ΚΥΠΡΟΣ : Η λευτεριά είναι σχολειό ή «η λύση που θα αντέχει στον χρόνο»

Στις 2 Ιουλίου 1942, στο Λιντίτσε, ένα χωριό δίπλα στην Πράγα, 82 παιδιά δολοφονούνται με δηλητηριώδη αέρια από τους Ναζί. Υποθέτουμε, πως αυτά παραγνωρίζονται επειδή, μετά από πολλά χρόνια, Τσεχία και Σλοβακία πήραν βελούδινο διαζύγιο χωρίς να σπάσει μύτη.

Και προχωρούσα μέσα στη νύχτα χωρίς να γνωρίζω κανένα
κι ούτε κανένας κι ούτε κανένας με γνώριζε με γνώριζε.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ

«Εάν η λύση εμφανίζει προβλήματα στην υλοποίησή της, η Κύπρος θα μπορούσε να μετατραπεί σε Βέλγιο. Με κάποιες δηλ. περιόδους χωρίς κυβέρνηση και κατεύθυνση. Η λειτουργία της, ωστόσο, εντός της ΕΕ και με δεδομένο ότι δεν θα υπάρχουν μεταξύ των δύο κοινοτήτων εδαφικές διαφορές, θα μπορούσε να δώσει χρόνο στους πολιτικούς της να συνεννοηθούν. Σε περίπτωση που αυτό δεν μπορεί να γίνει κατορθωτό, υπάρχει πάντα και η λύση της Τσεχοσλοβακίας και το βελούδινο διαζύγιο Τσεχίας και Σλοβακίας. Και οι δύο χώρες είναι μέλη της ΕΕ, συνεννοούνται μεταξύ τους, εφαρμόζουν τις τέσσερεις βασικές ελευθερίες και όλα αυτά, χωρίς να σπάσει μύτη».

Το πιο πάνω δεν γράφτηκε από κάποιον γνωστό «απορριπτικό», που προτιμά τη διχοτόμηση, που δεν θέλει λύση και όλα τα συναφή. Γράφτηκε από τον Διονύση Διονυσίου, στον Πολίτη της Κυριακής, μια εφημερίδα που καταργεί πράσινες γραμμές με έναν καφέ, που πανηγυρίζει νίκες νεοσουλτάνων και φασιστών ηγετών, που «έλυσε» το Κυπριακό από τον προηγούμενο Απρίλη (μετά την εκλογή Ακιντζί), αν όχι ήδη μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2003.

Κατανοώντας πλήρως τις σκέψεις, όχι όλων, αλλά αυτών που χαριεντίζονται όποτε κάποιος Μποζκίρ μιλήσει για δημοψηφίσματα ή όποτε κάποιος Κέρι πει πως είμαστε κοντά σε «λύση», ο Διονυσίου, καταγράφοντας και τις ανησυχίες για την όποια λύση, αναφέρει ψευδώς ότι οι Ε/κ στην πλειοψηφία τους θέλουν λύση ομοσπονδίας. Από πού προκύπτει αυτό; Από το δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004 άραγε ή από τις κομματικές πεποιθήσεις των πολιτών; Ιδού η απορία.

Τέλος πάντων, το μεμπτό του κειμένου, εκτός από τη φράση που γράψαμε παραπάνω, είναι και η «απλότητα» και η «χαλαρότητα» με την οποίαν εξετάζει τα γεγονότα και τα μελλούμενα (;) ο Διονύσης Διονυσίου. «Αν κρίνουμε από την πρόσφατη ιστορία της Κύπρου», λέει, «η Τουρκία, παρά τις όποιες παρασπονδίες της ΤΜΤ, εφάρμοσε τη συνθήκη της Ζυρίχης. Αυτοί που αμφισβήτησαν ανοικτά τα συμφωνηθέντα ήταν η ελληνοκυπριακή πλευρά το 1963 αλλά και η εγγυήτρια Ελλάδα το 1974 διά του πραξικοπήματος. Στη συνέχεια τα παραβίασε και η Τουρκία διά της εισβολής». Τόσο απλά αντιλαμβάνεται την ιστορία ο κ. Διονυσίου. Η ΤΜΤ έκανε «παρασπονδίες», λοιπόν, ενώ η Τουρκία αμφισβήτησε τη Ζυρίχη μόλις το 1974, σημειώστε.

Εν πάση περιπτώσει, αυτό το οποίο αναδεικνύεται στο εν λόγω άρθρο είναι ότι αυτοί που στελεχώνουν την πλευρά της «λύσης» (από την άλλη είμαστε εμείς, οι απορριπτικοί) δείχνουν ανήμποροι να πείσουν τον λαό ότι η ΔΔΟ (ή το σχέδιο Ανάν με άλλες λέξεις, αν θέλουν) εγγυάται το υποτιθέμενο αδιαίρετο της Κύπρου. Θεωρούν (ο Διονυσίου έχει ηγετικό ρόλο στην πλευρά των acceptionists, αδιαμφισβήτητα) ότι είναι τόσο απλά τα πράγματα, που αν δεν πετύχει η «λύση» θα πάρουμε ένα διαζυγιάκι, σαν την Τσεχία και τη Σλοβακία, «χωρίς να σπάσει μύτη». Θεωρούν επίσης πως είναι μαγκιά και επίδειξη γνώσεων να συγκρίνεις την ημικατεχόμενη Κύπρο με το Βέλγιο (άκου «με κάποιες περιόδους χωρίς κυβέρνηση και κατεύθυνση») ή τη Τσεχοσλοβακία, ενώ αδυνατούν, προφανώς, να συλλάβουν είτε τα σημεία των καιρών είτε τις ανησυχίες των νούσιμων εναπομείναντων Ελληνοκυπρίων είτε την ανυπαρξία σύγκρισης της ΔΔΟ τους με την ομοσπονδία άλλων.

Ο Διονύσης Διονυσίου, πάντα στο κλίμα των ημερών, επιμένει να «δωροδοκεί» τους αναγνώστες του: «Εάν η λύση λειτουργήσει –αν δηλαδή επικρατήσουν οι νουνεχείς σε αυτόν τον τόπο– η Κύπρος μπορεί να γίνει η Σιγκαπούρη ή η Ελβετία της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, έχοντας κατοίκους με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο διεθνώς. Την ίδια στιγμή θα μπορούσε να καταστεί ένα πολιτειακό πολυπολιτισμικό μοντέλο ικανό να προσελκύσει μιμητές στην πολυτάραχη Μέση Ανατολή». Απ’ ό,τι φαίνεται πάντως, προτιμούσε να γράψει το «i will make them an offer they can’t refuse», αλλά παρέμεινε πιστός στην «πολιτική ορθότητα». Ο σύμβουλος έκδοσης του Πολίτη, συνεπαρμένος μάλλον από τις ιαχές του Άιντα (περί δημοψηφίσματος την 26η Μαρτίου), προσπαθεί να πείσει τον κόσμο να ψηφίσει οποιανδήποτε λύση κι αν τεθεί ενώπιόν μας.

Λυπούμαστε ειλικρινά, αλλά κάποιοι δεν φαίνεται να τα ’χουν τετρακόσια. Αποδεικνύονται τόσο αλλοπρόσαλλοι, που από τη μια θυμώνουν με όσους επιφυλάσσονται για τη «λύση» και από την άλλη προτιμούν τη διχοτόμηση (αναφέρεται ξεκάθαρα στο κείμενο), παρά τη δουλειά για μια λύση που πραγματικά θα αντέξει στον χρόνο. Και εν τέλει, «το μήνυμα των πολιτών προς τους διαπραγματευτές» ή στους κάθε λογής «διαμορφωτές της κοινής γνώμης» δεν είναι να γίνει η Κύπρος Βέλγιο, Τσεχοσλοβακία, Σιγκαπούρη ή Ελβετία. Είναι να μπορέσουν επιτέλους να αισθανθούν ελεύθεροι και ασφαλείς, χωρίς βελούδινα διαζύγια, χωρίς οικονομικές εκρήξεις, χωρίς κατ’ ανάγκην τόσο υψηλό βιοτικό επίπεδο, χωρίς κρατίδια και εσωτερικές ιθαγένειες. Να μπορέσουν να βαδίσουν χωρίς αλυσίδες από τη μια άκρη του νησιού στην άλλη. Να μπορέσουν ανεμπόδιστα να μπουν στα σπίτια των γονιών, των παππούδων και των γιαγιάδων τους, έστω κι αν δεν τα ’χουν δει ποτέ. Μπορεί να αντιληφθεί ο Διονύσης Διονυσίου (και άλλοι) πως η ελευθερία είναι πολύ πιο σημαντική από τις εξυπνάδες που πετάει στους αναγνώστες του Πολίτη ή θα συνεχίσει να γράφει «παίζοντας τα χείλη του» και αντιμετωπίζοντας ζητήματα επιβίωσης λες και στοιχηματίζει στο τζόκερ για εκατοστή φορά; Φτάνει…

Αλ. Μιχ.