της Νάντιας Βαλαβάνη
Ήταν μετά τη δικτατορία που
γνώρισα κατά μόνας σχεδόν όλους τους εξαιρετικούς νεαρούς ανθρώπους που
απάρτιζαν την “παρέα της Πλατείας Μαβίλη” δίπλα στην Αμερικάνικη
Πρεσβεία, μέσα απ' την οποία οικοδομήθηκε σημαντικό μέρος
της παράνομης Οργάνωσης Σπουδάζουσας της ΚΝΕ.
Μέσα
στη δικτατορία ήρθα σ' επαφή μόνο με τρεις. Ο πρώτος
απ' αυτούς, ο τότε φοιτητής Οδοντιατρικής Γιάννης Κοροβέσης,
έχοντας περάσει στην παρανομία μετά το Πολυτεχνείο βρέθηκε στην ευθύνη της
δικής μου οργάνωσης – ένα 3μελές “γραφείο” της ΚΝΕ, στο οποίο ήμουν Γραμματέας,
που κρατούσε ένα 20μελές κλιμάκιο της Αντι-ΕΦΕΕ – προκειμένου να τον
“κρύψουμε”: Κανόνισα να μείνει στη φοιτητική γκαρσονιέρα της συμμαθήτριας μου
στο Α' Γυμνάσιο Ηρακλείου, σήμερα ψυχολόγου Καίτης Κανακάκη, που δεν ήταν καν
οργανωμένη, αλλά μόνο φίλη της Αντι-ΕΦΕΕ – κι απ' αυτή τη
“συγκατοίκηση” ξεκίνησε η μακριά περιπλάνηση του Γιάννη σε σπίτια πρόθυμα να
μοιραστούν τον κίνδυνο προσφέροντας του καταφύγιο επί πολλούς μήνες μέχρι τον
Ιούλιο της επόμενης χρονιάς και την κατάρρευση του χουντικού καθεστώτος. Το
όνομα του – τότε φοιτητή ιατρικής – Δημήτρη Τσοπανίδη το πρωτάκουσα στην
απομόνωση της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών στη Μεσογείων μετά το “χτύπημα του
Φλεβάρη” του '74 ενάντια στο ΚΚΕ και στην ΚΝΕ, καθώς ήταν ένας
απ' τους 150 συλληφθέντες, και τον πρωτοσυνάντησα όταν
απελευθερωθήκαμε από τις Φυλακές Κορυδαλλού στις 26 Ιουλίου 1974 οι 35 που
είχαμε παραπεμφθεί τελικά για δίκη στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών. Και βέβαια
δεν είχα ιδέα ότι η Ιωάννα Καρυστιάνη ήταν μέλος της “παρέας
της Πλατείας Μαβίλη”: Όταν πρωτοσυναντηθήκαμε, αρχές 1973, ήταν ήδη Πρόεδρος
της Φοιτητικής Ένωσης Κρητών, και η “Πασιονάρια” του ελληνικού φοιτητικού
κινήματος.
Με
την ίδια την ψυχή και μέντορα της “παρέας”, τον “γιατρό” - όπως ήταν γνωστός ο
ψυχίατρος Νίκος Βουλγαρίδης - δεν είχα άλλες σχέσεις πέρα από ένα “γεια-χαρά”.
Περάσανε πολλά χρόνια για να μάθω τον ιδιαίτερο ρόλο που είχε παίξει
κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Στο μεταξύ εκείνος και, την ίδια περίοδο
λίγο-πολύ - κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας που κλείνει στο τέλος αυτής της
χρονιάς - το ένα τρίτο των γνωστών μελών της “παρέας”, συμπεριλαμβανομένου και
του χαρισματικού Γραμματέα της Οργάνωσης Σπουδάζουσας της ΚΝΕ κατά τα τελευταία
χρόνια της δικτατορίας Κώστα Τζιαντζή, είχαν φύγει πρόωρα.
Το αμέσως προηγούμενο διάστημα κι εν μέσω πανδημίας ο οδοντίατρος Ναπολέων Ροντογιάννης, μέλος της “παρέας της Πλατείας Μαβίλη” και δημιουργός περισσότερων από 3.500 ντοκιμαντέρ, αποφάσισε να κάνει ένα μικρό άθλο: Να προλάβει να καταγράψει όσα κάποια απ' τα μέλη της “παρέας της Πλατείας Μαβίλη” μπορούσαν ή ήθελαν να διηγηθούν. Κι αυτό έγινε δυνατόν να γίνει χωρίς αλληλοκαλύψεις, με ένα ρέοντα αφηγηματικό λόγο καθώς χωρίς οποιαδήποτε προσυννενόηση ο ένας συμπληρώνει τον άλλο, σε μια αφήγηση που διαπερνά η ιστορία του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος και των κορυφαίων σταθμών του, των δυο καταλήψεων της Νομικής και του Πολυτεχνείου, για να διασταυρωθεί με την προσωπικότητα και το ρόλο του “γιατρού” και τις προσωπικές τύχες κάποιων απ' τους δημιουργούς αυτών των γεγονότων – σε τελευταία ανάλυση, με τις προσωπικές τύχες του καθένα μας. Έτσι γεννήθηκε η, ανοιχτή ακόμα και σε άλλους αφηγητές, σειρά σύντομων ντοκιμαντέρ “Η Πλατεία Μαβίλη διηγείται...”
Ένα
Σαββατοκύριακο πριν απ' αυτή την “περίεργη” 46η Επέτειο του
Πολυτεχνείου, σας προτείνω ν' αφιερώσετε λίγο χρόνο γι' αυτή την
άγνωστη πτυχή της ιστορικής περιόδου. Στο κάτω-κάτω, πέρα από ένα σημαντικό
μέρος της παράνομης καθοδήγησης της ΚΝΕ της περιόδου και της “νόμιμης”
καθοδήγησης των Τοπικών Σπουδαστικών Συλλόγων, η “παρέα της Πλατείας Μαβίλη”
“έδωσε” και δυο μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής του Πολυτεχνείου, τον Γιάννη
Κοροβέση και τον Κίμωνα Αναστασιάδη, που μιλούν σε δυο απ' τα
δεκατρία σύντομα νοκιμαντέρ. Ελάχιστα γνωστό είναι επίσης ότι ο δεύτερος είναι
εκείνος που έφερε κι εγκατάστησε μέσα στο Πολυτεχνείο την Πέμπτη, 15 Νοεμβρίου
1973, έναν έτοιμο ραδιοφωνικό σταθμό-”δωρεά” στον αγώνα μιας αντιπροσωπείας
ηλεκτρονικών ειδών – την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για να
προκύψει το έπος και ο ρόλος που έπαιξε για την εξέγερση ο Ραδιοφωνικός Σταθμός
του Πολυτεχνείου!
https://www.youtube.com/playlist?list=PLSO-mosAjWTuHVilRM4MQTqQ_442ysONx
Αθήνα, 14/11/2020
Νάντια Βαλαβάνη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου