Ποιοί πολώνουν τα Μέσα Ενημέρωσης; Ποιοί διέλυσαν τη δημόσια σφαίρα;

'Στον τοίχο"
Το ανυπόγραφο άρθρο «Πόλωση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης σε σκηνικό διαλυμένης δημόσιας σφαίρας» στο in.gr, διαδικτυακή ναυαρχίδα του σαφώς κομματικά τοποθετημένου (πρώην) ΔΟΛ είναι παράδοξο αλλά μόνον φαινομενικά. Όχι μόνον στον τίτλο, λέει αλήθειες για το τί συμβαίνει τη στιγμή αυτή, άν και αποκρύπτει αλήθειες διαχρονικές, άρα μάλλον πιο σημαντικές. Αξίζει πάντως να αναδημοσιευτεί γιατί δεν ανήκει στο μενού με ευκολοχώνευτο οπαδικό σανό.

Δύο είναι τα σημεία εστίασης του άρθρου: Πρώτον ότι η πόλωση του χαρακτηριστικά ελληνικού τύπου («μπλε και πράσινα καφενεία») στα ΜΜΕ, τόσο στα επίσημα όσο και στα ανυπόφορα τοξικά μέσα (αντι)«κοινωνικής δικτύωσης» διαλύει τη δημόσια σφαίρα, καθιστά ανέφικτη την πολιτική συζήτηση. Εδώ το in gr παραβιάζει ανοικτές θύρες και η απάντηση που αρμόζει είναι το λαϊκό ρητό «πολύ σωστά, αλλά δάσκαλε που δίδασκες...».  Δεύτερον αποδίδει την ευθύνη για την κατάντια αυτή στα πολιτικά κόμματα και στο προσωπικό τους (και όχι μόνον της αριστερής πλευράς που αντιμάχεται ο ΔΟΛ)·
ισχυρίζεται ότι «τα κόμματα στοχοποιούν τα ΜΜΕ»
. Ουσιαστικά υπονοεί ότι τα κόμματα και οι πολιτικοί εξαναγκάζουν ή εκβιάζουν τα ΜΜΕ να πολώνονται και να γίνονται παραμάγαζα των κομμάτων. Αθώα λοιπόν του αίματος τα «επίσημα» ΜΜΕ; Εδώ ανοίγει συζήτηση για το ποιός σπρώχνει και ποιός σπρώχνεται, δηλαδή άν το χρήμα (η ιδιοκτησία - χαράκτης γραμμής του κάθε επίσημου ΜΜΕ) ή η πολιτική είναι ο κινητήρας και καθοδηγητής, κάτι αντίστοιχο με το γνωστό πρόβλημα στις φυσικές επιστήμες άν η κότα κάνει το αυγό ή το αυγό την κότα. 

Τα γεγονότα των ημερών δίνουν ενδείξεις για να εξηγήσει κανείς πώς και γιατί δημοσιεύτηκε αυτό το άρθρο σε ένα τέτοιο Μέσο Ενημέρωσης. Η αφορμή ήταν η απόφαση της ΝΔ για «εμπάργκο» στην ΕΡΤ, λίγο μετά από ανάλογη απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ για τον Σκάι. Και μπορεί το σχόλιο κατά της ΝΔ στην ΕΡΤ να ξεπερνούσε όντως τα όρια, μπορεί η (κακοπροαίρετη κατά τον ΣΥΡΙΖΑ) είδηση του Σκάι περί απόλυσης του κ. Τόσκα και των άλλων αρμοδίων για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών να αποδείχτηκε εκ των υστέρων ακριβέστατη. Ωστόσο, όλα αυτά τα ξέρουμε, τα έχουμε δει και ξαναδεί πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά η ομολογία ότι η πόλωση στα ΜΜΕ διαλύει τη δημόσια σφαίρα πρώτη φορά ακούγεται. De facto «εμπάργκο» κομμάτων σε συγκεκριμένα ΜΜΕ μπορεί να υπήρξε και άλλες φορές, θυμάται όμως κανείς επίσημα κηρυγμένο «εμπάργκο» άλλοτε;  

Αυτή η πρωτοφανής ταραχή και ανασφάλεια περί το επικοινωνιακό-πολιτικό χάος σε κόμματα και κομματιζόμενα ΜΜΕ δεν είναι άσχετη με τις ερχόμενες πολλαπλές εκλογές μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, όπως ομολογείται και στο εν λόγω άρθρο. Όμως, αυτή η συγκεκριμένη (φαινομενικά) παράδοξη αντίδραση ενός ΜΜΕ με σαφή πολιτική - κομματική άποψη, η σαφής αμφισβήτηση της επικοινωνιακής πόλωσης, δείχνει ότι η στρατηγική της πόλωσης και του «σπασίματος του ηθικού» των ψηφοφόρων δεν αποδίδει τα αναμενόμενα στο κόμμα που υποστηρίζει αυτό το Μέσο, την ΝΔ. Πόλωση για το Μακεδονικό, πόλωση για τις πυρκαγιές, πόλωση για τις συντάξεις: Όλα τα αυγά μπήκαν σε λίγα καλάθια, ριψοκίνδυνος τζόγος και πολύ πόκερ αντί πολιτικής, όμως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάρα πολλοί ψηφοφόροι μάλλον άλλα περιμένουν με αγωνία: Δουλειά, καλύτερα οργανωμένο και πιο λειτουργικό κράτος, πραγματικό κράτος πρόνοιας, επιτέλους λίγη ισονομία και κοινωνική δικαιοσύνη, έναν κάποιο εξορθολογισμό του παράλογα προκλητικού παρεοκρατικού αναρχο-καπιταλισμού αυτής της χώρας. Προπαντός δουλειά. Και κάποια επανόρθωση της καταστροφικής ανισορροπίας ανάμεσα σ' εκείνους που έχασαν και εκείνους που κέρδισαν από την κρίση - και από την φούσκα πριν την κρίση.

Η ερχόμενη προεκλογική περίοδος θα μπορούσε να είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Αλλά πώς να μπορέσει, με αυτή την όντως διαλυμένη ελληνική δημόσια σφαίρα; Άς όψονται οι δράστες. Ανεπαρκείς πολιτικοί ηγέτες, αχόρταγοι κομματάρχες όμηροι χοντρών πορτοφολιών, μιντιάρχες-προπαγανδιστές που τζογάρουν αλλά δεν ξέρουν να χάνουν, εφοπλιστές που δεν θέλουν να πληρώνουν φόρους (ίδιες διαθέσεις έχουν όμως και πιο συνήθεις - πάντως «ευκατάστατοι» - πολίτες, χωρίς όμως αρετές του πολίτη), τοκιστές και σουλατσαδόροι που δεν θέλουν το ρίσκο του επιχειρείν, ολιγάρχες που θέλουν πολιτικά κόμματα-ομήρους. Έτσι κλείνει ο κύκλος της δημόσιας σφαίρας στην Ελλάδα, σαν φίδι που τρώει την ουρά του.

Γ. Ρ. 

Έχοντας ήδη μπει για τα καλά σε αυτή την ακήρυκτη προεκλογική εκστρατεία, βλέπουμε τα κόμματα να αντιμετωπίζουν με έναν σχεδόν «οπαδικό» τρόπο τα ΜΜΕ.
Ενδεικτική αυτού του κλίματος η αντιπαράθεση που ξέσπασε σε σχέση με την ΕΡΤ. Με αφορμή ένα οξύ σχόλιο ενός δημοσιογράφου της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, η ΝΔ αποφάσισε να κάνει εμπάργκο στην ΕΡΤ.

Λίγους μήνες πριν, πάνω στην αντιπαράθεση για την τραγωδία στο Μάτι είχαμε την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να κάνει εμπάργκο στο Σκάι, κατηγορώντας τον για διασπορά ψευδών ειδήσεων. Ποια ήταν η είδηση; Οτι ο πρωθυπουργός θα «ξηλώσει» τον Νίκο Τόσκα και τους αρχηγούς της Πυροσβεστικής και της ΕΛΑΣ. Η κυβέρνηση εξοργίστηκε μιλώντας για fake news, αλλά δεν χρειάστηκαν παρά λίγα 24ωρα για να επιβεβαιωθεί η είδηση.

Είναι προφανές ότι έχει περάσει ο καιρός όπου τα κόμματα αντιμετώπιζαν με φόβο τα ΜΜΕ, θεωρώντας τα ως τη μεγάλη δοκιμασία. Έχει περάσει ακόμη και ο καιρός που τα κόμματα ή τα στελέχη απλώς ήθελαν να έχουν παρουσία δημόσια και ακολουθούσαν την αρχή «δεν υπάρχει κακή δημοσιότητα».