Η Ριζοσπαστική Πολιτική Οικολογία στη φάση του «Αριστερού» μνημονίου…

  

Η εποχή των μεγάλων αγώνων κατά της  αποικιοποίησης του ευρωπαϊκού Νότου,  κατά των ιμπεριαλιστικών εξορμήσεων  σε χώρες   της «περιφέρειας» όπως η Συρία ή η Ουκρανία, κατά της υπερεκμετάλλευσης και λεηλασίας  της αφρικανικής ηπείρου από  ομίλους εταιρειών , κάνει πολλούς να θεωρούν την ριζοσπαστική  οικολογία  ως  δραστηριότητα πολυτελείας,   πολύ «πρωτοποριακή» για να εισακουσθεί ,  με προτάσεις  «συμπαθητικές» αλλά περιθωριακές στις συνθήκες  των μεγάλων λαϊκών αγώνων.  Ακόμη και η οικολογία που αντιστέκεται στα εγκληματικά σχέδια  των «διατλαντικών συμφωνιών» (ΤΤΙΡ), στην εισβολή των μεταλλαγμένων, στην ιδιωτικοποίηση του γενετικού υλικού της γεωργίας, στην  «ευθανασία» της  ποιοτικής αγροτικής παραγωγής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, φαίνεται   απλή «άρνηση» ,  χωρίς  εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο.

 Από την άλλη πλευρά αυτό που θεωρείται ότι  διασώζεται είναι η πολιτικά ευνουχισμένη οικολογία των τεχνικών και διαχειριστών επιμέρους θεμάτων . Είναι   οι   «Πράσινοι» διεκπεραιωτές πολιτικών θελημάτων,     ετερόφωτοι συνήθως και εξαρτημένοι από τους Γερμανούς Πράσινους , με  απολύτως συντηρητικές θέσεις σε μείζονα ζητήματα για  τη χώρα μας  και τη νέα ευρωπαϊκή κατάσταση . Είναι  οι δυνάμεις που ούτε βλέπουν ούτε υποδεικνύουν κάποια  ριζική διέξοδο από το σύστημα της αλλοτρίωσης, της καταστροφής της φύσης, της καταβύθισης της ποιότητας ζωής :  Οι δυνάμεις  που  συνήθως συναθροίζονται στο «εκσυγχρονιστικό» στρατόπεδο και  που προσαρμόζονται παθητικά  στα δρώμενα της Νέας Τάξης. 

Όμως παρά τις παρεξηγήσεις και παρερμηνείες, παρά την αποδυνάμωση των αγώνων ποιότητας ζωής και την ιδεολογική ένδεια που βιώνει η χώρα μας  σε συνθήκες κυριαρχίας του  οικονομισμού , η ριζοσπαστική οικολογία μπορεί να αναδεικνύει προτάσεις  ανατρεπτικές αλλά και εναλλακτικές. Μπορεί να λειτουργεί όχι σαν «επιτελείο σοφών» αλλά σαν ρεύμα με   διάφορες   συλλογικότητες και ομαδοποιήσεις,   αναδεύοντας συστηματικά και επικαιροποιώντας    θέσεις κατατεθειμένες. Θέσεις  με ιστορική διαδρομή, γειωμένες στη κοινωνία και στα απελευθερωτικά προτάγματά της.

Ενδεικτικά μπορούμε να προσδιορίσουμε κάποιες από αυτές  :

-      -  Είναι η νέου τύπου οικοανάπτυξη, με στοιχεία μεγέθυνσης αλλά και σύμπτυξης της οικονομίας,   αντίστοιχα εκεί όπου επιβάλλουν οι ανάγκες της κοινωνίας.

-        Είναι η  οικονομία «χαμηλών εισροών και χαμηλών εκροών», με περιορισμό της εκμετάλλευσης  παρθένων πρώτων υλών και με ελαχιστοποίηση των αποβλήτων.

Η ανακύκλωση, ανάκτηση, επαναχρησιμοποίηση,  μακροβιότητα των υλικών, συμπορεύεται ή μπορεί να συμπορευθεί με αντίστοιχους  τεχνολογικούς νεωτερισμούς, πολλοί από τους οποίους είναι κατατεθειμένοι και δεν περιμένουν παρά την πολιτική ενεργοποίησή τους.

-        Είναι η επαναξιολόγηση του ΑΕΠ και η υποκατάστασή του από δείκτες «Καθαρής Εγχώριας Ευημερίας» , δηλωτικούς της πραγματικής κοινωνικής κατάστασης , που τέθηκαν  σε πολύχρονες αναζητήσεις και   ευδοκίμησαν στις εγχώριες συζητήσεις, πριν από την περίοδο της κρίσης.

-        Είναι η ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων που προκαλούν προϊόντα και διαδικασίες παραγωγής , μέσα στο μηχανισμό των τιμών.

-        Είναι η «ολιστική»  ενεργειακή πολιτική, με έμφαση στις ήπιες μορφές ενέργειας,   που  μπορεί να είναι συμβατή με τα  οικοσυστήματα,  με την λειτουργική και  αισθητική ποιότητα της φύσης,  με τη λαϊκή πρωτοβουλία και την αποκέντρωση.

-        Είναι οι ήπιες μεταφορές μέσα και έξω από τους πολεοδομικούς σχηματισμούς, ως  δοκιμασμένο  πεδίο πολυετών παρεμβάσεων,  τουλάχιστον από την εποχή που ο Αντρέ Γκορζ αναφερόταν στην «Κοινωνική ιδεολογία του ΙΧ» : Οι πολυλειτουργικές πόλεις των μικρών αποστάσεων, με λιγότερη αυτοκίνηση και ανάδειξη του πεζού σε βασική κυκλοφοριακή μονάδα του αστικού χώρου,  σε συνδυασμό με νέες παρεμβάσεις στον υπαίθριο χώρο απελευθερωμένες από τις συνήθεις εργολαβικές δουλείες και την εμμονή στους αυτοκινητόδρομους εξπρές, για την εξοικονόμηση πόρων, ενέργειας, ασφάλειας, ποιότητας μεταφορών.

-        Είναι o  αγώνας  για μια άλλη διαδρομή της ελληνικής υπαίθρου, σε  αντιπαράθεση με  τις στοχεύσεις του μεγάλου αγροβιομηχανικού κεφαλαίου :  με τη σωτηρία και την αναζωογόνηση  των μικρών οικισμών, με παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, με σύνθετες αγροτουριστικές δομές, με δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης σε ανέργους και υποαπασχολούμενους . Χωρίς   «επιστροφή στον πρωτογονισμό» αλλά με μια  νέου τύπου ποιότητα ζωής και εργασίας , με κοινωνικές και συγκοινωνιακές  διευκολύνσεις,  με εισροές πληροφορίας και επιστημονικών γνώσεων.

-        Είναι η άρνηση της κυριαρχίας του ενσταβλισμένου  τουρισμού (“all inclusive”) προς όφελος του  ποιοτικού τουρισμού . Ο «οικοτουρισμός» ως δοκιμασμένη ιδέα και όχι ως επινόηση μεμονωμένων μελετητών δείχνει ένα δρόμο αποκέντρωσης, διασποράς των τουριστών στο χώρο, δημιουργίας υποδομών προς όφελος επισκεπτών και εγχώριων. Η δημόσια, μη κερδοσκοπική παρέμβαση  –  από κρατικές υπηρεσίες, περιφερειακούς και δημοτικούς φορείς, εθελοντικές κινήσεις, ΜΚΟ – μπορεί εδώ να παίξει  αναζωογονητικό ρόλο, ενάντια στις ολιγοπωλιακές δομές της διεθνούς αγοράς.

-        Είναι η σύγκρουση με τον λαϊκίστικο και  σωβινιστικό  λόγο, με τις «βεβαιότητες» και τα μικροσυμφέροντα που γίνονται συνδετικές ύλες για τον κοινωνικό συντηρητισμό, αλλά  και η σύγκρουση  με το καθεστώς αυθεντίας  που επιχειρεί να εμπεδώσει προς όφελός της μερίδα του πανεπιστημιακού κόσμου, για να έχει προνομιακή θέση     στον   δημόσιο διάλογο.

-         Είναι η πάλη για ένα νέο εθελοντισμό, για  υγιείς μη–κυβερνητικές οργανώσεις, που δεν παρέχουν στα μέλη τους   απλή εργασιοθεραπεία ή  «ευχάριστη απασχόληση» στον ελεύθερο χρόνο  , αλλά επιτελούν  θετικό ρόλο σε ένα κόσμο όπου το αίτημα της πλήρους απασχόλησης έχει εγκαταλειφθεί. Όπου ο λεγόμενος τρίτος τομέας – πέραν του κράτους και της αγοράς -  μπορεί να απορροφήσει μέρος τουλάχιστον της υποαπασχόλησης και να αλλάξει τους συσχετισμούς εργασίας –εργοδοσίας, παράγοντας προϊόντα και υπηρεσίες άμεσα χρήσιμες για την κοινωνία...

‘Όμως εδώ και τώρα, στην Ελλάδα του Γ Μνημονίου και των «Αριστερών Μυγχάουζεν» , ο χρόνος τρέχει : Και οι ριζοσπάστες οικολόγοι  πρέπει να συνταχθούν αποφασιστικά  με τις δυνάμεις που θέλουν να δώσουν στο  ΟΧΙ της 5^ης Ιουλίου βάθος και διάρκεια. Πράγμα που  σημαίνει ρήξη με την ευρωζώνη, επανασυσπείρωση της μεγάλης δημοκρατικής πλειοψηφίας του λαού, στήριξη στην ενδογενή παραγωγή της χώρας ,  μεγάλες δόσεις πατριωτικού-συμμετοχικού  πνεύματος και αποφασιστικότητας. Που σημαίνει  άμεση ενεργοποίηση αμεσοδημοκρατικών θεσμίσεων ή δρομολόγηση συνταγματικών αλλαγών προς αυτή την κατεύθυνση,  χωρίς φλυαρίες και γενικότητες.

Ο αγώνας του Ελληνικού λαού μπορεί να εμπνεύσει και άλλες μαχόμενες συλλογικότητες στον κόσμο, συμβάλλοντας σε ένα κριτικό ευρωπαϊσμό,  αντίθετο στον   αποκλεισμό της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Συμβάλλοντας  σε ένα  νέο οικουμενικό πνεύμα στη θέση της υπαρκτής παγκοσμιοποίησης, που καταδυναστεύει ή ξεριζώνει   πληθυσμούς από τον εθνικό  τους χώρο , κάνοντας  δυσδιάκριτα τα όρια προσφυγιάς και οικονομικής μετανάστευσης.

Ο λαός του 61% μαζί με όσους παραπλανήθηκαν ή πτοήθηκαν ή αντέδρασαν με την αποχή, δεν είναι μικρή δύναμη. Και οι άνθρωποι που υπηρέτησαν και υπηρετούν την υπόθεση της οικολογίας, που ενεργοποιούνται στους χώρους της γνώσης,  του πολιτισμού, της φυσιολατρίας, της τοπικής ανάπτυξης,  των αντιστάσεων σε περιβαλλοντοκτόνες πρακτικές, δεν είναι λίγοι. Αυτοί οι άνθρωποι, εδώ και τώρα, μπορούν να δώσουν ένα νέο ΟΧΙ στην καταβύθιση εισοδημάτων, προνοιακών παροχών, ποιότητας ζωής. Να αντιταχθούν  στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και  στους χρυσοδάκτυλους καταστροφείς τοπικών κοινωνιών.

   «Άνδρες γαρ πόλις» - λέει ο Περικλής στον «Επιτάφιό» του : Οι Έλληνες  - άνδρες και γυναίκες - είναι η  Ελλάδα  που καταστρέφεται, που πρέπει να σώσουμε  για να σωθούμε κι εμείς

ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΕΣ