Σε ένα διήγημα τρόμου
του Έντγκαρ Άλλαν Πόου, δυο εργολάβοι κηδειών περιφέρονται σε μια πόλη, σκοτώνουν διάφορους (κατά προτίμηση αδύναμους)
και στη συνέχεια σπεύδουν να αναλάβουν
την κηδεία τους … Για τους εργολάβους
των Μνημονίων και με αφορμή την υπόθεση έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων
στη Δυτική Ελλάδα, γράφει το Τμήμα
Οικολογίας , Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ :
"Την
Πέμπτη 18/9 κυρώθηκαν από το Γ' Θερινό
Τμήμα της Βουλής οι συμβάσεις παραχώρησης σε ιδιωτικές εταιρείες δικαιωμάτων
έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στις περιοχές του Κατάκολου, του Πατραϊκού
κόλπου και των Ιωαννίνων. Λίγες ημέρες πριν από τις διεθνείς κινητοποιήσεις με
αφορμή τη σύνοδο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
κατήγγειλε από την πρώτη στιγμή τον αποικιοκρατικό χαρακτήρα αυτών των
συμβάσεων και ανέδειξε συγκεκριμένα και τεκμηριωμένα τους λόγους για τους
οποίους δεν εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, δεν διασφαλίζεται η
περιβαλλοντική προστασία των υπό εκποίηση περιοχών ενώ τίθενται σε κίνδυνο οι
παραγωγικές δραστηριότητες και προοπτικές ευρύτερων περιοχών της χώρας (Ιόνια,
Ήπειρος, Δυτική Ελλάδα, Κρήτη). Στις παρεμβάσεις τους οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ
στηλίτευσαν επίσης την προσπάθεια του ΥΠΕΚΑ και της κυβέρνησης να στήσουν γύρω
από αυτή τη σύνθετη και ιδιαίτερα επικίνδυνη υπόθεση ένα τεχνητό, επικοινωνιακό
«success story».
Δεδομένης
της ορθής κριτικής και της καταψήφισης των συμβάσεων "ανοιχτής
πόρτας", θεωρούμε κρίσιμο να προσθέσουμε ορισμένες επισημάνσεις που
αφορούν ευρύτερα το προωθούμενο επιθετικό αναπτυξιακό μοντέλο των εξορύξεων.
Το
"success story"των εξορύξεων που προωθεί η μνημονιακή Κυβέρνηση
Σαμαρά-Βενιζέλου είναι τυπικό της μετατροπής της «κρίσης σε ευκαιρία» από τις
κυρίαρχες ελίτ σε χώρες ευάλωτες σε οικονομικές-πολιτικές πιέσεις. Στην πραγματικότητα με πρόσχημα την
εξυπηρέτηση του χρέους και την ανάκαμψη της οικονομίας εκμεταλλεύονται τις
συνθήκες της κρίσης που οι ίδιες δημιούργησαν.
Εκμεταλλεύονται την
κατάρρευση μισθών και εργασιακών δικαιωμάτων και την πτώση αξιών γης.
Επιβάλλουν την εκποίηση δημόσιου πλούτου (π.χ. γης, ορυκτών πόρων), με
ληστρικούς όρους, προς όφελος πολυεθνικών, την αποσάθρωση της περιβαλλοντικής
νομοθεσίας και των ελεγκτικών μηχανισμών, αλλά και συνολικά καθεστώς
«χαριστικών» μισθωμάτων, φορολογίας κ.λ.π. Τέλος, αξιοποιούν την κρίση για να
κάμψουν τις κοινωνικές αντιστάσεις προτάσσοντας εκβιαστικά διλήμματα, τον φόβο
και την επιβαλλόμενη εξαθλίωση.
Οι
συνέπειες του εξορυκτικού μοντέλου ανάπτυξης που προωθείται έχει γνωστές και
καταγεγραμμένες, διεθνώς, συνέπειες, όπως: α) εξάρτηση από εξωτερικό δανεισμό ή
χρηματοδότηση), β) εξάρτηση από τον μονοπωλιακό έλεγχο της τεχνολογίας από
μεγάλες πολυεθνικές, , γ) σοβαρές μη αντιστρεπτές περιβαλλοντικές μακροχρόνιες
επιπτώσεις και σημαντικούς κινδύνους περιβαλλοντικών ατυχημάτων (π.χ.
καταστροφή κόλπου Μεξικού), δ) συγκρούσεις στις χρήσεις γης, με εκτόπιση
τοπικών παραγωγικών δραστηριοτήτων (τουρισμός, αλιεία, γεωργία κ.α.) και
απώλεια θέσεων εργασίας και εισοδημάτων για τις τοπικές κοινωνίες, ε)
επιβάρυνση με συνολικό εξωτερικό κοινωνικό κόστος, στ) δέσμευση δημόσιων πόρων
που εγκλωβίζουν τον παραγωγικό σχεδιασμό έναντι εναλλακτικών που δεν έχουν καν
εξεταστεί, ζ) άμεση εμπλοκή σε ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς με αποτέλεσμα τη
στρατιωτικοποίηση με αύξηση εξοπλιστικών δαπανών αλλά και τη γεωπολιτική ένταση
( π.χ. Ουκρανία, Μ. Ανατολή και η) αναπαράγει το ρυπογόνο ενεργειακό μοντέλο
που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα.
Το
μοντέλο αυτό, κατά κανόνα, οδηγεί στην όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και
ταυτόχρονα στην αύξηση της συγκέντρωσης και του ελέγχου τόσο της οικονομίας,
όσο και της εξουσίας, σε λίγα χέρια.
Δεδομένου
του γεγονότος ότι, ευρωπαϊκά αλλά και διεθνώς, το σύνολο των ριζοσπαστικών
κινημάτων και της Αριστεράς αγωνίζεται για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής
και της οικολογικής κρίσης, με κεντρικό αίτημα τη σταδιακή απεξάρτηση από τα
ορυκτά καύσιμα στα επόμενα 40 έτη, το μοντέλο ανάπτυξης που στηρίζεται στις
εξορύξεις υδρογονανθράκων βρίσκεται στον αντίποδα των διεκδικήσεων μας.
Ιδιαίτερα
στην Ελλάδα, μια μεσογειακή χώρα (το Ιόνιο δεν είναι Βόρεια Θάλασσα), με
χαρακτηριστικό το νησιωτικό στοιχείο, με ιδιαίτερα ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες
(και για αξιοποίηση Α.Π.Ε. με δημόσια-κοινωνική ρύθμιση), με έντονη
σεισμικότητα, με ποικιλομορφία ευαίσθητων οικοσυστημάτων και με σημαντικά
στοιχεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, που ταυτόχρονα διαθέτει
συσσωρευμένες υποδομές, εξειδικευμένους εργαζόμενους και αναπτυγμένο
παραγωγικό, επιστημονικό και τεχνολογικό δυναμικό (ενεργό αλλά και αργούν), ο
δρόμος που οδηγεί στην έξοδο από την κρίση είναι κοινωνικά και περιβαλλοντικά ο
αντίστροφος.
Στον
πυρήνα της δικής μας πολιτικής φυσιογνωμίας, όπως συστηματικά έχει καταγραφεί,
βρίσκονται η εξυπηρέτηση των συλλογικών κοινωνικών αναγκών και η αποκατάσταση
της οικολογικής ισορροπίας που διασφαλίζουν τις παρούσες και μελλοντικές
αξιοβίωτες συνθήκες παραγωγής και διαβίωσης της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Σήμερα, στην εποχή της κρίσης, είναι
περισσότερο αναγκαίο παρά ποτέ ένα νέο υπόδειγμα «κοινωνικού – οικολογικού
μετασχηματισμού» προς μια οικονομία των αναγκών με σοσιαλιστικό ορίζοντα, στον αντίποδα τόσο της
νεοφιλελεύθερης «πράσινης ανάπτυξης» της αγοράς, όσο και του παραγωγισμού, του
καταστροφικού δηλαδή αστικού μοντέλου ανάπτυξης του παρελθόντος.
Ένα
υπόδειγμα που θα έχει στο επίκεντρό του την εργασία και το περιβάλλον (τα
δημόσια και κοινά αγαθά), τον δημόσιο έλεγχο, τη δημοκρατία στην ίδια την
παραγωγή με έλεγχο της κοινωνίας, των εργαζομένων και ενεργό συμμετοχή των
τοπικών κοινωνιών. Ένα υπόδειγμα που στοχεύει στην αξιοποίηση των εγχώριου
παραγωγικού δυναμικού, των τεχνολογικών δυνατοτήτων της χώρας με την παραγωγή
διαφοροποιημένης τεχνολογίας συμβατής με τις κοινωνικές και τοπικές ανάγκες,
προσανατολισμένο τόσο στην αποκέντρωση ανθρώπων και δραστηριοτήτων όσο και στην
αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας. Πρώτη προτεραιότητα ενός τέτοιου
μετασχηματισμού αποτελεί η ταχεία δημιουργία «κόκκινων» και ταυτόχρονα
«πράσινων» θέσεων εργασίας για την αντιμετώπιση της ανεργίας, αλλά και η
δραστική αντιστροφή της πρωτογενούς διανομής του εισοδήματος υπέρ των
εργαζομένων και της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, έναντι των κερδών -εγχώριων
και διεθνών ομίλων.
Ένα
τέτοιο εγχείρημα μόνο μια «Κυβέρνηση της Αριστεράς», με την αποφασιστική ενεργό
στήριξη και συμμετοχή της κοινωνίας, μπορεί να προωθήσει".