!3 Aυγούστου 1922, αρχή της κατάρρευσης του Μικρασιατικού μετώπου

Πριν 94 χρόνια , ο τουρκικός στρατός εξαπολύει επίθεση εναντίον του ελληνικού στρατού στη τοποθεσία του Αφιόν-Καρά-Χισαρ και διαρρηγνύει τις ελληνικές θέσεις. Η ελληνική ήττα είναι μεγάλη και  οδηγεί  σε  ένα μόλις μήνα στην πλήρη κατάρρευση , στην άτακτη υποχώρηση και τελικά στην «έξωση» του μικρασιατικού Ελληνισμού από τις πατρογονικές του εστίες. Και όμως, ούτε δυο χρόνια πριν, οι Βασιλόφρονες είχαν ανέβει στην εξουσία με συνθήματα όπως «οίκαδε» και «Ελλάδα μικρή αλλά έντιμος»! Όλα αυτά δήλωναν   διαπραγματεύσεις, σύντομη ειρήνη, ασφάλεια των εκατέρωθεν πληθυσμών – των Ελλήνων στη Μικρασία και των Τούρκων στην Ελλάδα. Οι στρατιώτες στο μέτωπο ψήφισαν μονοκούκι τη βασιλική παράταξη και συνέβαλαν στην οριακή ήττα του Βενιζέλου, που μετά τις εκλογές της 20^ης Νοεμβρίου 1920 έφυγε στο εξωτερικό.

Ποια ήταν η συνέχεια; Οι Βασιλικοί αξιωματικοί, παρά τη σαφή πρόβλεψη του μετέπειτα δικτάτορα Μεταξά για την επικείμενη ήττα και παρά το γεγονός ότι ήταν «παροπλισμένοι» και «απροπόνητοι» επί σειρά ετών, αντί διαπραγματεύσεων με τους Τούρκους συνέχισαν τον πόλεμο, πραγματώνοντας  μια ιστορική και ολέθρια «κολοτούμπα» της κυβερνητικής πολιτικής. Στις 15 Νοεμβρίου 1922, ούτε δυο χρόνια από την εκλογική νίκη του 1920, οι κύριοι υπεύθυνοι της καταστροφής οδηγήθηκαν στο Γουδί και τουφεκίσθηκαν σχεδόν δημόσια – είναι χαρακτηριστικό της εποχής και των απωλειών που  «στοίχειωναν»  τη λαϊκή  συνείδηση ότι υπήρξαν άνθρωποι που πλήρωσαν και γέμισαν ένα λεωφορείο για να παρακολουθήσουν «ζωντανή» την εκτέλεση των πολιτικών  και του αρχιστράτηγου Χατζηανέστη….

.

Η καταστροφή όμως ήταν ανέκκλητη και θανατηφόρα– το μόνο που ίσως  επιβίωσε  ήταν το  συμπέρασμα  για τις «βλαβερές συνέπειες της ακύρωσης των πολιτικών υποσχέσεων»…...