Έχουν αποφασίσει να ξεδοντιάσουν,να
ξεμαλλιάσουν, να ασχημήνουν και να ξαφρίσουν τη χώρα. Όμως δεν
μπορούν τόσο εύκολα να την ξεκουτιάνουν….Απόδειξη η πρόσφατη γνωμοδότηση του
Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής (ΕΣΒ),που ουσιαστικά στηρίζει τις επιταγές της
αρτιότητας , της λειτουργικότητας και αισθητικής του δημόσιου χώρου….
Η συγκεκριμένη γνωμοδότηση πατάει σε
τουλάχιστον 30 αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για να τεκμηριώσει ότι η σπουδή για τη δημιουργία τουριστικών
χωριών δεν υπακούει σε κανέναν σχεδιασμό
όπως επιτάσσει το άρθρο 24 του Συντάγματος που προστατεύει το περιβάλλον, ενώ
το ίδιο ισχύει και για την προβλεπόμενη απευθείας παραχώρηση της χρήσης
αιγιαλού και παραλίας στον κύριο τουριστικής επένδυσης επί δημοσίου ακινήτου
για την κατασκευή λιμενικών εγκαταστάσεων. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι τα
τουριστικά χωριά - σύμφωνα με το WWF - δεν αποτελούν υποχρέωση της χώρας απορρέουσα από το
μνημόνιο, αλλά (λέω εγώ…) πρόσθετη αυτουποχρέωση (αυτογκόλ που λένε στα
γήπεδα..) που αναλαμβάνει η κυβέρνηση, για να ζητήσει λόγω καλής διαγωγής σύντομη
αποφυλάκιση …
Τα «τουριστικά χωριά» - «συνθετικά», παράταιρα και εμβόλιμα στο χώρο της υπαίθρου
– υπενθυμίζουν σε όσους θέλουν να διατηρούν υψηλά στάνταρντς αρχιτεκτονικής και
πολεοδομίας (για να μεταχειριστώ ένα γνωμικό του Μάρραιη Μπούκτσιν…) μια
συζήτηση που έγινε ατελώς στην Ελλάδα, επί υπουργίας περιβάλλοντος Τρίτση…Ο
Τρίτσης τότε υποστήριζε ότι η εξοχική
κατοικία και οι συναφείς ψυχαγωγικές δομές, πρέπει να βασιστούν στα οικιστικά
μορφώματα της υπαίθρου, στους οικισμούς,
στα χωριά και στις κωμοπόλεις, που ανέρχονταν (τότε)στο σύνολό τους σε 11.000 !
Με τον τρόπο αυτό θα υπήρχε αναζωογόνηση του ελληνικού χωριού, εξοικονόμηση
υποδομών, περιβάλλοντος , τοπίου, κι ακόμη φθηνότερη εξοχική κατοικία. Όμως η προοπτική
αυτή ακυρώθηκε από τους οικοπεδάδες, τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς και άλλα κατασκευαστικά
συμφέροντα , που δεν είχαν κανένα απολύτως πρόβλημα με την άτακτη διάχυση της δόμησης
στην ελληνική επικράτεια…
Σήμερα η υπόθεση των τουριστικών χωριών εκφράζει όχι μόνο την επιβολή ενός χωροταξικού far west όπου κυριαρχεί
όποιος «τραβήξει» γρηγορότερα νόμο , αλλά και μια διάθεση χειραγώγησης και
περιστολής των μικρομεσαίων συμφερόντων - μέχρι πρότινος διαχειριστών της ελληνικής υπαίθρου…Για τις ρυθμίσεις
αυτές είχα τσιτάρει άρθρο της Νάντιας Βαλαβάνη από την ΑΥΓΗ
http://oikonikipragmatikotita.blogspot.gr/2012/10/far-west.html(Εν όψει, φωτογραφία από το Πάρκο Τρίτση του Γ. Αλεξανδρή)
Στην έκθεση του ΕΣΒ
διευκρινίζεται ότι "η πολεοδόμηση σε περιοχές εκτός σχεδίου για χρήση «παραθεριστικού - τουριστικού χωριού» και «επιχειρηματικού πάρκου» προϋποθέτει εκπόνηση σχετικού ΕΣΧΑΔΑ (Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης), που πρέπει να είναι σύμφωνο με τις γενικές κατευθύνσεις του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης – και ειδικότερα δε με τις κατευθύνσεις, τοπικού χαρακτήρα, του οικείου Περιφερειακού Πλαισίου, κατά περίπτωση δε και με τις ειδικότερες, τομεακού χαρακτήρα, ρυθμίσεις των Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον τουρισμό (ΦΕΚ 1138 β/2009) και τη βιομηχανία (ΦΕΚ ΑΑΠ151/2009) ώστε να επιτυγχάνεται συνεκτική διαχείριση του χώρου και ανάπτυξη στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας".
Το ΕΣΒ επισημαίνει για την εκτός σχεδίου δόμηση πως "μόνον
κατ' εξαίρεση επιτρέπεται, δυνάμενη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να
επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως
αυστηρούς όρους και περιορισμούς προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση
κάθε περιοχής ( αποφάσεις του ΣτΕ 2657/2007 και 806/2010).
«Οι όροι πάντως αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι από τους ισχύοντες
για τις εντός σχεδίου περιοχές» (ΣτΕ 551/2008)
Όσον αφορά την παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας και την κατασκευή λιμενικών
εγκαταστάσεων, στη γνωμοδότηση του ΕΣΒ επισημαίνεται ότι «επειδή (...) καθʼ
ερμηνεία του άρθρου 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος…. η κατασκευή λιμένων
οποιασδήποτε κατηγορίας σε οποιαδήποτε ακτή της χώρας πρέπει να αποτελεί
αντικείμενο ευρύτερου χωροταξικού σχεδιασμού, εντός του εθνικού ή του μείζονος
περιφερειακού δικτύου λιμένων της χώρας.
Ο σχεδιασμός αυτός πρέπει, περαιτέρω, να στηρίζεται σε τεκμηριωμένη μελέτη,
στην οποία λαμβάνονται υπʼ όψη τόσο το δημόσιο συμφέρον, που δικαιολογεί την
κατασκευή του λιμένα, όσο και οι αρχές προστασίας του παράκτιου και θαλασσίου
οικοσυστήματος, που επηρεάζονται από αυτόν, ώστε η κατασκευή να είναι συμβατή
με τη συνταγματική αρχή της αειφόρου αναπτύξεως. Δεν είναι, συνεπώς, νόμιμες οι
πράξεις που αφορούν την κατασκευή νέου λιμένα ή την ουσιώδη επέκτασή του, χωρίς
να εντάσσονται στον κατά τ' ανωτέρω σχεδιασμό (...)» (ΣτΕ 2934/2011).
Ερευνητέον, επομένως, είναι κατά πόσον τα ΕΣΧΑΔΑ πληρούν τις προϋποθέσεις τού
ως άνω «ευρύτερου χωροταξικού σχεδιασμού"…..