Η Κατερίνα Θανοπούλου* για τον προϋπολογισμό της Περιφέρειας Αττικής

Τοποθέτηση  στο Περιφερειακό Συμβούλιο με θέμα τον προϋπολογισμό του 2017

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι,

εάν ο προϋπολογισμός ήταν μόνο αριθμοί και τα εκτελεστέα έργα μόνο εισαγωγή προτάσεων και μελετών των ΟΤΑ Α΄βαθμού, και με δεδομένο ότι η Περιφέρεια Αττικής - σε αντίθεση με τις λοιπές περιφέρειες και πολύ περισσότερο με τους δήμους της χώρας - συνεχίζει να έχει ένα σοβαρό αποθεματικό, θα αρκούσε ένα “ψηφίζουμε και προχωράμε”. Είναι άραγε έτσι;
Η ραχοκοκαλιά της εφαρμοσμένης πολιτικής, το εργαλείο άσκησης διοίκησης, ήταν και είναι ο προϋπολογισμός και οι διαθέσιμοι πόροι. Αρκεί; Προφανώς όχι. Θα πρέπει να δούμε και να κρίνουμε το πολιτικό πλαίσιο (γενικό και κυβερνητικό), το ανθρώπινο δυναμικό, την κατεύθυνση, την ιεράρχηση και τις προτεραιότητες και βεβαίως τη διαβούλευσή του.
Αναλάβαμε το 2014 και αυτός είναι ο τρίτος προϋπολογισμός που καλούμαστε να ψηφίσουμε. Στον πρώτο παραλάβαμε, στο δεύτερο εισαγάγαμε μέρος των δεσμεύσεών μας ιεραρχώντας την κοινωνική προστασία ως δομική. Στον τρίτο, τον παρόντα, δίνονται πλέον επί της ουσίας οι κατευθύνσεις της διοίκησης. Άκουσα για αναπτυξιακή πολιτική και κοινωνική διάσταση. Σε όφελος ποιων και πώς;
Θυμίζω εδώ και καταθέτω από το πρόγραμμα της Δύναμης Ζωής (σελ. 8 και 9):
“Οι μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις και οι εκλεχτοί τους στις περιφέρειες όλης της Ελλάδας, ιδιαίτερα στη μεγαλύτερη περιφέρεια της Αττικής, είναι αποφασισμένες να ολοκληρώσουν και να παγιώσουν την καταστροφή που προκαλεί η πολιτική των μνημονίων
. Θα συνεχίσουν δριμύτερη την υπερφορολόγηση των μικρομεσαίων εισοδημάτων, θα οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερα λουκέτα τις μικρές επιχειρήσεις, θα διαλύσουν ό,τι απέμεινε από το κοινωνικό κράτος και τα δημόσια αγαθά. Το σχέδιό τους είναι να εκποιήσουν ακόμη περισσότερο τη δημόσια περιουσία, να συνεχίσουν την αλόγιστη καταστροφή του περιβάλλοντος και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής (...) Αν αυτές και άλλες παρεμφερείς επιλογές δεν ανατραπούν άρδην, οι εκλεχτοί του μνημονιακού μπλοκ θα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα όταν τα δημοτικά τέλη θα αυξάνονται και τα χρήματα για κοινωνική και αναπτυξιακή πολιτική θα είναι ανύπαρκτα, όταν περιοχές της Αττικής θα πλημυρίζουν εξαιτίας των κλειστών ρεμάτων και της αποψίλωσης των περιαστικών δασών, όταν το νερό θα ακριβαίνει και η ποιότητα του θα υποβαθμίζεται για να κερδίζουν οι πολυεθνικές και οι εγχώριοι συνεργάτες τους.”
Αν συνεχίζουμε εμπράκτως να διεκδικούμε τα ίδια, θα έπρεπε ο υπό συζήτηση και ψήφιση προϋπολογισμός να έχει, πέραν της λογιστικής παράθεσης και εισήγησης, αφενός και πολιτική εισήγηση, αφετέρου να έχουν προηγηθεί ή και να γίνουν δράσεις, πρωτοβουλίες, συντονισμοί ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές, με ταυτόχρονα μέτρα όχι απλά ανακούφισης αλλά ουσιαστικής στήριξης των πληττόμενων πολιτών. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, δηλώνεται η παρέκκλιση από τις δεσμεύσεις μας, βάσει των οποίων στηριχτήκαμε από τους συμπολίτες μας.
Ο ρόλος μας δεν πρέπει και δεν μπορεί να είναι μόνο χρηστά διαχειριστικός, αλλά και βαθύτατα και ουσιαστικά πολιτικός. Η πλειοψηφία των έργων (και είναι πολλά, πάνω από 1000) είναι προτάσεις των Δήμων μας, ή τουλάχιστον μέρος των προτάσεων. Προφανώς ως Περιφέρεια, έχοντας πόρους, υιοθετούμε προτάσεις και έργα ή μελέτες. Όμως με ποιον συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό; Με δεδομένη δε την υποστελέχωση δήμων και περιφέρειας εξαιτίας των μνημονίων, κυρίως των τεχνικών υπηρεσιών, ακροβατούμε τελικά στην ίδια την εφαρμογή και ενδεχομένως δε στηρίζουμε δήμους που αδυνατούν να προτείνουν ή και να υλοποιήσουν.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός σε έργα υποδομών δεν μπορεί να είναι απλώς ένταξη των πάντων ή απένταξη μερικών. Θα πρέπει να δούμε τα κριτήρια σε διαβούλευση με τους δήμους και τους πολίτες. Από τις παιδικές χαρές μέχρι τα αντιπλημμυρικά, από τις πεζογέφυρες μέχρι τις κοινωνικές δομές, επιβάλλεται ο στρατηγικός σχεδιασμός και εδώ υπάρχουν σοβαρά κενά.
Αξίζει εδώ να αναφερθεί η τεράστια δυσκολία εφαρμογής και υλοποίησης, εξαιτίας του Καλλικρατικού Πλαισίου, του επιμέρους νομοθετικού πλαισίου και βεβαίως της αποκεντρωμένης διοίκησης και των, έως και τώρα, “μπλεγμένων” αρμοδιοτήτων με αποτέλεσμα και την ελλιπή απορόφηση. Για παράδειγμα, πλειάδα προγραμμάτων υγείας - έτοιμων και τα καταθέτω- σε συνεργασία με τα Νοσοκομεία και τις πρωτοβάθμιες δομές και τα σωφρονιστικά Ιδρύματα ( Αγ. Σάββας, Αγλαϊα-Κυριακού- Μεταξά κλπ Αυλώνα, Κορυδαλλός) παγώνουν ή καθυστερούν εξαιτίας του πλαισίου (άρθρο 186 Καλλικράτη) και των αρμοδιοτήτων της αποκεντρωμένης. Ερωτήματα προς υπουργεία δεν απαντώνται, προτάσεις αλλαγών δεν υιοθετούνται και έχουν γίνει. Με αποτέλεσμα να γίνεται το ελάχιστο χωρίς, ταυτόχρονα με την προσπάθεια υλοποίησης, να ασκούμε έντονη κριτική στην κυβέρνηση που άλλα έλεγε και άλλα πλέον λέει.
Το δίχτυ κοινωνικής προστασίας όπως το οραματιστήκαμε, και ήταν στις πρώτες μας ιεραρχήσεις και έχουν γίνει τεράστιες προσπάθειες, δεν είναι αρκετό. Επιτυχής υλοποίηση προγραμμάτων σίτισης, δεκατιανό σε σχολεία, συμβάσεις με δήμους για στήριξη κοινωνικών δομών , 2 εκ. σε φορείς παιδικής προστασίας, 1 εκ. μέσω των λαϊκών αγορών και άλλα που έχουν δημοσιοποιηθεί και θα τα ξαναδημοσιοποιήσω τις επόμενες μέρες, έγιναν. Προγράμματα για τις εξαρτήσεις, δομές ΟΚΑΝΑ κλπ., πολιτική και προγράμματα για ιδρύματα, για τα ΑμεΑ, διεθνής διαγωνισμός για ράμπες αυτόνομης πρόσβασης στις θάλασσες, διεθνές φεστιβάλ ΑΜΕΑ κ.ά υπήρξαν. Όμως πολλά πάγωσαν ή καθυστέρησαν με κίνδυνο να μην απορροφηθούν, ή μετακινήθηκαν για το 2017 ενώ μπορούσαν να υλοποιηθούν εντός του 2016.
Προτάσεις ταυτόχρονων αλλαγών νόμων και θέσπισης κριτήρίων για προνοιακούς φορείς, στοχεύσεις αποϊδρυματοποίησης κατατέθηκαν, τις καταθέτω και εδώ. Έως τώρα δυστυχώς δεν έχει υπάρξει αλλαγή. Το ίδιο και σε μία τιτάνια προσπάθεια που αφορά τις αναδοχές και τις τεκνοθεσίες. Σε ό,τι δε αφορά κοινωνικές δομές δήμων, υπάρχει και πρόβλημα και καθυστέρηση. Καταθέτω πρόταση και εδώ και προβληματισμό για την εξάρτηση μέσω ΕΣΠΑ, με ότι αυτό συνεπάγεται, μέσω του άξονα 9. Ενώ, ταυτόχρονα, έχει ήδη κατατεθεί πρόταση διεύρυνσης του προγράμματος για τη ΔΕΗ που θα καλύπτει τους συμπολίτες μας που αδυνατούν να εισαχθούν σε ρύθμιση και να πληρώσουν, με βάση το χάρτη φτώχειας. Η ύπαρξη δε ΚΑΕ “κουμπαράδων” δυσχεραίνει την υλοποίηση.
Γεννάται λοιπόν το ερώτημα: Κινούμαστε ως εφαρμοστές της κεντρικής πολιτικής, ή ενώ υλοποιούμε ταυτόχρονα διεκδικούμε και προτάσσουμε τις αναγκαίες αλλαγές; Υπάρχει αυτοτέλεια στην πολιτική μας και πού αυτό φαίνεται;
Ταυτόχρονα, στον προϋπολογισμό υπάρχουν κωδικοί για τεχνικούς συμβούλους (ωρίμανση έργων, αντιπλημμυρικά, Φαληρικό, Προσφυγικά, κοινωνικές δομές, υδραυλικές μελέτες κλπ) με καθόλου ευκαταφρόνητα ποσά της τάξης των 500 χλδ έως και 1εκ ευρώ (βλ. παραπομπή στο τέλος). Με ποιές διαδικασίες και γιατί; Κομβικό επίσης το ζήτημα των έργων υποδομών στην ανάπλαση του Φαληρικού, καθώς ο τίτλος του έργου μιλά για α΄φάση. Βεβαίως λοιπόν σε αντιπλημμυρικά έργα που τα ζητούν δήμοι και πολίτες και σε έργα δρόμων, όμως τότε απλά θα πρέπει να αλλάξει ο τίτλος του έργου αυτού.
Τέλος, και όχι λιγότερο σημαντικό, το ζήτημα της χρηματοδότησης του εναλλακτικού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων, χωρίς να υποκαθιστούμε το κράτος αλλά δίνοντας μέσω της κίνησης αυτής τη δυναμική της στόχευσης και της ενίσχυσης της πρότασης αυτής και του σχεδιασμου.
Κλείνοντας: Αδυνατώ να δώσω θετική ψήφο σήμερα για όλους αυτούς τους λόγους. Παίρνω το πολιτικό βάρος της πράξης μου, αναμένοντας τις απαντήσεις. Παίρνω το πολιτικό βάρος και σε ό,τι αφορά τη θέση μου στη Διοίκηση και στην παράταξη, έχοντας αγωνιστεί για όσα πίστεψα πως μπορούν να γίνουν και για όσα με ψήφισαν και με στήριξαν να τα πράξω.
Ρωτώ λοιπόν: Mήπως το καράβι αρμενίζει σε άλλο γιαλό? Αν όχι, σφάλλω και θα φανεί. Αν ναι, θα πρέπει όλοι να προβληματιστούμε. Κινήθηκα, στο βαθμό που μπόρεσα, με ήθος και ανιδιοτέλεια, χωρίς κραυγαλέες αντιπαραθέσεις κι έτσι θα συνεχίσω να αγωνίζομαι, ευχαριστώντας όλους όσους συμπορευτήκαμε με κοινές αγωνίες.

* Αντιπεριφερειάρχης Αττικής
Παραπομπή: Αναφέρω ενδεικτικά τους
ΚΑΕ 9769.01.144, 500 χλδ ευρώ, υπηρεσίες συμβούλου ολοκληρωμενης αντιπλημμ. προστασιας.
ΚΑΕ 9769.01.137, 1 εκ ευρω, υπηρεσίες συμβούλου ωρίμανσης έργων για τα προσφυγικά
ΚΑΕ 9769.01.140, 500 χλδ ευρώ για υπηρεσίες συμβούλου ωρίμανσης έργων κοιν. υποδομών