Του Γ. Τριποταμιανού*
Η αλήθεια είναι μία: η ελληνική οικονομία σήμερα αποκτά σε όλο και περισσότερους κλάδους της ολιγοπωλιακές δομές, οι οποίες αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν όχι μόνο τους Έλληνες καταναλωτές, αλλά και την ίδια τη χώρα σε μία πρωτόγνωρη οικονομική και πολιτική ομηρεία.
Μάλιστα στα χρόνια των Μνημονίων οι δομές αυτές ενισχύθηκαν, καθώς οι ισχυροί έγιναν ακόμα πιο ισχυροί και οι αδύναμοι είτε εξαφανίστηκαν είτε συρρικνώθηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε η παρουσία τους να χρησιμοποιείται από τους ισχυρούς ως άλλοθι ανταγωνισμού. Το χειρότερο από όλα είναι ότι σε αυτά τα δίσεκτα χρόνια οι ισχυροί έβαλαν στέρεες βάσεις, ώστε όταν έρθει η ώρα της ανάκαμψης όχι μόνο να εξακολουθούν να κυριαρχούν, αλλά και να επιβάλλουν τις... βουλές τους.
Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά που αφορούν μία διαδρομή η οποία ξεκίνησε από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και αφορούν στο σύνολο σχεδόν της οικονομίας. Τόσο σε δραστηριότητες που η ολιγοπωλιακή δομή της λειτουργίας τους είναι ευδιάκριτη όσο και σε άλλες λιγότερο διακριτές.
Το χειρότερο από όλα είναι ότι ακόμα και κλάδοι που πριν από την εποχή των Μνημονίων λειτουργούσαν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον πλέον βρίσκονται στο στόχαστρο των ισχυρών, που αθόρυβα και σιωπηλά έχουν ξεκινήσει να υφαίνουν τον ιστό μέσα στον οποίο θα εγκλωβίσουν τους Έλληνες, αλλά και τη χώρα.
Και μία τέτοια περίπτωση είναι ο κλάδος των ακινήτων. Τραπεζίτες, μεγαλομέτοχοι ΑΕΕΑΠ και επιχειρηματίες του κλάδου, με τη βοήθεια του πολιτικού συστήματος -είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω σκοπιμότητας-, έχουν ξεκινήσει την προσπάθεια να ποδηγετήσουν ολόκληρη την αγορά. Ήδη έχουν καταφέρει να κατέχουν, να διαχειρίζονται και να ελέγχουν ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο επαγγελματικών ακινήτων.
Δεν έχει κανείς παρά να ρίξει μία διαγώνια ματιά στα χαρτοφυλάκια ακινήτων των τραπεζών και των ΑΕΕΑΠ, αλλά και στα ακίνητα υπερδανεισμένων εταιρειών, για να κατανοήσει την έκταση του φαινομένου. Όμως υπάρχει και επόμενο στάδιο -το οποίο θα είναι το καίριο. Δηλαδή ο έλεγχος του πιο ζωτικού μηχανισμού όλων των αγορών: των τιμών.
Το κίνητρο προφανές: το κέρδος το οποίο θα προέλθει τον κατάλληλο χρόνο όχι μόνο από τις αγοραπωλησίες των ακινήτων, αλλά και από το χρηματιστήριο. Οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, τα πακέτα μετοχών, οι συγχωνεύσεις, οι αποσχίσεις, η υπερτίμηση είναι σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία πρακτικές που προσφέρουν εύκολα και γρήγορα αμύθητα κέρδη. Και σίγουρα οι μεγαλομέτοχοι των ΑΕΕΑΠ, αλλά και οι τραπεζίτες, μπορούν με τον τρόπο αυτόν να αποσβέσουν την "επένδυσή" τους σε ελάχιστο χρόνο. Και το όχημα, φυσικά, τα ακίνητα.
Αν το καλοσκεφτεί κανείς, σε οποιαδήποτε αγορά, όποιος μπορεί να επηρεάσει τον μηχανισμό των τιμών ουσιαστικά την ελέγχει. Κοντολογίς, είναι σαν να έχει κάποιος στην κατοχή του ένα μηχάνημα που τυπώνει χρήμα και την άδεια από τις αρμόδιες αρχές να το θέσει σε λειτουργία. Και σήμερα οι τραπεζίτες, παρέχοντας στην κεντρική τράπεζα στοιχεία από τις εκτιμήσεις της αξίας των ακινήτων, ουσιαστικά ελέγχουν τον μηχανισμό υπολογισμού των τιμών των ακινήτων.
Προς το παρόν ο μηχανισμός αυτός αφορά την αγορά κατοικίας, αλλά έχει ανοίξει διάπλατα η πόρτα για να ακολουθηθεί ανάλογη μεθοδολογία και στα επαγγελματικά ακίνητα. Χρησιμοποιώντας η Τράπεζα της Ελλάδος τις εκτιμήσεις της αξίας των ακινήτων που κάνουν οι ίδιοι οι τραπεζίτες μέσω των θυγατρικών τους, ουσιαστικά έχουν χαράξει τον δρόμο για όλα όσα πρόκειται να συμβούν.
Έχοντας προβλέψει μάλιστα ότι για τον καθορισμό των τιμών στα επαγγελματικά ακίνητα θα χρησιμοποιούνται τα δεδομένα τόσο των τραπεζών όσο και των ΑΕΕΑΠ -οι περισσότερες από τις οποίες είτε ελέγχονται από τις ίδιες είτε από επενδυτές που εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης αγοράζοντας τις θυγατρικές τους -έχουν διανύσει το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής. Με απλά λόγια, μία δράκα ανθρώπων σύντομα θα μπορεί να επηρεάσει μία τεράστια αγορά.
Για να κατανοήσει κανείς τι σημαίνει ο μηχανισμός των τιμών των ακινήτων, απλώς θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι τιμές έχουν πολλαπλή χρήση: από τα κόκκινα δάνεια μέχρι τις αποτιμήσεις για την αξία των μετοχών και από την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών μέχρι την αξία των μετοχών τους. Και φυσικά υπάρχει και η εναλλακτική λύση, έτοιμη στην περίπτωση που κάτι στραβώσει.
Ενώ όλα αυτά γίνονται αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες και ενίοτε με το πρόσχημα του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων της αγοράς, οι αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο των συνθηκών ανταγωνισμού είτε κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου είτε καμώνονται ότι κοιμούνται.
Το γεγονός ότι όλα αυτά, που είναι τεχνικά θέματα, αποτελούν αντικείμενο το οποίο γνωρίζουν λίγοι άνθρωποι προσφέρει τις ιδανικές συνθήκες προκειμένου να ολοκληρωθεί ο στραγγαλισμός της πιο δυναμικής οικονομικής δραστηριότητας που έχει -παρά τα πλήγματα που έχει δεχθεί τον τελευταίο καιρό- η χώρα.
Το σίγουρο είναι ότι αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση ώστε να μπει φρένο στους είκοσι ανθρώπους που θέλουν να διαφεντεύσουν την αγορά ακινήτων, τότε τα αποτελέσματα θα είναι τραγικά για όλους: τους Έλληνες ιδιοκτήτες, αυτούς που αγωνιούν για το κεραμίδι τους, αλλά και για όσους εξακολουθούν να εμπιστεύονται την αγορά μετοχών. Και τότε δεν έχει το δικαίωμα να σηκώνει τους ώμους αδιάφορα.
ΠΗΓΗ : ΑΥΓΗ 21.2.16
Η αλήθεια είναι μία: η ελληνική οικονομία σήμερα αποκτά σε όλο και περισσότερους κλάδους της ολιγοπωλιακές δομές, οι οποίες αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν όχι μόνο τους Έλληνες καταναλωτές, αλλά και την ίδια τη χώρα σε μία πρωτόγνωρη οικονομική και πολιτική ομηρεία.
Μάλιστα στα χρόνια των Μνημονίων οι δομές αυτές ενισχύθηκαν, καθώς οι ισχυροί έγιναν ακόμα πιο ισχυροί και οι αδύναμοι είτε εξαφανίστηκαν είτε συρρικνώθηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε η παρουσία τους να χρησιμοποιείται από τους ισχυρούς ως άλλοθι ανταγωνισμού. Το χειρότερο από όλα είναι ότι σε αυτά τα δίσεκτα χρόνια οι ισχυροί έβαλαν στέρεες βάσεις, ώστε όταν έρθει η ώρα της ανάκαμψης όχι μόνο να εξακολουθούν να κυριαρχούν, αλλά και να επιβάλλουν τις... βουλές τους.
Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά που αφορούν μία διαδρομή η οποία ξεκίνησε από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και αφορούν στο σύνολο σχεδόν της οικονομίας. Τόσο σε δραστηριότητες που η ολιγοπωλιακή δομή της λειτουργίας τους είναι ευδιάκριτη όσο και σε άλλες λιγότερο διακριτές.
Το χειρότερο από όλα είναι ότι ακόμα και κλάδοι που πριν από την εποχή των Μνημονίων λειτουργούσαν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον πλέον βρίσκονται στο στόχαστρο των ισχυρών, που αθόρυβα και σιωπηλά έχουν ξεκινήσει να υφαίνουν τον ιστό μέσα στον οποίο θα εγκλωβίσουν τους Έλληνες, αλλά και τη χώρα.
Και μία τέτοια περίπτωση είναι ο κλάδος των ακινήτων. Τραπεζίτες, μεγαλομέτοχοι ΑΕΕΑΠ και επιχειρηματίες του κλάδου, με τη βοήθεια του πολιτικού συστήματος -είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω σκοπιμότητας-, έχουν ξεκινήσει την προσπάθεια να ποδηγετήσουν ολόκληρη την αγορά. Ήδη έχουν καταφέρει να κατέχουν, να διαχειρίζονται και να ελέγχουν ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο επαγγελματικών ακινήτων.
Δεν έχει κανείς παρά να ρίξει μία διαγώνια ματιά στα χαρτοφυλάκια ακινήτων των τραπεζών και των ΑΕΕΑΠ, αλλά και στα ακίνητα υπερδανεισμένων εταιρειών, για να κατανοήσει την έκταση του φαινομένου. Όμως υπάρχει και επόμενο στάδιο -το οποίο θα είναι το καίριο. Δηλαδή ο έλεγχος του πιο ζωτικού μηχανισμού όλων των αγορών: των τιμών.
Το κίνητρο προφανές: το κέρδος το οποίο θα προέλθει τον κατάλληλο χρόνο όχι μόνο από τις αγοραπωλησίες των ακινήτων, αλλά και από το χρηματιστήριο. Οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, τα πακέτα μετοχών, οι συγχωνεύσεις, οι αποσχίσεις, η υπερτίμηση είναι σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία πρακτικές που προσφέρουν εύκολα και γρήγορα αμύθητα κέρδη. Και σίγουρα οι μεγαλομέτοχοι των ΑΕΕΑΠ, αλλά και οι τραπεζίτες, μπορούν με τον τρόπο αυτόν να αποσβέσουν την "επένδυσή" τους σε ελάχιστο χρόνο. Και το όχημα, φυσικά, τα ακίνητα.
Αν το καλοσκεφτεί κανείς, σε οποιαδήποτε αγορά, όποιος μπορεί να επηρεάσει τον μηχανισμό των τιμών ουσιαστικά την ελέγχει. Κοντολογίς, είναι σαν να έχει κάποιος στην κατοχή του ένα μηχάνημα που τυπώνει χρήμα και την άδεια από τις αρμόδιες αρχές να το θέσει σε λειτουργία. Και σήμερα οι τραπεζίτες, παρέχοντας στην κεντρική τράπεζα στοιχεία από τις εκτιμήσεις της αξίας των ακινήτων, ουσιαστικά ελέγχουν τον μηχανισμό υπολογισμού των τιμών των ακινήτων.
Προς το παρόν ο μηχανισμός αυτός αφορά την αγορά κατοικίας, αλλά έχει ανοίξει διάπλατα η πόρτα για να ακολουθηθεί ανάλογη μεθοδολογία και στα επαγγελματικά ακίνητα. Χρησιμοποιώντας η Τράπεζα της Ελλάδος τις εκτιμήσεις της αξίας των ακινήτων που κάνουν οι ίδιοι οι τραπεζίτες μέσω των θυγατρικών τους, ουσιαστικά έχουν χαράξει τον δρόμο για όλα όσα πρόκειται να συμβούν.
Έχοντας προβλέψει μάλιστα ότι για τον καθορισμό των τιμών στα επαγγελματικά ακίνητα θα χρησιμοποιούνται τα δεδομένα τόσο των τραπεζών όσο και των ΑΕΕΑΠ -οι περισσότερες από τις οποίες είτε ελέγχονται από τις ίδιες είτε από επενδυτές που εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης αγοράζοντας τις θυγατρικές τους -έχουν διανύσει το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής. Με απλά λόγια, μία δράκα ανθρώπων σύντομα θα μπορεί να επηρεάσει μία τεράστια αγορά.
Για να κατανοήσει κανείς τι σημαίνει ο μηχανισμός των τιμών των ακινήτων, απλώς θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι τιμές έχουν πολλαπλή χρήση: από τα κόκκινα δάνεια μέχρι τις αποτιμήσεις για την αξία των μετοχών και από την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών μέχρι την αξία των μετοχών τους. Και φυσικά υπάρχει και η εναλλακτική λύση, έτοιμη στην περίπτωση που κάτι στραβώσει.
Ενώ όλα αυτά γίνονται αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες και ενίοτε με το πρόσχημα του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων της αγοράς, οι αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο των συνθηκών ανταγωνισμού είτε κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου είτε καμώνονται ότι κοιμούνται.
Το γεγονός ότι όλα αυτά, που είναι τεχνικά θέματα, αποτελούν αντικείμενο το οποίο γνωρίζουν λίγοι άνθρωποι προσφέρει τις ιδανικές συνθήκες προκειμένου να ολοκληρωθεί ο στραγγαλισμός της πιο δυναμικής οικονομικής δραστηριότητας που έχει -παρά τα πλήγματα που έχει δεχθεί τον τελευταίο καιρό- η χώρα.
Το σίγουρο είναι ότι αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση ώστε να μπει φρένο στους είκοσι ανθρώπους που θέλουν να διαφεντεύσουν την αγορά ακινήτων, τότε τα αποτελέσματα θα είναι τραγικά για όλους: τους Έλληνες ιδιοκτήτες, αυτούς που αγωνιούν για το κεραμίδι τους, αλλά και για όσους εξακολουθούν να εμπιστεύονται την αγορά μετοχών. Και τότε δεν έχει το δικαίωμα να σηκώνει τους ώμους αδιάφορα.
ΠΗΓΗ : ΑΥΓΗ 21.2.16
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου