του Στέφανου Σταμέλλου
O Ξηριάς, ο χείμαρρος ανατολικά της Λαμίας, αποτελεί κυριολεκτικά τμήμα του δομημένου περιβάλλοντος της πόλης και είναι ένα θέμα που τα τελευταία χρόνια έχει απασχολήσει αρκετά. Έχουν ασχοληθεί μελετητές και μηχανικοί, περιβαλλοντικές οργανώσεις και περιβαλλοντικές ομάδες Γυμνασίων και Λυκείων της πόλης μας, μέχρι και η δικαιοσύνη. Καταγγελίες έφθασαν στις δικαστικές αίθουσες και έχουν γίνει συζητήσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο και στις αρμόδιες υπηρεσίες. Το Τεχνικό Επιμελητήριο χρηματοδότησε μελέτη. Μελέτες επίσης έγιναν στο παρελθόν είτε κατ’ εντολή του Υπουργείου Οικονομικών, είτε του τότε ΥΠΕΧΩΔΕ. Έντονη αντιπαράθεση προκάλεσε παλαιότερα η μελέτη εκτροπής της κοίτης του στο νότιο μέρος, στην περιοχή της Ροδίτσας.
Και το ερώτημα είναι: τελικά τι είναι ο Ξηριάς; Είναι ένας “φτωχός συγγενής”, εστία ρύπανσης και μόνιμη απειλή, ή ένα φυσικό υδάτινο οικοσύστημα, ανεκτίμητο δώρο της φύσης για την ευρύτερη περιοχή της Λαμίας; Είναι ένα θέμα για τριβές και στείρες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους ενεργούς πολίτες και στην πολιτεία, ή μια πηγή πλούτου και ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης;
Ξέρουμε ότι υπάρχει κακοδιαχείριση του χειμάρρου και ξέρουμε τις ευθύνες που έχουν διαχρονικά η πολιτεία και οι τοπικοί παράγοντες. Δεν έχει γίνει κάτι ουσιαστικό για την προστασία και την ανάδειξή του∙ και ιδιαίτερα δεν έχει γίνει η ολοκληρωμένη μελέτη διαχείρισης και η οριοθέτηση της κοίτης και της πλημμυρικής του ζώνης σε όλο το μήκος του, όπως προβλέπεται. Μάλλον αυτό θεωρείται “καυτή πατάτα” και προφανώς τους φέρνει σε δύσκολη θέση και σε σύγκρουση με πολλούς ψηφοφόρους.
Διαβάζουμε ότι οι ειδικοί επιστήμονες, μετά και τις τραγικές εμπειρίες των πλημμυρών πέρυσι, θεωρούν αναγκαία την άμεση οριοθέτηση, έστω και προσωρινής, των ρεμάτων, ειδικά στις κρίσιμες περιοχές. Και αυτό γιατί τα ρέματα χρειάζονται τον ζωτικό τους χώρο, που πρέπει να οριοθετείται, να προστατεύεται και να διατηρείται ανοιχτός, για να σταματήσουν κάποια στιγμή οι καταπατήσεις και οι αυθαιρεσίες. Οι αποφάσεις δεν πρέπει να λαμβάνονται με προχειρότητα, αλλά μετά από ολοκληρωμένη μελέτη και σωστή ιεράρχηση, για να δούμε τι παρεμβάσεις μπορούμε να κάνουμε. Ολοκληρωμένη μελέτη κινδύνου πλημμύρας και σημειακές παρεμβάσεις κυρίως σε στενώσεις του ρέματος.
Παραθέτουμε ορισμένες προτάσεις που έχουν κατατεθεί πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά βρήκαν άγονο το έδαφος. Κατ’ αρχήν προτείνεται η εκπόνηση ενός Ειδικού Σχεδίου για τον Ξηριά και η σύσταση ενός άτυπου Φορέα Διαχείρισης, υπεύθυνου για την πρακτική εφαρμογή του Σχεδίου, με τη βασική ευθύνη του Δήμου και τη συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες. Σ΄ αυτό να περιλαμβάνεται: η οριοθέτηση της κοίτης και της πλημμυρικής του ζώνης, η απομάκρυνση των καταπατητών, των εστιών ρύπανσης και των σκουπιδιών, η δημιουργία βοτανικού κήπου, η κατασκευή φραγμάτων ανάσχεσης και μικροφραγμάτων συγκράτησης των φερτών υλών συντηρώντας και τα υπάρχοντα, η ανάδειξη και η προστασία της Παλιάς Δεξαμενής της Λαμίας, που έχει κριθεί διατηρητέα, με δημιουργία κατάλληλου χώρου υποδοχής επισκεπτών και τη δημιουργία ειδικού “Πάρκου Ιστορίας του Νερού” και τέλος η κατασκευή μονοπατιών για πεζοπορία, με την ταυτόχρονη ανάδειξη των παλαιών μονοπατιών και των νερόμυλων.
Ο Ξηριάς εξακολουθεί να είναι ένα πρόβλημα και μια αυθαιρεσία. Εμφανίζει μια εικόνα εγκατάλειψης και χάους. Είναι η «ραγισματιά» της αδιαφορίας στο «δέρμα» της τοπικής κοινωνίας, το μυστικό λιμάνι της ανευθυνο-υπευθυνότητας των αρμοδίων υπηρεσιών, η διαρκής «σταύρωση» της αξιοπρέπειας της φύσης. Θα συνεχίσει να είναι το ίδιο ή θα αλλάξει πορεία; Πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους, και ιδιαίτερα στους έχοντες τη δύναμη της εξουσίας, ότι η όποια καθυστέρηση είναι πλέον απειλητική. Να συνειδητοποιήσουν επιτέλους ότι η αδιαφορία και η προχειρότητά τους ευθύνεται για τη σταδιακή υποβάθμιση ενός ακόμα φυσικού πλούτου και ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν!
Είναι αναγκαίο να παρθούν άμεσα αποφάσεις που θα σταματήσουν την ασυδοσία και θα καταστήσουν τον Ξηριά, από “φτωχό συγγενή” της πόλης, έναν πλούσιο βιότοπο με σημαντική προσφορά στο κλίμα της Λαμίας και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι να δεσμευτούν για το αυτονόητο και να αναλάβουν τις ευθύνες τους, από όποια θέση και αν βρεθούν την επόμενη μέρα των εκλογών. Όχι άλλες χαμένες τετραετίες και για τον Ξηριά!.-
Λαμία, 18/5/2019
Στέφανος Σταμέλλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου