Tου
Σάββα Καλεντερίδη*
Πριν από 106 χρόνια, στις 24 Ιουλίου 1908,
οι Νεότουρκοι εξεγέρθηκαν στην Θεσσαλονίκη, απαιτώντας την επαναφορά του
Συντάγματος, για "ισονομία και ισοπολιτεία". Ήταν οι εκσυγχρονιστές
και οι προοδευτικοί της εποχής, όπως οι δικοί μας του 21ου αιώνα, εδώ στην
Ελλάδα. Όταν επικράτησαν και πήραν την εξουσία, διέπραξαν τη Γενοκτονία των
Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων. Εμείς, ως ευπειθείς ραγιάδες, τιμούμε
την εξέγερση των Νεοτούρκων και τον αρχισφαγέα Εμβέρ πασά, διατηρώντας μέχρι
σήμερα το όνομα "Πλατεία Ελευθερίας", στο χώρο που εκδηλώθηκε η
εξέγερση, στη Θεσσαλονίκη.
Επισκεπτόμενος
πριν από λίγες ημέρες την Θεσσαλονίκη και περιδιαβαίνοντας την Πλατεία
Ελευθερίας, διαπίστωσα ή για την ακρίβεια ένοιωσα τον ραγιαδίστικο νεοελληνικό
παραλογισμό σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια, διαπίστωση που αποτελεί απόδειξη του
γεγονότος ότι είμαστε ένα αποπροσανατολισμένο έθνος σε ηθικό και υπαρξιακό
μαρασμό.
Η
Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ένα θεοκρατικό απολυταρχικό καθεστώς, όπου ο
σουλτάνος, ως εκπρόσωπος του προφήτη Μωάμεθ στη γη, διοικούσε τους υπηκόους και
τους υπόδουλους λαούς, κατά το δοκούν. Με άλλα λόγια, δεν υπήρχε καταστατικός
χάρτης, ήτοι Σύνταγμα, ούτε
νομικό πλαίσιο που να διασφαλίζει τη ζωή, την τιμή και την περιουσία κυρίως των
μη μουσουλμανικών πληθυσμών. Με άλλα λόγια, ο οποιοσδήποτε Οθωμανός
αξιωματούχος, είχε δικαίωμα ζωής και
θανάτου, σε κάθε μη μουσουλμάνο υπήκοο.
Τα
βασικά αυτά δικαιώματα διασφαλίστηκαν με τα διατάγματα του Τανζιμάτ και του
Χάτι Χουμαγιούν (1839 και 1856), που υπέγραψε ο Σουλτάνος κατόπιν πιέσεων και
μετά από ήττες απέναντι στη Ρωσία και τη Δύση.
Το
πρώτο Σύνταγμα καθιερώθηκε επί Αβδούλ Χαμίτ Β΄, το 1876, το οποίο και απέσυρε
μόλις δυο χρόνια μετά την εφαρμογή του (1878). Αμέσως μετά την απόσυρση του
Συντάγματος, το 1879, υψηλόβαθμα στελέχη της οθωμανικής γραφειοκρατίας ίδρυσαν
ένα μυστικιστικό πολιτικό κίνημα (Ένωσις και Πρόοδος), το οποίο, αφού φόρεσε
ορισμένους μανδύες και οργανωτικά σχήματα, με φανερό πρόταγμα τον
εκσυγχρονισμό και κρυφή ατζέντα την εξολόθρευση δια της βίας όλων των
χριστιανικών πληθυσμών, έφθασε στο σημείο να απειλεί τον ίδιο το σουλτάνο
Αβδούλ Χαμίτ.
Η
πρώτη δράση του κινήματος αυτού εναντίον χριστιανών, παρατηρήθηκε το 1895, όταν
οργανωμένα στελέχη του στράφηκαν κατά των Αρμενίων, στις μεγάλες διαδηλώσεις
που οργάνωσαν οι Αρμένιοι της Κωνσταντινούπολης, εναντίον της καταπίεσης από το
οθωμανικό κράτος. Ήταν η πρώτη φάση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, στην οποία
συμμετείχαν οι «εκσυγχρονιστές» της Οθωμανίας.
Το
κίνημα αυτό, που ήταν στην ουσία μια μυστικιστική εθνικιστική οργάνωση, στο
εξωτερικό είχε ως κέντρο το Παρίσι και στο εσωτερικό την Θεσσαλονίκη. Στις 24
Ιουλίου του 1908, και αφού ήδη είχε γίνει μέλος του κινήματος και ο Μουσταφά
Κεμάλ, οι Νεότουρκοι, που εν τω μεταξύ είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους την 3ηΟθωμανική
Στρατιά, που είχε έδρα την Θεσσαλονίκη, στασίασαν και ξεκίνησαν πλέον τη φανερή
διεκδίκηση της εξουσίας, από τον Αβδούλ Χαμίτ, κάτω από το κάλυμμα της
επαναφοράς του Συντάγματος και της εγκαθίδρυσης δημοκρατικού πολιτεύματος!
Την
συγκεκριμένη ημέρα, που έμεινε στην ιστορία ως Κίνημα των Νεοτούρκων, ο Ενβέρ Πασάς, ηγετικό στέλεχος του
κινήματος, εκφώνησε λόγο στην πλατεία που ήταν κοντά στο λιμάνι, στον οποίο
μεταξύ άλλων έλεγε: «Πολίτες! Σήμερα ο αυθαίρετος ηγεμόνας τελείωσε, η κακή
διακυβέρνηση δεν υπάρχει πια. Είμαστε όλοι αδέλφια. Δεν υπάρχουν πια Βούλγαροι,
Έλληνες, Σέρβοι, Ρουμάνοι, εβραίοι, μουσουλμάνοι. Κάτω από τον γαλανό ουρανό
είμαστε όλοι ίσοι, είμαστε όλοι περήφανοι που είμαστε Οθωμανοί!»
Έκτοτε,
η συγκεκριμένη πλατεία, ονομάστηκε από τους Νεότουρκους «Πλατεία Ελευθερίας»,
ονομασία που, φευ, συνεχίζει να υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η
ονοματοδοσία δρόμων και πλατειών στην Ελλάδα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την
ιστορία του τόπου και του Ελληνισμού και αποτελεί μέρος της εθνικής μας
παρακαταθήκης και ταυτότητας. Οι δήμοι δίνουν ονόματα ηρώων, όπως Κολοκοτρώνη,
Βενιζέλου, Παύλου Μελά, Καραολή και Δημητρίου κλπ, με στόχο να τιμήσουν ήρωες
που έδωσαν τη ζωή τους ή πρόσφεραν πολλά στην πατρίδα, ή ιστορικών γεγονότων,
όπως η Πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, η οποία από Πλατεία Ανακτόρων πήρε τη
σημερινή ονομασία της έπειτα από την εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843, με
την οποία καθιερώθηκε το Σύνταγμα της Ελλάδος.
Όμως
τα γεγονότα που συνέβησαν στην Θεσσαλονίκη, το 1908, δεν είχαν καμία σχέση
με την Ελευθερία των Ελλήνων. Τουναντίον, ήταν
ο προάγγελος της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Θράκης, του Πόντου και της
Ανατολής, την οποία σχεδίασαν και εκτέλεσαν οι Νεότουρκοι, με πρώτο και
«καλύτερο» το ανθρωπόμορφο τέρας Ενβέρ Πασά.
Γι’
αυτό, οι Θεσσαλονικείς, αν δεν θέλουν να φέρουν αυτοδικαίως τον τίτλο του
νεοραγιά, που γονατιστός λέει «σφάξε με (Ενβέρ) πασά μου ν’ αγιάσω», θα πρέπει
χθες, όχι σήμερα, ούτε αύριο, αντί για ανέγερση μνημείου τιμής, που εξήγγειλε
προεκλογικά το 2010 ο Μπουτάρης, να απαλλαγούν από αυτήν την ντροπή και να
αλλάξουν αυτήν την κατάπτυση ονομασία της πλατείας, μετονομάζοντάς την σε Πλατεία Θυμάτων της Γενοκτονίας του
Ελληνισμού από τους Νεοτούρκους.