Η στάση της Αθήνας : Υποταγή ή ανόρθωση

του Κώστα Μαυρίδη

Αρχές του 2020, τουρκικό ερευνητικό σκάφος παραβίαζε ελληνικά χωρικά ύδατα και κυριαρχικά δικαιώματα. Η Αθήνα έσπευσε τότε να το αποδώσει στις άσχημες καιρικές συνθήκες και  σε άλλα … ελαφρυντικά π.χ.  «το σκάφος δεν συνοδευόταν από πολεμικά πλοία». Παρά τις διακηρύξεις περί παρεμπόδισής του, το τουρκικό σκάφος εισήλθε στη θαλάσσια περιοχή του Καστελλόριζου.  Η Τουρκία δοκίμαζε για άλλη μια φορά τις αντιστάσεις της Ελλάδας και στην Αθήνα περιορίστηκαν να … παρακολουθούν στενά, ως συνήθως. Τότε, καταλήγαμε σε άρθρο ως εξής: «Η στάση της Αθήνας “εξασφάλισε” ότι η Τουρκία θα επανέλθει δριμύτερη. Η τουρκική επεκτατικότητα προχωρεί βήμα-βήμα, ωθώντας τον Ελληνισμό σε ανάλογη υποχώρηση. Η Αθήνα έχασε την ευκαιρία να αποκτήσει αξιοπιστία και προδιέγραψε την επόμενη τουρκική επιθετική ενέργεια.»

Η ιστορία των τουρκικών παραβιάσεων έχει βάθος δεκαετιών. Άρχισαν  το 1964 με μερικές εναέριες παραβιάσεις, που το 1975 έγιναν τουρκικό αίτημα περιορισμού του ελληνικού εθνικού  εναέριου χώρου.

Σταδιακά αναβαθμίστηκαν με συχνότερη τουρκική παρουσία εντός εναέριου και θαλάσσιου εθνικού χώρου και με σποραδικές στρατιωτικές ασκήσεις, μέχρι που έγιναν καθημερινότητα και με υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά. Σήμερα, η Τουρκία παραβιάζει ωμά την διεθνώς αναγνωρισμένη Κυπριακή ΑΟΖ, προανήγγειλε εισβολή νοτίως της Κρήτης υπερφαλαγγίζοντας το Καστελλόριζο και στην Αθήνα διαβουλεύονται…  Η Τουρκία πιέζει συνεχώς το πεδίο «ανοχής» της Ελλάδας, που έγινε διάτρητο, χωρίς ποτέ η Αθήνα να θέσει κόκκινες γραμμές απέναντι στην μόνιμα διεκδικούσα Τουρκία. 

Η στάση του Ελληνισμού απέναντι στην Τουρκία απαιτεί ειλικρίνεια. Η κατευναστική πολιτική στηρίχτηκε σε δύο κύρια επιχειρήματα. Πρώτον, κάθε φορά επικρατούσε σημαντικός λόγος για … «σύνεση» (π.χ. η Κύπρος, η οικονομία, η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας). Δεύτερον, υπήρχε προσδοκία ότι στο μέλλον κάποιος τρίτος θα προστρέξει να μας σώσει π.χ. ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ρωσία, ΕΕ, Ισραήλ... Φυσικά, οι συνεργασίες και συμμαχίες συμβάλλουν σημαντικά, αλλά δεν αποτελούν καθοριστική παράμετρο. Επιπλέον, η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα δεν έχουν περισσότερα να δώσουν. Ενόσω δεν αποφασίζουμε να προασπιστούμε κόκκινες γραμμές, θα υποχωρούμε μπροστά στην απειλή σύρραξης. Έτσι, έφτασε η Τουρκία γύρω από την Κύπρο και νοτίως της Κρήτης, υπερφαλαγγίζοντας κατοικημένα ελληνικά νησιά και όχι απλά βραχονησίδες. 

Σοβαρά ατοπήματα δεκαετιών, εξέθρεψαν μια φοβία, που δυστυχώς παραχώρησε πλεονέκτημα κινήσεων στην Τουρκία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η διορατική πρόταση  του Προέδρου Τ. Παπαδόπουλου για ρύθμιση ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου, έμεινε χωρίς ανταπόκριση με τον θαλάσσιο χώρο «ανοιχτό» στην Τουρκία.  Απέναντι στην τουρκική επεκτατικότητα, το διεθνές δίκαιο είναι σημαντικό, αλλά δεν σώζει. Η στάση της Αθήνας κρίνει το μέλλον του Ελληνισμού και η ανόρθωση απαιτεί ανάλογη πολιτική.