Οι Τούρκοι κομμάντος μπροστά στις ακτές της Λιβύης- Ο ρόλος της Τουρκίας στη Λιβύη δεν έχει μειωθεί καθόλου τους τελευταίους μήνες.

 

 

• ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ασχολούμαστε συχνά την τελευταία περίοδο με την Λιβύη, ιδαίτερα -ξανά- από τότε που η Τουρκία υπέγραψε με την (μεταβατική) κυβέρνηση ”Εθνικής Ενότητας” της Τρίπολης το τουρκολιβυκό Μηνημόνιο το 2019, στο οποίο Τούρκοι και Λίβυοι ”οικειοποιήθηκαν” ένα μεγάλο μέρος Θαλάσσιων ζωνών ελληνικών συμφερόντων, γεγονός που επαναλήφθηκε πρόσφατα, το 2022, με νέες συμφωνίες μεταξύ τους.

 Ο ρόλος της Τουρκίας στη Λιβύη δεν έχει μειωθεί καθόλου τους τελευταίους μήνες. Ενώ τα μάτια του κόσμου είναι προφανώς (και δικαίως) στραμμένα στην Ουκρανία, η πιο καυτή χώρα της Βόρειας Αφρικής έχει παραμείνει ένα θεμελιώδες πεδίο μάχης μεταξύ μεσαίων και μεγάλων δυνάμεων, στο οποίο η Άγκυρα -όπως και άλλοι παίκτες- σίγουρα δεν κάνουν στην άκρη προς όφελος άλλων ανταγωνιστών.

 Ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, το εξήγησε χωρίς πολλά λόγια κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης Ρώμης “Conferenza Roma Med- Mediterranean Dialogues” που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Δεκέμβρη (από ελληνικής πλευράς συμμετείχε ο υπουργός Ενέργειας κ.Σκρέκας): «Υπάρχουν κάποιοι παίκτες που προσπαθούν να μας ανταγωνιστούν. Η Ρωσία έχει παρουσία στο πεδίο με την ομάδα Βάγκνερ», είπε ο Τσαβούσογλου, ο οποίος ελπίζει να μπορέσει να συνεργαστεί με την Αίγυπτο για τη διαμόρφωση ενός θεσμικού πολιτικού πλαισίου που θα οδηγούσε σε έναν περιορισμό της σύγκρουσης στην οποία καταδικάστηκε η Λιβύη την τελευταία δεκαετία. Μια συνεχής κρίση στην οποία η Τουρκία έχει παρέμβει αποφασιστικά εκμεταλλευόμενη σε μεγάλο βαθμό το χάος που προέρχεται από τον εσωτερικό ανταγωνισμό στην Ευρώπη και την παράλληλη «απροσεξία» των ΗΠΑ και τώρα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν γνωρίζει ότι έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στην οριστική είσπραξη.

 

Τους τελευταίους μήνες, οι σχέσεις μεταξύ της Τρίπολης και της τουρκικής κυβέρνησης επισφραγίστηκαν περαιτέρω με μια σειρά από συναντήσεις πολύ υψηλού επιπέδου στις οποίες συμμετείχαν ιδίως ο πρωθυπουργός της (μεταβατικής) κυβέρνησης Εθνικής ενότητας της Λιβύης Abdulhamid Dabaiba, και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Ουλουσί Ακάρ. Συναντήσεις που αφορούσαν ειδικότερα την τουρκική ικανότητα εκπαίδευσης και υποστήριξης των ενόπλων δυνάμεων της Τρίπολης σε διάφορους τομείς, από τις αεροπορικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής προμήθειας drones μέχρι την εκπαίδευση των ίδιων των αεροπόρων, μέχρι τις χερσαίες δυνάμεις αλλά και το Ναυτικό. Μια ολοένα και πιο ευρέως φάσματος συνέργεια, η οποία για την Τουρκία σημαίνει όχι μόνο ενίσχυση της ηγεσίας αυτής της μεγάλης περιοχής ενδιαφέροντος που εκπροσωπείται από τη Βόρεια Αφρική και το Σαχέλ, αλλά και επιβεβαίωση της προβολής της ισχύος στην περιοχή της κεντρικής Μεσογείου, επίσης εις βάρος των σημαντικών περιφερειακών αντιπάλων της.

 Στην πραγματικότητα, δεν πρέπει να λησμονείται ότι ένα από τα κεντρικά σημεία αυτής της συμμαχίας μεταξύ Τρίπολης και Άγκυρας είναι ακριβώς στη Μεσόγειο, και ειδικότερα για τον καθορισμό των αντίστοιχων αποκλειστικών οικονομικών ζωνών που έχουν συντάξει και οι δύο κυβερνήσεις για να επεκταθούν ως τα νότια της Κρήτης, το παράνομο δηλαδή Τουρκο-Λιβυκό Μνημόνιο. Για τους ευρωπαίους παράγοντες, αυτή η συμφωνία δεν έχει καμία αξία, καθώς βλάπτει τα δικαιώματα της Αθήνας, αλλά εν τω μεταξύ η Τουρκία συνεχίζει να επιμένει και επιβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει αυτό που τώρα θεωρεί status quo.

Επομένως, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η τελευταία εικόνα που προέρχεται από την τουρκική πλευρά στη Λιβύη είναι ακριβώς στη θάλασσα. Το Υπουργείο Άμυνας της Άγκυρας δημοσίευσε μάλιστα στα κοινωνικά δίκτυα φωτογραφίες από μια άσκηση που το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό επιχείρησε στα ανοιχτά της λιβυκής πόλης Misrata με διάφορες μονάδες των ειδικών δυνάμεων, “Su Alti Taarruz Komutanligi” (Υποβρύχιες Δυνάμεις Εφόδου). Οι ασκήσεις, στις οποίες συμμετείχαν καταδρομείς του Τουρκικού Ναυτικού, πραγματοποιήθηκαν στη φρεγάτα TVG Goksu. Ένα πλοίο το οποίο, όπως διευκρινίζει η Άμυνα της Άγκυρας, επιχειρεί εντός λιβυκών υδάτων. Περαιτέρω επίδειξη όχι μόνο της ελευθερίας μετακίνησης της Τουρκίας στη θάλασσα που ελέγχεται από την Τρίπολη, αλλά και της σημασίας που αποδίδουν στη συγκεκριμένη περιοχή οι ένοπλες δυνάμεις της Άγκυρας και η δική της διπλωματία.