού’, ‘μέτρον άριστον’ και ‘μέτρο όλων των πραγμάτων
είναι ο άνθρωπος’, που σημαίνει ότι η τεράστια υγειονομική κρίση, δημιούργημα
μα και αιτία αποδυνάμωσης του καπιταλισμού, ας γίνει η ευκαιρία για να
χτίσουμε έναν καλύτερο κόσμο, που τώρα γίνεται περισσότερο από ποτέ εφικτός. Ας
αξιοποιήσουμε την ευκαιρία εδώ, τώρα και παντού γιατί το μέλλον είναι τώρα και
καιρός για άλλες ψευδαισθήσεις δεν υπάρχει.
__________________________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου