Τρίτη 23 Ιουλίου 2013

Η αεροπορική εταιρεία που αγαπήσαμε…


Το 1931, η Ελληνική Εταιρεία Εναερίων Συγκοινωνιών (ΕΕΕΣ) πραγματοποιεί την πρώτη επιβατική πτήση μεταξύ Αθήνας – Θεσσαλονίκης. Είναι μόλις 28 χρόνια από την πρώτη πτήση των αδελφών Ράϊτ και κάτι λιγότερο από δυο δεκαετίες από τη συμμετοχή της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας στους Βαλκανικούς πολέμους. Επιβάτης της πτήσης είναι, μεταξύ άλλων, και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, Πρωθυπουργός της χώρας και αρκετά τολμηρός ώστε να αψηφήσει την επικρατούσα άποψη της εποχής του : Με το αεροπλάνο δεν στέλνεις ούτε γράμμα….

«Τον καιρό εκείνο» οι χερσαίες συγκοινωνίες της χώρας ήταν θλιβερές, η κίνηση από την πρωτεύουσα προς τη συμπρωτεύουσα γινόταν μέσω της παραδοσιακής «χερσαίας διαδρομής», σε απόσταση από τον παραλιακό άξονα που διαμορφώθηκε αργότερα, αρχής γενομένης στη δεκαετία του 50. Η συνηθισμένη όδευση ήταν Αθήνα-Θήβα-Λαμία- Τρίκαλα- Λάρισα – Κατερίνη, αλλά υπήρχε όμως και η θαλάσσια διαδρομή (!) από Πειραιά προς Θεσσαλονίκη, σε 24 (παρακαλώ !) ώρες : Μια διαδρομή που ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους φιλάθλους της Αττικής, όταν μάλιστα τα ντέρμπυ Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού γίνονταν σε ουδέτερο έδαφος…Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι για αρκετά χρόνια οι αεροπορικές συνδέσεις Αθήνας –Αγρινίου και Αθήνας-Αγχιάλου ήταν προτιμότερες από τις αντίστοιχες χερσαίες συνδέσεις….



Στη συνέχεια τα πράγματα ήλθαν όπως ήλθαν, η Ολυμπιακή ως συνέχεια της ΤΑΕ (Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις) έγινε συνεχιστής των πρωτοπόρων ελληνικών εταιρικών σχημάτων. Ταυτόχρονα έγινε εκπρόσωπος του οικουμενικού ελληνισμού, με πτήσεις στην Αυστραλία και στην Αμερική, με σημαντική προτίμηση από την ομογένεια.
Ως εταιρεία διέθετε υψηλό βαθμό αξιοπιστίας και εξαιρετικές επιδόσεις ασφαλείας, ενώ οι χειριστές των αεροσκαφών φόραγαν τη στολή τους υπερήφανα και φιγουρατζίδικα – κατά πως μου εξομολογήθηκε πρόσφατα ένας παλιός πιλότος. Στη συνέχεια όμως ήλθε η υπονόμευση, με την επίθεση των κομματόσκυλων του δικομματισμού, ήλθαν οι τζαμπατζήδες των προεκλογικών περιόδων, ήλθαν οι οργανωτικοί παράγοντες μιας ατέρμονης αναδιοργάνωσης κατά τα πρότυπα του καβαφικού ποιήματος «Εν μεγάλη ελληνική αποικία 200πΧ» . Και φυσικά ακολούθησε η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατ’ επίφαση υποστηρικτική του «υγιούς ανταγωνισμού» και κατ’ ουσία κλείνουσα το μάτι στους μεγαλοκαρχαρίες του αεροπορικού χώρου, για την επικείμενη απόσπαση τμήματος της αεροπορικής αγοράς από τους «μικρούς». Ήλθε ο κ. Χατζηδάκης, yesman περιωπής, ήλθε η διάλυση, η αποσύνθεση, οι μνημονιακοί παράγοντες «τοις κείνων (χ)ρήμασι πειθόμενοι : Με τελευταίο επεισόδιο την ανακοίνωση της Olympic Air, τελευταίου απόγονου της (ιδιωτικοποιημένης) Ολυμπιακής από το 2009 , για τη διακοπή των πτήσεων Θεσσαλονίκη -Αθήνα και Ηράκλειο – Αθήνα από 14 Οκτωβρίου. Αφού είχε μόλις προηγηθεί άλλη ανακοίνωση , για διακοπή του δρομολογίου Αθήνα – Ρόδος από 30 Σεπτεμβρίου….



Να υποθέσουμε ότι εκτός από την κρίση, εκτός από τη μείωση της ζήτησης αεροπορικού έργου, στην όλη εξέλιξη έπαιξε ρόλο η δυνατότητα ταχείας οδικής κυκλοφορίας από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη; Ή ακόμη να πούμε ότι η μεταφορά του αεροδρομίου στα Σπάτα πρόσθεσε μια ακόμη επιβάρυνση στους χρήστες της γραμμής, που υποχρεώνονταν να διανύουν μεγαλύτερη απόσταση σε σχέση με αυτήν ανάμεσα στην Αθήνα και στο Ελληνικό;

Και οι δυο παράγοντες, έπαιξαν το ρόλο τους. Και οι δυο θα μπορούσαν προφανώς να επανεξεταστούν, μέσα σε ένα «περιβάλλον» ανάδυσης νέων συγκοινωνιακών δυνατοτήτων, με τις τυπικές χερσαίες μεταφορές και τα γρήγορα τραίνα. Να αναλυθούν μέσα στα πλαίσια μιας «ολιστικής» εθνικής προβληματικής για το εγχώριο κυκλοφοριακό σύστημα. Όμως η σχετική πολιτική βούληση έλειπε – ενώ πλεόναζε η διάθεση παθητικής προσαρμογής στον ευρωπαϊσμό της συμφοράς και του πετσοκόματος των λαών του νότου.

Το καθαρό αποτέλεσμα ήταν η άτακτη υποχώρηση της εταιρείας – υποχώρηση παντελώς άσχετη με οποιοδήποτε σχέδιο αναδιάρθρωσης και προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες του ελλαδικού χώρου, με την μεγάλη γεωγραφική διασπορά . Κι ακόμη μια σύντομη ανακοίνωση, με μια τυπική ευχαριστία προς τους συνεργάτες. Για άλλη μια φορά η ζωή άλλαξε : Δίχως κοιτάξει τη δική μας μελαγχολία, για την ύφεση της εταιρείας που αγαπήσαμε…..