Παρασκευή 27 Μαρτίου 2015

Οικο-αγροτουρισμός, μια σύνθεση με πολύ νόημα



Δημοσιεύεται στην ΑΥΓΗ της 28.3.15

Πολλοί αγνοούν την ύπαρξη  της ΣΟΓΕ – «Σχολής Οικολογικής Γεωργίας» – που εδρεύει στο κτήμα Αρβανίτη, στα Κιούρκα της Αττικής, ως ένα σεμινάριο μακράς διάρκειας , με ομιλητές ανθρώπους διαφόρων  γνώσεων. Εδώ το  ενδιαφέρον στοιχείο  δεν είναι  απλά  η  διακίνηση  εμπειρίας για μια γεωργία ήπια,  με ποιότητα προϊόντων, φιλική με τα νερά, τα εδάφη  και τη βιοποικιλότητα, αλλά  και  η δυνατότητα προβληματισμού για νέες συνθέσεις  παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Από την εποχή του Άνταμ Σμιθ και του Ρικάρντο, η απόλυτη εξειδίκευση   γνώρισε μεγάλες δόξες. Μετά ένα και βάλε αιώνα, όταν ο Τσάρλυ Τσάπλιν στους «Μοντέρνους Καιρούς»  παρουσιάζε την καρικατούρα ενός εργαζόμενου εθισμένου να κάνει κινήσεις σα να βιδώνει μπουλόνια  εκτός εργασίας, η λογική της ακραίας εξειδίκευσης είχε αναχθεί σε κορυφαίο παραγωγικό ιδεολόγημα .

Το σκεπτικό αυτό  ενέπνευσε διαχωρισμούς πολλών ειδών,  από τη γεωργία μέχρι την πολεοδομία !  Κι ακόμη επέβαλε το ιδεολόγημα του πλήρως «εξειδικευμένου» ατόμου,   παρόχου γνώσεων και πληροφοριών από καθέδρας.

Εν όψει, έργο της Ντιάνας Γιαννακοπούλου


Ο  αντίπαλος λόγος  δεν άργησε να εγερθεί, όμως  ακόμη και  χωρίς στοιχεία ριζικής αμφισβήτησης,  χωρίς μια θεωρητική συνηγορία όπως αυτή του Μαρκούζε στον «Μονοδιάστατο άνθρωπο»,  ο  ορθολογισμός  υπαγόρευσε αλλαγές  και αναπροσανατολισμούς της παραγωγής  με το σκεπτικό της ανασύνθεσης. Ένας τέτοιος  ορθολογισμός εκπορευόταν  από το ΕΘΙΑΓΕ (Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικών Ερευνών), που υποστήριζε ότι η βιωσιμότητα της ελληνικής ορεινής υπαίθρου υπηρετείται  με την  πολυαπασχόληση των κατοίκων :  Ο Γεωργός που είναι επί πλέον  κτηνοτρόφος, μελισσοκόμος, μεταποιητής προϊόντων, επισκευαστής,   μεγιστοποιεί την απασχόλησή του στον ετήσιο κύκλο και επωφελείται  από τις  διασυνδέσεις των δραστηριοτήτων του. Στον κατάλογο αυτό προστέθηκε τα τελευταία χρόνια και η υποδοχή επισκεπτών,  που μπορούσε να προσφέρει  αντισυμβατικές  εμπειρίες σε ανθρώπους με  γνωσιολογικά ενδιαφέροντα. 

Η σύνθεση αυτή  δημιουργεί ένα «αντίπαλο πόλο» στον κατεστημένο τουρισμό  των μεγάλων συγκροτημάτων. Δημιουργεί ένα ρεύμα «υψηλής προστιθέμενης αξίας» στην οικονομία και μάλιστα με μικρά  κόστη,  διαχέει τα οφέλη στον ευρύτερο εθνικό χώρο και εξοικειώνει τους ξένους πολίτες με την εγχώρια παραγωγή. Μόνο που αυτή η σύνθεση έχει τις δικές της απαιτήσεις ποιότητας, αισθητικής, καθαρότητας του περιβάλλοντος.
Η μεγάλη και συμβατική αγροτική παραγωγή, με τις χημειοδίαιτες και λιπασματοβόρες μονοκαλλιέργειες,  αδυνατεί να συνθέσει  την ατραξιόν που αναμένει ο ποιοτικός τουρίστας με το περιηγητικό πάθος. Απομένει επομένως η οικολογική γεωργία ως εταίρος μιας νέας  σύνθεσης, φιλικής με τη φύση και τις κοινότητες της περιφέρειας.
Μιλάμε λοιπόν  όχι απλά για αγρο-τουρισμό αλλά για οικο-αγρο-τουρισμό.  Τουρισμό που επιτρέπει στους συνειδητούς ξένους επισκέπτες να στοχάζονται όπως ο Γιάννης Τσαρούχης με μια επιγραφή σε κάποιο έργο του : «Προστατεύω τον εαυτό μου για να εμποδίσω τους άλλους να κάνουν το κακό»….