Αστέρες του εγκλήματος

του  Γιάννη Σχίζα

Αυγή 25.11.17

Η πρόσφατη απώλεια δυο  «αστέρων» του εγκληματικού στερεώματος – Τσαρλς Μάνσον, Τοτό Ριϊνα – προβλέπεται να γίνει μητέρα πολλών αφηγήσεων. Προβλέπονται ιστορήσεις κάθε άλλο παρά «μυθιστορηματικές», από εκείνες  που εντάσσονται στη νορμάλ ζωή αλλά  θαμπώνουν  ως προς την τόλμη των πρωταγωνιστών : Ιστορήσεις  που  διαθέτουν σάρκα και οστά -  και πρωτίστως αίμα…

Στη ζωή όπως στον κινηματογράφο, η ανάπτυξη της πλοκής αποβαίνει εις βάρος της ανάλυσης των δρώντων υποκειμένων. Από την άλλη πλευρά το ψυχογράφημα του Μαφιόζου και το κοινωνιογράφημα της εγκληματικής οργάνωσης δεν έχουν  «σασπένς» , αλλά είναι πολύτιμες πηγές συμπερασμάτων . Ο εκλιπών  Τοτό  δίνει την αφετηρία για μια προσέγγιση  της ψυχοσύνθεσης  του μαφιόζου  και της μαφιόζικης συλλογικότητας –  ιδιαίτερα  μάλιστα των οσμώσεών της με την πολιτική… 

Ο λεγάμενος  είχε καθαρίσει  αυτοπροσώπως 40 άτομα , είχε ειδικευθεί σε απαγωγές επιχειρηματιών, ήταν εντολέας δολοφονιών εισαγγελέων , είχε κρατήσει μούγκα στη στρούγκα των ανακριτικών αρχών. Για το ποιόν του μαφιόζικου «προσωπικού»  η εκτεταμένη φιλμογραφία έδωσε σωρεία πληροφοριών - για την δουλικότητα  απέναντι στην ιεραρχία ,  το κυνηγητό  της εύκολης και «μεγάλης ζωής», τον κονφορμισμό  όσον αφορά τις αστικές προδιαγραφές  στο ντύσιμο, στην κατοικία, στην ευζωϊα :  Τον μαφιόζο που ήταν   γενικά πιστός  αλλά  στην κρίσιμη στιγμή δεν δίσταζε να προδώσει  τους πάντες και τα πάντα, που ήταν  σκληρός  πατριάρχης στην οικογένεια και σεξιστής.

Η Μαφία ήταν πάντοτε ανοικτή σε συνεργασίες με πολιτικούς, άλλοτε εκβιάζοντας και άλλοτε  αντιπαρέχοντας υπηρεσίες. Από το σημείο βέβαια αυτό μέχρι να μιλάμε για «Λούμπεν Καπιταλισμό» - όπως μιλούσε προ εικοσαετίας σε προκήρυξή της η 17 Νοέμβρη – υπάρχει  απόσταση . Παραμένει πάντως γαργαλιστική η έρευνα  των σχέσεων  οργανωμένου εγκλήματος και  οργανώσεων  στην πολιτική, στην οικονομία, στα σπορ, ακόμη και στις τέχνες – όπου  κάποιοι αναφέρονται στην περίπτωση Φρανκ Σινάτρα .

Στην Ελλάδα «ισχύουν τα γενικώς ισχύοντα» - κατά πως έλεγε ένας γραφειοκράτης παλαιάς κοπής…Με την ευκαιρία της εκδημίας του Τοτό   θα μπορούσαμε να ανακαλέσουμε το πόνημα του Δημήτρη Κωστόπουλου «Ο Νταβέλης στο Σικάγο», με τη σωρεία αναφορών σε πρόσωπα και πράγματα του οργανωμένου και ανοργάνωτου εγκλήματος … Από αυτήν κρατάω ορισμένες στιγμές-ρεκόρ παλαιότερων εποχών, όπως πραγματώθηκαν από την απόδραση του Παλαιοκώστα, από τον ληστή τραπεζών Βενάρδο,  ακόμη και από τον περιβόητο λήσταρχο Γιαγκούλα : Του οποίου το κεφάλι καρφώθηκε το 1925 στο σιδηροδρομικό σταθμό Κατερίνης (o tempora, o mores!), εν αναμονή της επιθεώρησής του από τον δικτάτορα Θεόδωρο Πάγκαλο….