Σε μια αξιοσημείωτη ανακοίνωσή τους οι Οικολόγοι Πράσινοι (ΟΠ) επανέρχονται σχετικά με το θέμα της συναίνεσης του ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ όσον αφορά την κατασκευή νέας λιγνιτικής μονάδας στην περιοχή Πτολεμαϊδας.
Ως μέλος του ΕΚΜ και ως άτομο κάνω τις εξής παρατηρήσεις επί του δευτέρου κειμένου των ΟΠ, το οποίο και παραθέτω συνολικά στο κάτω μέρος :
1.Τα λόμπυ, συμπεριλαμβανομένου του λιγνιτικού, του αιολικού, των κατασκευαστών μεγα-φραγμάτων κ.ά, όντως λυμαίνονται την ενεργειακή σκηνή της χώρας και χρήζουν αντιμετώπισης. Κάθε μεγάλος πολιτικός οργανισμός οφείλει να ελέγχει την συνολική ενεργειακή δοσολογία, συναρτήσει των άμεσων και των μακροπρόθεσμων αναγκών και μετά από συνεκτίμηση των στοιχείων ποιότητας ζωής, βιοποικιλότητας, τοπίου κλπ. Όμως στη προκειμένη περίπτωση δε βλέπω κάποιο ατόπημα του ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ, σε σχέση με μια ολότητα θέσεων και ιδιαίτερα αποφάσεων - που βρίσκονται σε κατάσταση εκκρεμότητας εν όψει πιθανού κυβερνητικού του ρόλου. Οι ΟΠ, που δεν είναι κι αυτοί υπέρ της άμεσης έξωσης του λιγνίτη από την εγχώρια παραγωγή, απλώς προτρέχουν.
2. Τα μεταλλευτικά δικαιώματα που πρέπει να πληρώνει η ΔΕΗ πειθαρχούν προφανώς στη λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει» (ή ο «ρυπαινόμενος πληρώνεται»). Η αντιπαράθεση ασφαλιστικών ταμείων και τοπικών κοινωνιών ως αποδεκτών δικαιωμάτων είναι άστοχη, δεδομένου ότι η διαμεσολάβηση των ασφαλιστικών ταμείων μπορεί να οδηγήσει στην υλοποίηση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και μάλιστα σε μια καλύτερη διανομή του αντισταθμιστικού οφέλους (μεταλλευτικά δικαιώματα δηλ.) μεταξύ βραχυχρονίως και μακροχρονίως θιγομένων από τα μεταλλεία.
3.Η «ακριβή κιλοβατώρα» είναι ένα μέσο άμεσης εφαρμογής της αρχής ο ρυπαίνων πληρώνει , όμως η Πολιτεία έχει και άλλα μέσα «κύρωσης» εις βάρος του ρυπαίνοντος, που δεν έχουν ως παράπλευρη απώλεια τη μείωση των λαϊκών εισοδημάτων…
4.Δεν θέλω να σχολιάσω την «λογιστική» των ΟΠ όσον αφορά την απαγκίστρωση από τη λιγνιτική εποχή, ούτε φυσικά την ακρίβεια των αριθμών και στοχεύσεων που επικαλείται (π.χ 3000 θέσεις εργασίας). Οι αριθμοί κάποτε ενισχύουν την πολιτική αξιοπιστία των υποστηρικτών τους, αλλά κάποτε είναι και μέτρο μιας διάθεσης για εντυπωσιασμό χωρίς επαρκή τεκμηρίωση.
5. Ας μην ανησυχούν οι ΟΠ για τη δύσκολη θέση της «οικολογικής συνιστώσας» του ΣΥΡΙΖΑ/ΕΚΜ, και καλύτερα ας ασχολούνται με την οικολογική συνισταμένη του, που εκδηλώνεται με πληθώρα δράσεων. Συμφωνώ πάντως ότι η εκατέρωθεν φιλική διάθεση, ευγένεια και εποικοδομητική αντιπαράθεση, κάνει καλό σε όλους μας.
AKOΛΟΥΘΕΙ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΠ
Νέα ανακοίνωση των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ (Δυτ. Μακεδονίας) για τον ΣΥΡΙΖΑ και τις νέες μονάδες της ΔΕΗ, με αναφορά στις εναλλακτικές λύσεις.
Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ τάσσεται υπέρ της κατασκευής της νέας μονάδας «Πτολεμαίδα 5» της ΔΕΗ. Βάζει έτσι οριστικό τέλος στις αυταπάτες όσων είχαν πιστέψει ότι η αξιωματική αντιπολίτευση θα εναντιώνονταν στο λιγνιτικό λόμπυ της ΔΕΗ και στο πολιτικο-συνδικαλιστικό κατεστημένο της Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο στήριξε επί δεκαετίες τη μονοκαλλιέργεια του λιγνίτη.
Μια δεύτερη ανάγνωση της ανακοίνωσης δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ δεν κράτησε ούτε τα προσχήματα. Δεν έκρινε σκόπιμο να αναφέρει – έστω - μερικές ενστάσεις και εναλλακτικές, όπως :
την ανάγκη σημαντικής μείωσης του λιγνίτη στο ενεργειακό μίγμα καυσίμου. (Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ βρίσκεται στο κατώφλι της εξουσίας δεν έχει ακόμη ανακοινώσει ποια θα είναι τα ποσοστά λιγνίτη / φυσικού αερίου / ΑΠΕ κλπ με βάση το ενεργειακό του πρόγραμμα)
τα μεταλλευτικά δικαιώματα που θα έπρεπε να πληρώνει η ΔΕΗ. Σε ποιον θα αποδίδονται, εφόσον θεσμοθετηθούν ; Στα ασφαλιστικά ταμεία, όπως μας είπε προεκλογικά ο κ. Τσίπρας, ή στις τοπικές κοινωνίες για τη μεταλιγνιτική περίοδο και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας ; (Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ και σε αυτή την ερώτηση μας εκκρεμεί από τον Ιούνιο του 2012 !).
το περιβαλλοντικό (εξωτερικό) κόστος του λιγνίτη που διπλασιάζει το συμβατικό του κόστος και καταρρίπτει το μύθο του «φτηνού λιγνίτη». Είναι υπέρ της ισχύουσας πολιτικής της φτηνής κιλοβατώρας, η οποία πριμοδοτεί κρυφά την ημι-ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΔΕΗ και φορτώνει το κόστος καταστροφής των νερών, των εδαφών και της υγείας στις τοπικές κοινωνίες ? Θα καθιερώσει το περιβαλλοντικό κόστος ο ΣΥΡΙΖΑ αν έλθει στα πράγματα, ώστε να γίνεται δίκαια η κοστολογική σύγκριση του λιγνίτη με τις ΑΠΕ και να βρεθούν πρόσθετοι πόροι για την έξοδο της περιοχής μας από το τούνελ ;
Ανεξάρτητα πάντως με το αν είναι κανείς υπέρ ή κατά των νέων λιγνιτικών μονάδων θα πρέπει ΟΛΟΙ μας να συμφωνήσουμε στο εξής: Τα Λιγνιτικά Κέντρα της χώρας στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη χρειάζονται ένα 20ετές πράσινο σχέδιο μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή, με καθορισμό του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εξαντλημένων ορυχείων (επαναπόδοση σε Πολιτεία – ΟΤΑ), με έργα ανάταξης των διαβρωμένων εδαφών, χωροθέτησης νέων παραγωγικών δραστηριοτήτων, καθώς και ειδικών τουριστικών προορισμών (βιομηχανικός τουρισμός, «εργοστάσια» νέων τοπίων κλπ). Για το σκοπό αυτό θα χρειαστεί διεθνής διαγωνισμός που θα αξιοποιεί την παγκόσμια εμπειρία (βλ. τα «θαύματα» στα παλιά ανθρακωρυχεία της Λουσατίας, Φλάνδρας, κλπ), καθώς και ανάλογη χρηματοδότηση.
Υπενθυμίζουμε εδώ τη γνωστή πρόταση μας για τη δημιουργία 3000 πράσινων θέσεων εργασίας (όσων δηλ. δίνουν 6 μονάδες της ΔΕΗ με τα ορυχεία τους).
Η χρηματοδότηση μπορεί να προέλθει: 1) από τον τριπλασιασμό του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης (3Χ20=60 εκ. περίπου), που είναι καθηλωμένος στο 0,4%, όταν το αντίστοιχο τέλος ΑΠΕ είναι 2,7% !. 2) Από τη θεσμοθέτηση του τέλους στερεών καυσίμων ύψους περίπου 110 εκ. 3) Από το περιβαλλοντικό κόστος του λιγνίτη, που μπορεί μερικώς να διεκδικηθεί 4) Από προγράμματα ανάπλασης περιοχών με παλιά ορυχεία, όπως παλιότερα το Rechar κ.α.
Αυτά πρεσβεύουμε ως Οικολόγοι Πράσινοι, χωρίς να υποστηρίζουμε – όπως μας συκοφαντούν - ότι πρέπει να κλείσουν οι μονάδες και τα ορυχεία της ΔΕΗ αύριο. Ο λιγνίτης θα παραμείνει στο ενεργειακό μίγμα της χώρας μέχρι το 2040, αλλά με δραστική μείωση που θα τον κατεβάσει από το 50 % στο 10%, με αντίστοιχη αύξηση των ΑΠΕ. Πιθανόν στο διάστημα αυτό να χρειαστεί η αντικατάσταση μερικών μονάδων που «δεν πάνε άλλο». Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει δεκτό, αν δεν συνδεθεί ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΑ με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, δηλ. με μια βιώσιμη μακρόπνοη διέξοδο της περιοχής, με αντισταθμιστικά οφέλη και χρηματοδοτικά εργαλεία, με σφικτές διαδικασίες και καθορισμένους ρόλους της Πολιτείας, της Αυτοδιοίκησης, της ΔΕΗ και των ιδιωτών.
Εκείνο που συνήθως συμβαίνει είναι ότι οι λάτρεις του λιγνίτη (τοπικοί άρχοντες, συνδικαλιστές και κόμματα παλιάς κοπής) προτάσσουν κάθε φορά ως αίτημα αιχμής το «επείγον», δηλαδή τις νέες μονάδες, και «ξεχνούν» ή παραπέμπουν στις καλένδες όλο το υπόλοιπο πακέτο μέτρων για το άλμα της περιοχής στο μέλλον.
Υπό αυτές τις συνθήκες συνεχίζουμε να λέμε ΟΧΙ σε μια πολιτική που σπέρνει κάθε τόσο νέες καμινάδες και ορυχεία στη Δυτική Μακεδονία, αντιμετωπίζοντάς την σαν την «πρίζα» της χώρας.
Είναι σαφές ότι οι εξελίξεις αυτές, εκτός των άλλων, φέρνουν σε δυσχερή θέση την Οικολογική Συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ και μειώνουν την εμβέλεια της, γεγονός καθόλου ευχάριστο για όλους μας.
Έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι η οικολογία δεν είναι αποκλειστικότητα και ιδιοκτησία κανενός, ούτε των Οικολόγων Πράσινων. Μας ενδιαφέρει συνεπώς η συστράτευση όλων των δυνάμεων που εναντιώνονται στο βρώμικο ενεργειακό μοντέλο της χώρας και στην καταστροφή του κλίματος. Σε αυτό τον αγώνα κανείς δεν περισσεύει. Απλώνουμε χέρι συνεργασίας (κεντρικά και τοπικά) σε αυτές τις δυνάμεις της οικολογίας που συγκλίνουν στην ΠΡΑΞΗ, πέρα από κομματικές περιχαρακώσεις και αποφάσεις των κομματικών επιτελείων.
ΥΓ. Είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο με το ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, αν και τον υπονομεύουν οι αλαζονικές εξάρσεις του βουλευτή κ. Αθ. Πετράκου, ο οποίος «μας καλεί να μάθουμε Φυσική Γυμνασίου», ενώ ο ίδιος θα έπρεπε να παρακολουθήσει μαθήματα πολιτικού πολιτισμού.
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Πληροφ. Λ. Τσικριτζής
7-3-2013