Ο «γλύπτης του Χρουτσώφ» - και κάτι παλιές ιστορίες…

Η είδηση (ΑΥΓΗ 12.8.16)  αναφέρεται στον  Σοβιετικό γλύπτη  Έρνστ Νέϊζεβστνι, που πέθανε σε ηλικία 91 ετών στη Νέα Υόρκη, όπου  ζούσε εδώ και 40 χρόνια. Ο Νέϊζεβστνι  παρασημοφορήθηκε για τη συμμετοχή του στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο, σε ηλικία μικρότερη των 20 ετών, ενώ αργότερα μετεξελίχθηκε σε  εικαστικό καλλιτέχνη και μάλιστα  έγινε μέλος της πρωτοπορίας, που μπόρεσε να εκφρασθεί μετά την αποσταλινοποίηση και το 20^ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ. Η αποσταλινοποίηση ξεκίνησε μόλις 2 χρόνια μετά το θάνατο του Στάλιν (1953) και οδήγησε στο  πρωτοφανές  ξήλωμα μιας  ναρκισσιστικής και παρανοϊκής  προσωπικότητας, που δέσποζε στην πολιτική σκηνή της χώρας. Στα απομνημονεύματά του ο  διάδοχος του Στάλιν Νικήτας Χρουτσώφ, αναφερόταν σε δυο τρομερά περιστατικά , που οπωσδήποτε επιβάλλουν  έλεγχο και εξακρίβωση: Το ένα αφορούσε προσωπικά τον ίδιο, στρατηγό επί Β Παγκοσμίου Πολέμου, που ακολουθούσε τον Στάλιν στις επιθεωρήσεις του στο μέτωπο και που υποχρεωνόταν τα βράδια, όταν η «παρέα» με τους συνοδούς του Πατερούλη και τον ίδιο  το’ ριχνε έξω, να κάνει την αρκούδα (!)  και να γρυλίζει για να διασκεδάζει ο προϊστάμενός του…Το δεύτερο σχετιζόταν  με την αναμονή των ηγετικών παραγόντων  του ΚΚΣΕ έξω από το θάλαμο όπου «ψυχομαχούσε» ο Στάλιν, έχοντας στο πλευρό του μόνο τον Λαυρέντι Μπέρια, αρχηγό της Μυστικής Αστυνομίας….Κάποια στιγμή ο τελευταίος βγήκε από το θάλαμο και ανήγγειλε στους συγκεντρωμένους  : «Ο τύραννος πέθανε»!  

Ο  Νέϊζεβστνι  συμμετείχε το 1962 σε μια έκθεση καλλιτεχνικής αβανγκάρντ στη Μόσχα και είχε την τιμή να υποδεχθεί εκεί τον Νικήτα : Όμως ο επικεφαλής του Σοβιετικού κράτους χαρακτήρισε τα έργα του  Νέϊζεβστνι «σκατά» (!) και κατήγγειλε  την τέχνη του ως εκφυλισμένη. Απευθυνόμενος μάλιστα στον γλύπτη τον ρώτησε : «Γιατί παραμορφώνεις το πρόσωπο του Σοβιετικού λαού;»

Ο Νέϊζεβστνι δεν τα έχασε και υπερασπίστηκε το έργο του, όμως ο Νικήτας μετά το επεισόδιο έβαλε τέλος στα καλλιτεχνικά ανοίγματα του κόμματος. Φαίνεται όμως ότι τον εντυπωσίασε η σθεναρή στάση του σοβιετικού καλλιτέχνη, γιατί σύμφωνα με μια μαρτυρία του γιού  του Χρουστσώφ Σεργκέϊ, ο πατέρας του έτρεφε σεβασμό στον Νέϊζεβστνι….

Το 1964 ο Χρουτσώφ αποπέμφθηκε από την ηγεσία του σοβιετικού κράτους, πράγμα που ανέκοψε την ακολουθούμενη  γραμμή του εκδημοκρατισμού . Η πορεία των πραγμάτων και του «Σοσιαλιστικού πειράματος» ίσως ήταν  διαφορετική, αν αυτή η "γραμμή"μακροημέρευε  στη σοβιετική κοινωνία…