Του Γ.Δελαστίκ
Πρόλογος Οικονικής : Θυμάμαι κάτι «πλειοδότες» των «Κοινωνικών φόρουμ», με τις εκδηλώσεις στη Γένοβα, στο Παρίσι κλπ., που έτρεχαν να καταλάβουν τα μικρόφωνα για να μας πουν ότι «ο αγώνας δεν είναι απλώς κατά της αγοράς, αλλά αντικαπιταλιστικός»… Και αφού επαναπαύθηκαν στην άσφαιρη ρητορική τους, αφού αντιπαρήλθαν τις όποιες μεταρυθμιστικές-αντινεοφιλελεύθερες φωνές εναντίον της αγοραίας ασυδοσίας και απορρύθμισης , τώρα εν μέσω της μεγάλης καταστροφής συνεχίζουν να επιμένουν στις πλειοδοσίες….
ΔΕΛΑΣΤΙΚ :
Συγκλονιστικό είναι το κοινωνικό περιεχόμενο της «αποστολικής παραίνεσης» του πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος εξελέγη προκαθήμενος της καθολικής εκκλησίας φέτος στις 13 Μαρτίου. Εχοντας γεννηθεί το 1936 στην Αργεντινή από γονείς Ιταλούς μετανάστες, ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο (όπως είναι το όνομα του πάπα Φραγκίσκου) προκάλεσε τρομερή αμηχανία στην ευρωπαϊκή Δεξιά και τη συνεργαζόμενη μαζί της εκφυλισμένη Κεντροαριστερά με τον ριζοσπαστισμό των θέσεων που παρουσίασε στην εγκύκλιό του. Δεν πρόκειται για κάποιο τυχαίο κείμενο. «Αυτό που θέλω να εκφράσω εδώ έχει προγραμματικό νόημα και σημαντικές συνέπειες» γράφει ο ίδιος ο Φραγκίσκος στο κείμενό του. Μάλιστα η εφημερίδα «Οσερβατόρε Ρομάνο», επίσημο όργανο του Βατικανού, χαρακτήρισε την «αποστολική παραίνεση» του Φραγκίσκου «Μάγκνα Κάρτα της σημερινής Εκκλησίας», υπογραμμίζοντας έτσι τον βαρυσήμαντο «συνταγματικό» χαρακτήρα του έργου αυτού.
Ο πάπας Φραγκίσκος είναι όντως καταπέλτης στο κείμενό του, το οποίο έτυχε πανευρωπαϊκής προβολής. «Ο κόσμος ζει σε μια νέα τυραννία της θεοποιημένης αγοράς» γράφει προκαλώντας σάλο. «Δημιουργήσαμε νέα είδωλα. Η λατρεία του αρχαίου χρυσού μόσχου έχει βρει μια νέα και άσπλαχνη μορφή στον φετιχισμό του χρήματος και στη δικτατορία μιας οικονομίας χωρίς πρόσωπο και χωρίς πραγματικό ανθρώπινο σκοπό» προσθέτει. «Αυτή η οικονομία του αποκλεισμού και της ανισότητας σκοτώνει!» συνεχίζει ακάθεκτος ο πάπας Φραγκίσκος.
Η κριτική του καπιταλιστικού συστήματος από τον πάπα Φραγκίσκο είναι ανελέητη: «Σήμερα παίζονται τα πάντα με τον κανόνα του ισχυρότερου, όπου ο δυνατός εξοντώνει τον πιο αδύναμο» υπογραμμίζει και συνεχίζει: «Σε αυτό το σύστημα, το οποίο έχει την τάση να απορροφά τα πάντα για να αυξήσει το κέρδος, οποιοσδήποτε αδύναμος, όπως το περιβάλλον, βρίσκεται ανυπεράσπιστος απέναντι στα συμφέροντα της θεοποιημένης αγοράς, τα οποία έχουν αναγορευθεί στον απόλυτο κανόνα». Εχοντας ζήσει όλη τη ζωή του στην πολύπαθη Αργεντινή και προφανώς επηρεασμένος από τις ευαισθησίες της «θεολογίας της απελευθέρωσης» που άνθησε επί δεκαετίες στη Λατινική Αμερική, ο πάπας Φραγκίσκος αποδεικνύει με το γραπτό του ότι αφενός γνωρίζει τις αιτίες του κακού και αφετέρου -πράγμα πολύ σημαντικότερο από το πρώτο- ότι δεν διστάζει να καταγγείλει την κοινωνική αδικία. «Η οικονομία δεν μπορεί πια να υιοθετεί ως φάρμακα νέα δηλητήρια, όπως είναι η προσπάθεια αύξησης των κερδών μέσω της μείωσης του εργατικού δυναμικού, που πυκνώνει τις τάξεις των αποκλεισμένων» τονίζει.
Επιμένει στο θέμα αυτό: «Μερικοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη βάσει των κανόνων της οικονομίας της αγοράς θα φέρει στον κόσμο περισσότερη δικαιοσύνη και λιγότερους αποκλεισμούς. Αυτή η άποψη, η οποία δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ από τα γεγονότα, εκφράζει μια χοντροκομμένη και αφελή εμπιστοσύνη στην καλοσύνη όσων έχουν οικονομική ισχύ και στον καθαγιασμό της λειτουργίας του ισχύοντος οικονομικού συστήματος. Στο μεταξύ, οι αποκλεισμένοι συνεχίζουν να περιμένουν» επισημαίνει με έμφαση. «Η ανισότητα είναι η ρίζα των κοινωνικών προβλημάτων» αποφαίνεται κατηγορηματικά ο πάπας Φραγκίσκος, θέτοντας το δάκτυλό του επί τον τύπον των ήλων. «Τα μέτρα κοινωνικής πρόνοιας που καλύπτουν άμεσες ανάγκες πρέπει να θεωρούνται προσωρινές απαντήσεις. Οσο τα προβλήματα των φτωχών δεν λύνονται ριζικά, όσο δεν απορρίπτεται η απόλυτη αυτονομία της αγοράς και του χρηματοπιστωτικού τζόγου και όσο δεν εξαπολύουμε επίθεση εναντίον των δομικών αιτιών της ανισότητας, λύση στα προβλήματα του κόσμου δεν θα βρεθεί!» αναλύει ο πάπας με εξαιρετική διαύγεια.
Δείχνει βαθύτατα οργισμένος με αυτά που βλέπει γύρω του: «Είναι απίστευτο να μην προκαλεί αίσθηση όταν πεθαίνει από το κρύο ένας άνθρωπος που έχει υποχρεωθεί να ζει στον δρόμο, ενώ μια πτώση του χρηματιστηρίου κατά δύο μονάδες να προκαλεί τίτλους. Αυτός είναι ο αποκλεισμός» γράφει. Επικεφαλίδες τμημάτων της «αποστολικής παραίνεσης» του πάπα Φραγκίσκου, όπως τις αναφέρει η γερμανική εφημερίδα «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» δίνουν αποκαλυπτικά τη δική του προσέγγιση: «Οχι σε μια οικονομία του αποκλεισμού και της ανισότητας των εισοδημάτων», «Οχι στη θεοποίηση του χρήματος», «Οχι στο χρήμα που κυβερνά αντί να υπηρετεί» και «Οχι στην κοινωνική ανισότητα που προκαλεί βία». Πρόκειται όντως για ένα ανατρεπτικό κείμενο με βαρύνουσα πολιτική σημασία.
*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013
