Ποσάκις υμάς, υπό σφων αυτών απολλυμένους, η δόξα των προγόνων περισώσει;
(Πόσες φορές εσείς, χαμένοι από τις ίδιες σας τις πράξεις, θα περισωθείτε από τη δόξα των προγόνων σας;)
48 πΧ, Ιούλιος Καίσαρ σε απάντηση αιτήματος Αθηναίων που επικαλούντο την αρχαία δόξα
Ο αγωνιστής που θέλει να παραμείνει αγωνιστής μέχρις εσχάτων , είναι μια σπάνια ποιότητα στη χώρα μας. Και τούτο γιατί οι αγωνιστές στη φάση της ηλικιακής ωρίμανσης είθισται να μετατρέπονται σε εικονίσματα, σεβάσμια εκατέρωθεν πλην παροπλισμένα και «εξ-ουδετερωμένα» στις ενεστώσες μάχες.
Τα τελευταία χρόνια ο Μίκης Θοδωράκης προτίμησε να μείνει ενεργός και να μην εξελιχθεί σε «αβλαβές εικόνισμα» ή σε εξέχοντα θαμώνα εθνικών επετείων . Ιδιαίτερα στη περίπτωση του αποικιακού Σχεδίου Ανάν, που απεμπολούσε τα δίκαια του Κυπριακού Ελληνισμού ενώ επί πλέον τραυμάτιζε τον Ευρωπαϊκό Νομικό Πολιτισμό, ο διαπρεπής συνθέτης συμπαρατάχθηκε με το ΟΧΙ του ευρύτατου , δημοκρατικού και πατριωτικού μετώπου, σε Ελλάδα και Κύπρο.Και με αυτό το τρόπο αψήφησε τους διαπλεκόμενους της Νέας Τάξης, τους μιντιοκράτορες, τους πολιτικούς χαμαιλέοντες και τους «προοδευτικούς» της υποταγής.
Σήμερα ο Μίκης Θοδωράκης ορθώνει τον κριτικό του λόγο απέναντι στους θεωρητικούς της εθνοαποδόμησης και στους αναθεωρητές της Ελληνικής Ιστορίας, θέτοντας ζητήματα που αξίζουν σχολιασμό και παραπέρα ανάπτυξη. Που χρήζουν προσέγγισης από τη σκοπιά της διαλεκτικής, χωρίς δογματικές εμμονές, χωρίς νεωτεριστικά συμπλέγματα και «προοδευτιλίκια», χωρίς αντικαρατζαφερικούς εξορκισμούς. Αξίζει λοιπόν να ασχοληθούμε με αυτό τον κριτικό λόγο.
ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΑΛΛΟΙΩΣΗΣ
(Πόσες φορές εσείς, χαμένοι από τις ίδιες σας τις πράξεις, θα περισωθείτε από τη δόξα των προγόνων σας;)
48 πΧ, Ιούλιος Καίσαρ σε απάντηση αιτήματος Αθηναίων που επικαλούντο την αρχαία δόξα
Ο αγωνιστής που θέλει να παραμείνει αγωνιστής μέχρις εσχάτων , είναι μια σπάνια ποιότητα στη χώρα μας. Και τούτο γιατί οι αγωνιστές στη φάση της ηλικιακής ωρίμανσης είθισται να μετατρέπονται σε εικονίσματα, σεβάσμια εκατέρωθεν πλην παροπλισμένα και «εξ-ουδετερωμένα» στις ενεστώσες μάχες.
Τα τελευταία χρόνια ο Μίκης Θοδωράκης προτίμησε να μείνει ενεργός και να μην εξελιχθεί σε «αβλαβές εικόνισμα» ή σε εξέχοντα θαμώνα εθνικών επετείων . Ιδιαίτερα στη περίπτωση του αποικιακού Σχεδίου Ανάν, που απεμπολούσε τα δίκαια του Κυπριακού Ελληνισμού ενώ επί πλέον τραυμάτιζε τον Ευρωπαϊκό Νομικό Πολιτισμό, ο διαπρεπής συνθέτης συμπαρατάχθηκε με το ΟΧΙ του ευρύτατου , δημοκρατικού και πατριωτικού μετώπου, σε Ελλάδα και Κύπρο.Και με αυτό το τρόπο αψήφησε τους διαπλεκόμενους της Νέας Τάξης, τους μιντιοκράτορες, τους πολιτικούς χαμαιλέοντες και τους «προοδευτικούς» της υποταγής.
Σήμερα ο Μίκης Θοδωράκης ορθώνει τον κριτικό του λόγο απέναντι στους θεωρητικούς της εθνοαποδόμησης και στους αναθεωρητές της Ελληνικής Ιστορίας, θέτοντας ζητήματα που αξίζουν σχολιασμό και παραπέρα ανάπτυξη. Που χρήζουν προσέγγισης από τη σκοπιά της διαλεκτικής, χωρίς δογματικές εμμονές, χωρίς νεωτεριστικά συμπλέγματα και «προοδευτιλίκια», χωρίς αντικαρατζαφερικούς εξορκισμούς. Αξίζει λοιπόν να ασχοληθούμε με αυτό τον κριτικό λόγο.
ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΑΛΛΟΙΩΣΗΣ
Εν αρχή ήν η «εθνική ταυτότητα» και η προσπάθεια «αλλοίωσής» της. Η επισήμανση αυτή του Μίκη Θοδωράκη στην απάντησή του προς την Θάλεια Δραγώνα, θέτει το ζήτημα της διαχρονικής εξέλιξης αυτής της ταυτότητας, και πιο συγκεκριμένα τον ορισμό της «αλλοίωσης».Με δεδομένο ότι οι ταυτότητες διατηρούν τη συνέχειά τους αλλά και μεταβάλλονται μέσα στο χρόνο, ότι οι εθνικές συλλογικότητες δεν είναι σχηματισμοί «μαρμαρωμένοι» και «ταριχευμένοι» , όπως π.χ. ο μεσαιωνικός ελληνισμός δεν είναι ίδιος με τον νεώτερο ελληνισμό, κλπ.κλπ.., «αλλοίωση» συνιστά όχι μια οποιαδήποτε μεταβολή αλλά μια ειδική μορφή έξωθεν μεταβολής και επιβολής πάνω στους τρέχοντες ελληνικούς χαρακτήρες. Με βάση αυτό θα μπορούσε εύλογα να πει κανείς ότι η οποιαδήποτε μεταβολή των εθνικών χαρακτηριστικών δεν συνιστά αναγκαστικά «αλλοίωση» και δεν δικαιολογεί θορύβους και συναγερμούς .
Οι αξιολογήσεις του ΜΘ σχετικά με την ελληνική ιστορία , θέτουν επίσης διάφορα ζητήματα. Ειδικά η συσχέτιση του ΕΑΜ και του ΚΚΕ της κατοχής με το αίτημα της «αναγέννησης της ελληνικής πατρίδας», φαίνεται μάλλον προβληματική, με δεδομένη την τότε κυριαρχίας του τριτοδιεθνιστικού λόγου, των σταλινικών ιδεών που θεωρούσαν τους εθνικούς σχηματισμούς ως καθαρά φαντασιακούς, και του εγχειρήματος της δημιουργίας «Μακεδονικού Κράτους» με τη συγκόλληση σλαβομακεδονικών, ελληνικών και βουλγαρικών εδαφών.
Οι αξιολογήσεις του ΜΘ σχετικά με την ελληνική ιστορία , θέτουν επίσης διάφορα ζητήματα. Ειδικά η συσχέτιση του ΕΑΜ και του ΚΚΕ της κατοχής με το αίτημα της «αναγέννησης της ελληνικής πατρίδας», φαίνεται μάλλον προβληματική, με δεδομένη την τότε κυριαρχίας του τριτοδιεθνιστικού λόγου, των σταλινικών ιδεών που θεωρούσαν τους εθνικούς σχηματισμούς ως καθαρά φαντασιακούς, και του εγχειρήματος της δημιουργίας «Μακεδονικού Κράτους» με τη συγκόλληση σλαβομακεδονικών, ελληνικών και βουλγαρικών εδαφών.
Η κυριότερη όμως ένσταση στις απόψεις του ΜΘ, αφορά τις ιδέες του για την δυναμική της ελληνικής ιστορίας. Σημειώνει ο ΜΘ στην απάντησή του προς τη ΘΔ
«....αν στις αρχές του 19ου αιώνα δεν υπήρχαν οι ιδέες για τη συνέχεια του ελληνικού έθνους και όλα τα «πιστεύω» που εσείς σήμερα απορρίπτετε ως άνευ ουσιαστικού περιεχομένου και εκτός ιστορικής πραγματικότητας, τότε δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν η Επανάσταση του ΄21, το κίνημα του Φιλελληνισμού, το δημοκρατικό κίνημα του Μακρυγιάννη, η αποπομπή του Όθωνα, οι Βαλκανικοί πόλεμοι, η Εθνική Αντίσταση. Δεν θα υπήρχε ο Άρης Βελουχιώτης..... Κατά τον ίδιο τρόπο δεν θα υπήρχαν οι δημοκρατικοί αγώνες και η Αντίσταση κατά της χούντας. Δεν θα υπήρχαν ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Παλαμάς, ο Καβάφης, ο Καλομοίρης,ο Καζαντζάκης, o Σικελιανός, ο Σεφέρης, ο Ρίτσος, ο Τσαρούχης, ο Ελύτης, ο Χατζιδάκις, ο Εγγονόπουλος,ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, ο Παρθένης, ο Καμπανέλλης, ο Γεωργουσόπουλος, ο Κουν, ο Μινωτής, ο Κακογιάννης, ο Αγγελόπουλος»..
Ο ιδεαλισμός του ΜΘ θεωρεί ότι η δυναμική των ελληνικών αγώνων και της δημιουργικής δράσης τόσων προσωπικοτήτων,αντλήθηκε από την ευθύνη μπροστά στη τρισχιλιετή ιστορία. Στη πραγματικότητα όμως οι αγώνες , από το 21 έως τη χούντα και μεταγενέστερα, ήταν γειωμένοι στα αντίστοιχα αιτήματα και στις ανάγκες κάθε συγκεκριμένης περιόδου. Οι αγώνες αυτοί πρωτίστως είχαν σάρκα και οστά, εξέφραζαν κοινωνικά ρεύματα και ανταποκρίνονταν στην εκάστοτε ιστορική συγκυρία , όσο και αν αντλούσαν έμπνευση από στοιχεία του ενδοξου παρελθόντος,.Οι αγώνες αυτοί θα υπήρχαν , ΜΕ ή ΧΩΡΙΣ τη συνέχεια της ελληνικότητας, από τη 1η χιλιετία προ Χριστού και εντεύθεν.
Ο «αναθεωρητισμός» της ελληνικής ιστορίας, όπως εκφράζεται από τη ΘΔ και άλλους, έχει ως καθοδηγητική ιδέα την υποτιθέμενη «ευκαιριακή» συγκρότηση του εθνικού μας σχηματισμού και τη δημιουργία «εθνικής συνείδησης» τον 19ο αιώνα. Η αντίληψη αυτή κατασκευάζει μια έννοια «εθνικής συνείδησης» και επιχειρεί να την «φορέσει» σε διαφορετικές περιόδους – παρακάμπτοντας τη δήλωση της «ελληνικότητας» σε διαφορετικούς χρόνους από πληθυσμούς διάσπαρτους στο χώρο της Βαλκανικής – και όχι μόνο. Οι θεωρητικοί της ανάδυσης της ελληνικότητας τον 19ο αιώνα «εκ του μηδενός», έχουν «το βάρος της αποδείξεως» δύο εξελίξεων
Α. Του προσδιορισμού της ιστορικής περιόδου εξάλειψης της ελληνικότητας, όπως
έγινε με λαούς όπως οι Χεταίοι, οι Φοίνικες κλπ
Β. Της διαδικασίας «επαν-ιδιοποίησης» της ελληνικής ταυτότητας και ιστορίας από
ένα άλλο πληθυσμιακό μόρφωμα, μη ελληνικό αλλά ταυτόχρονα ικανό να
αξιολογεί ως σημαντική την εικόνα του αρχαιοελληνικού παρελθόντος.
«....αν στις αρχές του 19ου αιώνα δεν υπήρχαν οι ιδέες για τη συνέχεια του ελληνικού έθνους και όλα τα «πιστεύω» που εσείς σήμερα απορρίπτετε ως άνευ ουσιαστικού περιεχομένου και εκτός ιστορικής πραγματικότητας, τότε δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν η Επανάσταση του ΄21, το κίνημα του Φιλελληνισμού, το δημοκρατικό κίνημα του Μακρυγιάννη, η αποπομπή του Όθωνα, οι Βαλκανικοί πόλεμοι, η Εθνική Αντίσταση. Δεν θα υπήρχε ο Άρης Βελουχιώτης..... Κατά τον ίδιο τρόπο δεν θα υπήρχαν οι δημοκρατικοί αγώνες και η Αντίσταση κατά της χούντας. Δεν θα υπήρχαν ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Παλαμάς, ο Καβάφης, ο Καλομοίρης,ο Καζαντζάκης, o Σικελιανός, ο Σεφέρης, ο Ρίτσος, ο Τσαρούχης, ο Ελύτης, ο Χατζιδάκις, ο Εγγονόπουλος,ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, ο Παρθένης, ο Καμπανέλλης, ο Γεωργουσόπουλος, ο Κουν, ο Μινωτής, ο Κακογιάννης, ο Αγγελόπουλος»..
Ο ιδεαλισμός του ΜΘ θεωρεί ότι η δυναμική των ελληνικών αγώνων και της δημιουργικής δράσης τόσων προσωπικοτήτων,αντλήθηκε από την ευθύνη μπροστά στη τρισχιλιετή ιστορία. Στη πραγματικότητα όμως οι αγώνες , από το 21 έως τη χούντα και μεταγενέστερα, ήταν γειωμένοι στα αντίστοιχα αιτήματα και στις ανάγκες κάθε συγκεκριμένης περιόδου. Οι αγώνες αυτοί πρωτίστως είχαν σάρκα και οστά, εξέφραζαν κοινωνικά ρεύματα και ανταποκρίνονταν στην εκάστοτε ιστορική συγκυρία , όσο και αν αντλούσαν έμπνευση από στοιχεία του ενδοξου παρελθόντος,.Οι αγώνες αυτοί θα υπήρχαν , ΜΕ ή ΧΩΡΙΣ τη συνέχεια της ελληνικότητας, από τη 1η χιλιετία προ Χριστού και εντεύθεν.
Ο «αναθεωρητισμός» της ελληνικής ιστορίας, όπως εκφράζεται από τη ΘΔ και άλλους, έχει ως καθοδηγητική ιδέα την υποτιθέμενη «ευκαιριακή» συγκρότηση του εθνικού μας σχηματισμού και τη δημιουργία «εθνικής συνείδησης» τον 19ο αιώνα. Η αντίληψη αυτή κατασκευάζει μια έννοια «εθνικής συνείδησης» και επιχειρεί να την «φορέσει» σε διαφορετικές περιόδους – παρακάμπτοντας τη δήλωση της «ελληνικότητας» σε διαφορετικούς χρόνους από πληθυσμούς διάσπαρτους στο χώρο της Βαλκανικής – και όχι μόνο. Οι θεωρητικοί της ανάδυσης της ελληνικότητας τον 19ο αιώνα «εκ του μηδενός», έχουν «το βάρος της αποδείξεως» δύο εξελίξεων
Α. Του προσδιορισμού της ιστορικής περιόδου εξάλειψης της ελληνικότητας, όπως
έγινε με λαούς όπως οι Χεταίοι, οι Φοίνικες κλπ
Β. Της διαδικασίας «επαν-ιδιοποίησης» της ελληνικής ταυτότητας και ιστορίας από
ένα άλλο πληθυσμιακό μόρφωμα, μη ελληνικό αλλά ταυτόχρονα ικανό να
αξιολογεί ως σημαντική την εικόνα του αρχαιοελληνικού παρελθόντος.
ΟΥΤΕ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΣ ΟΥΤΕ ΕΤΕΡΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Ο ΜΘ καταγγέλει τα λεγόμενα περί «Εθνοκεντρισμού» από τη ΘΔ , καθώς επίσης και την αποσιώπηση ή αποδυνάμωση των ευθυνών του ξένου παράγοντα στη διαμόρφωση της ελληνικής ιστορίας. Και ναι μεν δεν χωράει αμφιβολία ότι ο «εθνοκεντρισμός» και η εξαγωγή ευθυνών, υπάρχει σε ορισμένα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, όμως επίσης υπάρχει και παραϋπάρχει η λογική της εξαρτημένης, δυτικοστραφούς, «προγραμματόφιλης», κομπλεξικής και ευρω-επαρχιώτικης συμπεριφοράς : Η λογική της άκριτης αντιγραφής των «επιτευγμάτων» της εσπερίας, του διανοητικού αυτομαστιγώματος και της αυτοκαταβύθισης στα τάρταρα της ασημαντότητας. Με δεδομένο τώρα ότι τα «λάθη» που επιστρατεύονται για να αντιμετωπίσουν άλλα «λάθη» , όσο κι αν είναι δραστικά στο παρόν δεν μπορούν να αποτελούν τελική λύση, το ζητούμενο δεν είναι ένας θεραπευτικός εθνοκεντρισμός έναντι της λογικής της υποτέλειας, αλλά ένας ελληνισμός που αναγνωρίζοντας σαν αφετηρία τον εαυτό του ξανοίγεται και «παίζει» στο μεγάλο γήπεδο των οικουμενικών προβλημάτων. Ούτε αυτιστικός, ούτε ετεροπροσδιοριζόμενος. Χωρίς έπαρση, αλλά και χωρίς αισθήματα μειονεξίας..
Ο ΜΘ αναφέρεται στο ρόλο του «ξένου παράγοντα» δικαίως, έχοντας προφανώς αυτό που δεν έχουν οι διάφοροι «εκσυγχρονιστές» και «νεωτεριστές» της χώρας μας : Δηλαδή την αίσθηση ότι δεν είμαστε η Γερμανία ή η Αγγλία, αλλά μια χώρα μικρή, που απέκτησε και διατήρησε την κρατική της υπόσταση σε ένα περιβάλλον αποικιακό ή «μεταποικιακό», έμφορτο από ωμές πολιτικές επεμβάσεις. Δηλαδή έχοντας μια αίσθηση μάλλον πικρή για τους «προοδευτικούς», που ευδοκιμούν στο ρόλο του «κατά φαντασίαν κεντροευρωπαίου» - αρνούμενοι την βαλκανική μας ταυτότητα και τον επιθετικό περίγυρο που την χαρακτηρίζει ...
Η Θάλεια Δραγώνα αντικρούει την ρομαντική αντίληψη του 19ου αιώνα «....σύμφωνα με την οποία το έθνος αποτελεί οικουμενική, «φυσική» οντότητα, ανεξάρτητη από το χρόνο και το χώρο, και η εθνική ταυτότητα, αυτονόητη και αναλλοίωτη αποτύπωση κοινωνικής ομοψυχίας και συνοχής», προκαλώντας τον αντίλογο του Μίκη Θοδωράκη. Στην ιστορία οι διάφορες συλλογικότητες αναδύθηκαν ή διαλύθηκαν μέσα από διάφορες δυναμικές εξελίξεις, και τουτο σημαίνει για την εποχή μας ότι μια εθνική συλλογικότητα μπορεί να είναι βιώσιμη - όπως επίσης μπορεί να είναι καταδικασμένη στην εξαφάνιση, από εσωτερικές ή εξωτερικές εξελίξεις. Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι άνθρωποι θα εντάσσονται σε συλλογικότητες, θα αναζητούν το οικείο, θα βιώνουν και θα προσλαμβάνουν ταυτότητες. Και μάλιστα θα προσλαμβάνουν ταυτότητες πολλαπλές και «υπάλληλες» - π.χ. Αθηναίος, Στερεολαδίτης, Έλληνας, Βαλκάνιος , Ευρωπαίος - κατά το σχήμα που υπέδειξε ο Εντγκάρ Μορέν στο έργο του «Γη Πατρίδα».
Επομένως ματαιοπονούν οι κάνοντες προμόσιον στην παγκοσμιοποίηση – οπαδοί του ενιαίου πολιτιστικού πολτού, μοναχικοί καταναλωτές, χρήστες της γης ως "ξενοδοχειακού χώρου" : Δεν θα τους αποστομώσουμε με το δόγμα του εμβατηρίου («Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει»....) αλλά με τη ζωντανή και απτή προσπάθεια για μια αειφορική ελληνική ταυτότητα ...
Ο ΜΘ αναφέρεται στο ρόλο του «ξένου παράγοντα» δικαίως, έχοντας προφανώς αυτό που δεν έχουν οι διάφοροι «εκσυγχρονιστές» και «νεωτεριστές» της χώρας μας : Δηλαδή την αίσθηση ότι δεν είμαστε η Γερμανία ή η Αγγλία, αλλά μια χώρα μικρή, που απέκτησε και διατήρησε την κρατική της υπόσταση σε ένα περιβάλλον αποικιακό ή «μεταποικιακό», έμφορτο από ωμές πολιτικές επεμβάσεις. Δηλαδή έχοντας μια αίσθηση μάλλον πικρή για τους «προοδευτικούς», που ευδοκιμούν στο ρόλο του «κατά φαντασίαν κεντροευρωπαίου» - αρνούμενοι την βαλκανική μας ταυτότητα και τον επιθετικό περίγυρο που την χαρακτηρίζει ...
Η Θάλεια Δραγώνα αντικρούει την ρομαντική αντίληψη του 19ου αιώνα «....σύμφωνα με την οποία το έθνος αποτελεί οικουμενική, «φυσική» οντότητα, ανεξάρτητη από το χρόνο και το χώρο, και η εθνική ταυτότητα, αυτονόητη και αναλλοίωτη αποτύπωση κοινωνικής ομοψυχίας και συνοχής», προκαλώντας τον αντίλογο του Μίκη Θοδωράκη. Στην ιστορία οι διάφορες συλλογικότητες αναδύθηκαν ή διαλύθηκαν μέσα από διάφορες δυναμικές εξελίξεις, και τουτο σημαίνει για την εποχή μας ότι μια εθνική συλλογικότητα μπορεί να είναι βιώσιμη - όπως επίσης μπορεί να είναι καταδικασμένη στην εξαφάνιση, από εσωτερικές ή εξωτερικές εξελίξεις. Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι άνθρωποι θα εντάσσονται σε συλλογικότητες, θα αναζητούν το οικείο, θα βιώνουν και θα προσλαμβάνουν ταυτότητες. Και μάλιστα θα προσλαμβάνουν ταυτότητες πολλαπλές και «υπάλληλες» - π.χ. Αθηναίος, Στερεολαδίτης, Έλληνας, Βαλκάνιος , Ευρωπαίος - κατά το σχήμα που υπέδειξε ο Εντγκάρ Μορέν στο έργο του «Γη Πατρίδα».
Επομένως ματαιοπονούν οι κάνοντες προμόσιον στην παγκοσμιοποίηση – οπαδοί του ενιαίου πολιτιστικού πολτού, μοναχικοί καταναλωτές, χρήστες της γης ως "ξενοδοχειακού χώρου" : Δεν θα τους αποστομώσουμε με το δόγμα του εμβατηρίου («Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει»....) αλλά με τη ζωντανή και απτή προσπάθεια για μια αειφορική ελληνική ταυτότητα ...
ΥΓ
Η φωτογραφία είναι από την Αμερική του προεκλογικού αγώνα μεταξύ Ομπάμα και Μακαίην, έξω από Ελληνορθόδοξη Εκκλησία.Ακριβής μετάφραση :
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου