Τα σκαθάρια που άλλαξαν τον κόσμο…

Του Γιάννη Σχίζα

Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 5.11.2016

Η  σπαρταριστή δήλωση της Γιόκο Όνο σχετικά με μια «σχέση» της στα χρόνια του 70 με τη Χίλαρυ Κλίντον, τότε απλή ακτιβίστρια, είναι αμφίβολο κατά πόσο  ευνόησε  ή υπονόμευσε την  καμπάνια της δεύτερης για το προεδρικό αξίωμα, σε μια χώρα με συντηρητισμό αλλά  και ελευθεριότητα στα ζητήματα των ερωτικών ιδιαιτεροτήτων….Το βέβαιο πάντως είναι ότι έβαλε ξανά σε σκέψεις τους μελετητές του φαινομένου των «σκαθαριών» (The Beatles !), για το ρόλο της Γιόκο Όνο στη διάλυσή τους ….

Οι Μπητλς έφυγαν από το μουσικό προσκήνιο αφού προηγουμένως έκαναν την κριτική/αυτοκριτική τους για το ρόλο της βιομηχανίας του θεάματος-ακροάματος . Η διαδρομή τους δηλώθηκε ως ένα βαθμό από το φιλμ του Ρον Χάουαρντ  “eight days a week” – «8 ημέρες τη βδομάδα»- που παίχθηκε πρόσφατα στις αθηναϊκές αίθουσες : Μια διαδρομή  που ξεκίνησε από την απλή κατάφαση της εφηβικής τραγουδοποιίας για να περάσει σύντομα σε μια παραληρηματική ειδωλοποίηση, με τα αλαλάζοντα νεανικά πλήθη των συναυλιών  σε τρεις ηπείρους…Η εκτόξευσή τους στο «διάστημα» της επιτυχίας  είχε τα χαρακτηριστικά πυραύλου – εξαιρετικά αργή αρχικά, κι ύστερα γρήγορη μέχρι  τελικά   ιλιγγιώδης.  Όμως όλη αυτή η απόλυτη φήμη και παγκόσμια αποδοχή , υπέρτερη κάθε άλλου συγκροτήματος της εποχής  όπως των Ρόλινγκ Στόουνς (Έτος ιδρύσεως 1963….) ή ακόμη και αυτού του «Βασιλιά» Έλβις, δεν τους στέρησε  τον κριτικό νου και δεν τους οδήγησε σε έναν κακοήθη  ναρκισσισμό:

Αντίθετα στο μέσο της   εξω-φρενικής τους επιτυχίας προσπάθησαν να μείνουν ο εαυτός τους και  να αποποιηθούν τις τιμές της περιβάλλουσας οπαδοποίησης.

Από την  17χρονη κοπέλα των πάρτυ που ταχύτατα ενέπνεε  έρωτα,  μπόρεσαν να «έλθουν»  στην Ελεάνορ Ρίγκμπυ, που μάζευε το ρύζι των γάμων για τις σούπες του σπιτιού της…Από τις απλοϊκές συνθέσεις του τύπου αγάπα με όπως σαγαπώ, έφτασαν σε τραγούδια που εγκωμίαζαν το βρεττανικό σύστημα υγείας (Ντόκτορ Ρόμπερτ !) ή  κατακεραύνωναν την υπερφορολόγηση των πολιτών (Ο φορατζής !)…  

Οι  ύστεροι στοχαστικοί  Μπητλς έφεραν στο προσκήνιο έναν νεοϊμπρεσιονισμό, κάποτε με το «Λούσυ στον ουρανό με διαμάντια» (εμμέσως πλην σαφώς πρόταση δοκιμής του LSD..)και κάποτε με το «Κίτρινο υποβρύχιο».

Εκείνα τα 8 χρόνια τους (1962-70) ήταν απίστευτα περιεκτικά και αρκετά να τους δώσουν μια θέση «κλασικού», ανάλογη αυτής που κατέλαβε σε ένα άλλο μουσικό είδος ο Μότσαρτ ή ο Σοπέν. Η διάλυσή τους είχε σαφώς στοιχεία μιας πιλοτικής εξέγερσης – ενάντια στο πολιτιστικό αρχηγιλίκι αλλά και ενάντια στον αποπνικτικό οπαδισμό : Τον οπαδισμό   που εκδικήθηκε αμείλικτα τον πιο ζωηρό και στοχαστικό από  αυτούς (Τζων Λέννον), ακόμη και δέκα χρόνια μετά, με την παράλογη δολοφονία του από ένα φανατικό θαυμαστή…..