Χρωστάγαμε
πολλά στον Ευθύμη Παπαδημητρίου, που χάθηκε τη χρονιά που μας
πέρασε. Και αισθανόμασταν αμηχανία για το πώς θα μπορούσαμε να «ανθολογήσουμε» στοιχεία από
τις πιο σημαντικές πλευρές μιας τόσο
πλούσιας ζωής, όπως η δική του. Ευτυχώς,
ενώ όλοι είχαμε την απορία για το πώς θα ήταν
δυνατό να ξεκινήσει αυτή η υπόθεση, ήλθε η πρωτοβουλία των «Φίλων του
παραδοσιακού καφενείου 1968», στη Καλλιθέα, Ελ. Βενιζέλου 99, στις 18 Φλεβάρη, σε ένα τόπο πολύ κοντινό με το σπίτι του
Ευθύμη : Μια πρωτοβουλία που ήθελε να ξεκινήσει
- με ένα κάποιο τρόπο - την απογραφή του πανεπιστημιακού, πολιτικού
και κινηματικού του έργου. 
Οι ομιλητές του καλαίσθητου καφενείου είπαν πολλά και
ενδιαφέροντα, από την εποχή της στρατιωτικής του θητείας μέχρι τον ύστερο έρωτα
της ζωής του, που ήταν η ζεύξη Αριστεράς
και Οικολογίας. Ο Περικλής Κοροβέσης εξήγησε
ότι το 1964 – χρονιά της γνωριμίας του με τον αριστερό φαντάρο
Παπαδημητρίου – υπήρξε(!), προφανώς θέλοντας να πείσει τους πιο δύσπιστους
νέους της ομήγυρης ότι μια τόσο παρελθούσα χρονολογία δεν ανήκει
στον μύθο, αλλά στη προγενέστερη ζωή που ενσωματώθηκε – με τις θετικές και
αρνητικές επιδράσεις της - στην τρέχουσα ζωή…Η πρότασή του για μια δενδροφύτευση
στη μνήμη του Παπαδημητρίου έγινε
δεκτή με ενθουσιασμό, καθώς αντανακλούσε
τη γενική διάθεση για μια αντισυμβατική απόδοση τιμών.
Ο
Πανεπιστημιακός Θανάσης
Σακελλαριάδης μίλησε για το επιστημονικό
έργο του Ευθύμη Παπαδημητρίου, ειδικά
μάλιστα για την εκ μέρους του ιστόρηση
των θεωριών και προσεγγίσεων της φύσης. Ακόμη
αναφέρθηκε στην εγκαρδιότητα, φιλική διάθεση και απουσία στόμφου, με την οποία
ο Παπαδημητρίου αντιμετώπιζε τους νεώτερους
πανεπιστημιακούς συναδέλφους, χωρίς όμως να εντυπωσιάσει το κοινό του «1968» : Γιατί πολλοί από αυτό το τελευταίο ήταν ενήμεροι για την απλότητα και ευκολία με την οποία ο
Παπαδημητρίου αναλάμβανε τα πιο στοιχειώδη κινηματικά καθήκοντα, χωρίς πόζες
και «υψηλοφροσύνη»….
Η Χαρά
Καφαντάρη , βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ και γνώριμή του τη τελευταία περίοδο της
ζωής του, αναφέρθηκε στην προσπάθεια του Παπαδημητρίου για την ζεύξη Αριστεράς
και Οικολογίας, υπενθυμίζοντας την(παρά την αρρώστια του) συμβολή σε κριτικές παρουσιάσεις βιβλίων – όπως του Γεράσιμου Σκλαβούνου.
Το κοινό
είπε πολλά για τη παρουσία του Ευθύμη στους αγώνες και για το «ωραίο το ταξίδι» που έδωσε στον εαυτό του και στους
συνταξιδιώτες του…Έγιναν αναφορές στη σεμνότητά του - ως χαρακτηριστική ιδιότητα των ανθρώπων
ποιότητας…Στη συμμετοχή του στις τοπικές κινήσεις - της
Καλλιθέας αλλά και της ιδιαίτερης πατρίδας του…Στην βιωματική και
αγαπησιάρικη σχέση του με τη φύση , την δηλωτική υπεροχής έναντι κάποιων εγκεφαλικών οικολόγων – ή «οικολόγων του
μάλμπορο», κατά πως έλεγε παλιά ένα «νούμερο» του χώρου…. Ακόμη ειπώθηκαν πολλά
για τη συμμετοχή του σε διάφορα εκδοτικά
εγχειρήματα πολιτικοοικολογικών προθέσεων – όπως ήταν η ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ, ο «Δαίμων
της Οικολογίας», το ΟΙΚΟΛΟΓΕΙΝ – με συμβολές που δεν αναφέρονταν απλά και μόνο
στην ιστορία των θεωριών ή στην ρεπορταζιακή κάλυψη τρεχόντων, διεθνών
περιβαλλοντικών ζητημάτων, αλλά και στη προσέγγιση καυτών προβλημάτων όπως η έκπτωση
της ποιότητας ζωής μέσα σε συνθήκες άκριτης αναπτυξιακής μεγέθυνσης… Αυτό πάντως
που παρέμεινε ως σημείο αντιλεγόμενο ήταν η σχέση του με το βιβλίο – κατά τους
μεν αποστασιοποιημένη, λόγω της πρόκρισης εκ μέρους του Παπαδημητρίου πιο χειροπιαστών δράσεων, κατά τους δε
σημαντική και χαρακτηριστική ενός βιβλιοφάγου μέχρις εσχάτων….
Μέσα σε ένα
περιβάλλον επανεξετάσεων και απολογισμών της δράσης της Αριστεράς, με κορυφαίο
ίσως επεισόδιο την έκδοση του βιβλίου του Γιάννη Μπαλάφα, ο υποφαινόμενος βρήκε
την ευκαιρία να αναφερθεί και σε ένα σημαντικό γεγονός όπως ήταν η σύμπραξη του
Ευθύμη Παπαδημητρίου και άλλων «οικολογιζομένων» (Σακιώτης, Διάκος,
Προμπονάς, κλπ) με την «Συμπαράταξη για
την Αθήνα» του αείμνηστου Λέοντα Αυδή,
στις δημοτικές εκλογές του 1998. Τότε, η πρώην πρόεδρος του ΣΥΝ Μαρία Δαμανάκη
είχε κοινοποιήσει την απόφασή της να κατέλθει παρά τω ΠΑΣΟΚ ως υποψηφία
Δήμαρχος , προκαλώντας αμηχανία στο κόμμα της και αντιρρήσεις στους οικολογιζόμενους, που ευνοούσαν συμμαχίες με δυνάμεις της ριζοσπαστικής
κοινωνικής κριτικής. Τα πράγματα βέβαια πήγαν εκεί που πήγαν, η
δε Δαμανάκη πήγε εκεί που κατά βάθος ήθελε να πάει, όμως σ’ εμάς έμεινε η θαυμάσια
εμπειρία μιας συνεργασίας με μερίδα του ΚΚΕ, όπως επίσης και η εμπειρία του
θαυμάσιου και εμπεριστατωμένου λόγου του Ευθύμη
σε διάφορες τηλεοπτικές εμφανίσεις….
Η
συγκέντρωση στο «1968» λίγο έλειψε να
είναι ασφυκτική ως εκ της προσέλευσης πολλών, όμως είχε κάτι το πολύ οικείο σε
κάθε της στιγμή. Τη συζήτηση συντόνισε ο
Τάκης Μακρίδης, ενώ διαβάστηκαν αποσπάσματα από το συγγραφικό έργο του
Παπαδημητρίου από την Μυρτώ Μακρίδη. Παρευρέθηκαν άνθρωποι όπως η Άννα Λιβαδά ,
ο Μάκης Καβουριάρης , ο Δημήτρης Παπαχρήστος, ο Δημήτρης Αλεξόπουλος, ο Μπάμπης Μπιλίνης, η Μπονίτα Μπαλαούρα, ο
Θέμης Δημητρακόπουλος, ο Νίκος Αναστασάτος, ο Πέτρος Κακολύρης – και άλλοι , πολλοί, εκπαιδευτικοί οι
περισσότεροι, με λιγόλεπτες και
ποιοτικές αναφορές στον θανόντα. Οι
οποίοι ελπίζω πως θα συγχωρήσουν την
αδυναμία μου στην πιστή τήρηση πρακτικών….
