Λε Κορμπυζιέ : «Η πόλη είναι κατάσχεση της φύσης από τον άνθρωπο»...
Στην Κίνα φαίνεται πως η κλασική οικονομική επέκταση με τα φτηνά , μαζικά και χαμηλής ποιότητας προϊόντα , προσεγγίζει το τέλος της. Ειδικά στον οικοδομικό τομέα, αν και η χώρα απέχει πολύ από τη πλήρη κάλυψη των αναγκών της, πολλές νέες κατασκευές διακρίνονται για τις καινοτομίες και την ποιότητά τους. Τελευταία «είσπραξη» αυτής της ωρίμανσης είναι η κινεζική πρωτιά σε ένα διεθνή διαγωνισμό , που είχε θέμα τον σχεδιασμό των γραφείων της Ενεργειακής Εταιρείας Shenzhen.Νικητής του διαγωνισμού αναδείχθηκε η εταιρεία BIG – όνομα και πράμα ! – που σε συνεργασία με τις εταιρείες ARUP και Transsolar οργάνωσαν ένα πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης σε υπό κατασκευή κτίριο ύψους 200 μέτρων, στο κέντρο της κινεζικής πόλης Shenzhen. Το πρόγραμμα των Κινέζων σχεδιαστών αντιμετωπίζει το τροπικό κλίμα της πόλης με τις υψηλές θερμοκρασίες , αφενός με την διαχείριση του περίγυρου του «ουρανοξύστη», και αφετέρου με τη τοποθέτηση και ρύθμιση (πρόσθετων) προσόψεων , που μπορούν να παράγουν μια «ασπίδα σκίασης» για το συνολικό κτίριο και να αποτρέπουν την υπερθέρμανσή του.
Σε πολλές χώρες του κόσμου τα ψηλά κτίρια αναγνωρίζονται ως βασικοί συντελεστές εξοικονόμησης επιφανειακού χώρου. Και γενικότερα η «πολεοδομία των τριών διαστάσεων» , δηλαδή υπέρ αλλά και υπό την επιφάνεια της γης, θεωρείται ότι εξοικονομεί χώρο για τους πεζούς, για το ενδοαστικό και περιαστικό πράσινο, ενώ παράλληλα μικραίνει τις αποστάσεις μεταξύ των χρήσεων και μετατρέπει πολλές από αυτές σε βαδίσιμες. Αντίθετα η διασπορά της πόλης σε μεγάλες εκτάσεις και η δημιουργία δομών «μονοκατοικίας μετά κήπου» ως τις εσχατιές του αστικού ιστού, συνοδεύεται από αντίστοιχες δομές «σκληρής κυκλοφορίας» και προκαλεί χρονοβόρες και ενεργειοβόρες μετακινήσεις – τύπου Λος Άντζελες.
Η κριτική αυτών των αστικών «δυσπλασιών» έχει συμβάλει στην τάση για τη δημιουργία ψηλών κτιρίων και γενικότερα για την αποτροπή της εκτατικής δόμησης. Το CTBUH (Council on Tall Buildings and Human Habitat) είναι ένα από τα δίκτυα μελετητών, θεωρητικών του αστικού χώρου, αρχιτεκτόνων κλπ., που εδρεύει στην Αμερική, εκδίδει το ηλεκτρονικο CTBUH Journal και διοργανώνει τακτικές συναντήσεις για την «καθ’ ύψος» αστική ανάπτυξη. Μια τέτοια συνάντηση με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο Σικάγο, στις 22 και 23 Οκτωβρίου . Μεταξύ των άλλων ομιλητών θα είναι και ο Richard M. Daley, Δήμαρχος του Σικάγο, με θέμα :“
Στην Ελλάδα η εκτατική ανάπτυξη και η αυθόρμητη δημιουργία ενός αστικού συνεχούς γύρω από τον πυρήνα μιας υπό σχηματισμό μεγαπόλης - από την πλατεία Ομονοίας μέχρι την Χαλκίδα και την Κόρινθο ! – έχει υποκινήσει πολύ λίγους προβληματισμούς για την ανάσχεση της πολεοδομικής επέκτασης μέσω των υψηλών κτιρίων. Στην χώρα υπάρχει σαφώς ένα «άδηλο λόμπυ» υπέρ της εκτατικής ανάπτυξης ! Που εκπροσωπείται κυρίως από τα συμφέροντα της έγγειας ιδιοκτησίας, τους μεσίτες γης, τους μικροεργολάβους, τους κατόχους αμφισβητούμενων γαιοτεμαχίων, τους γεωργούς- κτηματίες της περιαστικής ζώνης κλπ., και γενικά όλους όσους έχουν «αντικειμενικά συμφέρον» για τη διατήρηση της υψηλής τιμής της γης , μέσω της αυξημένης ζήτησης οικοπέδων για δόμηση με χαμηλό συντελεστή. Κοντά σε αυτούς έρχονται και άλλα μικρότερα λόμπυ, κυρίως στον τομέα της οδοποιίας, που προσδοκούν τη διαρκή επέκταση των οδικών δικτύων μέσω της επέκτασης του αστικού ιστού...
Από την άλλη όμως πλευρά δεν λείπουν στη χώρα μας και οι απόψεις που υποστηρίζουν την καθ΄ύψος «ανα-δόμηση» των πόλεων, με δεδομένες τις σημερινές τάσεις συγκέντρωσης του πληθυσμού. Εδώ αξιοσημείωτη είναι η συμβολή του www.greekarchitects.gr, όπου ο Αλέξης Βανδώρος και άλλοι συνεργάτες ασχολούνται με διάφορες προτάσεις δημιουργίας υψηλών κτιρίων, στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Και επειδή κάθε παπάς πρέπει να ευλογάει τα γένεια του, ο υποφαινόμενος παραπέμπει κάθε ενδιαφερόμενο για το θέμα σε σχετική συνέντευξή του στο greekarchitects .....
Οι ουρανοξύστες «κύρους», που προβάλλουν την οικονομική επιφάνεια εταιρικών και κατασκευαστικών συγκροτημάτων, δεν απαντούν στην ολότητα των προβλημάτων του αστικού χώρου. Το θέμα του «άριστου ύψους» των πόλεων απαιτεί οπωσδήποτε μια ολιστική προβληματική και δεν επιλύεται με τις άτακτες , γκλαμουροκεντρικές (!) και ιδιοτελείς εφόδους προς τον ουρανό – όπως αυτές που πραγματοποιούνται από τους ανταγωνιζόμενους κατασκευαστές . Εδώ ακριβώς γίνεται σαφής η ανάγκη μιας «αποφετιχοποίησης» των κατασκευών, η επιλογή των "άριστων" υψών και συντελεστών δόμησης , η επικέντρωση στη πολυλειτουργικότητα της πόλης . Και παράλληλα με όλα αυτά μέγα ζητούμενο είναι – και μάλιστα «κοινωνιοψυχολογικό» – η απεξάρτηση των πολιτών από την ουτοπία της ανεξάρτητης μονοκατοικίας και η συνειδητοποίηση της ανάγκης για νέου τύπου οικιστικά κύτταρα , στο νέο ουρμπανιστικό καθεστώς....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου