Β.ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΦΟΙΝΙΚΟΔΕΝΤΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

Σε ένα άρθρο του Γεωπόνου Νίκου Θυμάκη για τον «Φοίνικα του Θεοφράστου», μαθαίνει κανείς ότι στην αρχαιότητα ίσχυε κάτι που ισχύει και σήμερα: Ότι δηλαδή το φυτό αυτό ήταν δηλωτικό πολυτέλειας και χλιδής….Ακόμη ότι ο «πατέρας της Βοτανικής» Θεόφραστος(372 – 287 π. Χ.), έκανε δέκα τουλάχιστον αναφορές για τον κρητικό φοίνικα στο έργο του, πράγμα που είχε σαν αποτέλεσμα τη χρήση του ονόματός του για την ονοματοδότηση του συγκεκριμένου είδους στα λατινικά : Phoenix theophrastii ...

Στη δεκαετία του 1980, επί Δημαρχίας Έβερτ στην Αθήνα, κάποιοι είχαν επιχειρήσει να αντιμετωπίσουν την υστέρηση της πόλης σε πράσινο και αισθητική με τις φυτεύσεις φοινίκων.. Τότε, σύμφωνα με ένα δημοσίευμα εφημερίδας, λέγονταν ότι ο Δήμος Αθηναίων εισήγαγε ετοιματζήδικους φοίνικες οι οποίοι στοίχιζαν – συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης, κηπουρικής επιμέλειας και «συντήρησης» από ειδικούς – ούτε λίγο ούτε πολύ 700.000 δραχμές !

Δεν ξέρω αν όντως καταβάλλονταν 700 χιλιάρικα κατά κεφαλήν φοίνικα «τω καιρώ εκείνω», το σίγουρο όμως είναι ότι οι φυτεύσεις στο σύνολό τους χαρακτηρίζονταν από μια συμπλεγματική και «εξωτικιστική» διάθεση : Οι δήμαρχοι έβαζαν ταχυαυξείς λεύκες στα αθηναϊκά προάστια για γρήγορο πράσινο ή για να φαντασιώνουν οι πολίτες μεσευρωπαϊκές καταστάσεις , ενώ ανάλογα και οι διάφοροι παράγοντες δημοσίων υπηρεσιών φρόντιζαν να εγκαθιστούν πλατάνια σε απίθανα ξηροθερμικά μικροπεριβάλλοντα - όρα περίπτωση Α Νεκροταφείου ή νησίδων της μαραθωνίου διαδρομής, την περίοδο προ των Ολυμπιακών αγώνων…Δεν πρόκειται να ξεχάσω μια συζήτηση στον ΡΣ 984 το 1998, όταν ως υποψήφιος με τη «Συμπαράταξη για την Αθήνα» (ΚΚΕ,Αυδής-Οικολόγοι) θέλησα να υποστηρίξω κάποιες ορθολογικές φυτεύσεις αγριελιάς, που είχαν γίνει στις νησίδες κεντρικών δρόμων της Αθήνας επί Δημαρχίας Μπέη , κάνοντας με αυτό το τρόπο και μια «φιλοφρόνηση» στον αντίπαλό μας συνδυασμό : Έ λοιπόν, ο αντίπαλος στη ραδιοφωνική συζήτηση, ούτε καν το πήρε χαμπάρι !
Μεταγενέστερα η κατάσταση έγινε ακόμη πιο αφόρητη και μπανάλ με τις κηποτεχνικές επιλογές των πλουσίων, με τους φοίνικες που έρχονταν σούμπιτοι από φυτώρια , με τις ιτιές τις κλαίουσες και το γκαζόν – έτσι, για το «θεαθήναι» και «επιδειχθείναι». Φυσικά η έξωση της εγχώριας χλωρίδας από τις δημοτικές, κρατικές και ιδιωτικές πρακτικές, εκτός του ότι έφερε την εξάλειψη των παλιών «παραγωγικών» φυτεύσεων με οπωροφόρα κλπ., είχε σοβαρές συνέπειες στην κατανάλωση υδάτων. Κι ακόμη είχε συνέπειες στη ζήτηση «ειδικών κηποτεχνικών υπηρεσιών», για τη διατήρηση των ξενικών ειδών μέσα σε χωρικές θερμοκοιτίδες – ζήτηση προερχόμενη από διάφορους «ματσωμένους» που είχαν μόνο οπτική σχέση με το πράσινο και που συχνά ξόδευαν χρήματα έτσι, για να μη τους περάσουν για παρακατιανούς….

Τελικά με τον Α ή Β τρόπο οι φοίνικες διαδόθηκαν στον χώρο της Αττικής, μέχρι που το λεγόμενο «κόκκινο σκαθάρι» βγήκε παγανιά καταστρέφοντας αναρίθμητα δένδρα και προκαλώντας μια τεράστια συζήτηση στο χώρο των ειδικών. Μόνο στον «γεωπονικό» διαδικτυακό τόπο PEEGEP, που παρακολουθώ όσο μου επιτρέπουν οι γνώσεις μου, υπήρξαν εκατοντάδες παρεμβάσεις και συμβολές για την ασθένεια των φοινίκων .Στο ζήτημα αυτό αναφέρθηκε πρόσφατα και ο ανεξάρτητος βουλευτής Αττικής Βασίλης Οικονόμου, σε ερώτηση που κατέθεσε προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.


Κύριοι Υπουργοί,

Ήδη από το 2008 ζητάμε μέσω του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Αρ. Πρωτ. 7484/28.02.08 και 1412/15.07.08) να υιοθετηθούν όλα τα μέτρα που συστήνει η επιστημονική κοινότητα για την προστασία των φοινικόδεντρων της Αττικής, τα οποία καταστρέφονται από το λεγόμενο κόκκινο σκαθάρι. Μέχρι σήμερα και παρά το γεγονός ότι και η ΕΕ με την απόφαση 467/2007ΕΕ ορίζει ρητά ότι πρέπει να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα κατά του ρυγχοφόρου που αποτελεί «έντομο καραντίνας», ωστόσο η μόνη ενέργεια που φαίνεται να έχει υιοθετηθεί είναι η μετακύλιση ευθυνών μεταξύ των αρμοδίων. Σήμερα ενώ η απειλή του κόκκινου σκαθαριού δεν έχει αντιμετωπιστεί, έναν νέο έντομο η πεταλούδα παϊσαντίσια προσβάλλει τα φοινικόδεντρα της Αττικής και των άλλων περιοχών της χώρας μας όπου υπάρχουν φοινικόδεντρα. Η είσοδος και αυτού του φονικού για τα φοινικόδεντρα εντόμου από την Λατινική Αμερική αποδεικνύει ότι στην χώρα μας δεν υπάρχει αποτελεσματική πολιτική προστασίας των φοινικόδεντρων καθώς μια τέτοια προστατευτική πολιτική θα επέβαλε μεταξύ άλλων και αυστηρούς κανόνες στην εισαγωγή των φυτών.
Κατόπιν όλων αυτών,
Ερωτάστε:
1. Σε ποιες ενέργειες θα προβείτε προκειμένου να προστατέψετε ειδικά τα φοινικόδεντρα του Καλάμου και του Ωρωπού για την Αττική;
2. Πότε θα εφαρμόσετε την απόφαση 467/2007ΕΕ για την αντιμετώπιση του κόκκινου σκαθαριού;
3. Υπάρχει σχέδιο για την αποτελεσματική προστασία των φοινικόδεντρων της χώρας σύμφωνα με τα όσα συστήνει η επιστημονική κοινότητα;
4. Σκοπεύετε να απαγορεύσετε την εισαγωγή φοινικοειδών από περιοχές που έχουν προσβληθεί από τα δύο επικίνδυνα έντομα;