Στην παλιά
εποχή των στρατιωτικών πραξικοπημάτων κυκλοφορούσαν διάφορες σαρκαστικές
ιστοριούλες («ανέκδοτα») για την πολιτική κατάσταση. Λόγου χάρη η συνταγή ενός
πραξικοπήματος : «Λαμβάνετε τρία τάγματα
ΛΟΚατζήδων, προσθέτετε μια κατάληψη ραδιοφωνικών σταθμών , συλλαμβάνετε
πολιτικούς , τοποθετείτε τανκς σε καίριες θέσεις της πρωτεύουσας, παιανίζετε εμβατήρια, ρίχνετε συνθήματα για τους κινδύνους του έθνους, και ανακινείτε
καλώς. Γαρνίρετε με ένα διάγγελμα
περί εκτάκτων περιστάσεων και
σερβίρετε»….
Η προεκλογική
περίοδος συνιστά μια μεγάλη
επικοινωνιακή καταιγίδα, που αποβαίνει
συχνά «μπλιτσκριγκ» (blitzkrieg) εναντίον της
κοινής λογικής : Του μπλιτσκριγκ σημαίνοντος «κεραυνοβόλος πόλεμος» και πρωτοχρησιμοποιηθέντος
υπό των στρατηγών του Χίτλερ, εν
τέλει δε υπό του Θεοδώρου Πάγκαλου, με
στόχο την περιγραφή κάποιων κινήσεων του Ευάγγελου Βενιζέλου….
Όμως τα κλασικά πραξικοπήματα ξεπεράστηκαν και η
μεταμοντέρνα εποχή της πληροφορικής οδήγησε στην υπέρβαση των «Νευτώνειων»
μεθόδων χειραγώγησης της πολιτικής
πληροφορίας. Ο «Ηγεμών» του Μακιαβέλι πέρασε στα πολιτικά Μουσεία η δε πολιτική προπαγάνδα απέκτησε πολλές
διαστάσεις, ρητές αλλά και άρρητες,
διαμέσου εικόνων και συμβολισμών.
Υπάρχουν
πλέον επικοινωνιολόγοι που εγγυώνται την μετατροπή του μαύρου σε άσπρο και
αντιστρόφως, υπάρχουν δημοκράτες που αφόβως
αναβάλλουν τη δημοκρατία για το μέλλον,
υπάρχουν μεσάζοντες και επικαρπωτές της πολιτικής υπεραξίας που
προκύπτει από την έμπνευση και την εργασία των άλλων. Όμως από την άλλη πλευρά
υπάρχουν φιλότιμοι ερευνητές που με
γνήσιο «τηλεγραφικό» ταλέντο αποτυπώνουν το επικοινωνιακό οικοσύστημα και τις
απειλούμενες με εξαφάνιση ιδιότητες : Τη νηφαλιότητα, την ορθολογική στάθμιση των εκατέρωθεν πολιτικών, την
υπεύθυνη και ανυστερόβουλη επιλογή.
Να μια τέτοια
αποτύπωση,
αναγκαστικά πετσοκομμένη λόγω χώρου, που συνιστά κανονική επιτομή
κακοήθειας. Προερχόμενη από τον ιστότοπο ramnousia :
Ad hominem: Επίθεση στον άνθρωπο και όχι στα επιχειρήματά
του
Ad nauseam: Επανάληψη του ίδιου επιχειρήματος
("μέχρι ναυτίας") σε μορφή σλόγκαν μέχρι να γίνει πιστευτό.
Επίκληση αυθεντιών: Όταν διάφοροι
"ειδικοί" υποστηρίζουν αυτό που η προπαγάνδα θέλει να αποδείξει ως
την μόνη αλήθεια
Χρήση φόβου: Εδραίωση αισθημάτων αγωνίας και
πανικού στον γενικό πληθυσμό συνήθως με την επίκληση ενός ανώτερου εξωτερικού
μεγάλου κινδύνου
Χρήση στερεότυπων και προκαταλήψεων: Εκμετάλλευση
προκαταλήψεων του κοινού- στόχου για επίταση των φόβων και αντιπαθειών τους συνήθως
με χρήση αναπόδεικτων συσχετισμών. π.χ. ΌΛΟΙ οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι
τεμπέληδες, ΟΛΟΙ οι μετανάστες είναι παράνομοι.
Πολύ Μεγάλα Ψέματα: Το ψέμα είναι τόσο μεγάλο
και παράλογο ώστε αυτός που το ακούει να συμπεράνει ότι αποκλείεται να λέγεται
ένα τόσο μεγάλο ψέμα
Μισή Αλήθεια: Απόκρυψη της πλήρους εικόνας, π.χ.
ποσοστιαία μείωση ελλείμματος χωρίς παράλληλη αναφορά στην ανεργία ή στο χρέος….