ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ*, ΠΕΡΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΧΩΡΩΝ

-Δημόσιος Χώρος: το μέγα ζητούμενο.

-Δημόσιος Χώρος, ο «Μεγάλος Ασθενής» στον αστικό ιστό.

Θεωρούμε αφετηριακά ότι ο Δημόσιος Χώρος αποτελεί ζωτικό στοιχείο και η καλή λειτουργία του συνιστά τεράστιο κεφάλαιο εθνικού πλούτου αλλά και θεμελιώδη προϋπόθεση ανάπτυξης του λαού και του Τόπου μας αφενός, λειτουργίας της ίδιας της Δημοκρατίας αφετέρου: σε Ανοιχτούς χώρους Συνεύρεσης.

Αυτομάτως τούτο γεννά το «καθήκον» της προστασίας των ελεύθερων χώρων της Πόλης από τους καταπατητές της Δημόσιας γης. Πόσο μάλλον που οι ελεύθεροι χώροι των Πόλεων (όπως της Αθήνας) χάνονται και κτίζονται. Η γη όμως αυτή ανήκει σε όλους τους κατοίκους οι οποίοι οφείλουμε να την προστατεύσουμε συνεργαζόμενοι μεταξύ μας και με τους εκπροσώπους μας , τόσο στην πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση όσο και στην Περιφέρεια. «Αξιοποίηση» λοιπόν αυτής της γης και μετατροπή της σε κοινόχρηστους χώρους (Πλατείες, πάρκα, άλση, Παιδικές χαρές, ελεύθεροι χώροι εν γένει).Σεβασμός σε – ότι απέμεινε από την – φύση.

«Με ελάχιστες εξαιρέσεις , στην ελληνική πόλη δεν υπάρχουν σχεδιασμένοι δημόσιοι χώροι. Δημόσιοι χώροι είναι τα υπολείμματα του κτισμένου, βασισμένα στην προγραμματική τους πυκνότητα κι όχι στο σχεδιασμό τους. Ιδιοποιημένοι δρόμοι, ασχεδίαστες δημόσιες πλατείες, αστικές παραλίες, λαϊκές αγορές, διαπλατύνσεις δρόμων, «παράξενοι» ασχεδίαστοι χώροι ακατάλληλοι, υπό συμβατικούς όρους, για κοινωνική χρήση, αποτελούν τους δημόσιους χώρους της ελληνικής πόλης».(Γιάννη Αίσωπου, Γιώργου Σημαιοφορίδη : «Η σύγχρονη(ελληνική) πόλη/Μετάπολις 2001», εκδ. Metapolis Press.)

Άλλωστε, οι έχοντες την λογική της Συμμετοχής στην ζωή της Πόλης μέσω : των πολύμορφων, πολυφωνικών Κινημάτων όλων των ειδών : διεκδικητικών, ποιότητας ζωής, περιβαλλοντικών , πολεοδομικών καθώς και καλλιτεχνικών εκφράσεων : Αναζητούμε Χώρους Ανοιχτούς.

Τα ζητήματα των ελεύθερων χώρων, του Δημόσιου χώρου, είναι ζητήματα σχεδιασμού τόσο των πόλεων όσο και των αστικών τους περιφερειών μέχρι επιπέδου εθνικού χώρου. Επομένως σχεδιασμού πολεοδομικής παρέμβασης αφενός, της οικονομίας και κοινωνίας αφετέρου.

"Κοινωνιολογικά, πρέπει να πάρουμε υπόψη μας το γεγονός ότι ήδη ζούμε μόνο στις πόλεις, δηλαδή ανάμεσα σε πέτρες και σε ανθρώπινες σχέσεις."

Μισέλ Σερ, «Το φυσικό Συμβόλαιο», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης　

*Γιώργος Παπαγιαννόπουλος, Αρχιτέκτων – συγγραφέας e-mail: gpapagian@in.gr