MEA CULPA

 Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 16.2.13

Σε αυτή τη χώρα, δεν υπάρχει τίποτε πιο πρωτότυπο  από το να παραδέχεται κανείς τα λάθη του…Και επειδή ο υποφαινόμενος ρέπει στην πρωτοτυπία, ομολογεί ευχαρίστως  ότι  παρανόησε μια  έρευνα  του WWF σχετικά με την απώλεια 6 εκατομμυρίων στρεμμάτων φυσικών εκτάσεων, γράφοντας στην ΑΥΓΗ της 9.2.2013 («Γεωργίας εγκώμιον»):

«  από τη δεκαετία του 50 η «Καταστασιακή Διεθνής» μιλούσε για την εκκολαπτόμενη «ψυχαγωγική ψευτοϋπαιθρο», θέλοντας να δηλώσει την «αναπόφευκτη» εκτόπιση των παραγωγικών λειτουργιών της υπαίθρου….Και πραγματικά, η εκτόπιση αυτή πραγματοποιήθηκε σε ένα κάποιο βαθμό, κατά πως έδειξε πρόσφατα μια αναφορά σε 6 εκατ. στρέμματα ελληνικής γεωργικής  γης που «αστικοποιήθηκαν»…. 

Στη πραγματικότητα όμως η έρευνα  του WWF μιλούσε για εκτάσεις που αποσπάσθηκαν από τη φυσική τους κατάσταση και οι οποίες, κατά 333 χιλ. στρέμματα «δομήθηκαν» , ενώ κατά το μεγαλύτερο μέρος (5736 χιλ. στρέμματα) πήγαν στη Γεωργία.

Η κουβέντα θα μπορούσε να κλείσει εδώ, με την ομολογία μου :  Η έκθεση  ενίσχυε το αντίθετο συμπέρασμα, από αυτό που επιχειρούσα να στηρίξω .  Εγώ αναφερόμουν στην αστικοποίηση της υπαίθρου, η περιβαλλοντική οργάνωση στην «αγροτοποίησή» της. 

 Όμως υπάρχει εδώ κάτι παράδοξο  : Όταν η συνολική καλλιεργούμενη ή αγραναπαυόμενη  γη   αυξήθηκε από 32 σε 37 εκατ. στρέμματα,  τότε πως είναι δυνατόν η προσθήκη  εκατομμυρίων  νέων στρεμμάτων  από τις εκχερσώσεις φυσικών εκτάσεων να συνδυάζεται με την ραγδαία  υποχώρηση της ελληνικής γεωργίας  - και ιδιαίτερα με το αρνητικά διαμορφούμενο εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων, από το -1230  του 2000 στο -2998 εκατομμυρίων ευρώ του 2007;

Αδυνατώ φυσικά να πιστέψω ότι τα αυξηθέντα  γεωργικά  στρέμματα  καλλιεργήθηκαν με Ησιόδειες μεθόδους, έτσι ώστε να έχουμε  μικρότερο και μάλιστα φθίνον παραγωγικό αποτέλεσμα…

Γι αυτό    δικαιούμαι να αναρωτηθώ και να ερωτήσω :  Μήπως η ιδιοποίηση κάποιων  φυσικών εκτάσεων δεν έγινε προς όφελος της Γεωργίας, αλλά με στόχο  την  αστικοποίησή τους στον κατάλληλο χρόνο; Μήπως διαμέσου αυτής της διαδρομής, μήπως διαμέσου μιας  «εικονικής γεωργίας»,   είχαμε όλη αυτή τη περίοδο την πραγματική  ανάπτυξη της πραγματικής αστικοποίησης; Μήπως το δικό μου «mea culpa» ακυρώνεται εν μέρει από τα κόλπα  μερίδας τινός του  ελληνικού πληθυσμού;

Βέβαια όσον αφορά τα υπόλοιπα,  είναι αδιαμφισβήτητο ότι η  αστικοποίηση της υπαίθρου προάγεται  από τα 333 χιλιάδες στρέμματα ,που αποσπάσθηκαν από τη φυσική  τους κατάσταση για να μετατραπούν σε εξοχικούς οικισμούς, δρόμους και άλλες υποδομές. Κι ακόμη είναι σίγουρο ότι η  «συμβατική» και  «εντάσεως κεφαλαίου» γεωργία, εκτοπίζει τις γαίες οριακής αποδοτικότητας,  σε μεγάλο βαθμό.  Έστω κι αν η  αστικοποίηση δεν υπάρχει στην έκταση που νόμισα, αναμφισβήτητα προελαύνει…

Όλο το κείμενο της ανακοίνωσης του WWF

Περισσότερα από έξι εκατ. στρέμματα φυσικών εκτάσεων απώλεσε η χώρα μας την εικοσαετία 1987-2007, έναντι μιας αντίστοιχης αύξησης των γεωργικών και δευτερευόντως των λοιπών, κυρίως αστικών, καλύψεων.

Τα παραπάνω προκύπτουν από την έκδοση, «Η Ελλάδα τότε και τώρα: Διαχρονική χαρτογράφηση των καλύψεων γης 1987-2007», την οποία παρουσίασε σήμερα το WWF Ελλάς.

Μέσα από την έκδοση καταδεικνύεται η διαχρονική και άναρχη μείωση των φυσικών εκτάσεων, προς όφελος της επέκτασης της γεωργικής γης, των υποδομών και των οικισμών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την οργάνωση, κατά την εικοσαετία 1987 – 2007 τα δάση μειώθηκαν κατά 1.311.382 στρέμματα και οι εκτάσεις θαμνώδους και χαμηλής βλάστησης μειώθηκαν κατά 4.886.431 στρέμματα. Αντιθέτως, οι γεωργικές εκτάσεις αυξήθηκαν κατά 5.736.939 στρέμματα και οι υπόλοιπες καλύψεις (δόμηση, έργα υποδομής κλπ) παρουσίασαν αύξηση κατά 333.675 στρέμματα.

Ενδεικτική είναι επίσης η μετατόπιση των καλύψεων γης ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές.

Για παράδειγμα, στα Ιόνια Νησιά, σχεδόν 289.000 στρέμματα φυσικής γης (12,6% της συνολικής έκτασης) μετατράπηκαν σε γεωργική. Από την άλλη μεριά, φαίνεται ότι εγκαταλείπεται η αγροτική παραγωγή στα ορεινά της χώρας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πελοπόννησο, όπου 1.390.000 στρέμματα γεωργικής γης μετατράπηκαν διαχρονικά σε άλλες καλύψεις.

Σύμφωνα με το WWF, οι πλέον «θιγόμενες» φυσικές εκτάσεις είναι οι περιοχές χαμηλής βλάστησης, οι οποίες, κατά κύριο λόγο, απορροφούν τις πιέσεις επέκτασης της γεωργικής γης, των οικισμών και των υποδομών.

Σε σχετικές του δηλώσεις, ο γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλλας, κάλεσε την ηγεσία της χώρας να αντιμετωπίσει την εθνική ανάγκη για βιώσιμο αναπτυξιακό σχεδιασμό, «βασισμένο στη διατήρηση του φυσικού κεφαλαίου και την οικολογικά ορθή, κοινωνικά δίκαιη και νομικά ασφαλή τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας».

Προειδοποίησε τέλος ότι η αποτυχία στην αποτελεσματική διαχείριση αυτών των χωρικών αλλαγών δεν θα λειτουργήσει μονάχα εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά θα υποσκάψει και την ίδια την προοπτική ανάπτυξης της χώρας, ειδικά σε ό, τι αφορά τους οικονομικούς κλάδους του τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα.

http://www.tvxs.gr