H επανεκκίνηση των ρωσοτουρκικών σχέσεων και η Ελλάδα

Σχόλιο ΟΙΚΟΝΙΚΗΣ :  Μπορεί η  οποιαδήποτε σχέση της Τουρκίας με το πολιτικό της περιβάλλον, με ή εναντίον του Ισραήλ, με ή εναντίον της Ρωσσίας, με ή εναντίον του ΙSIS,   να αλλάξει τον μακροπρόθεσμο  μεγαλοϊδεατισμό και το αυτοκρατορικό  όνειρο αυτής της χώρας; ΓΣχ

ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : ΙΣΚΡΑ

ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: ΞΕΠΑΓΩΝΟΥΝ TURKISH STREAM, ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ AKKUYU

Η επίσκεψη Ερντογάν στη Ρωσία και οι συνομιλίες του με τον Πούτιν θα πρέπει να θεωρηθούνιδιαίτερα επιτυχείς και από τις δύο πλευρές.

Ρωσία και Τουρκία πέτυχαν να αναθερμάνουν τις σχέσεις τους και να πραγματοποιήσουν μια ισχυρήεπαναπροσέγγιση.

Φυσικά ο χρόνος θα δείξει την ανθεκτικότητα αυτής της αναθέρμανσης και επαναπροσέγγισης και το κατά πόσο θα έχει μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμεςπροοπτικές, πράγμα για το οποίο ορισμένοι έχουν ζωηρά ερωτηματικά.

Οφείλουμε πάντως να διευκρινίσουμε κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αλλά έχει τη σημασία του.

Αυτή η επαναπροσέγγιση Ρωσίας – Τουρκίας δεν ξεκίνησε μετά αλλά αρκετά πριν το πραξικόπημα στην Τουρκία.

Να σημειώσουμε ιδιαίτερα ότι οι δύο πλευρές, είχαν φτάσει πολύ κοντά σε μια συμφωνία για την επανενεργοποίηση του λεγόμενου Turkish Stream, τουλάχιστον για τον ένα αγωγό που αφορά την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Τουρκία, κάτι που θορύβησε δεόντως τις ΗΠΑ.

Μάλιστα, κάποιοι κύκλοι ισχυρίζονται ότι η εκκίνηση του πραξικοπήματος στην Τουρκία μπορεί να μην είναι εντελώς άσχετη με το προχωρημένο μιας τέτοιας συμφωνίας για τον Turkish Stream.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ

Η εκ νέου προσέγγιση της Τουρκίας με την Ρωσία γίνεται σε μια περίοδο που οι σχέσεις του Ερντογάνμε τη Δύση διανύουν συνολικά μια πολύ τεταμένη περίοδο.

Και αυτή η ένταση είχε ξεκινήσει πριν το πραξικόπημα και γνώρισε κυριολεκτικά έναν παροξυσμό μετά την αποτυχία του, ο οποίος συνεχίζεται αμείωτα και κλιμακώνεται.

Δεν γνωρίζουμε μέχρι πού θα φτάσουν οι τεταμένες σχέσεις ΕΕ – Ερντογάν και Ερντογάν – ΗΠΑ. Το βέβαιον είναι ότι διαμορφώνεται μια εντελώς νέα κατάσταση (έστω και πρόσκαιρα) στην περιοχή μας, η οποία είναι πολύ ρευστή και μπορεί να έχει απρόβλεπτη συνέχεια και μη ορατές ακόμα προεκτάσεις.

Το βέβαιον είναι ότι οι κινήσεις Ερντογάν και οι συνέπειές τους στο εσωτερικό της Τουρκίας και στηνευρύτερη περιοχή καταδεικνύουν ότι η Δύση έχει χάσει έδαφος και την παλιά της δύναμη να ελέγχει τις καταστάσεις και ειδικότερα ότι η αδύναμη ΕΕ είναι πολιτικά πολύ ευάλωτη και ανίκανη, ενώ οι ΗΠΑδεν διαθέτουν την παλαιότερη ισχύ και κυρίως την παλαιότερη πολιτική δραστικότητα και αποτελεσματική παρέμβαση.

Η ρωσοτουρκική προσέγγιση, αν υπήρχε ή αν υπάρξει βαθύτερη σύμπτωση των συμφερόντων των δύο πλευρών και ανάλογη αποφασιστικότητά τους, θα μπορούσε να καταστεί αφετηρία ριζικής αλλαγήςτου πολιτικού και γεωπολιτικού χάρτη της περιοχής σε βάρος των δυτικών συμφερόντων.

ΡΩΣΙΑ, ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ, ΙΡΑΝ!

Ας μην ξεχνάμε και ας συνυπολογίσουμε ότι με μια ευφυή κίνησή του ο Πρόεδρος Πούτιν, μια μέρα πριν τη συνάντησή του με τον Ερντογάν, στην Αγ. Πετρούπολη (Λένινγκραντ) είχε επίσημη συνάντηση στοΜπακού με τον Αζέρο Πρόεδρο Ilhan Aliyev και τον Ιρανό Πρόεδρο Hassan Rowhani, όπου και οι τρεις συνυπέγραψαν μια σημαντική κοινή διακήρυξη συνεργασίας.

Αν συνδυάσουμε αυτές τις συναντήσεις τόσο στην Αγ. Πετρούπολη, όσο και στο Μπακού και συνεκτιμήσουμε τα αποτελέσματά τους, τότε αντιλαμβανόμεθα, όπως υπογραμμίζουν κύκλοι στη Μόσχα, τους φόβους, ίσως και τον πανικό της Δύσης μπροστά στις δυνατότητες να διαμορφωθεί σταδιακά ένανέο πολιτικό τοπίο, εκτός Δυτικής κηδεμονίας, που μπορεί να ξεκινάει από τα Βαλκάνια, θα εκτείνεται στην Κεντρική Ασία και θα φτάνει ως τη βαθιά Μέση Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο.

Αν και είναι πολύ βεβιασμένο να φθάσουμε σε τέτοια προχωρημένα συμπεράσματα, μπορούμε να αντιληφθούμε πλήρως τις δύσκολες σκέψεις της Δύσης μπροστά σε ενδεχόμενες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή που θα χάσει πλήρως τον έλεγχό τους.

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΙΝΗΤΗΡΙΟΣ ΔΥΝΑΜΗ

Η προσέγγιση της Τουρκίας με τη Ρωσία είναι αλήθεια ότι δεν αποτελείται μόνο από προθέσεις αλλά διαθέτει και ισχυρή οικονομική και υλική βάση: την ενέργεια.

Ο Ερντογάν χαρακτήρισε στρατηγικής σημασίας για την Τουρκία τη συμφωνία με τη Ρωσία να κατασκευάσει η τελευταία στο Ακούγιου πυρηνικό σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας, αν και πρέπει να σημειώσουμε ότι ο τελευταίος σε μια σεισμογενή περιοχή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για μια πολύ ευρύτερη ζώνη.

Στρατηγική σημασία, επίσης και για τις δύο πλευρές έχει η συμφωνία για τον Turkish Stream με ρωσικό φυσικό αέριο και ως προς τα δύο σκέλη του και ως προς αυτό που θα τροφοδοτεί από το Νοβοροσίσκδιαμέσου της Μαύρης Θάλασσας με ρωσικό φυσικό αέριο την Τουρκία και ως προς εκείνο που από την ίδια διαδρομή μέλλεται να κατευθύνεται προς την Ελλάδα και από κει στην Ευρώπη (αν και η κατασκευή του δεύτερου αυτού σκέλους του αγωγού έχει ακόμα ορισμένες αβεβαιότητες).

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ «ΠΡΟΔΟΣΙΑ»

Μείζον θέμα προκαλείται για την κυβέρνηση Τσίπρα μετά τις δυνατότητες που διαγράφονται να περάσει από την Ελλάδα ο αγωγός με ρωσικό φυσικό αέριο και με κατεύθυνση την Ευρώπη.

Κι αυτό γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα, πειθήνια στους Αμερικάνους, έβαλε στο ψυγείο τη συμφωνία που πέτυχε με τη Ρωσία ο Παν. Λαφαζάνης για τον αγωγό στο ελληνικό έδαφος, συμφωνία που έδινε τη δυνατότητα στην ελληνική πλευρά, χωρίς να βάλει ούτε ένα ευρώ, να ελέγχει με τεράστια οφέλη το50% του αγωγού και το άλλο 50% οι Ρώσοι.

Αφού η συμφωνία αυτή πάγωσε με ευθύνη της κυβέρνησης, παρενέβη η καιροφυλακτούσα ιταλική Edisonκαι έκανε δική της συμφωνία με την Gazprom για τον ρωσικό αγωγό από το ελληνικό έδαφος, στον οποίο αυτή θα έχει κατά απαράδεκτο τρόπο το πάνω χέρι και η ελληνική πλευρά με τη ΔΕΠΑ, που πάει κι αυτή για πούλημα, θα είναι ο ευτελής κομπάρσος. Σκέτη προδοσία των ελληνικών συμφερόντων.

ΜΗΠΩΣ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΝΕΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙ;

Είναι πάντως πολλοί και έγκυροι εκείνοι οι διεθνείς κύκλοι που θεωρούν ότι η Τουρκία ασφαλώς θέλει ναβελτιώσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία αλλά ότι σε καμία περίπτωση δεν βλέπει σοβαρά το στρατηγικό βάθος αυτών των σχέσεων.

Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν ότι η Τουρκία αξιοποιεί πρόσκαιρα τη Ρωσία και την ανάπτυξη των σχέσεων μαζί της, προκειμένου να ενισχύσει τους εκβιασμούς της προς τη Δύση και επομένως να αποσπάσειιδιαίτερα και ειδικά οφέλη από την τελευταία, ακόμα και σε βάρος της Ελλάδας, ώστε να αναβαθμίσειτη θέση της στην περιοχή και στους δυτικούς σχεδιασμούς.

Η Τουρκία, επιμένουν οι ίδιοι κύκλοι, έχει μακροπρόθεσμα ειδικά συμφέροντα με τη Δύση, ενώ ιστορικάδεν εμπιστεύονται τη Ρωσία.

Η Άγκυρα θέλει να έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία αλλά όχι τόσο καλές ώστε να διαμορφώνουν μακροπρόθεσμα ειδικό άξονα.

Ο χρόνος φυσικά θα δείξει αν αυτές οι εκτιμήσεις έχουν βάση ή όχι.

Οφείλουμε, όμως, να πούμε ότι δεν είναι πάντα το πιο ασφαλές κριτήριο να κρίνουμε το μέλλοναποκλειστικά με τις εμπειρίες του παρελθόντος.

Ζούμε σε μια περιοχή, σε μια Ευρώπη και έναν κόσμο που αλλάζουν, μαζί με τους οικονομικούς και όχι μόνο συσχετισμούς τους.

ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΙ;

Η Ελλάδα σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να δει με «κόμπλεξ» ή πολύ χειρότερα με φόβο τηρωσοτουρκική προσέγγιση.

Πολύ περισσότερο η Ελλάδα δεν πρέπει να δει την ρωσοτουρκική προσέγγιση ως ευκαιρία για νααγκιστρωθεί στη Δύση (ΗΠΑ – ΕΕ), ελπίζοντας, τάχα, σε πολλαπλά ανταλλάγματα και ειδικά στα ζητήματα των τουρκικών απαιτήσεων και του χρέους.

Αντίθετα η Ελλάδα χρειάζεται ακόμα περισσότερο, μετά την αναθέρμανση των ρωσοτουρκικών σχέσεων και ανεξάρτητα από την περαιτέρω εξέλιξή τους, μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και μια ειδική στρατηγική σχέση με τη Ρωσία.

Ένας τέτοιος ανεξάρτητος και πολυδιάστατος προσανατολισμός των οικονομικών και εξωτερικών πολιτικών μας σχέσεων, αναγκαίος έτσι κι αλλιώς, θα ενδυνάμωνε τη θέση της χώρας μας στην περιοχή, θα ενίσχυε τους βαθμούς ανεξαρτησίας και ελευθερίας της και θα υποβοηθούσε σημαντικά στην αντιμετώπιση, χαλιναγώγηση και επίλυση των παράλογων τουρκικών απαιτήσεων στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ειδικότερα του Δικαίου της Θάλασσας.

Η Ελλάδα πρέπει να δει τις ρωσοτουρκικές διεργασίες και γενικότερα τις εξελίξεις στην γείτονα όχι φοβικά αλλά ως ευκαιρία για να διαμορφωθεί μια νέα κατάσταση στην περιοχή λιγότερο πιεστική, με περισσότερη συνεργασία και τελικά απαλλαγμένη από τη δυτική ιμπεριαλιστική πολιτική και οικονομική κηδεμονία, όπως και από κάθε μορφής κηδεμονία.

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ.

Ν.Ζ.