Η απαγόρευση των λέξεων

Του Γιώργου Παπαγιαννόπουλου

Απαγόρευση των λέξεων… ανάλογη της …ποτοαπαγόρευσης (!) στις ΗΠΑ του Μεσοπολέμου. Τούτη η σύγχρονη απαγόρευση δεν έχει αναλογίες προηγούμενων αιώνων, όπως η μάχη μεταξύ οπαδών της δημοτικής και καθαρεύουσας, ή τη «μάχη των τόνων». Απεναντίας, έχει σχέση με την παγκοσμιοποίηση και το πολιτικώς ορθόν. Εξηγούμε: Το λεξιλόγιο αναγκάζεται να προσαρμοστεί στις υποδείξεις και στις ανάγκες των στόχων της παγκοσμιοποίησης. Αυτό αφορά όλο το πεδίο, από την αργκό, που θα έλεγε κι ο μακαρίτης Ηλίας Πετρόπουλος, έως την πολιτική ορολογία.
Παράδειγμα: Νιώθουμε την απαγόρευση των λέξεων κάθε φορά που κάποιος ξεφεύγει και εκφέρει κάποια από αυτές: Ζαβός, σακάτης, στραβός, γκαβός, ντιγκιντάγκας, πουτάνα, παλιόχοντρη… Λοξές ματιές προκύπτουν από τους γύρω στο άκουσμά τους, συστολή, αυτολογοκρισία, « δεν ήθελα να πω ακριβώς αυτό», «μου ξέφυγε».
Φτωχαίνει τοιουτοτρόπως το λεξιλόγιο, εκπίπτουν οι λέξεις, συστέλλονται, σαν να ντρέπονται κι΄ οι ίδιες, για ότι δεν θεωρείται «μέινστριμ», για ότι δεν εμπίπτει στο πολιτικώς ορθόν.

–         Λέξεις αποσυνάγωγες δημιουργούν με την πάροδο του χρόνου ένα παράλληλο λεξιλόγιο, έναν κρυμμένο θησαυρό, μια παράνομη παρακαταθήκη: Έθνος, Λαϊκή Κυριαρχία, Πατρίδα, Απελευθέρωση, Αρετή, Αριστεία, Μπουρλότο! Κυπριακή Δημοκρατία…
–        Εν παραλλήλω δρα ένα λεξιλόγιο παραποίησης:«Αγορές» αποκαλείται ο αρπακτικός καπιταλισμός, «επενδυτές» οι παγκόσμιοι γυρολόγοι της εύκολης αρπαχτής, «μεταρρυθμίσεις» η πλήρης αποδόμηση του κράτους και του δημόσιου Τομέα. Η πατρωνία ως ευεργεσία, το θεαθήναι ως φιλανθρωπία. Ο δωσιλογισμός μετονομάζεται «ρεαλισμός». Απατεώνες λογιών – λογιών ονοματίζονται υπερθεματιστές.
Υπενθυμίζω από το βιβλίο του Εντουάρντο Γκαλεάνο, Ένας κόσμος ανάποδα:
«… στη βικτοριανή εποχή δεν μπορούσες να αναφέρεις τη λέξη παντελόνια μπροστά σε μια δεσποινίδα. Στις μέρες μας ορισμένα πράγματα δεν είναι σωστό να λέγονται δημοσίως:
-ο καπιταλισμός φέρει το καλλιτεχνικό όνομα της οικονομίας της αγοράς
-ο ιμπεριαλισμός λέγεται παγκοσμιοποίηση
-τα θύματα του ιμπεριαλισμού λέγονται χώρες υπό ανάπτυξη, που είναι σαν να αποκαλείς τους νάνους παιδιά
-ο οπορτουνισμός λέγεται πραγματισμός
-η προδοσία λέγεται ρεαλισμός…»
Μήπως να ιδιωτικοποιηθούν οι λέξεις, ώστε να τους δοθεί το νέο όνομα που θέλουν οι επικυρίαρχοι;
–         Η απαγόρευση των λέξεων, ο εξοβελισμός και η παραποίηση τους:
–         Οδηγούν σε μεγαλύτερη φτώχεια, σε κολοβωμένο Πολιτισμό, σε στέρηση ελευθερίας.

Χρόνο με τον χρόνο αδειάζουν οι επάλξεις,

στα κάστρα απόμειναν ελάχιστοι φρουροί

νωχελικοί, ράθυμοι, νυσταλέοι

μ’ αργόσυρτους βηματισμούς περιπολούν

τι προστατεύουν έχουν πλέον λησμονήσει.

Πατρίδα, γλώσσα, Ιστορία,

Λέξεις χωρίς αντίκρυσμα στη μνήμη

Κοινή κενή και κυνική η τάξη η παγκόσμια….

Παναγιώτη Μαυρίδη: «Εις οιωνός άριστος»)

 Δημοσιεύτηκε στην Ρήξη φ. 130