του Γιάννου Χαραλαμπίδη
Έκθεση των Υπηρεσιών στο γραφείο του Προέδρου προκαλεί ανησυχίες ενόψει Πενταμερούς - Πιέζουν τον Γκουτέρες οι Τούρκοι και οι Άγγλοι αναλαμβάνουν ρόλο από μηχανής θεού, ενώ οι κυρώσεις παγώνουν στην ΕΕ και εμφανίζεται το καρότο της τελωνειακής ένωσης
ΗΤουρκία και ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ έχουν βάλει σε δύσκολη θέση τον ΓΓ ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, εν όψει Πενταμερούς. Η ανυποχώρητη τουρκική στάση στη λογική της συνομοσπονδίας και των δύο κρατών προκαλεί πονοκέφαλο κατά πόσον μπορούν και πώς να συγκεραστούν οι πολιτικές απόψεις και οι διαφορές μεταξύ των πλευρών. Επί τούτου, όπως πληροφορούμαστε, είναι που επεμβαίνουν οι Βρετανοί ως από μηχανής θεοί για να παντρέψουν τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και τα δύο κράτη μέσω της πολιτικής ισότητας και ισότιμης κυριαρχίας, προσδίδοντας έτσι συνομοσπονδιακό χαρακτήρα στην τελική λύση. Και δημιουργώντας συνθήκες παρθενογένεσης!
Ποιες επιλογές έχει ο Πρόεδρος για ν’ αποφύγει την παρθενογένεση
Η λογική Κοτζιά, ο αφελληνισμός και η βιωσιμότητα της λύσης
Η τουρκική αντίληψη των κυρίαρχων Βάσεων και των πέντε ζωνών
Η έκθεση, η παρθενογένεση και τα κρυφά βέτο
Ο Ύπατος Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο Στίβεν Λίλι είχε, μεταξύ άλλων, συνάντηση και με τον επικεφαλής της ΚΥΠ, Κυριάκο Κούρο, στον οποίο εξέθεσε τις απόψεις και ιδέες της χώρας του για την Πενταμερή. Μάλιστα, έχει υποβληθεί σχετική έκθεση με τις βρετανικές θέσεις προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος ανησυχεί ιδιαίτερα για τη βρετανική στάση, με την οποία, όμως, φλερτάρει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου.
Όπως πληροφορούμαστε, η έκθεση προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θεωρεί ότι οι βρετανικές θέσεις τείνουν προς συνομοσπονδιακές ατραπούς και υπάρχουν σε αυτές παγίδες. Συνεργάτες του Προέδρου διατυπώνουν την άποψή ότι «οι θέσεις των Βρετανών δημιουργούν συνθήκες παρθενογένεσης»!
Οι Βρετανοί επιμένουν ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να δεχτεί την πολιτική ισότητα και με διάφορα νομοτεχνικά εργαλεία να προσεγγίσει αυτό που η τουρκική πλευρά ονομάζει ισότιμη κυριαρχία. Τίθενται με τέτοιο τρόπο οι βρετανικές θέσεις, που επιτρέπουν στην τουρκική πλευρά να έχει πρωτογενή εξουσία και να δύναται να δίδει ερμηνείες σε παρθενογένεση. Προς αυτήν την κατεύθυνση και προκειμένου να υπάρξει εναρμόνιση με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ ως προς την υποβολή των νέων ιδεών, τόσο οι Βρετανοί όσο και οι Τούρκοι επικαλούνται το ψήφισμα 716 του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και προηγούμενες εκθέσεις των Γενικών Γραμματέων των Ην. Εθνών, όπως αυτή του Μπαν Κι Μουν. Στο ψήφισμα 716 τονίζεται μεν ότι η πολιτική ισότητα δεν ταυτίζεται κατ’ ανάγκην με την αριθμητική, όμως την ίδια στιγμή γίνεται λόγος για τη λήψη αποτελεσματικών αποφάσεων, οι οποίες θα κατοχυρώνουν είτε τη μία είτε την άλλη Κοινότητα στη λογική των κρυφών και φανερών βέτο. Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, αυτή η αντίληψη για τη λήψη και τη διαδικασία αποτελεσματικών αποφάσεων έχει συζητηθεί μεταξύ του Προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου και του ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού και των τουρκοκυπριακών κομμάτων λίαν προσφάτως. Μάλιστα, τουρκικές πηγές ισχυρίζονται ότι οι απόψεις οι οποίες εκφράστηκαν δεν είναι κατ’ ανάγκην συγκρουόμενες ως προς τον τρόπον ερμηνείας της πολιτικής ισότητας στο πλαίσιο της λήψης αποτελεσματικών αποφάσεων, δηλαδή στη βάση των κρυφών βέτο.
Νομικά τεχνάσματα…
Σχετική με τα ανωτέρω είναι και η εργασία που γίνεται στο επίπεδο της διαπραγματευτικής ομάδας του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπου επιχειρείται η εξεύρεση μιας φόρμουλας κατά τρόπον ώστε η όποια λύση της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα να μπορεί να δικαιολογηθεί ως τέτοια και όχι ως συνομοσπονδιακή λύση. Το πρόβλημα εδώ εντοπίζεται στο γεγονός ότι μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας θεωρούν πως η πολιτική ισότητα οδηγεί ούτως ή άλλως στην ισότιμη κυριαρχία, καθώς και σε συνθήκες παρθενογένεσης. Το πρόβλημα, δηλαδή, είναι ότι, ακόμη και αυτή η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία έχει διχοτομικό χαρακτήρα. Και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να δοθεί άλλοθι στη διχοτομική λογική της συνομοσπονδίας μέσω της ομοσπονδίας.
Η λογική του Γκουτέρες
Ο ίδιος ο ΓΓ των Ην. Εθνών επ’ ουδενί δεν θα ήθελε να δει την προσπάθειά του να ναυαγεί. Η απεσταλμένη του κ. Γκουτέρες στο Κυπριακό, Τζέιν Χολ Λουτ, λέει στις δυο πλευρές ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ θέλει να ακούσει τις απόψεις τους και πριν από το τέλος θα αποφασίσει αν και πώς θα προχωρήσει. Ήδη, η διαδικασία περιλαμβάνει την πρώτη ημέρα δείπνο μεταξύ των ηγετών και του κ. Γκουτέρες. Τις άλλες δυο ημέρες θα ακολουθήσουν διαδοχικά δυο χωριστές συναντήσεις και δυο κοινές -μία κάθε μέρα- με απώτερο στόχο να ακούσει τις ιδέες που έχουν να του υποβάλουν οι Ελληνοκύπριοι, οι Τουρκοκύπριοι, καθώς και οι τρίτοι… Στόχος του είναι η έκδοση ενός κοινού ανακοινωθέντος, το οποίο θα επιτρέπει τη συνέχιση της διαδικασίας, ανεξαρτήτως των διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των δύο πλευρών. Εκείνο που δεν θα ήθελε ούτε ο κ. Γκουτέρες ούτε οι εμπλεκόμενες πλευρές είναι η αποτυχία. Συνεπώς, ακόμη και αν υπάρχουν διαφωνίες, αυτές θα παραπεμφθούν σε επίπεδο διαπραγματεύσεων με την προσδοκία να στρωθεί ο δρόμος προς ένα νέο Κραν Μοντανά.
Η συνάντηση της 14ης Απριλίου
Ασαφής πάντως παραμένει και ο ρόλος των εγγυητριών δυνάμεων. Τι, δηλαδή, θα κάνουν στην Πενταμερή. Συζήτηση επί του θέματος αναμένεται να γίνει κατά τη διάρκεια της συνάντησης των ΥπΕξ Ελλάδας - Τουρκίας στις 14 Απριλίου, λίγο πριν από την Πενταμερή. Υπενθυμίζεται, δε, ότι η τελευταία σύσκεψη, κατά την οποία κατέρρευσε η διαδικασία του Κραν Μοντανά, αφορούσε στο θέμα της ασφάλειας, όταν μάλιστα οι Τούρκοι δεν αποδέχθηκαν ενώπιον του Προέδρου Αναστασιάδη και του ΓΓ του ΟΗΕ την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων. Ο Τούρκος ΥπΕξ Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε τονίσει προς τον Πρόεδρο ότι ακόμη και αν μέρος του Αττίλα θα ήταν δυνατό να αποχωρήσει σταδιακά, τουρκικές δυνάμεις θα έμεναν στην Κύπρο για άλλα 15 χρόνια και με την πάροδο αυτού του διαστήματος το θέμα θα ετίθετο εκ νέου προς συζήτηση. Λίαν προσφάτως, τόσο ο Ταγίπ Ερντογάν όσο και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχαν διευκρινίσει ότι δεν θα γίνει αποδεκτή η θέση περί της πλήρους αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Μία από τις εναλλακτικές θέσεις, τις οποίες προβάλλει η Άγκυρα, είναι αυτή της δημιουργίας τουρκικής βάσης στο πρότυπο των βρετανικών και στη λογική της κυριαρχίας. Από τη δεκαετία του ’60, δηλαδή από το 1964, όταν είχαν εκπονηθεί τα σχέδια Άτσεσον, οι Τούρκοι στις προτάσεις τους περιλαμβάνουν πάντοτε την έννοια της κυριαρχίας. Συνεπώς, μέσα από την όλη διαδικασία για τη διευθέτηση του προβλήματος, η Άγκυρα δεν επιδιώκει μόνο τη συγκυριαρχία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων μέσα από την πολιτική ισότητα και την ισότιμη κυριαρχία, αλλά και την άσκηση χωριστής δικής τους κυριαρχίας στην περίπτωση που γίνει δεκτή η θέση τους για εγκαθίδρυση κυρίαρχης τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο νησί.
Οι πέντε ζώνες και ο αφελληνισμός
Στην πραγματικότητα, θα δημιουργηθούν οι εξής κυρίαρχες ζώνες: 1. Αυτή του ελληνοκυπριακού συνιστώντος κράτους. 2. Αυτή του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους. 3. Αυτή των κυρίαρχων Βρετανικών Βάσεων. 4. Αυτή της τουρκικής κυρίαρχης Βάσης. Όπως είχε υποστηρίξει ο Έλληνας τέως Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, θα ήταν δυνατό να εγκαθιδρυθεί μια άλλη ζώνη (πέμπτη στο σύνολο), ανάλογη με αυτήν του Washington DC στις ΗΠΑ, όπου θα βρίσκονται τα κοινά κτήρια της όποιας ομοσπονδιακής η συνομοσπονδιακής Κεντρικής Κυβέρνησης. Επί σχεδίου Ανάν ο κ. Κοτζιάς είχε υποστηρίξει ότι σε αυτήν την περιοχή θα υπήρχε μόνο μία ιθαγένεια. Η κυπριακή. Δεν θα υπήρχαν, όπως τόνισε, Έλληνες και Τούρκοι, παρά μόνο αυτοί της κυπριακής ιθαγένειας. Δηλαδή, δεν θα υπήρχαν οι δυο εσωτερικές ιθαγένειες. Αυτό, κατά την αντίληψή του, θα έπρεπε να διαχυθεί σταδιακά σε ολόκληρο το νησί ως εργαλείο και μεθοδολογία βιωσιμότητας της λύσης. Αυτή, βεβαίως, είναι η βρετανική πολιτική από της καταβολής της Κυπριακής Δημοκρατίας, που στόχο είχε τη δημιουργία νεο-κυπριακής συνείδησης και τον αφελληνισμό της Κύπρου, ώστε να αποκοπεί συνειδησιακά και γεωπολιτικά η Κύπρος από την Ελλάδα, για να μπορούν οι Βρετανοί να ασκούν κυρίαρχο ρόλο. Πρόκειται για μία πολιτική στρατηγική που συνδέει τη βιωσιμότητα της ομοσπονδιακής λύσης με τον αφελληνισμό μας. Υπό αυτές τις συνθήκες, το σύστημα ασφαλείας της Κύπρου θα ανήκει σε αυτούς που έχουν την ισχύ και τις στρατιωτικές Βάσεις. Δηλαδή στην Τουρκία και στη Βρετανία. Οι φόρμουλες αυτές δεν οδηγούν σε ένα κανονικό κυπριακό κράτος, όπως είχε διακηρύξει ο ΓΓ του ΟΗΕ ότι είναι ο στόχος του μέσα από τη λύση. Το αντίθετο θα συνέβαινε. Αυτό που θα δημιουργηθεί, θα είναι ένα κράτος υπό κηδεμονία και δη προτεκτοράτο της Τουρκίας, με τη σύμφωνο γνώμη του Λονδίνου.
Η αντίληψη του Οθωμανισμού
Η άλλη φόρμουλα αφελληνισμού είναι αυτή των τριών ιθαγενειών και της αφαίρεσης του δικαιώματος ψήφου από τους Ελληνοκυπρίους στον βορρά. Στο πλαίσιο του κεκτημένου των συνομιλιών έχει αποφασιστεί ότι οι Ελληνοκύπριοι που θα επιστρέψουν στον βορρά δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές. Και η απόφαση αυτή λήφθηκε για να παραμείνει ο βορράς εσαεί τουρκικός. Εάν μάλιστα ένας Ελληνοκύπριος θέλει να αποκτήσει στον βορρά το δικαίωμα της ψήφου, θα πρέπει να αποποιηθεί την ελληνοκυπριακή εσωτερική ιθαγένεια και ν’ αποκτήσει την αντίστοιχη τουρκοκυπριακή. Αντί δηλαδή των αρχών της ΕΕ θα εφαρμοστούν οι «αρχές» του οθωμανικού δικαίου. Όταν δηλαδή κάποιος Χριστιανός Έλληνας ήθελε να είχε δικαίωμα ψήφου θα έπρεπε να γίνει μουσουλμάνος Τούρκος. Από αυτό το σημείο είναι που θα συνεχιστούν οι συνομιλίες. Δηλαδή θα γίνει διαπραγμάτευση για τη νομιμοποίηση των δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών, εκ των οποίων το ένα θα είναι το σημερινό ψευδοκράτος, που δεν αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα επί τη βάσει των ψηφισμάτων 541 και 550 επειδή αποτελεί προϊόν της βίας και της χρήσης όπλων. Είναι πρόδηλον ότι δεν πρόκειται για διαδικασία επανένωσης αλλά νομιμοποίησης των τετελεσμένων της εισβολής στο πλαίσιο μιας ομοσπονδίας που στηρίζεται στον πληθυσμιακό, γεωγραφικό και διοικητικό διαχωρισμό του νησιού, όπως αυτός προέκυψε μέσω της εισβολής και της παραβίασης του άρθρου 2, παράγραφος 4 του Χάρτη των Ην. Εθνών.
Οι επιλογές του Προέδρου και η βιωσιμότητα
Επειδή περί ιδεών που θα κατατεθούν ενώπιον του ΓΓ των Ην. Εθνών ο λόγος στην Πενταμερή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επιλογές. Εφόσον οι Τούρκοι επιμένουν στα δύο κράτη και στη συνομοσπονδία, καθώς και στην αναγνώριση ισότιμης κυριαρχίας προς το ψευδοκράτος, ο Πρόεδρος οφείλει να θέσει επί τάπητος την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, όπως η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005 καθορίζει και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου. Αναφέρεται, δε, αυτό, διότι κατά τη διάρκεια του τελευταίου Εθνικού Συμβουλίου, εκτός των άλλων, ηγέρθη και το θέμα της πολιτικής βούλησης, που υπάρχει σε κράτη μέλη της ΕΕ για αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία. Αλλά και η πολιτική αντίληψη ότι η διαδικασία αυτή μπορεί να συντρέχει και να εξαρτάται από τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Το θέμα αυτό λαμβάνει ιδιαίτερη σημασία λόγω της εαρινής Συνόδου της ΕΕ αυτήν τη βδομάδα. Και με τις λεγόμενες κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας να κάνουν φτερά. Έτσι, λοιπόν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να διευκρινίσει στις συνομιλίες, αλλά και εντός της ΕΕ, ότι για να υπάρξει πρόοδος στο θέμα της τελωνειακής ένωσης: 1. Η Τουρκία θα πρέπει να σεβαστεί την υφιστάμενη τελωνειακή ένωση, την οποία παραβιάζει. 2. Η Τουρκία πρέπει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία για να μπορεί έτσι να κατοχυρωθεί και η συνέχειά της σε περίπτωση λύσης και να τερματιστεί η αντίληψη περί παρθενογένεσης! Περί δύο πρωτογενών πηγών εξουσίας. Δηλαδή δύο χωριστών κυριαρχιών, που θα συνυπάρχουν στο πλαίσιο μιας ομοσπονδίας, συνομοσπονδιακού χαρακτήρα. Εάν κάποιος ισχυριστεί ότι αυτή η δημοκρατική θέση δεν είναι εφικτή, τότε πώς μπορεί να πείσει τον λαό ότι η λύση δεν θα στηρίζεται στους κανόνες της εισβολής και των τουρκικών όπλων; Και εφόσον η λύση δεν θα είναι δημοκρατική, πώς μπορεί να είναι βιώσιμη; Εκτός και αν όντως η βιωσιμότητά της στηριχτεί στον αφελληνισμό του νησιού και στην πλήρη τουρκοποίηση, που θα εμπλουτιστεί από τα νέα ρεύματα εποίκων που θα έρθουν να κατακλύσουν το νησί μέσω του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους. Εάν δεν ξεκαθαρίσουν εξ υπαρχής στην Πενταμερή αυτά τα ζωτικής σημασίας ζητήματα, τότε η νέα περιπέτεια του Κυπριακού θα είναι χειρότερη από κάθε προηγούμενη.
*Δρ των Διεθνών Σχέσεων
ΠΗΓΗ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου