ΤΑ ΡΕΜΑΛΙΑ ΤΗΣ ΦΩΚΙΩΝΟΣ ΝΕΓΡΗ

Υποθέτω ότι είναι λίγοι αυτοί που θυμούνται μια ταινία του 1965 με πρωταγωνιστή τον Άλκη Γιαννακά - «Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη» . Επίσης λίγοι πρέπει να είναι κι εκείνοι που θυμούνται την ταινία «Μια Ιταλίδα στη Κυψέλη» (1968) με πρωταγωνίστρια τη Μάρω Κοντού . Τότε , η Ιταλίδα από την Κυψέλη που δεν ήταν καθόλου Ιταλίδα(!),εξέπεμπε εκείνο το συμπλεγματικό και ξενομανιακό ύφος των μικρομεσαίων τάξεων , για το οποίο εμείς οι παλιότεροι μπορούμε να αφηγηθούμε πολλά. Στη δεκαετία του 60 η Κυψέλη ήταν επίκεντρο της αθηναϊκής ζωής, ό,τι περίπου το σημερινό Κολωνάκι, η δε Φωκίωνος Νέγρη, από όπου περνούσε παλιά το ρέμα Λεβίδη, είχε πάρει πραγματικά "τα πάνω της", λόγω της πυκνότητας και ιδιαιτερότητας των χρήσεων : Ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, σφαιριστήρια, καφενεία και άλλα πολλά μαγαζιά, κυρίως ψυχαγωγικού χαρακτήρα.

Η Φωκίωνος Νέγρη έχασε στη συνέχεια τη πρωτοκαθεδρία της, παρά το γεγονός ότι αναπλάσθηκε και πεζοδρομήθηκε το 1985 στο μεγαλύτερο μέρος της. Όμως έμεινε ο δρόμος και η λειτουργία του ως καταφύγιου μιας εξαιρετικά πυκνοδομημένης περιοχής : Μιας περιοχής που με τις ανά τετρ. χιλιόμετρο πυκνότητες χρήσεων και ανθρώπων, συναγωνιζόταν αυτές των ασιατικών πόλεων…

Μέχρι τις αρχές του 2010 ο δρόμος διατηρούσε τη ζωτικότητά του, ήταν περιοχή βόλτας, αράγματος, ραντεβού, πολλαπλών χρήσεων. Θυμάμαι ακόμη τον Μένη Κουμανταρέα που σε ένα άρθρο του στην «Καθημερινή» δήλωνε εξαιρετικά εντυπωσιασμένος από τη ζωτικότητα του χώρου, χωρίς να δίνει ιδιαίτερη σημασία σε δυσμορφίες και δυσλειτουργίες, όπως η κακοποίηση των τοίχων ή η κυκλοφορία μοτοσυκλετών στις περιοχές των πεζών…Και μετά ήλθε μια απίστευτη παρακμή : Τα μισά μαγαζιά έκλεισαν, γέμισαν από πινακίδες ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ ή ΠΩΛΕΙΤΑΙ, από ξεφτισμένες τέντες, από κατάλοιπα παλιών διευκολύνσεων προς τους πελάτες. Κοντά στη Φωκίωνος Νέγρη και ένας κατεξοχήν εμπορικός δρόμος όπως η οδός Πατησίων, βίωσε την ίδια κατάσταση, επίσης με τα μισά μαγαζιά κλειστά, σημαδεμένα από την εγκατάλειψη, και τα άλλα μισά άπραγα, ή με αγγέλματα περί εξωφρενικών εκπτώσεων, περί «μελλοντικού κλεισίματος λόγω συνταξιοδότησης» και άλλα θλιβερά παρόμοια….

Ταυτόχρονα όμως, ενώ η μνημονιακή πολιτική έπληττε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και δημιουργούσε ένα παρακμιακό σκηνικό στη Φωκίωνος Νέγρη και στη Πατησίων, το παραεμπόριο συνέχιζε ακάθεκτο το δρόμο του : Οι υπαίθριοι λιανοπωλητές μπορούσαν να καταλαμβάνουν τα πεζοδρόμια, να διαθέτουν εμπορεύματα χωρίς αποδείξεις, χωρίς ΦΠΑ ή άλλη επιβάρυνση από την Εφορεία, χωρίς έξοδα για νοίκια, φως ,νερό και τηλέφωνο. Ο ανταγωνισμός με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που διέθεταν παρεμφερή πράγματα - τσάντες, ζώνες, διακοσμητικά αντικείμενα , στοιχεία ένδυσης – ήταν εξαιρετικά άνισος, προς όφελος δηλαδή του παραεμπορίου. Και σε αρκετές περιπτώσεις πρέπει να ήταν καθοριστικός για την τύχη κάποιων μικροεπιχειρήσεων , λόγω της υστέρησης των εσόδων τους σε σχέση με μια κρίσιμη μάζα εισπράξεων επιβίωσης……

Οι «προοδευτικοί» μπορούσαν βεβαίως να προσπερνούν αδιάφοροι τις βολές του παραεμπορίου εναντίον του γηγενούς μικρομεσαίου εμπορίου, όμως την ίδια στιγμή «ο τρίτος άνθρωπος», δηλαδή το μεγαλεμπόριο των αλυσίδων καταστημάτων, έκανε τη δουλειά του : Αξιοποιώντας τους μεν εναντίον των δε, εκκαθαρίζοντας το έδαφος, ανοίγοντας το δρόμο για οιονεί μονοπωλιακές καταστάσεις σε υποσύνολα της αγοράς. Και ενώ η ύφεση εξανεμίζει τις πιθανότητες για οικονομική ανόρθωση, για εξόφληση μέρους του χρέους μέσω της διαχείρισης του οικονομικού πλεονάσματος ή υπεραξίας, η κυβέρνηση σφάζει και μαχαιρώνει ό,τι μπορεί : Σήμερα είναι η δημόσια, αύριο οι ιδιωτικές περιουσίες.
Στην όλη θλιβερή κατάσταση είναι πραγματικά κωμικές οι δηλώσεις διαφόρων παραγόντων της δημόσιας ζωής, καμιά φορά για τη διαφεύγουσα φορολογητέα ύλη, καμιά φορά για το παραεμπόριο. Και καμιά φορά για το ωράριο των καταστημάτων – αυτό βλέπεις φταίει για το χαμηλό τζίρο(!), κατά τη λογική του Περιφερειάρχη κ. Σγουρού : Που πριν ακόμη ανακηρυχθεί επισήμως στο αξίωμά του , βγήκε στο κλαρί υπέρ των μεγαλεμπόρων και υπέρ του σχεδίου των να εξοντώσουν κάθε ενοχλητικό ανταγωνιστή, μέσω της «απελευθέρωσης» του ωραρίου …..